کیش و مات سامانه نیما با گشایش واردات بدون انتقال ارز / آیا واردات غذای سگ و گربه و کالاهای لوکس از سر گرفته می‌شود؟

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، در روزهای اخیر زمزمه‌هایی برای احیای دوباره واردات بدون انتقال ارز از سمت وزارت صنعت، معدن و تجارت شنیده می‌شود؛ به طوری که مدرس خیابانی در تاریخ 28 اردیبهشت از موافقت بانک مرکزی با واردات مواد اولیه بخش تولید از طریق روش بدون انتقال ارز خبر داد. البته پس از انتشار این خبر، بانک مرکزی با اعلام مخالفت تلویحی خود، شرایط خاصی را برای گشایش این روش وارداتی ارائه کرد که بر اساس آن، صدور مجوز واردات بدون انتقال ارز مشروط به ایجاد شفافیت در جریان ورود و مصرف ارز و منشأ آن خواهد بود.

به گفته موافقان احیای روش واردات بدون انتقال ارز، ارز حاصل از صادرات کفاف نیازهای ارزی را نمی‌دهد، چرا که در حال حاضر تقریباً تمام بخش‌های اقتصادی برای تداوم حیات خود، نیاز مبرمی به ارز دارند و در عین حال، صادرات کشور دچار محدودیت شده است. از نظر این افراد، شرایط اعلامی بانک مرکزی برای واردات بدون انتقال ارز، نوعی مته به خشخاش گذاشتن است. برخی فعالان اقتصادی در طول دو سال گذشته همواره خواستار آن بوده‌اند که «اعلام منشأ ارز» از شرایط لازم برای روش «واردات بدون انتقال ارز» حذف شود. در حقیقت، موافقان این روش وارداتی بر این باورند که ایجاد شفافیت و مشخص کردن منشاء ارز در شرایط جنگ اقتصادی به ضرر کشور بوده و با حذف این شرط، امکان رصد و رهگیری معاملات تجار ایرانی توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا کاهش می‌یابد.

اما از نظر بسیاری از کارشناسان اقتصادی، احیای این روش وارداتی در نهایت منجر به هجوم تقاضا برای خرید ارز از صرافی‌ها شده و بدین ترتیب نرخ ارز نیز افزایش می‌یابد. بنابر اظهارات پرهام رضایی، نایب رئیس کمیسیون مدیریت واردات اتاق بازرگانی ایران، در روش واردات بدون انتقال ارز، منشأ ارز مشخص نیست و به همین دلیل است که بانک مرکزی همیشه تلاش کرده تا این روش واردات را از چرخه سیاست‌های خود خارج کند.

همچنین به گفته بهزاد خسروی آدینه‌وند، کارشناس اقتصادی، با احیای واردات بدون انتقال ارز، مسیر واردات بی‌رویه باز شده و ممکن است به مانند گذشته غذای سگ و گربه، سنگ پا و بسیاری از کالا‌های غیر‌ضروری دیگر وارد کشور شود که این مسئله عواقب بسیار بدی برای اقتصاد کشور خواهد داشت.

با اجرای واردات بدون انتقال ارز، سامانه نیما دور می‌خورد

برای بررسی تبعات احیای روش واردات بدون انتقال ارز، با رضا غلامی، کارشناس و تحلیلگر اقتصادی به گفت‌و‌گو نشستیم. وی احیای واردات بدون انتقال ارز را بر خلاف سیاست پیمان‌سپاری ارزی دانست و افزود: با گشایش این روش وارداتی، الزام واردکنندگان برای اظهار منشأ ارز مورد نیاز برای واردات کالا از بین می‌رود.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به اهمیت اجرای سیاست پیمان‌‌سپاری ارزی در کشور گفت: در شرایط فعلی، فعالان اقتصادی می‌بایست تعهد دهند که بعد از صادرات کالاهای خود، ارز حاصل از آن را به کشور بازگردانند.

غلامی افزود: به طور کلی در روش واردات بدون انتقال ارز افراد ارز مورد نیاز خود را به وسیله پس‌انداز و یا سود کسب و کار خود در خارج از کشور تأمین می‌کنند. اما ممکن است بعضی از افراد ارز‌های حاصل صادرات خود را در خارج از کشور نگه داشته و در هنگام واردات از آن‌ها استفاده کنند.

وی با بیان اینکه واردات بدون انتقال ارز تنها در شرایط خاصی قابل قبول است، گفت: به عنوان مثال متقاضیان واردات بدون انتقال ارز می‌توانند با ارائه اسناد مربوط به منشأ ارز‌های خود، از این روش برای ترخیص کالا‌ از گمرک استفاده کنند؛ اما اگر منشأ آن ارز‌ اعلام نشود، این احتمال وجود دارد که افراد پس از انجام صادرات، ارز خود را در سامانه نیما اظهار نکرده و به صورت مخفیانه کالای مورد نظر خود را به کشور وارد کنند.

غلامی در همین رابطه ادامه داد: برای مثال صادرکنندگان کالا بدون اظهار ارز صادراتی خود به سامانه نیما، اقدام به واردات لوازم آرایشی و بهداشتی و فروش آن به نرخ آزاد می‌کنند و از مابه‌التفاوت نرخ ارز نیمایی و ارز بازار آزاد سوءاستفاده کرده و به عبارت دیگر پیمان‌‌سپاری ارزی را دور‌ می‌زنند.

قاچاق کالا و پولشویی نتیجه احیای واردات بدون انتقال ارز

این کارشناس اقتصادی با انتقاد از مخالفان سیاست پیمان‌سپاری ارزی، گفت: در صورت از بین رفتن پیمان‌سپاری، هیچ الزامی برای بازگشت ارز‌های صادراتی وجود نخواهد داشت و افراد سودجو می‌توانند بدون توجه به نیاز‌های اساسی کشور، کالا‌های غیر ضروری و لوکس را وارد کنند.

وی با تاکید بر اهمیت تأمین نیاز‌های وارداتی کشور از محل ارز‌های صادراتی گفت: کنترل واردات کالا در شرایط فعلی کاملا صحیح بوده و می‌بایست با جلوگیری از احیای واردات بدون انتقال ارز، مانع از بین رفتن سیاست پیمان‌سپاری ارزی شد؛ چرا که در گذشته نیز از این روش وارداتی برای قاچاق کالا و پولشویی سوءاستفاده شده است.

افزایش قیمت ارز از تبعات منفی تضعیف پیمان‌سپاری ارزی

غلامی گشایش دوباره واردات بدون انتقال ارز را بر خلاف منافع اقتصادی کشور دانست و گفت: در صورت گشایش این روش وارداتی، سودجویان ارز مورد نیاز برای واردات را نه از خارج کشور، بلکه از بازار آزاد داخلی تأمین خواهند کرد و به همین علت، فشار تقاضا افزایش یافته و به تبع آن نرخ ارز افزایش می‌یابد.

وی در پایان با انتقاد از تسهیلات بانک مرکزی برای بازگرداندن ارز‌‎های صادراتی، اظهار داشت: پیمان‌سپاری ارزی می‌بایست به صورت کامل اجرایی شده و تمام منابع ارزی کشور در راستای سیاست‌های کلان وارداتی مورد نظر حاکمیت هزینه شوند.

به گزارش آنا، به نظر می‌رسد با توجه به شرایط فعلی کشور و بنابر اظهارات کارشناسان اقتصادی، تصمیم وزارت صمت در مورد گشایش واردات بدون انتقال ارز اشتباه بوده و بانک مرکزی به‌درستی شرایط خاص آزادسازی این روش وارداتی را ابلاغ کرده است.

انتهای پیام/4141/پ