فراتحلیل اثربخشی گیاهان دارویی در ایران بر فشار ناشی از فعالیت‌های ورزشی

به گزارش خبرنگار حوزه پایان‌نامه گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، آنتی‌اکسیدان‌ها سلول‌های بدن را در برابر آسیب‌های ناشی از فعالیت مولکول‌های ناپایدار رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند. افزایش استرس اکسیداتیو ناشی از تولید مقادیر زیاد اکسیدان‌ها و گونه‌های واکنش‌پذیر اکسیژن (ROS) است که توسط عوامل گسترده التهاب‌زا و سلول‌های ایمنی ساخته می‌شوند.

مطالعات اخیر، سازوکارهای اثربخش مکمل یاری با آنتی‌اکسیدان‌ها را در پیشگیری از استرس اکسیداتیو ناشی از فعالیت ورزشی موردبررسی قرار داده‌اند. اخیراً، برخی مداخلات ورزشی بر نقش کلیدی گیاهان دارویی به‌عنوان آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی در پیشگیری از استرس اکسیداتیو در ورزشکاران اشاره داشته‌اند.

هدف مطالعه حاضر تجمیع نتایج متناقض چندین تحقیق انجام‌شده درباره اثربخشی گیاهان دارویی متداول در ایران شامل زعفران، زنجبیل، دارچین، سیر و عناب بر شاخص‌های استرس اکسیداتیو ناشی از فعالیت ورزشی بود.

به دلیل گزارش محدود داده‌ها و عدم دسترسی به یافته‌های تأثیرگذار بر روند پژوهش، امکان محاسبه اندازه اثر در مقالات مربوط به دو گیاه دارویی دارچین و عناب میسر نبود و از ادامه پروسه فراتحلیل حذف شدند. این فراتحلیل شامل نتایج جمع‌آوری‌شده از مجموعاً 10 مطالعه واجد شرایط است که از بین 148 تحقیق انجام‌شده در این زمینه برگزیده شدند. تمامی این تحقیقات مورد شاهدی و انسانی بودند. تجزیه‌وتحلیل آماری نتایج با استفاده از نسخه 2 نرم‌افزار CMA انجام شد و اندازه اثر از طریق اختلاف میانگین استاندارد (SMD) محاسبه شد.

بر اساساً تحقیقات انجام‌شده درمجموع، 23 اندازه اثر در این مطالعات مشاهده شد که 10 مورد مربوط به زعفران (شامل 5 اندازه اثر مثبت و 5 اندازه اثر منفی)، 7 مورد مربوط به زنجبیل (شامل 7 اندازه اثر مثبت) و 6 مورد مربوط به سیر (شامل 5 اندازه اثر مثبت و 1 اندازه اثر منفی) بود.

بر اساس نتایج این فراتحلیل، مکمل یاری با «زعفران» موجب افزایش آنزیم‌های دفاع آنتی‌اکسیدانی در فعالیت ورزشی می‌شود. فعالیت ورزشی و مصرف مکمل «زنجبیل» نسبت به دارونما تفاوت معنی‌داری بر مقدار مالون دی آلدئید ایجاد می‌کند. (زنجبیل از گرفتگی عروق جلوگیری می‌کند و در معنای ساده تر منجر به چربی سوزی نیز می‌شود. مالون دی آلدئید  ترکیبی فعال و بسیار واکنش پذیر است که خاصیت جهش زایی، آتروژنی و سرطان زایی می‌شود.) 

گفتنی است فعالیت ورزشی و مکمل «سیر» نسبت به دارونما تفاوت معنی‌داری در ظرفیت آنتی‌اکسیدانی تام ایجاد می‌کند. این پژوهش توسط معصومه هلالی زاده، رضا حاجی آقایی، محمدرضا لبافی، هادی روحانی و الهه حاتمی انجام‌شده است.

انتهای پیام/4084