تولید انواع حلال‌های شیمیایی آزمایشگاهی با خلوص بالا/ چه مشکلاتی در راه تولید مواد شیمیایی وجود دارد؟

گروه استان‌های خبرگزاری آنا، دانشگاه آزاد اسلامی با راه‌اندازی مراکز رشد واحدهای فناور، گام‌های اساسی و مهمی برای فعلیت بخشیدن به ایده‌ و طرح‌های دانشگاهیان و محققان برداشته است به‌طوری که هر فرد در هر جایگاهی که باشد، می‌تواند در این مراکز با امکاناتی که در اختیار می‌گیرد برای رشد، شکوفایی و بالندگی ایده خود تلاش کند.

مرتضی شاکری عضو هیئت مدیره واحد فناور «باهر اکسیر کاوه» یکی از افرادی است که با استقرار این واحد فناور با زمینه فعالیت حلال‌های شیمیایی در مرکز رشد واحدهای فناور دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه به‌‌همراه مدیرعامل و دیگر همکاران توانسته‌اند گام‌های مهمی برای فعلیت بخشیدن به ایده خود بردارند. مشروح گفتگوی خبرنگار آنا با شاکری در ادامه می‌آید.

آنا: درباره رشته و حوزه فعالیت خود توضیح دهید.

شاکری: زمینه کاری ما حلال‌های شیمیایی است و با توجه به اینکه خودم مدیر کنترل کیفیت یک شرکت تولیدی مواد اولیه دارویی بودم و در آزمایشگاه با مواد شیمیایی آزمایشگاهی که خلوص بالایی دارند، سروکار داشتم و اینکه حس کردم همه مواد شیمیایی آزمایشگاهی چرا باید از خارج وارد شود و نباید بتوانیم در خود ایران مواد شیمیایی با خلوص بالا تولید کنیم، به‌ویژه برای ماده‌ای که برای تعیین درصد آب تمام نمونه‌های پودری، نمونه‌های دارویی و شیمیایی که مثلاً حلال‌ها و الکل‌ها باشند، وقتی می‌خواهید درصد آب انوع حلال‌های شیمیایی را اندازه‌گیری کنید، از محلولی به نام محلول کارپیشر استفاده می‌کنند. این محلول کارپیشر وارداتی بوده و با قیمت گزافی از آلمان و انگلستان وارد می‌شود. اینجا بود که ایده تولید محصول به ذهنم رسید و با دوستان دیگر مطرح کردم و منجر به این شد که شرکتی تشکیل دهیم و در زمینه تولید مواد شیمیایی آزمایشگاهی که خلوص بالایی دارند کار کنیم و در نهایت طرح را به دانشگاه دادیم.

آنا: این ایده چه زمانی شکل گرفت که منجر به تشکیل تیم و صحبت با دانشگاه شد؟

شاکری: سال 1397 تیم را تشکیل داده و وارد دانشگاه شدیم. آنجا در زمینه تولید مواد شیمیایی آزمایشگاهی کار را آغاز کردیم. در مورد تولید محلول کارپیشری که ذکر آن رفت، این محلول انواع مختلف دارد. متخصص در این زمینه می‌داند که روش‌های ولومتری و کولومتری دارد. ما در هر دو زمینه کار کردیم و کار هم موفقیت‌آمیز بود. نمونه ولومتری ما را چند شرکت دارویی استفاده و تأیید کرده‌اند. کولومتری را هم تازه کار کرده‌ایم و هنوز برای آن تأییدیه مکتوب از شرکت دارویی یا پتروشیمی‌ها نداریم.

آنا: در واقع به عنوان هسته فناور وارد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه شدید؟

شاکری: بله

آنا: این ارتباط را چگونه برقرار کردید؟

شاکری: با توجه به ارتباطی که با دوستان و همکارانی که پیش از من در مراکز رشد واحدهای فناور حضور داشتند از حمایت‌های مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی مطلع بودم و مراکز رشد را می شناختم. با ارتباطی که گرفتیم و بازدیدی کردیم، دانشگاه مکان در اختیار ما قرار داد و فعالیت خود را آغاز کردیم.

آنا: درباره محصولات تولیدی خود توضیح دهید.

شاکری: انواع حلال‌های شیمیایی که گرید کروماتوگرافی دارد، یعنی برای دستگاه HPLC استفاده شده و انواع محلول‌های کارپیشر و انواع نمک‌های معدنی را تولید کرده‌ایم. این محصولات در تمام آزمایشگاه‌های شیمی ازجمله آزمایشگاه‌های کنترل کیفیت و آزمایشگاه‌های تحقیقاتی شرکت‌های دارویی و پتروشیمی‌ها استفاده می‌شود.

آنا: برای فروش با مشکلی مواجه نیستید؟

شاکری: خیر، فعلاً مشکلی نداریم؛ زیرا مواد شیمیایی آزمایشگاهی از الزامات و استانداردهای خاصی برخوردار نیستند. مثلاً دارو یک الزامات و استانداردهای خاصی دارد؛ اما مواد شیمیایی که در آزمایشگاه‌ها استفاده می‌شود، نه استانداردی برای آنها تعریف شده و نه الزامات خاصی در مورد آنها وجود دارد و به‌راحتی می‌‌توان با مشتری ارتباط برقرار کرد. مشتری نمونه محصول مورد تأیید را ارائه می‌دهد و بر اساس آن نمونه، محصول را تولید می‌کنیم. تمام آزمایشگاه‌های گروه‌های شیمی، زیست و داروسازی دانشگاه‌ها می‌توانند مشتری‌ ما باشند.

آنا: تولیدات شما باعث شده کشور از وابستگی به این محصولات نجات پیدا کند؟ یا حجم محصولات جوابگوی بازار داخل نیست و باز هم باید وارد کنیم.

شاکری: با توجه به اینکه مواد شیمیایی آزمایشگاهی از قدیم‌ در ایران خارجی استفاده می‌شده است، با مشکلاتی مواجه هستیم، راضی‌کردن مشتری برای استفاده از محصول داخلی خیلی دشوار است. به‌عبارتی راضی‌کردن مشتری یک پروسه زمانبر است و شاید به این موضوع اعتقاد نداشته باشد. با توجه به زیرساخت و مکانی که مرکز رشد واحدهای فناور دارد، نمی‌توانیم روی تولید بالا کار کنیم و احتیاج به زمان داریم تا به نقطه تولید انبوه برسیم.

مشکل دیگر، این است که در مراکز رشد باید با روش‌های پیچیده‌ای ثابت کنی که این محصولات جزء محصولات پیشرفته یا دانش‌بنیان است که بتوانید برای آنها پروانه بهره‌برداری بگیرید. اگر برای شرکت پروانه بهره‌برداری نداشته باشید در واردات مواد اولیه‌ -که لازم است از خارج وارد شود - به مشکل برمی‌خوریم. مثلاً نمونه‌اش این است که برای تولید محلول کارپیشر، دو مورد از مواد آن که کاملاً وارداتی است را نمی‌توانیم به راحتی وارد کنیم.

آنا: تکنولوژی ساخت این مواد را ندارید؟

شاکری: تولید این مواد در داخل مقرون به‌صرفه نیست. از آن مواد اولیه، چهار ماده اولیه را تهیه کرده و از فرمولاسیون مورد نظر، محلولی را درست می‌کنیم که ارزش افزوده خیلی بالایی دارد و تولید مواد اولیه‌اش شاید برای ما خیلی ارزش نداشته باشد. تا پروانه بهره‌برداری هم نداشته باشیم، نمی‌توانیم کارت بازرگانی تولیدی بگیریم و بتوانیم مواد اولیه‌ را به‌راحتی وارد کنیم.

مشکل بزرگی که اکنون وجود دارد، نمی‌توانیم پروانه بهره‌برداری بگیریم؛ مگر اینکه بتوانیم ثابت کنیم این محصول جزء محصولات دانش‌بنیان است. بعد از اینکه محصول به عنوان محصول دانش‌بنیان شناخته شد، می‌توان پروانه بهره‌برداری گرفت.

آنا: سخن پایانی...

شاکری: اگر شخص متخصصی که در این زمینه کار کرده باشد و صنعت و بازار آن را بشناسد و مسئول باشد به راحتی از فعالیت ما حمایت می‌کند.

موادی هم هست که ارزش افزوده خیلی بالا دارد، مثلاً اگر قیمت صنعتی یک ماده‌ای 100 تومان باشد، گرید آزمایشگاهی‌اش یک هزار تومان است، یعنی حداقل 10 برابر یک ماده صنعتی ارزش دارد؛ اما نیاز به یک خالص‌سازی دارد که خلوص آن را مقداری بالاتر ببرد.

انتهای پیام/4117/4062/