همه چیز درباره رشته‌ای با جایگاه شایسته‌ در بازار کار/ مزیت‌ها و زمینه‌های کاری رشته مهندسی صنایع چیست؟

گروه استان‌های خبرگزاری آنا- حسین غمخوار سرایدشتی؛ مهندسی صنایع یکی از مهندسی‌های معروف است که بسیاری از فارغ‌التحصیلان دبیرستان تمایل دارند در این رشته تحصیل کنند؛ اما بسیاری از آنان دقیقاً با این رشته تحصیلی آشنا نیستند؛ حتی دانشجویان مهندسی در سال‌های نخست ورود به این رشته تحصیلی معنای درست این مهم را نمی‌دانند.

مهندسی صنایع در واقع مشتق شده از مهندسی مکانیک و یکی از مهندسی‌های بین‌رشته‌ای است. این به آن معناست که مهندسی صنایع شامل بسیاری از علوم از قبیل ریاضیات، فیزیک، فیزیولوژی و حتی علوم اجتماعی مانند روانشناسی می‌شود.

مدیریت علمی مهندسی صنایع به‌طور گسترده‌ای به‌عنوان ترکیبی بین مهندسی و مدیریت شناخته می‌شود؛ بنابراین مهندسی صنایع در واقع شامل بسیاری از اصول مدیریتی است.

برای آشنایی بیشتر متقاضیان ادامه تحصیل در رشته مهندسی صنایع به سراغ احمد کوچک‌زاده عضو هیئت علمی و مؤسس رشته مهندسی صنایع در دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم رفتیم تا از فرآیند تحصیل تا اشتغال این رشته تحصیلی با داوطلبان سخن بگوید.

کوچک‌زاده تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی در رشته مهندسی صنایع در دانشگاه امیرکبیر، در مقطع ارشد در دانشگاه علم و صنعت و در مقطع دکتری در دانشگاه تربیت مدرس به پایان رسانده است.

او از سال 1378 در دانشگاه‌های مختلف در این رشته در خدمت آموزش عالی بوده‌ و از مؤسسان رشته مهندسی صنایع در دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه صنعتی قم است.

متن گفتگو با کوچک‌زاده را در زیر می‌خوانیم.

آنا: تعریف جامع و کاملی از مهندسی صنایع داشته باشید.

کوچک‌زاده: مهندسی صنایع عبارت از کاربرد اصول و فنون طراحی، اجرا و بهبود سیستم‌هایی شامل انسان، مواد، اطلاعات، انرژی و تجهیزات برای فراهم آوردن امکان تولید کالاها و ارائه خدمات به شکل کارا و مطلوب و با کمترین هزینه. در واقع، مهندسان صنایع به دنبال افزایش بهره‌وری در مدیریت منابع تولیدی/خدماتی، روش‌ها و فناوری هستند و حال آنکه سایر رشته‌های مهندسی بیشتر درگیر ماهیت فنی فرآیندها و فرآورده‌ها هستند.

به سخن دیگر، جایگاه و منزلت مهندسی صنایع بین همه رشته‌های مهندسی پرکردن خلأ برنامه‌ریزی است و این برنامه‌ریزی از تخصیص منابع، بهبود در انجام کارها، زمان‌بندی کارها تا به کم‌کردن هزینه‌ها امتداد دارد.

آنا: همان‌طور که مستحضرید مهم‌ترین دغدغه متقاضیان، دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاه مسئله اشتغال و نگاه به آینده است؛ فرصت‌های شغلی رشته مهندسی صنایع کدامند؟

کوچک‌زاده: به‌دلیل شأن برنامه‌ریزی که برای مهندسی صنایع برشمرده شد، بازار کار این رشته نامحدود است و طیف وسیعی از مشاغل را دربرمی‌گیرد. فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند به‌عنوان مهندس صنایع در واحدهای تولیدی و خدماتی (خودروسازی، شرکت‌های نفتی و ...) و یا به‌عنوان تحلیلگر سیستم‌ها در واحدهای مالی، بانکی، بیمه و وزارتخانه‌ها و ... فعالیت کنند.

اگر بخواهیم زمینه‌های کاری مهندسی صنایع را با تفصیل بیشتری بررسی کنیم، می‌توان مطالعه کار و زمان‌سنجی انجام کارها, طراحی کارخانه شامل تعیین آرایش ساختمان‌ها، ماشین‌ها، تجهیزات اصلی و کمکی خطوط تولید و مونتاژ, طراحی انبارهای مواد اولیه، کالاهای نیم‌ساخته و محصولات تکمیل‌شده, مکان‌یابی برای احداث کارخانه‌ها و مجموعه‌های خدماتی و مدیریت واحدهای تحقیق و توسعه را نام برد.

مدیریت اجرای پروژه, اجرای انواع سیستم‌های مدیریتی شامل شیوه‌های تشویقی و ارتقای بهره‌وری در یک نظام, مدیریت تولید، مدیریت موجودی‌ها و مدیریت عملیات, مدیریت کیفیت محصولات تولیدی, اجرای سیستم‌های مدیریت کیفیت مانند ایزو, برنامه‌ریزی راهبردی سازمان‌ها شامل برنامه‌ریزی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت، برنامه‌ریزی برای نگهداری و تعمیرات تجهیزات و ماشین‌آلات، طراحی نظام‌های اطلاعات مدیریت، طراحی و تحلیل سیستم‌ها و مدیریت منابع انسانی از زمینه‌های کاری دیگر مهندسی صنایع است.

آنا: معیارهای انتخاب رشته مهندسی صنایع از بین رشته‌های متعدد دانشگاهی چیست و ابرازهای انگیزشی این رشته که متقاضی را به مسیری سوق دهد که این رشته را انتخاب کنند، کدامند؟

کوچک‌زاده: شاید مهم‌ترین ویژگی ممتاز این رشته وسعت و تنوع بازار کار این آن باشد و اینکه با هر خصوصیت روان‌شناختی می‌توانید در یکی از زمینه‌های کاری این رشته متخصص شوید.

آنا: مزیت‌های ادامه تحصیل در این رشته چیست؟

کوچک‌زاده: نخست آنکه مهندسی صنایع شاید تنها رشته‌ بین رشته‌های فنی است که هر فردی با هر خصوصیت و ویژگی‌های روان‌شناختی می‌تواند علاقه‌مندی‌های خود را در یکی از مباحث آن پیدا و دنبال کند در صورتی که عموماً سایر رشته‌ها به‌صورت تک‌بعدی وجود دارند و متخصص آن رشته در یک چارچوب از پیش تعریف‌شده و محدود می‌تواند علاقه‌مندی‌های خود را دنبال کند.

دوم به‌دلیل اینکه در این رشته به شما ابزارها و فنون برنامه‌ریزی در طول تحصیل آموزش داده می‌شود به این لحاظ یک فرد کارشناس در این رشته حتی می‌تواند در امور شخصی از آموخته‌های خود بهره ببرد.سوم، بازار کار این رشته طیف وسیعی از مشاغل را از یک فروشگاه معمولی تا یک بنگاه صنعتی را در برمی‌گیرد و این امتیاز ویژه‌ای برای این رشته است که سایر رشته‌ها از آن بی‌بهره‌اند.

آنا: ویژگی‌های فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی صنایع را برشمارید؟

کوچک‌زاده: دانشگاه آزاد اسلامی از نخستین مراکز آموزشی قم بوده که این رشته در آن راه‌اندازی شده و توانسته در این مدت استادان مجربی را جذب و امکانات بسیار خوبی را فراهم آورد. بر این اساس فارغ‌التحصیلان این دانشگاه در صورتی که از این دو توانمندی به نحوی مطلوب بهره‌گیری کنند، می‌توانند بین سایر فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های دیگر استان ممتاز باشند.

نوعاً شاهد آن هستیم که فارغ‌التحصیلان این رشته از دانشگاه آزاد اسلامی قم توانسته‌اند جایگاه شایسته‌ای را در بازار کار مشاغل قم برای خود ایجاد کنند و برای ما و خودشان افتخارآفرین باشند.

آنا: در مورد کیفیت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی قم اگر مطلبی دارید، بفرمایید.

کوچک‌زاده: مهم‌ترین ویژگی ممتاز دانشگاه آزاد اسلامی از سویی، بهره‌مندی از استادان مجرب و با سابقه بومی و مستقر است که عموماً آنان با مراکز صنعتی و خدماتی همکاری دارند و با مشکلات و مقتضیات آنها آشنا هستند. از سوی دیگر امکانات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری این دانشگاه در جایگاه مطلوب قرار دارد.

آنا؛ دانشگاه آزاد اسلامی قم با ایجاد رشته‌های کاربردی اعم از مهندسی صنایع تا چه حدی توانسته است در راستای جهش تولید گام‌ بردارد و حرفی برای گفتن در عرصه بازار و حوزه کسب‌وکار داشته باشد؟

کوچک‌زاده: با برخی مراکز دیگر آموزش عالی استان افتخار همکاری داشته‌ام و بر این اساس می‌توانم ادعا کنم همکاران در دانشگاه آزاد اسلامی حقیقتاً موقعیت ممتازی ازنظر تجربه و تخصص دارند و شاهد ادعای حقیر هم آن است که در بسیاری از جایگاه‌های مدیریتی تأثیرگذار استان، دانش‌آموختگان این دانشگاه بر کرسی افتخار تکیه کرده‌اند.

آنا: و سخن آخر...

کوچک‌زاده: نکته بسیار مهمی که باید برای دانشجویانی که این رشته را انتخاب کرده‌اند خاطرنشان کنم آن است که اکنون به‌دلیل گسترده شدن مباحث مهندسی صنایع، امکان اینکه در همه آن زمینه‌ها تخصص مطلوب را کسب کنند، حقیقتاً وجود ندارد و باید نهایتاً تا ترم ششم تحصیلی بر اساس علاقه‌مندی‌ها، توانایی‌ها و مهارت‌های لازم، ویژگی‌های فردی و روانی مورد نیاز، نیازمندی‌های بازار و جایگاه اجتماعی یک یا چند تخصص را بر اساس مشورت با استادان انتخاب کنند و با اجرای دستورالعمل‌ها در آنها تعمیق کرده و تخصص به دست آورند.

به همه دانشجویان عرصه مهندسی صنایع توصیه می‌کنم منابع مرتبط با تخصص انتخابی را تهیه و مطالعه کرده و سعی کنید، همه مهارت‌ها و الزامات آن تخصص را فرابگیرید, نرم‌افزارهای مرتبط با تخصص مورد نظر را در سطحی حرفه‌ای فراگرفته و در فضای مجازی در کانال‌های مرتبط با تخصص موردنظر عضو شوید.

در مجلات مرتبط با تخصص مورد نظر مشترک شده و از آخرین دستاوردها در این زمینه آگاهی داشته باشید. در مجامع و همایش‌های مرتبط با تخصصتان فعالانه شرکت کرده و پایان‌نامه‌های مرتبط با آن تخصص را در دانشگاه‌های معتبر مطالعه و در زمینه تخصصی انتخابی از تجربه‌های عملی کوچک آغاز کنید.

انتهای پیام/4121/4062/