آژانس باید به مسئولیت‌های خود عمل کند/ اقدامات آمریکا ناقض ماهوی قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، کاظم غریب‌آبادی سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان ملل متحد و سایر سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، با ارسال نامه‌ای به «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص رفتار غیرقانونی و متخلفانه آمریکا در قبال تعهدات بین‌المللی خود در حوزه همکاری‌های هسته‌ای و ایجاد ممانعت در این زمینه، این اقدامات را مغایر با مفاد مواد ۲ و۳ اساسنامه آژانس، ماده ۴ معاهده عدم اشاعه، قطعنامه‌های کنفرانس عمومی آژانس، برجام، و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت خواند.
وی ضمن اعلام اینکه ایران محق است تا اقدامات جبرانی را در قبال این شرایط اتخاذ کند، از اعضای آژانس خواست تا به مسئولیت خود برای واکنش مناسب به این اقدامات غیرقانونی آمریکا عمل کنند.
نماینده دائم ایران همچنین از مدیرکل آژانس خواست تا این‌گونه اقدامات خلاف تعهدات آمریکا را در گزارشات خود در رابطه با اجرای اسناد مرتبط آژانس، منعکس کند.
متن کامل این نامه که به عنوان سند آژانس نیز به ثبت رسیده است، به شرح زیر است:
جناب آقای گروسی
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
بر اساس دستورالعمل و به نمایندگی از دولت متبوعم، مایلم تا توجه شما را به رفتارهای غیرمسئولانه مداوم آمریکا در رابطه با تعهدات چندجانبه خود و حقوق بین‌الملل در جهت جلوگیری از همکاری‌های بین‌المللی هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز، که موجب نگرانی جدی است، جلب کنم.
اقدامات غیرقانونی ایالات‌متحده که در مغایرت با اساسنامه آژانس و تعهدات ایجاد شده در قطعنامه‌های کنفرانس عمومی، و همچنین در مخالفت با همکاری و فعالیت‌های هسته‌ای ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل می‌باشد، نه تنها نقض منشور سازمان ملل بوده، بلکه می‌تواند به طور عمده‌ای مانع از اجرای کامل برجام شود.
مایلم همان‌طور که در ماده دو اساسنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصریح شده، یادآوری کنم که اهداف آژانس "تسریع و بیشتر کردن سهم انرژی اتمی در صلح، سلامتی و سعادت در سرتاسر جهان" است و یکی از عملکردهای اساسنامه‌ای آژانس، همان‌گونه که در ماده سه اساسنامه آمده است، "تشویق و کمک به تحقیق و توسعه کاربردهای عملی انرژی اتمی برای استفاده‌های صلح‌آمیز در سراسر جهان" است. همچنین، همان‌طور که در ماده چهار معاهده عدم اشاعه، که یکی از اهداف و ستون‌های بنیادین این معاهده را تشکیل می‌دهد، تصریح شده است، نقش اصلی آژانس ارتقای همکاری‌های بین‌المللی در استفاده‌های صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای برای تحقق "حق غیرقابل‌انکار تمامی اعضای معاهده عدم اشاعه برای توسعه تحقیق، تولید و استفاده از انرژی هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز بدون تبعیض و مطابق با مواد یک و دو این معاهده" می‌باشد.
این حقوق، اهداف و نقش‌های آژانس، همچنین در قطعنامه‌های کنفرانس عمومی سالانه آژانس برجسته شده و مورد تأیید مجدد قرار گرفتند. قطعنامه "تقویت فعالیت‌های همکاری فنی آژانس" از دبیرخانه می‌خواهد تا "همچنان به تسهیل و تقویت توسعه فناوری و دانش فنی هسته‌ای و انتقال آن به و در میان کشورهای عضو برای استفاده‌های صلح‌آمیز ادامه دهد" و "کشورهای عضو را ترغیب می‌کند تا در اشتراک‌گذاری دانش و فناوری در زمینه استفاده‌های صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای، مشارکت کنند".
علاوه بر این، قطعنامه "تقویت فعالیت‌های آژانس در رابطه با علوم، فناوری و کاربردهای هسته‌ای"، "اهمیت کمک به کشورهای عضو علاقه‌مند به تولید اورانیوم برای توسعه و حفظ فعالیت‌های پایدار از طریق فناوری و زیرساخت‌های مناسب، مشارکت ذینفعان و توسعه منابع انسانی ماهر" را به رسمیت شناخته است.
ارتقا و حمایت از فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای از چنان اهمیتی برخوردار است که حتی اقدامات اتخاذ شده ذیل امنیت هسته‌ای نیز نباید مانع از آن شود. در همین راستا، قطعنامه کنفرانس عمومی در مورد "امنیت هسته‌ای"، "از تمامی کشورها می‌خواهد تا اطمینان حاصل کنند که اقدامات در جهت تقویت امنیت هسته‌ای، مانع از همکاری بین‌المللی در زمینه فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای، تولید، انتقال و استفاده از مواد هسته‌ای و دیگر مواد رادیواکتیو، تبادل مواد هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز و ارتقای استفاده‌های صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای نمی‌گردد، و اولویت‌های ایجاد شده در برنامه همکاری فنی آژانس را تضعیف نمی‌کند."
برخلاف این رویه و سوابق، آمریکا در ۲۷ می ۲۰۲۰ اعلام کرد که به‌طور یک‌جانبه تمامی پروژه‌های هسته‌ای باقیمانده ناشی از برجام - تبدیل رآکتور اراک، تأمین اورانیوم غنی‌شده برای رآکتور تحقیقاتی تهران، و صادرات سوخت رآکتور تحقیقاتی ایران" را تحریم می‌کند. این اقدام در کنار رفتارها و سیاست‌های بدخواهانِ قبلی ایالات‌متحده علیه همکاری‌ها و فعالیت‌های هسته‌ای مطابق با برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت - به ویژه قرار دادن سازمان انرژی اتمی ایران و رئیس آن، دکتر علی‌اکبر صالحی، در فهرست تحریم‌ها (۳۱ ژانویه ۲۰۲۰) و همچنین تحریم همکاری و فعالیت‌های میان ایران و سایر کشورها درخصوص انتقال اورانیوم غنی‌شده به خارج از ایران در ازای اورانیوم طبیعی و فراهم نمودن ذخیره‌سازی برای آب‌سنگین ایران (۳ می ۲۰۱۹) و نیز تأسیسات فردو (۱۸ نوامبر ۲۰۱۹)- با این هدف انجام می‌شود تا ایران، سایر طرف‌های برجام و همچنین جامعه بین‌المللی را به طور فراوان ای از اجرای تعهداتشان ذیل این توافق باز دارد.
قابل ذکر است که سیاست‌های بدخواهانِ آمریکا، به اقدامات اخیر این کشور محدود نمی‌شود. در حقیقت، ایالات‌متحده به چنین سیاست‌های منزجر کننده ای عادت کرده است. اقدامات آمریکا حتی مغایر با قطعنامه GOV/2015/72 مصوب ۱۵ دسامبر ۲۰۱۵ شورای حکام نیز می‌باشد. این قطعنامه در حالی که " ماهیت دراز مدت مفاد برجام و آثار آن برای آژانس را شناسایی می‌کند" و "با اذعان به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد مبنی بر اینکه نهایی شدن برجام، یک تغییر اساسی در رسیدگی به این موضوع به شمار می‌رود"، بر "اهمیت احترام صادقانه به تعهدات و تکالیف ذیل برجام" تأکید می‌کند.
عالیجناب
قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت (۲۰۱۵) "کشورهای عضو را به همکاری با ایران در چارچوب برجام و در زمینه استفاده‌های صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای و ورود به همکاری هسته‌ای غیرنظامی با عزم متقابل"، تشویق می‌کند.
مطابق این قطعنامه، کشورها مجاز به تهیه، فروش، یا انتقال اقلام، مواد، تجهیزات، کالاها و فناوری و ارائه هرگونه کمک فنی، آموزش، کمک مالی، سرمایه‌گذاری، کارگزاری یا دیگر خدمات مرتبطی هستند که مستقیماً به اصلاح دو آبشار تأسیسات فردو برای تولید ایزوتوپ پایدار؛ صادرات اورانیوم غنی‌شده مازاد بر۳۰۰ کیلوگرم ایران در ازای دریافت اورانیوم طبیعی؛ و نوسازی راکتور اراک" مرتبط می‌باشند. این قطعنامه همچنین تأیید می‌کند که این فعالیت‌ها حتی در صورت اعمال مجدد مفاد قطعنامه‌های قبلی شورای امنیت نیز همچنان قابل‌اجرا هستند.
علاوه بر این، تهیه اکسید اورانیوم غنی‌شده ۱۹.۷۵ درصد (U3O8) به منظور تولید سوخت برای راکتور تحقیقاتی تهران در ایران و اهداف غنی‌سازی اورانیوم به صورت مادام‌العمر برای راکتور"، ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ تضمین‌شده است.
این اقدامات غیرقانونی، اثرات مخربی بر همکاری‌ها و فعالیت‌های بین‌المللی هسته‌ای غیرنظامی مشخص شده در ضمائم ۱ و ۳ برجام، به واسطه ایجاد موانع عملی و فنی در اجرای کامل برجام توسط اعضای باقیمانده آن و سایر جامعه بین‌المللی دارد. این اقدامات لزوماً به حوزه‌های فوق‌الذکر محدود نمی‌شوند، بلکه با اعمال تحریم بر شرکت تولید رادیو دارو (شرکت پارس ایزوتوپ) و سازمان نظام ایمنی هسته‌ای ایران به کاربردهای بشردوستانه علوم و فناوری هسته‌ای نیز گسترش یافته‌اند.
در این مقوله، تهدید و ارعاب متخصصان هسته‌ای ایران، در تضاد آشکار با متن و روح اساسنامه آژانس می‌باشد. چنین رفتارهای غیرمسئولانه و غیرانسانی آمریکا نه تنها جان صدها هزار بیمار را که نیاز شدید به این رادیودارها دارند به خطر می‌اندازد، بلکه تهدیدی جدی برای دانشمندان هسته‌ای ایجاد می‌کند و آمریکا در قبال هر حادثه‌ای در این زمینه، مسئول و پاسخگو خواهد بود.
این اقدامات ایالات‌متحده نه تنها نقض ماهوی قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت می‌باشد، بلکه آشکارا نقض تعهدات این کشور تحت اسناد مرتبط آژانس نیز می‌باشد. تحریم‌ها و سیاست‌های آمریکا همچنین مانع از اجرای مفاد هسته‌ای مرتبط ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت توسط کشورهای عضو از جمله جمهوری اسلامی ایران شده‌اند.
در حالی که جمهوری اسلامی ایران حق دارد اقدامات جبرانی را در این راستا اتخاذ کند و آژانس نیز در هر مرحله از توسعه این اقدامات کاملاً آگاه خواهد شد، آمریکا بایستی مسئولیت کامل عواقب اقدامات متخلفانه خود را به عهده بگیرد. دولت آمریکا بایستی بلافاصله این محدودیت‌ها و موانع بر سر راه همکاری‌های بین‌المللی در زمینه استفاده‌های صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای را که مغایر با اهداف اساسنامه آژانس، اصول معاهده عدم اشاعه و مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت هستند، بردارد.
اعضای آژانس باید به مسئولیت‌های خود عمل کنند و نسبت به رفتار غیرقانونی آمریکا که همکاری بین‌المللی در زمینه انرژی و فناوری هسته‌ای را به خطر می‌اندازد، رسیدگی و واکنش مناسب نشان دهند.
بسیار اساسی است که نقض‌های آمریکا از تعهدات مرتبط خود و اقدامات یک‌جانبه آن نباید هیچ تأثیر منفی بر کار آژانس در پیگیری وظیفه‌اش در زمینه استفاده‌های صلح‌آمیز هسته‌ای مطابق با اساسنامه‌اش و سایر اسناد مرتبط داشته باشد. از مدیرکل خواسته می‌شود تا به طور مناسب، این نقض‌های آمریکا را در گزارشات خود در مورداجرای اسناد مرتبط آژانس، منعکس کند.
انتهای پیام/4129/
انتهای پیام/