چالش‌های پیش روی اولین نمایشگاه مجازی کتاب / نامشخص بودن نحوه حضور ناشران و شیوه عرضه کتاب

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، پس ورود ویروس کرونا به کشور و لغو بسیاری از فعالیت‌های فرهنگی برگزاری سی و سومین نمایشگاه کتاب تهران نیز در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت تا اینکه بعد از کش و قوس‌های فراوان چندماهه محسن جوادی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس این دوره از نمایشگاه در روز یکشنبه ۲۲ تیرماه خبر از لغو برگزاری این رویداد بزرگ فرهنگی داد.

لغو نمایشگاه و برنامه‌های حمایتی از ناشران

نمایشگاه کتاب تهران برای وزارت فرهنگ و ارشاد به عنوان بزرگترین رویداد فرهنگی سالانه و برای ناشران و صنعت نشر کشور به لحاظ حجم بازدیدکننده و خرید و فروش حاصل از آن جایگاه ویژه‌ای دارد که با لغو آن ضرر مالی قابل توجهی به صنعت نشر و کتاب وارد شد.

چند روز پس از اعلام خبر قطعی لغو نمایشگاه کتاب تهران معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از برگزاری دو طرح فصلی کتاب با افزایش اعتبار، برگزاری نمایشگاه  مجازی کتاب  به صورت جامع و فراگیر، خرید کتاب از ناشران، افزایش اعتبار خرید کتاب از ناشران و کتاب‌فروشی‌های شهرستانی، اعطای تسهیلات و توزیع کاغذ دولتی در بین ناشران متقاضی و تمدید  تفاهم‎نامه با شرکت پست برای ارسال کتاب در راستای حمایت از اهالی صنعت تولید و نشر کتاب خبر داد.

اولین نمایشگاه مجازی کتاب تهران و چالش‌ها

عمده برنامه‌های معاونت فرهنگی وزارت ارشاد برای حمایت از ناشران و صنعت نشر کتاب اعلام شد پیش از این هم اجرا می‌شد و پس از لغو نمایشگاه کتاب تنها بناست اعتبار و بودجه‌ای که به این برنامه‌های تکراری اختصاص داده می‌شود، افزایش یابد. در این میان برگزاری نمایشگاه کتاب مجازی تنها برنامه جدید در برنامه‌های اعلامی بود که بناست مانند بسیاری از نمایشگاه‌های بین‌المللی دیگر به‌صورت مجازی برگزار شود. هر چند اجرای این نمایشگاه مجازی بدون تردید کارایی نمایشگاه فیزیکی را نخواهد داشت اما معاونت فرهنگی وزارت ارشاد روی آن حساب ویژه‌ای باز کرده است.

تا امروز زمان مشخصی برای اجرای نمایشگاه مجازی از طرف وزارت ارشاد اعلام نشده است. آخرین اظهار نظر در این رابطه مربوط به علیرضا اسماعیلی، مشاور اجرایی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که در گفتگویی بیان کرده است: مقرر شده‌ است تا نخستین نمایشگاه مجازی کتاب بعد از طرح پاییزه کتاب99 برگزار شود و مدت یک هفته برای برگزاری این نمایشگاه پیش‌بینی و احتمال تمدید آن‌ نیز در نظر گرفته شده‌ است.

اما نکته قابل توجه دیگر و تفاوت نمایشگاه مجازی کتاب تهران با دیگر نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب در جهان جنبه فروشگاهی آن است. در این رابطه نیز هنوز نحوه حضور ناشران و روش عرضه کتاب در نمایشگاه مجازی به خریداران مشخص نیست.

اسماعیلی، درباره ثبت‌نام ناشران برای حضور در نمایشگاه مجازی کتاب نیز می‌گوید: در جریان برگزاری نمایشگاه مجازی، به‌طور حتم از همراهی صنف بهره‌مند‌ خواهیم شد. این احتمال وجود دارد تعدادی از ناشران ثبت‌نام‌ کننده در سی‌و‌سومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب بنا به دلایلی تمایل و یا علاقه‌ای به حضور در نمایشگاه مجازی نداشته باشند؛ بنابراین باید امکانی برای اینکه آن‌ها نیز تصمیم خود را اعلام کنند، ایجاد کنیم.

آنچه به نظر می‌رسد بخش بین‌الملل نمایشگاه مجازی نیز به اندازه نمایشگاه فیزیکی فعال نخواهد بود و طبق اعلام مسئولین وزارت ارشاد از آنجایی که کتاب ناشران خارجی متقاضی حضور در نمایشگاه سی‌وسوم وارد گمرک شده‌ بود و با شیوع ویروس کرونا، نمایشگاه برگزار نشد؛ بخش خرید خارجی نیز در قالب نمایشگاه مجازی با حضور همین کتاب‌های موجود در گمرک برگزار خواهد شد.

با توجه به اظهارات و آنچه از طرف مسئولان وزارت ارشاد اعلام می‌شود هنوز چالش‌ها و راه‌های نرفته زیادی برای برگزاری اولین نمایشگاه مجازی کتاب تهران بر سر راه قرار دارد.

انتهای پیام/4028/پ