حرکت لاک‌پشتی به سوی انتخابات/ فضا هنوز انتخاباتی نشده است
به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، روزنامه اعتماد نوشت: گرچه فعالان سیاسی و اعضای احزاب و گروه‌ها هریک در گفت‌وگوهای خود با رسانه‌ها از برنامه‌هایی که خواهند داشت، خبر داده‌‌اند؛ اما به نظر می‌رسد فضای انتخاباتی کشور آن‌طور که باید و شاید نیست. در شرایطی که انتظار می‌رود شور انتخاباتی کم‌کم فضای کشور را فراگیرد، اما همچنان نه از برنامه احزاب، چه اصلاح‌طلب و چه اصولگرا، خبری هست و نه از افرادی که قرار است قدم در این راه بگذارند.
حجت الاسلام‌والمسلمین ناطق نوری هم بر همین مبنا چندی قبل، فعالیت انتخاباتی گروه‌های سیاسی در سال انتخابات مجلس و خبرگان رهبری را «سلانه‌سلانه» خواند و اظهار کرد: «.. .در شرایط فعلی، نه اصلاح‌طلبان برنامه مشخصی برای انتخابات داشته و دارند و نه اصولگرایان معتدل. زمانی که بنده مسئولیت داشتم، یک‌سال‌و‌نیم مانده به انتخابات اجاق انتخابات را روشن می‌کردیم و شش ماه مانده به انتخابات، کاندیداها را نیز اعلام می‌کردیم... . جریان‌های معتدل سیاسی کشور هیچ برنامه مشخصی برای انتخابات ندارند. درحالی‌که شنیده‌ام برخی جریان‌های تندرو و افراطی با برنامه‌ریزی منسجم‌تری می‌خواهند در انتخابات آتی مجلس شرکت کنند...»؛ اما انتخابات مجلس فعلی (نهم) چهارسال قبل در شرایطی برگزار شد که لایه‌های مختلف اجتماعی درگیر مسائل دیگری بودند و از دیگر سو، فضای سرد سیاسی، به ویژه میان اصلاح‌طلبان فراگیر شده بود.
آن روزها جو کلی کشور چندان انتخاباتی نبود. با وجود این، دیگر احزاب کشور، به‌ویژه اصولگرایان چندان هم بی برنامه نبودند و از چند ماه قبل خود را وارد کارزار انتخاباتی کرده بودند. بر همین مبنا هم بود که در اردوگاه اصولگرایی بین «جبهه متحد اصولگرایان»، که از آن به ٨+٧ تعبیر می‌شود، حامیان وقت احمدی‌نژاد، حامیان غیرمستقیم احمدی‌نژاد؛ یعنی «جبهه پایداری» و البته جبهه تازه‌تأسیس دیگر؛ یعنی «جبهه ایستادگی» با محوریت محسن رضایی رقابت وجود داشت. باید «ائتلاف بصیرت و بیداری اسلامی» و ائتلاف «صدای ملت» با محوریت علی مطهری هم به فهرست بالا افزوده شوند.
اصلاح‌طلبان، اما در شرایط آن روزها، امکان رقابت نمی‌دیدند و آن‌طورکه باید، نتوانستند وارد عرصه شوند. نتیجه نیز به نفع اصولگرایان رقم خورد؛ هرچند این ورق در انتخابات ریاست‌جمهوری ٩٢، برگشت و موج انتخاباتی چنان فراگیر شد که کسی تصورش را نمی‌کرد و همین موج بود که در کنار هم‌سویی و انسجام خاص اصلاح‌طلبان، منجر به پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم شد. دو سال‌و‌اندی پس از آن رویداد و نزدیک‌شدن به انتخابات مجلس دهم، هنوز خبری از نامزدها، برنامه‌ها و موجی که باید ایجاد شود، نیست. این مسئله را به وضوح بین دو طیف سیاسی کشور می‌توان دید؛ هرچند دراینمیان، گویا فقط زنان اصلاح‌طلب هستند که رقابت را جدی گرفتهاند و از مدت‌ها قبل، عزم خود را برای حضور حداکثری زنان در انتخابات مجلس و به‌دست‌آوردن سهمیه ٣٠درصدی جزم کرده‌اند؛ اما با نگاهی به شرایط پیش‌رو، این سؤال مطرح می‌شود که چرا شاهد چنین فضایی با حرکتی لاک‌پشتی از سوی گروه‌های سیاسی هستیم؟
تاکتیک انتظار
درست در روزهایی که مسئله تحریم‌ها به سمت حل و اجرائی‌شدن برجام رفته است و دولت با وجود همه هجمه‌هایی که علیه‌اش صورت می‌گیرد، در تلاش است به سوی حل مسائل اقتصادی و سیاسی کشور گام بردارد، به نظر می‌رسد دو طیف سیاسی برای بررسی شرایط کشور و تدوین نقشه‌ای مناسب برای ورود به مجلس دهم می‌کوشند. اصلاح‌طلبان از یک‌سو با توجه به بحث بررسی صلاحیت‌ها و از سوی دیگر با نظر به تغییراتی که هر لحظه در شرایط رخ می‌دهد، در انتظارند و اصولگرایان هم به انتظار تاکتیک اصلاح‌طلبان نشسته‌اند؛ هرچند دراینمیان هنوز تاکتیک هیچ‌کدام‌شان مشخص نیست. گرچه در هر دو سو گمانه‌زنی‌های متعددی مطرح می‌شود و نام افراد مختلفی به عنوان گزینه‌های کاندیداتوری هر دو جناح ذکر می‌شود، اما هنوز طرفین تصمیمی قطعی نگرفته‌اند.
بازی در سکوت
«در اخباری که به ما می‌رسد، مخالفان دولت و وزرای پیشین به صورت جدی در اغلب استانها مشغول فعالیت‌های انتخاباتی شده‌اند. این هیچ ایرادی ندارد و حق آنهاست، اما متأسفانه روش نامأنوسی را در پیش گرفتهاند و این نه فقط خوب نیست که برای منافع ملی مضر هم هست. مخالفان دولت به صورت جدی به دنبال ایجاد نگرانی بین نیروهای معتدل هستند. تهدیدات مختلفی صورت می‌گیرد. تلاش می‌شود نیروهای مردمی و معتدل شهرستان‌ها از کاندیداتوری روی‌گردان شوند. به آنها القا می‌شود اگر در انتخابات کاندیدا شوند یا فعالیت‌های خود را آغاز کنند با آنها برخورد می‌شود. اصلاح‌طلبان و نیروهای معتدل و حامیان دولت توجه داشته باشند که نباید فریب این جوسازی‌ها را بخورند. باید مقاومت کرد»؛ این سخنانِ چندی قبل اسحاق جهانگیری، معاون حسن روحانی و رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران ایران اسلامی، در جلسه این حزب است. این گفته و گفته‌هایی از این دست که چند وقتی است مطرح می‌شود، همگی حاکی از فعالیت طیف اصولگرای افراطی و حامی محمود احمدی‌نژاد در شهرهای مختلف کشور برای ورود و کسب کرسی‌های مجلس است، فعالیت‌هایی که اگرچه تلاش می‌شود در سکوت انجام شود، اما چندان هم مخفی نمانده است. از سوی دیگر گمانه‌هایی هم از فعالیت‌های اصلاح طلبان و اصولگرایان معتدل در سکوت برای انتخابات مجلس دهم مطرح می‌شود و یکی از احتمال‌های انتخاباتی‌نشدن فضای سیاسی کشور، همین فعالیت در سکوت گروه‌های سیاسی دانسته شده است.
فعالیت انتخاباتی در دقیقه ٩٠
یکی دیگر از پاسخ‌هایی که در چرایی رکود فضای کنونی قبل از انتخابات مطرح می‌شود، ترجیح برخی گروه‌های سیاسی اصولگرا بر گرم‌نشدن بازار انتخابات است تا بتوانند به‌راحتی دراینمیان پیروز میدان انتخابات شوند و بر همین مبنا خودشان هم ضمن داشتن یک برنامه کلی، همه فعالیت‌ها را برای ماه آخر یا همان اسفندماه نگه داشته‌اند و معتقدند فعالیت‌های انتخاباتی زودتر از موعد انتخابات نتیجه معکوس دارد.
مثلا درباره همین موضوع چند ماه پیش عباس سلیمی‌نمین هم در گفت‌وگو با یکی از مطبوعات دلیل بالارفتن هزینه‌های انتخاباتی را فعالیت‌های زودهنگام انتخاباتی دانسته بود، اما آن را فقط متوجه یک جریان سیاسی ندانست و اظهار کرد: «این امر گاهی مصالح کشور را به چالش می‌کشد و به یک جناح خاص هم برنمی‌گردد.
فعالیت‌های زودهنگام گاه به‌نفع گروه‌های سیاسی و گاه به ضرر آنهاست. در برخی انتخابات‌ها این اقدام برای مردم حساسیت‌زا می‌شود و مردم فرصت تدبیر و تأمل بیشتری پیدا می‌کنند و با عمق رأی می‌دهند و در نتیجه، مردم به یک جریان سیاسی رأی نمی‌دهند. ما در گذشته شاهد بودیم آقای ناطق‌نوری که با جریان مقابل خود خیلی زودهنگام شروع به فعالیت کرد و در انتخابات سال ٧٦ که شاید به حدود دو سال قبل‌تر برمی‌گشت، ایشان در قالب سفرهای استانی و... فعالیت خود را شروع کرده بود و به هر بهانه در صداوسیما حضور می‌یافت این امر موجب شد جامعه حساسیتی به ایشان پیدا کند و رأی نیاورد. برعکس، رقیب ایشان خیلی دیرهنگام آمد و توانست رأی بیاورد. این موضوع مشکل یک جریان نیست. زمانی که آقای ناطق‌نوری دو سال قبل از انتخابات شروع به فعالیت کرده بود، یک تنش در انتخابات ایجاد کرد، احساس جامعه این شد که این کاندیدای موردحمایت نظام است و نظام می‌خواهد او را بر مردم تحمیل کند...»؛ این درحالی است که بسیاری از صاحب‌نظران سیاسی بر این باورند که در انتخاباتی مانند مجلس که قرار است نزدیک به ٣٠٠ نماینده وارد مجلس شوند، آغاز فعالیت انتخاباتی چهارماه مانده به انتخابات، می‌تواند باعث تدبیر و تأملی در انتخاب مردم شود و آنها هوشمندانه و با دقت بیشتری افراد را گزینش کنند.
جامعه در انتظار
درحالی‌که وضعیت احزاب و گروه‌های اصلاح‌طلب چندان مشخص نیست و نمی‌توان به‌درستی اعلام کرد که برنامه‌های آنها و لیست و سرلیست آنها برای انتخابات مجلس دهم چیست، اما با توجه به موفقیت‌های دولت به‌ویژه در حوزه هسته‌ای از یک سو و عملکرد نامطلوب برخی از نمایندگان مجلس فعلی به ویژه با اعضای جبهه پایداری از سوی دیگر، می‌توان امیدوار بود که به محض فعال‌شدن احزاب و گروه‌های سیاسی مردم هم بلافاصله بازخورد نشان دهند و در تنور انتخابات بدمند؛ این در حالی است که منتقدان و مخالفان دولت با بیان دلایلی مانند گرانی و بی‌کاری (ارثیه باقی‌مانده از دولت قبل) بر این عقیده‌‌اند که تنور انتخابات گرم نمی‌شود؛ یک پیش‌بینی که البته چندان از به‌وقوع‌پیوستن آن ناراضی نیستند تا همفکران‌شان به‌راحتی بر کرسی‌های مجلس تکیه بزنند. اصلاح‌طلبان گام نهایی خود را برای انسجام برداشته‌‌اند و شورای‌عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان با ریاست محمدرضا عارف و نایب‌رئیسی سیدحسین موسوی‌تبریزی و عبدالواحد موسوی‌لاری، فعال شده است. در این شورا که اصلی‌ترین نهاد هماهنگ‌کننده فعالیت اصلاح‌طلبان است،
دبیران کل ٢٠ حزب اصلاح‌طلب، ١١ نفر از شورای مشورتی، پنج نفر از نمایندگان دکتر عارف و چهار نماینده از احزاب اتحاد ملت ایران٬ ندای ایرانیان٬ اعتدال و توسعه و مجمع ایثارگران اصلاح‌طلب عضویت داشتند که اعتدال و توسعه به‌عنوان حزب اصلی نزدیک به روحانی اعلام کرده است به‌طور مستقل فعالیت خواهد کرد. در روزهای نمایشگاه مطبوعات و رسانه‌ها نیز برخی فعالان سیاسی اصلاح‌طلب و اصولگرا اعلام کردند از چه حوزه‌هایی نامزد خواهند شد. شاید باید تا زمان ثبت‌نام و نظر هیأت‌های اجرائی و نظارت و در نهایت شورای نگهبان منتظر ماند، اما آنچه مشخص است، این است که چهره‌های شاخص برای حضور در انتخابات مجلس دهم در حال سنجیدن شرایط هستند.
انتهای پیام/