مزایا و معایب پخش رادیو از طریق اینترنت/ رادیوهای اینترنتی درگیر با چالش‌های جذب مخاطب

به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانش‌بنیان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا،  امروزه با وجود شتاب تصاعدی فناوری و گسترش محتوای چندرسانه‌ای، رادیو این یارِ دیرین همچنان طرفداران خود را دارد و خود را با سبک‌و‌سیاق جدید فناوری تطبیق داده است. همانطور که کتاب به خاطر محتوای ویدئویی محو نشد و همانطور که تئاتر به خاطر سینما از بین نرفت و همانطور که سینما به خاطر نمایش‌های تلویزیونی نابود نشد، رادیو نیز همچنان برای بقای خود می‌جنگد.

بیشتر بخوانید:

بخند زندگی به سالمندان در خانه هوشمند/ با فناوری تنهایی تحمل‌‌پذیرتر می‌شود

محتوای رادیو همچنان بر تخت پادشاهی نشسته است و اکنون در قامت رادیو اینترنتی ظاهر شده است. آیا این فرمت جدید صوتی موفق خواهد بود؟ در این گزارش در مورد مزایا و معایب شکل جدید جریان صوتی آنلاین صحبت خواهیم کرد.

رادیوی اینترنتی برای تولیدکنندگان محتوا بهتر است

هزینه‌های راه‌اندازی کم: به لطف رادیوی اینترنتی، برای یک فرد یا گروهِ تازه‌کار، برپایی یک ایستگاه رادیویی سریع، امری بسیار آسان است. می‌توانید در اتاق خواب خود یا داخل کمد دیواریِ خالی، یک استودیوی کوچک داشته باشید. همچنین می‌توانید محتوایی صوتی را که تولید کرده‌اید در فضاهای رایگان آپلود، کانال‌های مجازی و یا به صورت حرفه‌ای‌تری در اپلیکیشن‌های رادیویی تحت وب همچون «کلاودرادیو» (CloudRadio) ارائه دهید. در یک استودیوی کوچک تنها به کامپیوتر، لوازم جانبی +میکروفون و میز پخش (اختیاری) چنین تجهیزات نیاز دارید:

اتوماسیون، اداره‌ رادیو را آسان‌تر می‌کند: نرم‌افزار‌های زیادی برای تولید و پخش رادیوی آنلاین وجود دارند و اکثر آن‌ها دارای ویژگی‌های اتوماسیون هستند که باعث صرفه‌جویی در وقت و تلاش افراد می‌شوند. به لطف این نرم‌افزارها، بعضی از ایستگاه‌ها را می‌توان ماه‌ها بدون نظارت تکنیکی برپا کرد.

هزینه‌های کمتر: اداره‌ ایستگاه رادیویی آنلاین مقرون‌به‌صرفه است و این مزیت اصلی پخش رادیویی از طریق اینترنت برای ارائه‌دهنده‌ محتوای صوتی است. شما به کارکنان زیادی احتیاج ندارید! در عین حال می‌توانید داوطلبانی را پیدا کنید که کیلومترها دورتر از شما زندگی می‌کنند و در پروژه‌ شما از روی علاقه یا با مبلغ ناچیزی مشارکت کنند. هزینه‌های اصلی رادیوی اینترنتی شامل پرداخت هزینه میزبانی وب، هزینه اینترنت، حق امتیاز برای موسیقی تجاری و این قبیل است.

دسترسی به مخاطبان بین‌المللی: رادیوی اینترنتی مرزهای جغرافیایی نمی‌شناسد و پخش اینترنتی به نوبه خود می‌تواند مخاطبان جهانی را به سمت رادیوی شما جلب کند. شخصی در شهر کابل از افغانستان می‌تواند به ایستگاه‌های رادیویی اینترنتی چند جوان در شهرستان بابل استان مازندران گوش دهد، و یا حتی شخصی از بابل بدون نگرانی از اختلاف زمانی، به ایستگاه‌های رادیویی فردی در لس آنجلس گوش دهد. گسترش تلفن‌های هوشمند همچنین به رشد رادیو اینترنتی کمک کرده است. بر اساس آمار وب‌سایت بانکسل در حال حاضر 3.5 میلیارد تلفن همراه هوشمند در سراسر جهان وجود دارد(https://www.bankmycell.com/blog/how-many-phones-are-in-the-world).

تولیدکنندگان خودروهای بین‌المللی نیز مدل‌های جدید خود را به سیستم‌های «اپل کار-پلی» (Apple CarPlay)  و «اندروید اتو» (Android Auto) مجهز می‌کنند که البته در کشورهای محدودی از جهان خدمات آن‌ها به صورت کامل ارائه می‌شود. این برنامه‌ها به راننده‌ها اجازه می‌دهند تلفن‌های همراه خود را به ماشین متصل کرده و به برنامه‌های رادیویی آنلاین رادیویی دسترسی پیدا کنند.

تبدیل آسان به پادکست: پادکست‌های صوتی بسیار شبیه برنامه‌های رادیویی هستند. شما به آن‌ها گوش می‌دهید و آن‌ها را تماشا نمی‌کنید. آنها هر دو در جایی یکسان آپلود می‌شوند و حتی تجهیزات مورد استفاده نیز مشابه است، به عنوان مثال، میکروفون، میز میکسر صوتی و غیره. تفاوت اصلی صرفا در پخش و توزیع آن‌ها نهفته است. پادکست‌ها به طور معمول از فیدهای RSS  استفاده می‌کنند و همیشه در پلتفرم‌های پادکست در دسترس هستند. بسیاری از ایستگاه‌های رادیویی نیز برنامه‌های خود را نهایتاً به پادکست باز می‌گردانند. وقتی ایستگاه رادیویی اینترنتی دارید، انتقال به پادکست‌ها کار آسانی است.

بینش بهتر نسبت به مخاطبان: ایستگاه‌های رادیویی اینترنتی، روش کاربردی و مؤثری برای آمارگیری از شنوندگان خود دارند. صاحب رادیو از طریق نرم‌افزار‌های جریان رادیویی مبتنی بر سرور همچون «آیس کست» (Icecast) می‌تواند مسائل بسیار مهمی همچون مطالب تعداد کل شنوندگانش برای یک دوره زمانی (روزانه، ماهانه یا سالانه)، مکان جغرافیایی شنوندگان، کل ساعت گوش دادن و زمان محبوب‌تر و پُرشنونده‌تر متوجه شود.

دسترسی از هر دستگاهی: برای دسترسی به ایستگاه رادیویی، فقط به دستگاهی نیاز دارید که بتواند رادیو اینترنتی را پخش کند و تعداد این دستگاه‌ها کم نیستند: از تلفن‌های هوشمند، رایانه‌ها، لپ‌تاپ‌ها، تبلت‌ها، کنسول‌های بازی گرفته تا سیستم‌های سرگرمی ماشین، تلویزیون‌های هوشمند و بلندگوهای هوشمند مانند «الکسا اکو گوگل هوم»  (Alexa Echo Google Home) و... .

چالش‌های رادیوی اینترنتی

با وجود مزایای زیاد این روشِ کمابیش جدید برای ارائه‌ جریان صوتی، مانند هر فناوری نوینی، رادیوی اینترنتی نیز بنا به دلایلی با چالش‌هایی مواجه است که باید تدریجاً آن‌ها را رفع کند.

دست و پا زدن برای جذب شنونده: رادیو اینترنتی هنوز هم برای اینکه بین مخاطبان رادیو جا بیفتد، راهی طولانی را در پیش دارد. در عصر فرمت‌های چندرسانه‌ای، بیشترین مخاطبان رادیو، عاشقان سینه‌چاک آن هستند و این عاشقان سینه‌چاک بیشتر از سیگنال‌های رادیویی FM یا AM استفاده می‌کنند چون این فناوری را از ابتدا به این صورت پذیرفته‌اند. ضمنا مخاطبان محوری دیگر رادیو، رانندگان خودروها هستند و اکثر اتومبیل‌ها دارای سیستم‌های پخش رایگان موج AM / FM  هستند. بنابراین انتقال مخاطب از فضای آنالوگ به دیجیتال مستلزم برنامه‌ریزی و همراهی شرکت‌های بزرگ است. همچنین ایستگاه‌های رادیویی اینترنتی می‌توانند با ساخت برنامه‌های تخصصی، استفاده از شبکه‌های اجتماعی، ابزار تبلیغاتی و غیره، بیش از پیش توجه‌ها را به خود معطوف کنند.

وابستگی تمام و کمال به اینترنت: اینترنت و دیگر هیچ. آیا نیازهای اساسی انسان را می‌شناسید؟ غذا، پناهگاه و لباس. اما نیازهای انسان مدرن چیست؟ آموزش، مراقبت‌های بهداشتی و اینترنت. بله، حق پهنای باند یک نیاز انسانی است. از سال 2016، گزارشی از شورای حقوق بشر مجمع عمومی سازمان ملل متحد اعلام کرد که دسترسی به اینترنت به عنوان یک حقوق اساسی بشر و لاینفک برای اینکه افراد بتوانند از "حق خود برای آزادی عقیده و بیان" استفاده کنند شناخته می‌شود.

بر اساس قراردادی که افراد با شرکت‌های اینترنتی می‌بندند چیزی به نام SLA بین افراد و ارائه دهندگان اینترنت منعقد می‌شود. یکی از بندهای SLA لزوم پاسخگویی و پرداخت غرامت از سوی سرویس‌دهنده‌ اینترنت در صورت قطعی سرویس است. با وجود چنین بندی در قرارداد، با این حال اتصالات اینترنتی هنوز در همه جا موجود نیست و سرویس‌دهنده‌ها دست‌کم در ایران خود را پاسخگو نمی‌دانند. در عین حال اینترنت رایگان نیست و به همین ترتیب، گوش دادن به رادیو اینترنتی با هزینه‌ای همراه است. مسئله ای که در مورد رادیوی سنتی به صورت FM / AM صدق نمی‌کند.

وابستگی تمام و کمال به اینترنت: تبلیغ‌کنندگان منطقاً به دنبال رادیوهایی هستند که شنوندگان زیادی داشته باشد. آنها همچنین به دنبال ایستگاه‌هایی هستند که مخاطبان هدفمندی دارند، برای مثال شنوندگان یک شهر. گرچه ایستگاه‌های رادیویی اینترنتی به طور بالقوه می‌توانند مخاطبان بین‌المللی داشته باشند اما تعداد معدودی از ایستگاه‌های اینترنتی هستند که به چنین جایگاهی دست یافته‌اند و روزانه هزاران شنونده را به خود جلب می‌کنند. بنابراین ایستگاه‌های کوچک رادیویی، چندان در یافتن تبلیغات سودآور موفق نیستند. اگر در خارج از ایران باشید این موضوع تا حدودی قابل حل است و می‌توان به شبکه‌های تبلیغاتی همچون «گوگل» ادسنس  (Google Adsense)  پیوست؛ اما در ایران قدری کار دشوارتر است. 

نقش شنوندگان در این میان چیست؟

وقتی تلویزیون عرضه شد، خیلی‌ها ترسیدند و گفتند که کار رادیو تمام است. اکنون دهه‌ها از آن تاریخ گذشته است و رادیو همچنان به بقای خود ادامه داده و خود را با شرایط و فناوری‌های جدید هماهنگ کرده است. علت انعطاف‌پذیری رادیو چیست؟ جوابی ساده این است که می‌توانید در هنگام کار، رانندگی، دوش گرفتن به آن گوش دهید. برخی تصور می‌کنند دوره‌ رادیو تمام شده است و استفاده از آن منحصر به کشورهای جهان سوم و نقاطی است که در آن اینترنت یافت نمی‌شود و نرخ توسعه‌یافتگی پایین است. اما رادیو محبوب‌تر از چیزی است که فکر می‌کنید. طبق آمار وبسایت «استاتیستا» (Statista) در حدود 68.4 درصد  از کاربران اینترنت ایالات متحده به رادیو آنلاین گوش می‌دهند(https://www.statista.com/statistics/252177/share-of-online-radio-listeners-among-internet-users-in-the-us/). پس دوره‌ رادیو تمام نشده است، بلکه پوست‌اندازی کرده است.

رادیو اینترنتی نسبت به ایستگاه‌های FM  و AM از نظر کیفیت صدا برتری دارد. در این هیچ تردیدی نیست. صوت در رادیو اینترنتی واضح و عاری از هر گونه نویزی است، درست مثل گوش دادن به موسیقی با کیفیت بالا که در سایت‌های اشتراک‌گذاری آهنگ آپلود می‌شود.

همچنین در وب‌سایت‌های رادیویی و برنامه‌های تلفن همراه قابلیت‌هایی عرضه می‌شود که نمونه آن در رادیوهای سنتی وجود نداشته است. به عنوان مثال، لیستی از اپیزودهای قبلی یا بریده‌ای از گفتگوها یا موسیقی‌های پخش شده. کاربر می‌تواند به طور دلخواه آنچه را گوش دهد که خود می‌خواهد و صدالبته از قابلیت‌هایی همچون مکث، از سرگیری، یا عقب گرداندن یک اجرای رادیویی و... برخوردار باشد. اگر تبلیغات را دوست ندارید، گریزی از آنها در ایستگاه‌های رادیویی معمول نیست. اما خوشبختانه بسیاری از ایستگاه‌های رادیویی تحت وب هیچ تبلیغاتی ندارند(یا تبلیغات‌شان را می‌توان به سادگی جلو زد).

اما آیا مصرف‌کنندگان در مورد رادیوی اینترنتی هیچ گونه نگرانی‌ دارند؟

اولین نگرانی در مورد مصرف داده است. قیمت بالای بسته‌های داده می‌تواند بزرگترین مانع گوش دادن به رادیو اینترنتی یا پادکست‌ها باشد بدین منظور به عنوان یک پیشنهاد سعی کنید مشترک طولانی‌مدت سرویس‌های نامحدود شوید. مثلاً برای یک سال سرویس اینترنتی نامحدود یا با حجم بسیار بالا را انتخاب کنید. این سرویس گرچه گرانتر به نظر می‌رسد اما در مجموع هزینه‌ کمتری را دربرمی‌گیرد. 

همچنین برنامه‌ای رادیوی اینترنتی معمولا با کیفیت‌های مختلف عرضه می‌شود و می‌توان با کیفیت قدری پایینتر با ترافیک داده‌ نصف به آن‌ها گوش داد(افت کیفیت آنقدرها محسوس نیست به عنوان مثال 128 کیلوبایت در ثانیه یا 64 کیلوبایت در ثانیه).

با این وجود از شما چه پنهان، احتمالا در آینده‌ای نه چندان دور نیازی به نگرانی در این مورد نخواهیم داشت چرا که هزینه داده‌های تلفن همراه به‌تدریج کاهش می‌یابد و سرعت به لطف معرفی نسل پنج اینترنت که به‌زودی در دسترس بسیاری از مصرف‌کنندگان قرار خواهد گرفت بالاتر خواهد رفت. چنانچه دیدید رادیو اینترنتی مزایای بسیار و معایب کمی برای شنوندگان و پخش‌کنندگان دارد. اگر رؤیای شما شروع به ایجاد ایستگاه رادیویی است، با کمترین هزینه می‌توانید آن را محقق کنید.

انتهای پیام/4144/پ