اعمال روز و شب روز عرفه در ویکی آنا

به گزارش خبرنگار حوزه معارف اسلامی گروه فرهنگ دو هنر خبرگزاری آنا، پنجشنبه نهم مردادماه سال 1399 مصادف با روز نهم ذی‌الحجه و روز عرفه است. روزی که پروردگار بندگان خود را به عبادت و طاعت فرخوانده و لطف و رحمت ویژه خود را براى بندگان در این روز گسترانیده است.

پیامبر اکرم (ص) درباره فضیلت و جایگاه روز عرفه می‌فرمایند: «خداوند در هیچ روزی به اندازه روز عرفه، بندگان را از آتش دوزخ نمی‏‌رهاند». روز عرفه، روز دعا و استغاثه به درگاه پروردگار متعال است و خداوند این روز را روز با ارزش، بافضیلت و پرشکوه قرار داده است. در روایاتی آمده است که خداوند در شب عرفه درهای مغفرت خویش را بر بندگان باز می‌کند و در روز عرفه خداوند متعال گناهان توبه‌کنندگان را عفو می‌کند، هرچند به اندازه ریگ‌های بیابان و قطرات باران و تعداد روزهای عالم باشد.

اعمال شب عرفه

شب نهم از شب‎های متبرک و شب مناجات با قاضى الحاجات است و توبه در آن شب مقبول و دعا در آن مستجاب است. عبادت در این شب، اجر صد و هفتاد سال عبادت را دارد. براى شب عرفه چند عمل وارد شده است:

1_ دعایی که با عبارت «اَللّهُمَّ یا شاهِدَ كُلِّ نَجْوى وَ مَوْضِعَ كُلِّ شَكْوى وَ عالِمَ كُلِّ خَفِیَّةٍ وَ مُنْتَهى كُلِّ حاجَةٍ یا مُبْتَدِئاً» آغاز می‎شود، خوانده شود. روایت شده هر کس آن را در شب عرفه یا در شب‎هاى جمعه بخواند خداوند او را بیامرزد.

2_ [به نقل كفعمى] تسبیحات عشر را که در اعمال روز عرفه آمده است را هزار مرتبه خوانده شود.

3_ دعای «اللّهُمَّ مَنْ تَعَبَّاَ وَ تَهَیَّاَ» را که در روز عرفه و شب و روز جمعه نیز وارد است، خوانده شود.

4_ امام صادق (ع) فرمودند: کسی که در روز عرفه قبر حضرت حسین بن علی (ع) را زیارت کند خداوند متعال ثواب هزار هزار (یک میلیون) حج که با حضرت قائم عج الله تعالی فرجه الشریف به‌جای آورند را برای وی منظور می‌فرماید و اجر هزار هزار عمره که با حضرت رسول خدا (ص) انجام گیرد را به وی داده و هم چنین ثواب آزاد نمودن هزار هزار عبد را به او اعطا کرده و اجر کسی که هزار هزار دو بار اسب را در راه خدا انفاق کرده است را به وی عنایت می‌فرماید و حق تعالی از وی به این عبارت نام می‌برد:«عبدی الصّدیق آمن بوعدی» و فرشتگان درباره‌اش چنین تعبیر می‌کنند:«فلان صدیق، زکاه الله من فوق عرشه.» و در زمین «کروب» نامیده می‌شود. 

خداوند متعال در شب و روز پر برکت عرفه پیش از آن که به حجاج صحرای عرفات نگاه کند به زوار سیدالشهدا (ع) نظر می کند و نظر رحمت خود را پیش از همه، مشمول آنان می‌گرداند؛ به همین دلایل زیارت امام حسین (علیه السلام) در این روز از افضل اعمال است.

اعمال روز عرفه

1_ غسل که مستحب است قبل از زوال انجام شود.

2_ زیارت امام حسین (ع) از اعمال سفارش شده برای شب و روز عرفه ذکر شده است.

3_ بعد از نماز عصر پيش از آن که مشغول به خواندن دعاهاى عرفه در زير آسمان دو رکعت نماز بجا آورد و نزد حق تعالى به گناهان خود اعتراف و اقرار کند تا به ثواب عرفات رستگار شود و گناهانش آمرزيده گردد. پس چون وقت زوال شد زير آسمان رَوَد و نماز ظهر و عصر را با رکوع و سجود به عمل آورد و چون فارغ شود دو رکعت نماز اقامه کند. در رکعت اول بعد از حمد، توحید و در دوم بعد از حمد،  «قُل يا اَيُّهَا الْكافِروُنَ» خوانده شود و بعد از آن چهار رکعت نماز گزارد که در هر رکعت بعد از حمد، توحید پنجاه مرتبه بخواند. که این نماز، همان نماز حضرت اميرالمؤمنين (ع)  است.

4_ شيخ کفعمى در مصباح فرموده مستحب است روزه روز عرفه برای کسی که ضعف پیدا نکند و مانع دعا خواندن او نشود.

5_ تسبیحات حضرت رسول (ص) در روز عرفه که متن عربی و ترجمه آن در ادامه می‌آید:

سُبْحانَ الَّذى فِى السَّمآءِ عَرْشُهُ سُبْحانَ الَّذى فِى الاَْرْضِ حُكْمُهُ
منزه است خدايى که در آسمان است عرش او منزه است خدايى که در زمين است فرمان و حكمش

سُبْحانَ الَّذى فِى الْقُبوُرِ قَضآؤُهُ سُبْحانَ الَّذى فِى الْبَحْرِ سَبيلُهُ
منزه است خدايى که در گورها قضا و فرمانش جارى است منزه است خدايى که در دريا راه دارد

سُبْحانَ الَّذى فِى النارِ سُلْطانُهُ سُبْحانَ الَّذى فِى الْجَنَّةِ رَحْمَتُهُ
منزه است خدايى که در آتش دوزخ سلطنتش موجود است منزه است خدايى که در بهشت رحمت او است

سُبْحانَ الَّذى فِى الْقِيامَةِ عَدْلُهُ سُبْحانَ الَّذى رَفَعَ السَّمآءَ سُبْحانَ
منزه است خدايى که در قيامت عدل و دادش برپا است منزه است خدايى که آسمان را بالا برد منزه است خدايى

الَّذى بَسَطَ الاْرْضَ سُبْحانَ الَّذى لا مَلْجَأ وَ لا مَنْجا مِنْهُ اِلاّ اِلَيْهِ
كه زمين را گسترد منزه است خدايى که ملجا و پناهى از او نيست جز بسوى خودش 

سپس بگو سُبْحانَ اللّهِ وَالْحَمْدُ لِلّهِ وَلا اِلهَ اِلا اللّهُ وَاللّهُ اَكْبَرُ صد مرتبه
منزه است خدا و حمد از آن خدا است و معبودى جز خدا نيست و خدا بزرگتر از توصيف است.

7_ سوره توحید صد مرتبه و آية الكرسى صد مرتبه و صلوات بر محمّد و آل محمّد صد مرتبه خوانده شود و دعای ذيل 10 مرتبه خوانده شود:

لااِلهَ اِلا اللّهُ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ يُحْيى وَ يُميتُ
معبودى جز خدا نيست يگانه اى که شريک ندارد پادشاهى خاص او است و از آن او است حمد زنده كند و بميراند

وَيُميتُ وَيُحْيى وَهُوَ حَىُّ لا يَموُتُ بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَهُوَ عَلى كُلِّشَىْءٍ َقديرٌ
و بميراند و زنده كند و او است زنده اى که نميرد هرچه خير است بدست او است و او بر هر چيز توانا است.

و 10 مرتبه اَسْتَغْفِرُ اللّهَ الَّذى لا اِلهَ اِلاّ هُوَ الْحَىُّ الْقَيُّومُ وَ اَتوُبُ اِلَيْهِ   
آمرزش خواهم از خدايى که معبود بحقى جز او نيست که زنده و پاينده است و بسويش توبه كنم

و 10 مرتبه يا اَللّهُ  و 10 مرتبه يا رَحْمنُ و 10 مرتبه يا رَحيمُ
اى خدا * اى بخشاينده * اى مهربان  *

و 10 مرتبه يا بَديعَ السَّمواتِ وَالاْرْضِ يا ذَاالْجَلالِ وَالاِْكْرامِ و 10 مرتبه يا حَىُّ يا قَيُّومُ 
اى پديدآرنده آسمانها و زمين اى صاحب جلالت و بزرگوارى * اى زنده و اى پاينده*

و 10 مرتبه يا حَنّانُ يا مَنّانُ و 10 مرتبه يا لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ و 10 مرتبه آمينَ
اى پرعطا اى پرنعمت * اى که معبودى جز تو نيست * اجابت كن  *

8_ ذکر صلوات از حضرت صادق (ع) که در متن و ترجمه آن در ذیل می‌آید: 

اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُكَ يا مَنْ هُوَ اَقْرَبُ اِلَىَّ مِنْ حَبْلِ الْوَريدِ
خدايا از تو خواهم اى كسى که او نزديكتر است به من از رگ گردن اى

يا مَنْ يَحوُلُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ يا مَنْ هُوَ بِالْمَنْظَرِ الاَْعْلى
كه حائل شود ميان انسان و دلش اى که او در ديدگاه اعلى است و در افق

وَبِالاُْفُقِ الْمُبينِ يا مَنْ هُوَ الرَّحْمنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوى يا مَنْ لَيْسَ كَمِثْلِهِ
آشكارى است اى که او بخشاينده است و بر عرش استيلا دارد اى که نيست مانندش

شَىْءٌ وَ هُوَ السَّميعُ الْبَصيرُ اَسْئَلُكَ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ محمد
چيزى و او شنوا و بينا است از تو خواهم که درود فرستى بر محمد و آل محمد.

و بخواه حاجت خود را که برآورده خواهد شد ان‌شاءالله تعالى پس بخوان این صَلَوات را که از حضرت صادق (ع) منقول است که هر که بخواهد مسرور کند محمّد و آل محمّد را در صَلَوات بر ايشان بگوید:

اَللّهُمَّ يا اَجْوَدَ مَنْ اَعْطى وَ يا خَيْرَ مَنْ سُئِلَ
خدايا اى بخشنده ترين عطابخشان و اى بهترين

وَ يا اَرْحَمَ مَنِ اسْتُرْحِمَ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ
درخواست شدگان و اى مهربانترين كسى که از او مهربانى جويند خدايا درود فرست بر محمد و آلش در

فِى الاَْوَّلينَ وَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ فِى الاَّْخِرينَ وَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ و َآلِهِ
زمره پيشينيان و درود فرست بر محمد و آلش در زمره پسينيان و درود فرست بر محمد

فِى الْمَلاَءِ الاَْعْلى وَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ فِى الْمُرْسَلينَ
و آلش در ساكنين عالم بالا و درود فرست بر محمد و آلش در زمره مرسلين

اَللّهُمَّ اَعْطِ مُحَمَّداً وَآلَهُ الْوَسيلَةَ وَالْفَضيلَةَ وَالشَّرَفَ وَالرِّفْعَةَ
خدايا عطا كن به محمد و آلش مقام وسيله و فضيلت و شرف و رفعت

وَالدَّرَجَةَ الْكَبيرَةَ اَللّهُمَّ اِنّى آمَنْتُ بِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ
و درجه بلند خدايا من ايمان آوردم به محمد صلى الله عليه و آله

وَلَمْ اَرَهُ فَلا تَحْرِمْنى فِى الْقِيمَةِ رُؤْيَتَهُ وَارْزُقْنى صُحْبَتَهُ وَ تَوَفَّنى
با اينكه او را نديده ام پس در روز قيامت از ديدارش محرومم مفرما و مصاحبت و همنشينى او را روزيم فرما

عَلى مِلَّتِهِ وَاسْقِنى مِنْ حَوْضِهِ مَشْرَباً رَوِيّاً سآئِغاً هَنيئاً لا اَظْمَاءُ
و بر كيش او بميرانم و بنوشانم از حوض او (حوض كوثر) نوشاندنى سيراب و جانبخش و گوارا که

بَعْدَهُ اَبَداً اِنَّكَ عَلى كُلِّشَىْءٍ قَديرٌ اَللّهُمَّ اِنّى آمَنْتُ بِمُحَمَّدٍ
پس از آن هرگز تشنه نشوم که براستى تو بر هرچيز توانايى خدايا من ايمان آورده‌ام به محمد صلى

صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَلَمْ اَرَهُ فَعَرَِّفْنى فِى الْجِنانِ وَجْهَهُ اَللّهُمَّ بَلِّغْ مُحَمَّداً
الله عليه وآله و او را نديده‌ام پس در بهشت رويش را به من نشان ده خدايا برسان به محمد

صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ مِنّى تَحِيَّةً كَثيرَةً وَ سَلاماً.
صلى الله عليه و آله از جانب من تحيتى بسيار و سلامى.

۹_ دعای ام داود که در اعمال روز ۱۵ رجب است خوانده شود.

10_ دعای امام حسين (ع)  در روز عرفه خوانده شود.

11_ در آخر روز عرفه این دعا خوانده شود:

يا رَبِّ اِنَّ ذُنُوبى لا تَضُرُّكَ وَاِنَّ مَغْفِرَتَكَ لى لا تَنْقُصُكَ فَاَعْطِنى
پروردگارا همانا گناهان من زيانى به تو نزند و محققاً آمرزش تو از من نقصانى به تو نرساند پس عطا كن به من

ما لايَنْقُصُكَ وَاغْفِرْ لى ما لايَضُرُّكَ و ايضا بخوان : اَللّهُمَّ لا تَحْرِمْنى خَيْرَ ما
آنچه را نقصانت نرساند و بيامرز برايم آنچه را زيانت نزند * خدايا محرومم مكن از آن خيرى كه

عِنْدَكَ لِشَرِّ ما عِنْدى فَاِنْ اَنْتَ لَمْ تَرْحَمْنى بِتَعَبى وَ نَصَبى
نزد تو است بخاطر آن شرى که در پيش من است پس اگر تو به رنج و خستگيم رحم نمى‌كنى پس

فَلاتَحْرِمْنى اَجْرَ الْمُصابِ عَلى مُصيبَتِهِ
محرومم مدار از پاداش مصيبت ديده اى بر مصيبتش.

12_ خواندن دعای مشلول نیز در این روز سفارش شده است.

13_ اين تسبيح را که ثواب آن بسيار است گفته شود:

سُبْحانَ اللّهِ قَبْلَ كُلِّ اَحَدٍ وَسُبْحانَ اللّهِ بَعْدَ كُلِّ اَحَدٍ وَسُبْحانَ اللّهِ مَعَ كُلِّ اَحَدٍ
منزه باد خدا پيش از هر كس و منزه باد خدا پس از هركس و منزه باد خدا با هركس و منزه باد

وَسُبْحانَ اللّهِ يَبْقى رَبُّنا ويَفْنى كُلُّ أحَدٍ وَسُبْحانَ اللّهِ تَسْبيحاً يَفْضُلُ تَسْبيحَ
خدا که باقى ماند پروردگار ما و فانى شود هركس و منزه باد خدا تنزيهى که فزونى گيرد بر تسبيح

الْمُسَبِّحينَ فَضْلاً كَثيراً قَبْلَ كُلِّ اَحَدٍ وَسُبْحانَ اللّهِ تَسْبيحاً يَفْضُلُ
تسبيح گويان فزونى بسيارى پيش از هركس و منزه باد خدا تنزيهى که فزونى گيرد ب

تَسْبيحَ الْمُسَبِّحينَ فَضْلاً كَثيراً بَعْدَ كُلِّ اَحَدٍ وَسُبْحانَ اللّهِ تَسْبيحاً
تسبيح تسبيح گويان فزونى بسيارى پس از هركس و منزه باد خدا تنزيهى كه

يَفْضُلُ تَسْبيحَ الْمُسَبِّحينَ فَضْلاً كَثيراً مَعَ كُلِّ اَحَدٍ وَ سُبْحانَ اللّهِ تَسْبيحاً يَفْضُلُ تَسْبيحَ الْمُسَبِّحِينَ
فزونى گيرد بر تسبيح تسبيح گويان فزونى بسيار با هر كس، و منزه باد خدا تنزيهى که فزونى گيرد بر تسبيح تسبيح گويان

فَضْلاً كَثيراً لِرَبِّنَا الْباقى وَيَفْنى كُلُّ اَحَدٍ وَسُبْحانَ اللّهِ تَسْبيحاً لا يُحْصى وَلا يُدْرى وَلا يُنْسى
برترى بسيارى براى پروردگار ما که باقى ماند و جز او فانى شودهر كس و منزه باد خدا تنزيهى که به شماره در نيايد و دانسته نشود و فراموش نگردد و

وَلا يَبْلى وَلا يَفْنى وَلَيْسَ لَهُ مُنْتَهى وَسُبْحانَ اللّهِ تَسْبيحاً يَدوُمُ
كهنه نشود و فنا نپذيرد و انتهايى برايش نباشد و منزه باد خدا تنزيهى که دوام داشته باشد

بِدَوامِهِ وَيَبْقى بِبَقآئِهِ فى سِنِى الْعالَمينَ وَشُهوُرِ الدُّهوُرِ وَاَيّامِ
به دوام او و باقى ماند به بقاى او در طول سالهاى اين جهان و ساير جهانيان و ماه‌هاى اين روزگار و هر روزگار و روزهاى

الدُّنْيا وَساعاتِ اللَّيْلِ وَالنَّهارِ وَسُبْحانَ اللّهِ اَبَدَ الاَْبَدِ وَمَعَ الاَْبَدِ مِمّا
دنيا و ساعات شب و روز و منزه باد خدا تا جاويدان است جاويد و همراه با جاويد بدانسان که

لا يُحْصيهِ الْعَدَدُ وَلا يُفْنيهِ الاَْمَدُ وَلا يَقْطَعُهُ الاَْبَدُ و َتَبارَكَ اللّهُ اَحْسَنُ الْخالِقينَ
شماره‌اش نتوان كرد و زمان و مدت آنرا به فنا نكشاند و قطعش نكند (هرگز) و بزرگ است خدا

پس بگو: وَالْحَمْدُ لِلّهِ قَبْلَ كُلِّ اَحَدٍ وَالْحَمْدُ لِلّهِ بَعْدَ كُلِّ اَحَدٍ  تا آخر دعا لكن بجاى هر سُبْحانَ اللّهِ، الْحَمْدُلِلّهِ بگو و چون به اَحْسَنُ الْخالِقينَ رسيدى بگو: لا اِلهَ اِلا اللّهُ قَبْلَ كُلِّ اَحَدٍ تا به آخر بجاى سُبْحانَ اللّهِ،  لا اِلهَ اِلا اللّهُ مى گوئى و بعد از آن بگو: وَاللّهُ اَكْبَرُ قَبْلَ كُلِّ اَحَدٍ تا به آخر که بجاى سُبْحانَ اللّهِ،  اَللّهُ اَكْبَرُ می‌گوئى پس می‌خوانى دعاى: اَللّهُمَّ مَنْ تَعَبَّأ وَتَهَيَّأ را که در اعمال شب جمعه خوانده می‌شود.

انتهای پیام/4028/