شاید «پیاده اربعین» تعطیل شود اما «گفتمان اربعین» هرگز
به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، چندی است به دلیل شیوع ویروس کرونا محافل و مراسمهای عمومی و مذهبی کشور ایران و عراق تعطیل شده است و این امر باعث شده تا دیدگاهی در جامعه شکل گیرد که اربعین امسال تعطیل و یا منتفی است و اقامه نخواهد شد. این امر اخیراً شدت بیشتری پیدا کرده و تعدادی از مسئولین مرتبط با اربعین حسینی در ایران نیز به اظهار نظر درباره عدم برگزاری اربعین میپردازند و برگزاری یا عدم برگزاری راهپیمایی اربعین را معادل با حماسه اربعین تلقی کرده و این مفهوم را به جامعه نیز منتقل میکنند و این اتفاق مبارکی که هر ساله در اقصی نقاط دنیا تکرار میشود و به تعبیر مقام معظم رهبری میتواند زمینهساز تحقق تمدن نوین اسلامی باشد را در پیادهروی اربعین خلاصه کرده و تقلیل میدهند. نگارنده در این یادداشت خود به عنوان کسی که در سالهای گذشته متنعم به نعمت حضور در پیادهروی اربعین بوده و سراسر وجودش آرزوی تکرار حداقل یک بار دیگر و تنفس در فضای ملکوتی آن را دارد از منظر گفتمانی به این جریان فرهنگساز عالمگیر توجه کرده و به نکاتی اشاره میکند.
1) گفتمان اربعین در سالهای اخیر در حال تبدیل شدن به گفتمان غالب و وحدت بخش در جهان اسلام است و هم از این رو است که مقام معظم رهبری اشاره دارند که اربعین جهانی شد و جهانیتر نیز خواهد شد. در تحلیل گفتمانی بایستی دقت شود که چه چیزی در جامعه به گفتمان تبدیل میشود و به تعبیر علمی آن دال مرکزی این گفتمان که بار مفهومی را بر دوش میکشد چه بخشی است. به نظر راقم این سطور و با بررسی نظرات متخصصان این حوزه و مخصوصاً بررسی نظرات مقام معظم رهبری، نقطه مرکزی حرکت اربعین بخشهای مناسکی و بعضا آیینی آن نیست حتی اگر این بخش پیادهروی مقدس و شیرین آن باشد. دلیل این امر روشن است زیرا این مفهوم نمیتواند بار معنایی و یکپارچه سازی مفاهیم و مضامین مختلف حماسه اربعین را بر دوش کشد. منشور گفتمانی اربعین دارای ابعادی همچون ارتباط معنوی و عاطفی با امام، ظلم ستیزی و همراهی با ظلم ستیزا…
2) فروکاستن گفتمان اربعین در جامعه به محور پیاده روی هر چند که مجدد تاکید میشود پیاده روی به جای خود ارزشمند بوده و بار معنایی و عاطفی بخشی از رویداد اربعین را بر دوش دارد، این حرکت جهانی را از سطح تمدنی و جامعه پردازی تقلیل داده و در سطح یک عمل عبادی و فردی پایین میآورد. درست است که این رویداد اجتماعی و عالمگیر محل ظهور و بروز میخواهد اما در شرایطی خاص مانند وضعیت دنیای امروز، لزومی ندارد که همین بازتاب اجتماعی را صرفاً در انجام پیادهروی ببینیم و از نمونهها و وسایل دیگر این نمود مانند مواسات در بین امت اسلامی غافل شویم مخصوصاً در شرایط امروز که مردم هر دو کشور ایران اسلامی و عراق به آن نیاز دارند. همچنان که در مسائل و مشکلات اخیر کشور از این امر حسن استفاده شد و مواکب اربعین حضرت اباعبدالله الحسین نقش ارزندهای در حل مشکلات اجتماعی بازی کردند. البته برگزاری پیاده روی نیز با شرایطی و رعایت پروتکلهای بهداشتی نیز شدنی بوده و بلکه بایستی برای اجرای آن تلاش نمود.
۳) مضیق بودن فضای گفتمانی اربعین یکی از خلأهای کنونی میباشد همچنان که مقام معظم رهبری نیز در یکی از بیاناتشان خواستار گسترش و تعمیق روزافزون معنویت، تفکر و معرفت برای راهپیمایی اربعین شده و در جای دیگر میفرمایند اهل فکر، اهل فرهنگ، اهل اقدام فرهنگی و فکری برای این حرکت عظیم بنشیند برنامهریزی کنند...امروز هدف هر مسلمان باید ایجاد تمدن نوین اسلامی باشد... ایجاد تمدن عظیم اسلامی هدف نهایی ماست و این راهپیمایی اربعین میتواند یک وسیله گویای برای تحقق این هدف باشد.
لذا بایستی مواظبت کرد وسیله مقدس به جای هدف مقدس تر ننشیند و سعی شود فرهنگ اربعین زندگی کردن و تمدن سازی اربعینی را تعریف و توسعه مفهومی داده و نسبت به عملیاتی کردن آن در جامعه اندیشه کنیم. در نوشتارهای بعدی به ابعاد گفتمان این حرکت عظیم مردمی بینالمللی بیشتر خواهیم پرداخت.
انتهای پیام/4028/
انتهای پیام/