چشم‌انداز پرورش گوسفند رومانوف بررسی میشود/ از بومی‌سازی و ترویج دامداری مدرن تا مبارزه با نژادهای تقلبی
گروه استان‌های خبرگزاری آنا ـ حسین بوذری؛ طرح پرورش گوسفند رومانوف قدمتی طولانی دارد و برای نخستین‌بار در سال 1341 (1963 میلادی) از روسیه (که خاستگاه اصلی این نژاد بود) از سوی مرکز تحقیقات INRA با هدف انجام فعالیت‌های پژوهشی وارد فرانسه شد.
بلافاصله پس از ورود گوسفندان رومانوف به پاریس پروژه اصلاح نژادی به وسیله متخصصان کلید خورد و به چندقلوزایی این نژاد انجامید که در دنیا سابقه نداشت.
طی سال‌های گذشته همواره این سؤال برای برخی مردم به وجود آمده که آیا گوسفندان رومانوف نژاد خالصی هستند یا تلاقی چند نژاد باهم؟
در پاسخ به این سؤال باید گفت که این نژاد خالص و زودرس بوده و بره‌های آن در چهار ماهگی به بلوغ می‌رسند و دوران رشد را سریع‌تر می‌گذرانند.
گوسفندان رومانوف چه ویژگی‌هایی دارند؟
گوسفندان نژاد رومانوف دارای باروری مناسبی هستند و فصل تولید مثل‌شان نیز طولانی است؛ همچنین بره‌های تازه متولد شده نیروی جسمی بالایی دارند و توان بیشتری برای زنده ماندن و چرا خواهند داشت.
تولید مثل این نژاد مختص فصل خاصی نیست (بلکه در تمام فصول سال است) و قوچ‌های رومانوف در طول سال میش‌ها را بارور می‌کنند، به عبارت دیگر تولید مثل در طول سال و چندقلوزایی از دیگر ویژگی‌های گوسفندان با نژاد رومانوف است.
نکته قابل توجه اینکه در نخستین زایش نژاد رومانوف بره‌های دوقلو و در زایش‌های بعدی بره‌های سه‌قلو به دنیا می‌آیند و این می‌تواند برای پرورش‌دهندگان نژاد رومانوف بسیار سودآور باشد.
فعالیت جنسی نژاد رومانوف در طول سال بسیار بالاست و باروری میش‌ها نیز با دوقلوزایی آغاز میشود و به چندقلوزایی می‌رسد.
تعداد بره‌های سالم متولد شده در نژاد رومانوف 9 عدد بوده که در روسیه به دنیا آمده است و این یک رکورد محسوب میشود.
مزیت دیگر نژاد رومانوف امکان جفت‌گیری میش این نژاد با گوسفندان معمولی است و امکان چندقلوزایی نیز در این موارد وجود خواهد داشت.
طی سال‌های گذشته سازمان دامپزشکی به تلقیح مصنوعی روی آورده، به‌طوری‌که نژاد گوسفند رومانوف را با گوسفندان معمولی ترکیب می‌کند و در نتیجه بره‌های با توان جسمی بالا و چند قلو به دنیا می‌آیند.
دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه در این راستا قصد دارد اسفند امسال با واردکردن 100 رأس گوسفند رومانوف تحقیق و پژوهش روی این نژاد را آغاز کند و علاوه بر آن به فکر درآمدزایی نیز خواهد بود.
خبرنگار خبرگزاری آنا در این زمینه گفتگویی را با بهرام ودودی مفید کارشناس امور اقتصادی دانش‌بنیان و سرمایه‌گذاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه ترتیب داده است که مشروح این گفتگو در پی می‌آید:
آنا: ابتدا درباره طرح پرورش گوسفند رومانف توضیح دهید، هدف از این طرح در دانشگاه آزاد اسلامی مراغه چیست؟
ودودی مفید: رسالت دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه از ابتدا تربیت دانشجویان کارآفرین بوده و در این راستا دانشجویان را سمت مهارت‌آموزی سوق داده‌ایم، به‌طوری‌که این قشر باید در کنار تحصیل به فکر مهارت‌آموزی باشند.
دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه در این راستا دارای سوله گاوداری بود که برای پرورش دام سنگین استفاده می‌شد و با توجه به آسیب‌ها بهره‌ور نبود، بنابراین تصمیم گرفتیم با طرح استادان دانشگاه و متخصصان حوزه دانش‌بنیان، این مجموعه را به صورت فازبندی برای فعالیت در زمینه دام‌های سبک اختصاص دهیم.
در این راستا بهترین نژاد گوسفند رومانوف چندقلوزا را وارد و از اوایل شهریور 99 فعالیت پژوهشی خود را در این زمینه آغاز کرده‌ایم.
کاهش وابستگی به شهریه دانشجویی با پژوهش روی گوسفندان رومانوف
با تحقیق و پژوهش روی گوسفندان رومانوف علاوه بر درآمدزایی می‌توانیم از شهریه دانشجویی نیز بی‌نیاز شویم و آن را در بخش‌های مختلف استفاده کنیم.
هدف بعدی ما این است که سوله گوسفندداری (رومانوف) را تبدیل به سرای نوآوری در بخش کشاورزی کنیم و این موضوع به ترویج دامداری کمک زیادی خواهد کرد.
آنا: اهداف اصلی شما از طرح پرورش گوسفند رومانف چیست؟
ودودی مفید: در کنار طرح پرورش گوسفندهای چندقلوزا، مرکز تحقیق و توسعه (R&D) را داریم و هدف از راه‌اندازی این مرکز دسترسی به نژادهای بومی است، بنابراین این‌طور نخواهد بود که تنها به‌‌دنبال واردکردن دام و درآمدزایی باشیم.
با توجه به اینکه دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه قطب کشاورزی است، بنابراین ظرفیت بالایی برای کاهش وابستگی به شهریه دانشجویی دارد. طرح پرورش گوسفند رومانوف را به سمت نژاد بومی هدایت و در حوزه صنایع تبدیلی فعالیت خواهیم کرد.
هدف دیگر ما از این طرح کمک به دامداران منطقه است تا با توسعه آن کمکی به مردم کنیم و مراتع را از خشکی نجات دهیم؛ همچنین در راستای انجام مسئولیت اجتماعی قصد داریم به مردم و دامداران منطقه کمک کنیم و این طرح را توسعه دهیم تا مراتعی موجود در شهرستان مراغه به هدر نرود.
آنا: ظرفیت سالانه طرح پرورش گوسفند رومانف چقدر خواهد بود؟
ودودی مفید: ظرفیت اولیه را برای یک مجموعه 100 رأسی آغاز کردیم و سپس به‌صورت فازبندی آنها را توسعه می‌دهیم.
آنا: پیش‌بینی شما از تولید سالانه گوشت و شیر چقدر است؟
ودودی مفید: تیم پژوهش از جنبه اقتصادی و دانش‌بنیانی روی دام نظارت خواهند داشت و گروه دامپروری که از جنبه علمی و فنی بر امور نظارت خواهند داشت باید در این باره نظر نهایی خود را اعلام کند.
آنا: ظاهراً گوشت‌دهی نژاد رومانوف 57 درصد و گوسفند معمولی 47 درصد است، فکر می‌کنید دلیل این اختلاف عدد در چیست؟
ودودی مفید: توانایی نژاد رومانوف برای تولید مثل خارج از فصل موجب میشود گله‌ها به سرعت تکثیر پیدا کنند، به‌طوری‌که از این حیوان 57 درصد گوشت گرفته میشود، این در حالی است که از یک گوسفند معمولی حدود 47 درصد گوشت به دست می‌آید.
مشکلی که وجود دارد اینکه با توجه به نیاز منطقه ما در عرصه گوشت قرمز تولید آن حتی کفاف مصرف داخلی را نمی‌دهد.
استادان و دانشجویان دامپروری درخواست کرده‌اند که گوسفندان نژاد رومانوف را در اختیار آنان نیز قرار دهیم؛ چراکه ممکن است بعضاً نژادهای تقلبی به دست ما برسد و دامپروران ما که تخصص دارند، نژاد واقعی را از تقلبی تشخیص می‌دهند.
نژاد رومانوف چه مزایایی دارد؟
با ورود نژاد رومانوف و ثبت برند دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه خریداران به‌صف خواهیم داشت که حتی از ما پیش‌خرید می‌کنند؛ چراکه جای مطمئنی خرید خواهند کرد، بنابراین ورود دانشگاه به این حوزه کمک خوبی برای صنعت دامپروری است.
آنا: برنامه‌ای برای جفت‌گیری نژاد رومانوف با گوسفند معمولی دارید تا از این طریق میزان توانایی جسمی بره را تشخیص دهید؟
ودودی مفید: متخصصان ما در مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه در این زمینه تحقیق و بررسی خواهند کرد تا به نتیجه برسند؛ اما قطعاً این موضوع زمان‌بر خواهد بود و درصورت کسب نتیجه می‌توانیم به موفقیت طرح بیش از پیش امیدوار باشیم.
آنا: نژاد رومانوف چه مزایایی دارد که آن را از سایر نژادها متمایز می‌کند؟
ودودی مفید: نرخ تولید مثل گوسفندان بومی هر سال یک بره بوده، اما نرخ تولید بره نژاد گوسفند رمانوف به ازای هر گوسفند معمولی 2.5 است، بنابراین ارزش تولید دارد و می‌توانیم سود و بهره‌وری بیشتری از این بابت داشته باشیم.
آنا: بودجه اختصاص داده شده برای اجرای طرح پژوهش روی گوسفندان رومانوف چقدر بوده است؟
ودودی مفید: صفر تا 100 این طرح با دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه است؛ بنابراین نیاز به سرمایه‌گذاری خارج از دانشگاه نبود.
بودجه این طرح برعهده بخش‌های دانش‌بنیانی و طرح توسعه‌ای، تکمیل آموزش و سما بوده است، به‌طوری‌که مدرسه سما نیز در این طرح مشارکت دارد.
آنا: رقم بودجه چقدر است؟
ودودی مفید: بودجه براساس توسعه پروژه تخصیص می‌یابد تا افتتاح اولیه باید صبر کرد و بعد بودجه دقیق اعلام میشود.
آنا: گوسفند رومانوف چه ویژگی‌هایی دارد؟
ودودی مفید: برخلاف گوسفندان معمولی نژاد رومانوف می‌تواند در سالن تغذیه پرورش پیدا کند و دیگر نیازی به چرای این نوع نژاد نیست.
در اینصورت به مراتع نیز آسیب وارد نمی‌شود، از سوی دیگر موقعیت و امکانات موجود در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه می‌تواند طرح تحقیق و پژوهش گوسفندان رومانوف را پوشش دهد. این طرح با استقبال هیئت رئیسه این دانشگاه و شورای اقتصاد دانش‌بنیان استان آذربایجان‌شرقی نیز مواجه شده است.
آنا: ظاهراً گوسفندان رومانوف در تمام فصول تولید مثل دارند، در این‌باره بیشتر توضیح می‌دهید؟
ودودی مفید: از دیگر ویژگی‌های نژاد رومانوف آن است که می‌توان تولید مثل را در سالن مدیریت کرد. هدف نخست ما چندقلوزایی گوسفند رومانوف است تا بتوانیم علاوه بر تهیه گوشت و فعالیت‌های آموزشی و تحقیقاتی با همکاری جهاد دانشگاهی و مرکز رویان الگوهای خوبی را از بومی کردن این طرح به کشورمان معرفی کنیم.
آنا: جنبه اقتصادی در انگیزه شما برای ورود به طرح پرورش و بومی‌سازی نژاد رومانوف تأثیر داشت؟
ودودی مفید: تنها جنبه اقتصادی نبود که منجر به ورود دانشگاه برای اجرای این طرح شد، بلکه موضوع دانش‌بنیان نیز در ورود ما به این پروژه تأثیرگذار بود.
نحوه کار در گلخانه‌های هوشمند چگونه است؟
مراغه باغ‌شهر ایران است و این منطقه برای توسعه کشاورزی بسیار مناسب است و حتی قادر هستیم صنایع تبدیلی آن را در آینده توسعه دهیم.
آنا: کشاورزی در منطقه شما به حالت سنتی پیش می‌رود فکر می‌کنید طرح پرورش گوسفند رومانوف و بومی‌سازی آن در حوزه دامپروری بتواند کشاورزی را مدرن‌تر کند؟
ودودی مفید: سؤال خوبی پرسیدید. یکی از معضلات حوزه کشاورزی ما سیستم سنتی آن است. جهاد کشاورزی حمایت‌های زیادی انجام می‌دهد تا کشاورزی به حالت مدرن اداره شود. در استان آذربایجان‌شرقی شهرهایی مانند آذرشهر به صورت غیررسمی از طریق جهاد کشاورزی اقدام به هدایت کشاورزی از حالت سنتی به مدرن کرده بودند، اما دامداران به این سمت حرکت نکردند و کماکان فعالیت‌های آنان سنتی است.
اخیراً کشاورزان به سمت گلخانه‌های هوشمند و گیاهان گلخانه‌ای رفته‌اند و تلاش دارند منطقه ما به یک باغ گلخانه‌ای تبدیل شود.
یکی از معضلات سیستم کشاورزی سنتی در بخش آب است، به‌طوری‌که مردم از همان شیوه‌های سنتی در کشاورزی و دامداری پیروی می‌کنند. خوشبختانه نفوذ دانشگاه آزاد اسلامی در روستاها پل ارتباطی بین دانشجویان و دانشگاه آزاد اسلامی شده است و دانشجویان به عنوان سفیران توسعه تکنولوژی‌های جدید به ما کمک می‌کنند تا بتوانیم بازار مصرف داخلی خود را اشباع کنیم و به سایر کشورها نیز صادرات داشته باشیم.
آنا: به تولید گلخانه‌های هوشمند اشاره کردید در این زمینه به چه دستاوردهایی رسیده‌اید؟
ودودی مفید: در این راستا حتی گلخانه هوشمند را به کشورهای حاشیه خلیج فارس و عراق نیز صادر کرده‌ایم. چند نفر از جوانان خلّاق در گلخانه هوشمند دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه مشغود فعالیت هستند تا این گلخانه‌ها را با کمترین مصرف آب تولید می‌کنند.
بازار هدف ما کشور عراق است و کشورهای خلیج فارس نیز در اولویت قرار دارند. براساس موارد دهگانه‌ای که سال گذشته دکتر طهرانچی بخشنامه کرد، مدل سوم آن را اجرا کردیم، به اینصورت که زمین و برند از ما و امکانات و کار با افراد مجری طرح و نخستین سود در حال واریزشدن به حساب دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه است.
آنا: در مدل سوم چقدر سود به شما می‌رسد؟
ودودی مفید: ما تنها نظارت می‌کنیم و مجریان طرح این موارد را مدیریت می‌کنند. 35 درصد از سود حاصل از قرارداد مدل سوم متعلق به دانشگاه آزاد اسلامی و 65 درصد متعلق به مجری طرح است که البته در سال‌های آینده سود سرشارتری خواهیم داشت.
علاوه بر سود مالی، تکنولوژی‌های جدید به دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه راه پیدا می‌کند و دانشجویان از کارگاه‌ها بازدید می‌کنند و به صورت کارآموز نیز می‌توانند در آنجا مشغول به کار شوند.
آنا: نحوه کار در گلخانه‌های هوشمند چگونه است؟
ودودی مفید: نحوه کار گلخانه‌های هوشمند به این صورت است که در محوطه‌ای سنسورهایی از آب را قرار می‌دهند، سپس وقتی گلی در آن قرار می‌دهیم به‌صورت اتوماتیک آب آن تأمین میشود، بدون اینکه از بیرون آب ریخته شود.
گلخانه‌های هوشمند حتی نیاز به نور خورشید ندارند، یعنی در آپارتمان و حتی راهرو که نور خورشید به آن مکان نمی‌رسد، این گل‌ها به صورت طبیعی پرورش پیدا می‌کنند.
انتهای پیام/4078/4062/
انتهای پیام/