پرورش بازیکن «سالار» در دامن فوتبال نتیجه‌گرا
به گزارش خبرنگار ورزشی آنا، در فوتبال ایران بازیکنانی حضور دارند که از بعضی جهات با سایر بازیکنان متمایز هستند که چند عامل باعث بوجود آمدن این تمایز شده است. یکی از این عوامل حضور کل دوران فوتبالی یک بازیکن در یک باشگاه و کسب افتخارات زیاد با آن مجموعه است. عامل دیگر کیفیت فنی بازیکنان است که بعضی از بازیکنان به دلیل عملکرد خوب در یک تیم نسبت به سایر بازیکنان از ارزش و احترام ویژه‌ای در بین هواداران آن باشگاه برخوردار هستند.
در این بین اما، قرار گرفتن بازیکن در این جایگاه بعضا پدیده‌ای به نام بازیکن‌سالاری را به وجود می‌آورد؛ پدیده‌ای که باعث می‌شود بازیکن به خودش این اجازه را می‌دهد در تصمیمات سرمربی تیم و حتی سیاست‌های کلان باشگاه دخالت کند و جالب اینکه حتی کار تا به آنجا پیش می‌رود که در تقابل بین مربیان و این دست از بازیکنان، مدیران تیم ها از بازیکن خود حمایت می‌کنند.
آخرین دست از این اتفاق و تاثیر بازیکن «سالار» در یک باشگاه، در تیم فوتبال سپاهان افتاد؛ جایی که حسین فرکی سرمربی زردپوشان مجبور شد به دلیل مشکلاتی که محرم نویدکیا برای او ایجاد کرد قید حضور در این باشگاه را بزند و جالب اینکه بعد از این جدایی مدیران باشگاه سپاهان نویدکیا را به عنوان مربی موقت این تیم انتخاب و معرفی کردند. در مورد دلایل ایجاد بازیکن‌سالاری در فوتبال ایران ودلایل به وجود آمدن این پدیده، خبرنگار ورزشی آنا با تنی چند از کارشناسان و مربیان فوتبال ایران گفت‌و گو کرد که در زیر می‌خوانید:
بازیکن سالاری در تیم‌های شهرستانی اتفاق می‌افتد
امیر عابدینی مدیر عامل اسبق باشگاه پرسپولیس در این باره گفت: «متاسفانه در فوتبال ایران در بخش مدیریتی اتفاقاتی می‌افتد که سیاق مدیریت را خدشه دار می‌کند. روش‌هایی که مدیران باشگاه‌ها در قبال برخورد با مربیان و بازیکنان تیم ها به کار می برند، روش درستی نیست. در همین روزهای اخیر اتفاقی که برای حسین فرکی در سپاهان افتاد، نمونه بارز یک برخورد بد و ناشایست با سرمربی یک تیم بوده است. فرکی یکی از اسوه‌های فوتبال ایران محسوب می شود. زمانی که مدیر عامل باشگاه بخاطر یک یا چند بازیکن، کاری می کند که سرمربی تیم استعفا می‌دهد، مشخص است که بازیکن سالاری در فوتبال شکل می‌گیرد. یک مربی را کنار می گذاریم بخاطر یک بازیکن و این عملکرد فوتبال را به بیراهه می‌کشاند.»
عابدینی با اشاره به اینکه بازیکن سالاری بیشتر در تیم‌های شهرستانی اتفاق می‌افتد، در این مورد افزود: «در تیم های شهرستانی بعضی از بازیکنان برند باشگاه هستند و بخاطر زحماتی که طی دوران فوتبال خودشان برای آن باشگاه کشیدند و افتخاراتی که برای تیم خودشان کسب کردند، مورد احترام هواداران و مجموعه باشگاه هستند. البته در تهران هم در تیم های سرخابی افرادی هستند که برند پرسپولیس یا استقلال هستند، برای نمونه علی پروین در پرسپولیس چنین ویژگی دارد اما متاسفانه بعضی از هواداران تیم ها در بعضی از تیم‌های شهرستانی چنان جوی به نفع بازیکن ایجاد می‌کنند، که بازیکن به خودش حق می‌دهد در سیاست‌های باشگاه دخالت کند. زمانی که بازیکن به خودش اجازه می‌دهد که در تصمیمات کلان باشگاه و نظرات سرمربی تیم نظر دهد، باید انتظار بازیکن سالاری در فوتبال ایران را داشته باشیم.»
وی ادامه داد: «در فوتبال دنیا هیچ بازیکنی حق دخالت در مسائل کلان باشگاه را ندارد و مدیران تیم‌ها زمانی که اختلافی بین بازیکن و مربی می افتد، حق را به مربی تیم می‌دهند. حتی در مورد مسی که زمانی با مربی خودش به مشکل برخورد، مربی جریمه‌اش کرد و او را از ترکیب تیم کنار گذاشت، اما مدیر باشگاه هیچ حرکت یا رفتاری در قبال حمایت از مسی انجام نداد و مسی هم هیچ حرفی در این مورد نزد. این تفاوت فوتبال حرفه‌ای با فوتبال غیرحرفه ای است که در حال حاضر ما در این مسئله غیر حرفه‌ای عمل می کنیم.»
رئیس اسبق فدراسیون فوتبال در خصوص نحوه برخورد مدیران با این پدیده گفت: «نقش اصلی در برخورد با بازیکن سالاری را مدیران ایفا می‌کنند اما به دلیل نتیجه گرا شدن فوتبال ایران، مدیر تیم به دنبال نتیجه خوب است و از بازیکن باکیفیت تیم خودش حمایت‌های بی‌جا می‌کند. زمانی که ناصر ابراهیمی مربی پرسپولیس بود با یکی از بهترین بازیکنان آن وقت باشگاه به مشکل برخورد، من از ابراهیمی خواستم تا از اشتباه او چشم پوشی کند، و او در جواب من گفت، اگر شما بخواهید مشکلی ندارد، اما با بخشش این بازیکن هم مدیریت باشگاه زیر سوال می رود و هم به مدیریت من به عنوان مربی تیم خدشه وارد می شود. من حرف ناصر ابراهیمی را تایید کردم و آن بازیکن را تنبیه کردم. مدیران کنونی باشگاه‌ها هم باید در برخوردهایشان با بازیکنان محکم‌تر عمل کنند تا بازیکن سالاری در فوتبال شکل نگیرد.»
عابدینی در مورد راه‌های مقابله با پدیده بازیکن سالاری در فوتبال ایران گفت: «تصمیمات در باشگاه‌های فوتبال ایران روزمره است و زمانی که تصمیمات به این صورت باشد، همه دنبال نتیجه می‌روند و نتیجه گرفتن تیم‌ها در گرو عملکرد بازیکنان است. زمانی که بازیکن در نتیجه تیم نقش بسزایی ایفا می کند به سمبل باشگاه تبدیل می‌شود. با سمبل شدن بازیکن جایگاه‌ها تغییر می کند. مربیان و مدیران عوض می‌شوند، اما بازیکن به کارش ادامه می دهد. مدیران فوتبال باید تصمیمات خودشان را از حالت روزمرگی به تصمیمات بلند مدت تبدیل کنند و در این حالت سیاست‌های باشگاه‌ها تغییر می کند. با تغییر سیاست‌های باشگاه بازیکنان حدود خودشان را می‌دانند و احترام مربیان در تیم‌ها حفظ می شود.»
مدیر غیر ورزشی عامل ایجاد بازیکن سالاری
همچنین مجید جلالی سرمربی تیم فوتبال سایپا در گفت‌وگو با آنا، دیدگاهش را در این باره چنین بیان کرد: «بازیکن سالاری در فوتبال ایران تحت تاثیر دو عامل بوجود می‌آید؛ عامل اول نبودن مدیریت و تسلط مربی بر تیم است. زمانی که یکی مربی نتواند تیم و بازیکنان خود را مدیریت کند چنین مشکلی در تیمش به وجود می‌آید. در بعضی از باشگاه‌ها به جای اینکه مربی بازیکن را کنترل کند، بازیکن این کار را می‌کند و مربی تحت تاثیر رفتار بازیکن در باشگاه قرار می‌گیرد. زمانی که بازیکن به چنین قدرتی در باشگاه برسد که بتواند مربی را کنترل کند، پدیده بازیکن سالاری در آن باشگاه بوجود می‌آید.»
وی ادامه داد:« نکته‌دومی که باعث وجود این معضل در فوتبال شده است، عدم حمایت کافی مدیران باشگاه‌ها از سرمربی تیمش است. زمانی که سرمربی تیم بخواهد با یک بازیکن برخورد انظباطی داشته باشد، مدیر آن تیم مانع این کار می‌شود و این باعث می شود تا مدیریت مربی در تیم زیر سوال رود و قدرت بازیکن در باشگاه بیشتر شود. در هر سازمان و اداره ای وقتی نفر اول قاطعیت و قدرت نداشته باشد، اطرافیان قدرتمندتر می شوند و باعث برهم زدن نظم آن سازمان می شوند.»
جلالی با اشاره به حضور مدیران غیر ورزشی در فوتبال که عامل بوجود آورن بازیکن سالاری می شوند، گفت: «یکی از مشکلاتی که در فوتبال ایران وجود دارد، حضور مدیران غیر ورزشی در باشگاه‌ها است. این مدیران برای اثبات خود به دنبال نتیجه گرفتن هستند و به همین دلیل بازیکنان را که در نتایج تیم تاثیر دارند، تحت حمایت خودشان قرار می دهند. در واقع مدیران غیر ورزشی با نحوه برخورد با بازیکنان تیم در این موارد آشنایی ندارند و این نبود شناخت مدیران، کار را برای مربیان برای کنترل بازیکن سخت می کند.»
مربی فوتبال ایران درباره راه‌های مقابله با بازیکن‌سالاری در فوتبال ایران افزود: «یکی از راه‌هایی که مربیان می توانند در مقابله با غرور بازیکن و بزرگ شدن کاذب آنها در باشگاه انجام دهند، قاطعیت و مدیریت کافی است. البته استفاده از مدیران ورزشی و همچنین افرادی که توانایی برخورد با بازیکنان بزرگ را دارند، می تواند مربی را در این امر کمک کند تا با پدیده بازیکن سالاری مبارزه کنند.»
تفاوت مربیان ایرانی با مربیان خارجی عامل ایجاد بازیکن سالاری
از سوی دیگر رسول کربکندی کارشناس فوتبال ایران هم در خصوص پدیده بازیکن سالاری و رواج آن در فوتبال ایران به خبرنگار ورزشی آنا گفت: «در باشگاه‌های بزرگ دنیا به دلیل وجود مربیان بزرگ و همچنین مدیرانی که همواره در تقابل مربی و بازیکن، از مربیان تیم ها حمایت می‌کنند، کمتر با بازیکن سالاری در فوتبال دنیا روبرو هستیم، اما این موضوع در فوتبال ایران وجود دارد و هر چقدر زمان می گذرد، وجود این پدیده بیشتر به چشم می‌خورد و متاسفانه مدیران باشگاه‌ها هیچ تصمیمی برای عدم ترویج این پدیده شوم در فوتبال بکار نمی‌برند.»
کربکندی در مورد علت بوجود آمدن پدیده بازیکن سالاری در فوتبال ایران گفت: «وجود و علت بروز چنین مسائلی در فوتبال ایران به چند دلیل بستگی دارد که در مرحله اول می‌توان به تفکر نتیجه‌گرایی در فوتبال ذکر کرد. وقتی تیم‌ها دنبال نتیجه گرفتن باشند، بازیکن سالاری شدت بیشتری می‌یابد. به دلیل اینکه بازیکنان اثرگذار نقش بیشتری در نتیجه گرفتن تیم‌ها دارند و بقای مدیران و مربیان باشگاه‌ها هم به نتیجه گرفتن تیم بستگی دارد و زمانی که مدیری شاهد تاثیر خاص یک بازیکن بر نتیجه‌گیری تیمش است،تفاوتی میان او و سایر بازیکنان می گذارد و همین تمایز باعث بوجود آمدن حس بزرگی و غرور در بازیکن می‌شود.»
وی ادامه داد:« نکته دوم در مورد بوجود آمدن بازیکن سالاری در فوتبال ایران مبلغ دستمزد مربیان و بازیکنان است. وقتی یک بازیکن در تیم خودش دو برابر مربی حقوق می گیرد، در این صورت بازیکن از مربی خودش حرف شنوی ندارد و در زمانی که اختلاف فنی یا حاشیه‌ای میان مربی و بازیکن بوجود می‌آید، بازیکن بخاطر غروری که به دلایلی که مطرح شد در او شکل گرفته، از فرمان سرمربی تیم سرپیچی می‌کند و نکته جالب‌تر اینکه زمانی که این موضوع برای حل و فصل به مدیر باشگاه اطلاع داده می‌شود، او هم از بازیکن حمایت می‌کند که در سال‌های اخیر چندین مورد از این قبیل مشکلات را در فوتبال ایران شاهد بودیم.»
دروازه‌بان اسبق تیم ملی با اشاره به عملکرد مثبت کی‌روش در تیم ملی در بحث مبارزه با بازیکن سالاری گفت: «در گذشته شاهد این مسئله در تیم ملی بودیم که بعضی از بازیکنان نسبت به سرمربی تیم ملی برتری داشتند و حتی در بعضی مواقع شایعاتی شنیده می‌شد که فلان بازیکن تیم ملی در چیدمان ترکیب تیم و نحوه دعوت بازیکنان به تیم ملی دست دارد، اما خوشبختانه یکی از کارهای مثبتی کی‌روش در فوتبال ایران را باید محو پدیده بازیکن سالاری در تیم ملی دانست. کی‌روش در ابتدای حضورش در تیم ملی با چند بازیکن برخورد کرد. این حرکت او باید سرلوحه کار مربیان داخلی در زمینه بازیکن سالاری قرار گیرد.»
وی در پایان گفت: «فرق مربیان ایرانی با مربیان خارجی تفاوت در احساس و عقل آنها است. شاید اگر مربیانی ایرانی در تیم ملی مشغول بودند با بخشش رحمتی باعث حضور او در تیم ملی می شدند اما کی‌روش به دلیل اینکه عقل را بر احساس ترجیح می دهد مانع از حضور او در تیم ملی شده است.»
انتهای پیام/