زندگی عالمانه امام جعفر صادق (ع) و دستان خالی سینما و تلویزیون

به‌گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، حضرت امام جعفر صادق (ع) در طلیعه حرکت و نهضت علمى اسلام، همزمان با انتقال خلافت، از سلسله بنی‌‏امیه به آل عباس، یکى از چهره‌‏هاى درخشان و مورد توجه و محل رجوع علماى اسلام بوده است.

کاوش و بررسى ابعاد وجودى و علمى آن امام، بسیارى از حقایق پنهان، در کیفیت رشد و گسترش و شکل‏‌گیرى فرهنگ و علوم اسلامى را، روشن مى‏‌کند.

 آن حضرت در این حرکت عظیم در ابعاد مختلف علمی چون فقه، حدیث، کلام، تفسیر و علوم بشرى دیگر و... نقش داشته است. ایشان شاگردانی تربیت کرده است که در دانش‏‌های گوناگون تبحر داشته‌‏اند. از دیگر فعالیت‌‏هاى امام صادق(ع) مبارزات علمى ایشان با جریان‌‏ها و فرقه‌‏هاى مختلف که در جامعه اسلامى آن زمان در پى تسأهل و تسامح بوده‌‏اند و از سوى حاکمیت وقت حمایت می‏‌شده‌‏اند.

امام صادق (ع) در دوره‌‏اى می ‌زیست که شرایط اجتماعى و فرهنگى آن دوره در زمان هیچ‌‏یک از امامان وجود نداشته است، زیرا آن دوره از نظر سیاسى، دوره ضعف و تزلزل حکومت بنی‏‌امیه و فزونى قدرت بنی‌عباس بود و این دو گروه، مدتى در کشمکش و مبارزه بودند. از آن‏جا که بنی‌‏امیه در این مدت گرفتار مشکلات سیاسى فراوان بود، لذا فرصت ایجاد فشار و اختناق نسبت به امام و شیعیان را نداشتند.

وسعت علومى که امام صادق(ع) از آن‏ها برخوردار بود بر کسى پوشیده نیست. محققان شیعى و اهل ‏سنت آن حضرت را پیشوا و پیشگام در بسیارى از علوم مى‌‏دانند. نقش آن حضرت در نشر علوم مختلف و ترویج حدیث، از گفتار و نوشتار و نیز تربیت شاگردانش پیداست. مطالعه سیره و تاریخ ائمه(ع) و توجه به آثار علمى که از آنان به جا مانده است، نشان مى‌‏دهد آن بزرگواران در تمام رشته‌‏هاى مورد نیاز علوم بشرى تبحر داشته‌‏اند.

با وجود این ویژگی مهم یعنی توجه ویژه آن امام بزرگوار به نشر علم و دانش در زمانه‌ای حساس، هنوز فیلمسازان و سازندگان سریال در کشور ما اثری را در باب زندگی ایشان خلق نکرده‌اند. این در حالی است که امام جعفر صادق (ع) با تربیت شاگردان فراوان و نشر حقایق و آموزه‌های دینی نقش بسزایی در گسترش معارف اهل بیت(ع) داشته و توانستند این علوم را در نقاط مختلف جغرافیای روبه گسترش جهان اسلام پراکنده سازند.

اگرچه سینما و تلویزیون و ادبیات نمایشی درباره سایر ائمه اطهار (ع) و پیشوایان دین نیز از لحاظ کمی و کیفی نمره قبولی نمی‌گیرد، اما این موضوع به‌ویژه درباره امام ششم ما شیعیان بیشتر خودنمایی می‌کند. می‌توان گفت دست سینما و تلویزوین در این حوزه کاملاً خالی است.

 تنها اثری که به‌صورت غیرمستقیمی به زندگی و زمانه حضرت امام جعفر صادق (ع) تولید شده است. سریال «جابر بن حیان» به کارگردانی جواد افشار است.

این مجموعه تلویزیونی در محرم سال 1385 با فیلمنامه‌های از جواد افشار ابراهیم علی برزی و به تهیه‌کنندگی محمدتقی انصاری روانه شبکه سوم سیما رفت. سریالی که در 14 قسمت توسط شبکه الکوثر صداسیما تولید شده است. زنده‌یاد حسن جوهرچی در نقش جابرین حیان، اکبر عبدی، زیبا بروفه، انوشیروان ارجمند، علیرام نورایی، فاطمه طاهری، جعفر دهقان،کاظم افرندنیا و عزیز هنرآموز از بازیگران این سریال هستند.

در این مجموعه به بخشی از زندگی‌نامه جابربن حیان دانشمند و کیکیاگر ایرانی پرداخته شده که از خراسان به سمت مدینه حرکت می‌کند تا نزد امام جعف ثادق (ع) برود اما در مسیر رویدادهایی برای وی رخ می‌دهد.

جابربن حیان از شاگردان امام ششم و نخستین شیمیدان ایرانی است. وی اولین کسی است که به علم شیمی شهرت و آوازه بخشید و احتمالا نخستین مسلمانی است که شایستگی کسب عنوان شیمیدان را دارد.

جواد افشار که سال گذشته سریال پربیننده «گاندو» نیز به کارگردانی او روی آنتن رفت، درباره ساخت این مجموعه تلویزیونی گفته است: قبل از ساخت «جابر بن حیان» سریال «غروب بی پایان» را ساخته بودم که در 26 قسمت و در ژانر تاریخی بود. من آشنایی زیادی به تاریخ و شخصیت هایش دارم و به خصوص تاریخ اسلام را خوب می شناسم. برای خودم بسیار جالب بود که وقتی تاریخ را ورق می زنی و رویدادهای خاندان بنی هاشم را می بینی، متوجه می شوی که آنها در طول تاریخ اسلام و در زمان خلافت بنی امیه چقدر تحت فشار و خفقان بوده اند. ائمه با وجود این مشکلات تلاش کرده اند تا ذره ای از آن دریای معرفت و انسانیت را به مردم ارائه دهند. این مهم است که با وجود آن فشارها باز هم دست از تلاش برنداشته اند و به عرضه شریعت واقعی به مردم پرداخته اند.

سریال «جابربن حیان» اگرچه در حد و اندازه خود توانست گوشه‌هایی از زندگی دانشمندی مسلمان و از شاگردان امام جعفر صادق(ع) را به تصویر کشید و از این مسیر نقبی به زندگی و زمانه امام جعفر صادق (ع) بزند اما هنوز تا رسیدن به نقطه قابل‌قبول  مسیری طولانی در پیش دارد.

انتهای پیام/4104/