چرا توسعه رشته علوم ورزشی اهمیت دارد؟/ افزایش دانش ورزشکاران با تحصیل در رشته تربیت بدنی

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ این تصور که ورزش و فعالیت بدنی برای سلامتی انسان مزایای زیادی دارد از سال‌ها پیش وجود داشته است، همان طوری که پیامبر مکرم اسلام -صلی الله علیه و آله و سلم- فرموده‌اند: «شخص باایمان قوی و نیرومند از شخص باایمان ضعیف، بهتر و دوست داشتنی‌تر است.»

به‌طور سنّتی، پزشکان راه و روش‌هایی دارند که برای پیشگیری از بیماری و حفظ سلامتی مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای افراد بیمار نیز این مداخلات پزشکی کمک‌کننده هستند. در هر صورت، برنامه‌های غذایی و ورزشی مناسب، همیشه مورد تأکید پزشکان بوده و هست.

در درمان بیماری‌های مختلف، این روش پیشگیرانه، رویکردی مورد توافق برای درمان بیمارانی که در آستانه بیماری قرار گرفته‌اند، بوده است؛ بنابراین، بیش از نیم قرن در دانشگاه‌های مختلف جهان، رشته‌ای که از همه علوم در آن وجود دارد، مورد توجه افراد علاقه‌مند به فعالیت‌های بدنی قرار گرفته، به‌طوری‌که گرایش‌های مختلفی از آن در حال تدریس و راه‌اندازی است.

رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی که اخیراً با عنوان رشته علوم ورزشی در ایران طبق مصوبه سال 1396 وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شناخته می‌شود، رشته دانشگاهی است که نقش بسزایی درباره توانبخشی، ارتقا و حفظ عملکرد بدنی و روانی افراد مختلف دارد.

خبرنگار خبرگزاری آنا به همین مناسبت با دانیال تارمست،  استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند درباره اهمیت توسعه رشته علوم ورزشی در دانشگاه‌ها و تشریح جزئیاتی از امکانات این دانشگاه برای داوطلبان و متقاضیان به گفتگو نشسته است که در ادامه می‌خوانیم.

آنا: چرا توسعه رشته علوم ورزشی در دانشگاه‌ها اهمیت دارد و چگونه با تربیت بدنی می‌توانیم به سلامت افراد جامعه کمک کنیم؟

 تارمست: رشته علوم ورزشی در ایران، یکی از شاخه‌های حوزه علوم انسانی است؛ اما در اکثر کشورهای پیشرفته جزء حوزه پزشکی و پیراپزشکی محسوب شده است که از جهات مختلف با علوم پایه، پزشکی و پیراپزشکی پیوند خورده و اثر و نقش آن در رابطه با پیشگیری، توانبخشی و بهسازی جسمی و روانی افراد مختلف جامعه انکارناپذیر است.

با توجه به ماهیت رشته علوم ورزشی که ماهیتی میان‌رشته‌ای دارد، بسیاری از علوم مختلف برای تقویت و تربیت جسم و روان انسان در آن دخیل بوده است که باعث شده هدف این رشته پرطرفدار دانشگاهی، آشنایی دانشجویان آن با ابعاد مختلف جسمی و روانی انسان در حد یک پزشکیار بوده تا آنان بتوانند پس از پایان تحصیلات به‌عنوان یک مربی آماتور و یا حرفه‌ای در حوزه ورزش با ورزشکاران در ارتباط باشند.

امروزه می‌توان اذعان کرد که بسیاری از بیماری‌های مدرن قابل پیشگیری هستند، بیماری‌هایی مانند سرطان، دیابت، سندرم فیبرومیالژیا و مولتیپل‌اسکلروزیس بیماری‌های مدرن یا ساخته دست بشر نامیده می‌شوند؛ زیرا این بیماری‌ها تقریباً تا 300 سال پیش نسبتاً نادر بودند.

تقریباً نیمی از میزان مرگ‌ومیرها را می‌توان به علل رفتاری ردیابی کرد و علت اصلی مرگ زودرس سیگارکشیدن و بیماری‌های ناشی از بی‌تحرکی بدن را مرتبط با چاقی نام برد. به همین دلیل با افزایش دانش پزشکان درباره برنامه تمرین بدنی و مراجعه آنان به مربیان ورزشی، رویکرد تغییر شیوه زندگی را در نظر گرفته و با تجویز برنامه تمرین بدنی و ورزش در واقع سلامت افراد سالم و بیمار را بهبود می‌بخشند.

آنا: پزشکان می‌توانند ورزش را برای سلامت بیماران تجویز کنند؟ 

تارمست: مزایای ورزش معمولاً بیشتر از خطرات آن است و با توجه به اینکه فعالیت بدنی و ورزش نوعی داروست؛ بنابراین پزشکان می‌توانند با تشویق، فعالیت بدنی را به‌عنوان بخش مهمی در نسخه‌های پزشکی به بیماران توصیه کنند تا هر فرد بتواند حداقل مقدار فعالیت بدنی را در برنامه روزانه خود در نظر بگیرد.

بسیاری از شرایط نابهنجار، مانند افسردگی، آرتروز، فشار خون بالا، چاقی، سرطان و دیابت پیامدهایی ناخوشایند دارند که با مشارکت در فعالیت‌های بدنی بهبود می‌یابند.

آنا: هدف اصلی ورزش سلامتی است؛ اما با شکل‌گیری ورزش حرفه‌ای تا اندازه‌ای به فراموشی سپرده شده در این مورد چه نظری دارید؟

تارمست: با افزایش گردش مالی در ورزش برای بهبود سلامتی افراد مختلف، این سرمایه‌گذاری‌ها در ورزش حرفه‌ای نیز صورت می‌پذیرد تا برای بهترین ورزشکاران شرایطی برای حفظ عملکرد بدنی و سلامتی آنان ایجاد شود؛ بنابراین در ورزش آماتوری و حرفه‌ای هم مانند سایر اقشار جامعه، حفظ و بهبود سلامتی آنان، بهینه‌سازی عملکرد بدنی و کاهش خطر آسیب‌دیدگی در حین فعالیت‌های مختلف بدنی به‌عنوان اصلی‌ترین عامل توسعه رشته علوم ورزشی در دانشگاه‌ها تبدیل شده است.

آنا: آیا افراد ورزشکار و غیرورزشکار می‌توانند به تمرینات بدنی بپردازند؟

تارمست: بر اساس نتایج تحقیقات در حوزه علوم ورزشی، افراد غیرورزشکار و ورزشکار می‌توانند به‌صورت بهینه به تمرینات بدنی بپردازند؛ اما، بین آخرین نتایج تحقیقات و نحوه تمرینات بدنی یک شکاف مداوم وجود دارد که بر اساس نپذیرفتن آخرین یافته‌های قابل قبول، علوم ورزشی از مستندات معتبر است.

این مورد می‌تواند باعث بی‌اعتبارکردن نتایج معتبر در حوزه علوم ورزشی شده که به نوبه خود به سود ورزشکاران، افراد فعال و در واقع همه بیمارانی که سعی در مشارکت در برنامه‌های مختلف ورزشی دارند، نخواهد بود.

آنا: کسب نتایج قابل قبول، رسیدن به اهداف و توانایی در ورزش چگونه ممکن است و محققان ورزشی در این بین چه وظیفه‌ای دارند؟

تارمست: تمام افراد دخیل در ورزش، چه ورزشکار و چه مربی، باید به توصیه‌های محققان و استادان عرصه علوم ورزشی گوش فرادهند تا بتوانند به نتایج قابل قبولی در ورزش با ثبت بهترین و کم‌خطاترین رکوردها برسند.

محققان و استادان این حوزه باید با به کار بردن تفسیر ساده‌ای از نتایج تحقیقات رشته علوم ورزشی برای کسانی که مشغول فعالیت بدنی و ورزش هستند و به‌راحتی نمی‌توانند آنها را درک کنند، توصیه‌های ورزشی به زبان ساده را ارائه دهند. انتقال دانش در ورزش بسیار مهم است و ورزشکاران و مربیان در سراسر ایران باید بتوانند مستقیماً با محققان، استادان علوم ورزشی و پزشکان در ارتباط باشند.

تقریباً همه افراد توانایی دستیابی به رسانه‌های اجتماعی، نرم‌افزارهای کاربردی و سایر روش‌های دیگر را برای رسیدن به این هدف دارند و استفاده از همه روش‌های در حال تکامل باید با تمرکز بیشتری بر ارتباط با پزشکان و ورزشکاران استوار باشد تا فعالیت بدنی و ورزش به‌عنوان پیشگیری و نه به صورت انفعالی و کوتاه‌مدت برای درمان بیماری، استوار باشد.

این ایده که فعالیت بدنی و ورزش نوعی دارو محسوب می‌شود، باید به یکی از نکات مهم توسعه و ترویج اهمیت علوم ورزشی در جامعه قلمداد شود. دراین‌باره، مقام معظم رهبری در جمله‌ای به‌طور خلاصه و خیلی شفاف فرموده‌اند: «اگر بخواهيد جسم را به قدرت، زيبايی، توانايی، بروز قدرت‌ها و استعدادهای گوناگون برسانيد، بايد ورزش كنيد.»

آنا: درواقع رشته تربیت بدنی به‌منظور توسعه ورزش در جامعه شکل گرفته است.

تارمست: بله، به همین منظور، ایجاد و توسعه رشته علوم ورزشی در تمام دانشگاه‌های کشور، می‌تواند به رسیدن به این هدف والا کمک کند، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند در دو مقطع کاردانی پیوسته علوم ورزشی و کارشناسی ناپیوسته مدیرت ورزشی حدود یک دهه است که دانشجو می‌پذیرد و از نیم‌سال اول تحصیلی 1400-1399 اقدام به پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی پیوسته علوم ورزشی می‌کند.

این دانشگاه با توجه به بستر، امکانات و تجهیزات ورزشی خوبی که دارد، می‌تواند در اعتلای رشته علوم ورزشی سهیم باشد، چنانچه تابه‌حال ورزشکاران مستعدی از این واحد دانشگاهی فارغ‌التحصیل شده‌اند.

انتهای پیام/4117/4062/پ