تأمین سرور؛ چالشی برای اسکایروم/ آموزش آنلاینی که بدون حمایت آموزش و پرورش با این پلتفرم انجام میشود
به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانشبنیان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، محمد اصولی؛ کسب و کارهای اینترنتی ایرانی در سالهای اخیر توانستهاند تواناییهای خود را ارتقا داده و اکنون به مرحلهای برسند که نیازهای کاربران را به خوبی برطرف ساخته و با شرکتهای صاحب نام خارجی به رقابت بپردازند.
یکی از این شرکتهای ایرانی که به ویژه پس از شیوع کرونا توانست توجه زیادی را به سمت خود جذب کند اسکای روم است. برای شناخت نوع فعالیت و خدمات این نرمافزار با مجید خواهانی مدیرعامل این شرکت گفتگو کردیم. حاصل این گفتوگو را در قالب پرونده همت ایرانی در سه گزارش میخوانید. خواهانی از ابتدای تلاششان برای ایجاد کسبوکار گفت و شکستهایی را که در این راه متحمل شدند تا سرانجام طعم شیرین موفقیت را بچشند. بخش دوم این گفتگو را در ادامه میخوانید:
آنا: سرورهای اسکای روم از کجا وصل میشود؟
خواهانی: همه سرورهای اسکایروم در داخل کشور است. البته سال گذشته چون برخی از مشتریان، کاربرهای خارج از کشور داشتند، تعدادی سرور نیز در خارج از کشور راهاندازی کردیم که در واقع سرویسها را به آن سرورها بدهند ولی عمده سرورهای اسکایروم داخل ایران است.
آنا: بهتر نبود محصولی که تولید داخلی و قابل افتخار است، اسم ایرانی بر روی آن میگذاشتید؟
خواهانی: به دلیل اینکه نگاه به خارج از کشور داشتیم با برند اسکایروم شروع کردیم و در سال 97 فهمیدیم که با شرایط سیاسیای که ایران پیدا کرده است، نمیشود با محصول ایرانی در بازار جهانی خدمات داد و برای بازار بینالملل حتماً باید ریبرند کنیم.
حتی پشت یک شرکت نباید ایرانی باشد و سهامداران آن نیز نباید ایرانی باشند. به هر حال بازار آن خیلی محدود میشود. اما این برند، دیگر معروف شده بود و ریبرند کردن آن در داخل ایران واقعاً خسارت بسیاری به همراه داشت و مشتریها لطف کردند و اسکایروم را با حالت فینگلیش خود پذیرفتند. به هر حال در خیلی موارد چالش داریم، بعضی اصطلاحات را فارسی و برخی دیگر را انگلیسی میزنیم. دوست داشتیم که اسم، ایرانی باشد ولی بعید میدانم دیگر نیازی باشد این تصمیم را عملیاتی کنیم.
آنا: من وقتی کلاسی در اسکایروم برگزار میکنم، کارمندی از اسکای روم میتواند بیاید کلاس را ببیند چه خبر است؟
خواهانی: به صورت محسوس میتواند کلاس را ببینید اما نامحسوس نمیتواند. به صورت محسوس واقعاً نیاز است. بسیاری از برگزارکنندهها پیام میدهند و میگویند اگر میشود در رویداد ما حضور داشته باشید و کمکمان کنید. وقتی که از تیم اسکایروم کسی وارد رویداد مشتریان میشود، رنگ آواتار ما قرمز بوده و بالای لیست همه کاربران نمایش داده میشود و حضور ما کاملاً مشهود است. به صورت نامحسوس هم که کُشنده است. اگر برای کسب و کارهایی مثل ما که در آنها محتوا رد و بدل میشود، کاربران تردیدی در این زمینه پیدا میکنند و آن بیزینس به نظر من از بین میرود. به همین دلیل قطعاً این کار را انجام ندادیم و نخواهیم داد.
آنا: آیا از نهادهای دولتی و حاکمیتی برای پشتیبانی از شما آمدند که بگویند سیستم خوبی راه انداختید و به شما فضا، پول و وام میدهیم و حمایت میکنیم؟ اگر شما تجربه رفتن پیش آنها را دارید بگویید.
خواهانی: در سال 95 شرکت ثبت کردیم و به مرکز رشد دانشگاه علم و صنعت به دلیل اینکه نزدیک منزل برادرم بود، درخواست پذیرش دادیم که طی چند جلسه پرزنت، پذیرش شد و وارد مرحله پیشرشد شدیم و آنجا یک اتاق به ما دادند با یک مبلغی هم تسهیلات که باید بعداً به مرکز بازپرداخت میشد. همین موضوع باعث شد که درگیر هزینه تأمین دفتر نشویم و شرکت خود را بتوانیم ثبت کنیم و در جایی مستقر شدیم که هویت حقوقی داشته باشیم.
این اولین حمایتی بود که دریافت کردیم و خودمان به سمت آن رفتیم. بعد از آن، دانشبنیان شدن را اقدام کردیم که اتفاق خوبی بود. البته در سالهای اول خیلی بهرهبرداری نکردیم، حتی تردید داشتیم که این اتفاق خوبی است یا خیر؟ ولی دولت در سالهای 97 و 98 بر روی شرکتهای دانشبنیان مانور بسیاری داد و اگر بخواهم الان به حافظه خود رجوع کنم، همین که شرکت ما دانشبنیان بود، کمک میکرد که نگاه مثبتتری به ما داشته باشند و بیشتر اعتماد کنند.
بهخاطر دانشبنیان بودن خود تسهیلات و حمایت مستقیمی دریافت نکردهایم
ما هنوز بهخاطر دانشبنیان بودن خود تسهیلات و حمایت مستقیمی دریافت نکردهایم، یعنی تا به حال نه وامی گرفتهایم، نه قراردادی بهخاطر دانشبنیان بودن بستهایم و نه تسهیلات غیرنقدی و تجهیزاتی در اختیار ما قرار گرفته است. ولی به هر حال همین که در جلسات میگفتیم این شرکت دانشبنیان است، برای افراد اهمیت داشت. در جامعه این تفکر شکل گرفته که شرکت دانشبنیان یعنی شرکت علمی و قابل اعتماد و این مسئله در این مدت خیلی به ما کمک کرد.
تعداد 110 آئیننامه حمایتی برای شرکتهای دانشبنیان وجود دارد ولی واقعیت این است که خیلی سرگرم توسعه محصول خود بودیم و طرز تفکر ما این بود که خود را خیلی به حمایتهای بیرون از سازمانمان وابسته نکنیم. اینکه ارگانهای دولتیها یا نهادها بهسوی اسکایروم نیامدند این است که کسی خبر نداشت که ما وجود داریم. یعنی در سالهای 97 و 98 هم با اینکه بازارمان توسعه پیدا کرده بود ولی اینقدر کوچک بود که کسی برند اسکایروم را نمیشناخت.
آمار استفادهکنندگان از اسکایروم با شیوع کرونا افزایش پیدا کرد
ایام شیوع کرونا و همین 50 روزی که پشت سر گذاشتیم خیلی مطرح شدیم و آنا شرکتکنندگان در اسکایروم در کشور بسیار بالا رفت و در واقع طوری شد که تقریباً میتوانم بگویم هرکس یا اطرفیان او تجربهای از اسکای روم کسب کرده است و در این مقطع مراجعات به ما بیشتر شد و حتی مذاکراتی بین نهادهای مختلف اتفاق افتاده است ولی هنوز هم که دو ماه از کرونا میگذرد، هیچ حمایتی از مجموعه و نهادی دریافت نکردهایم، البته قولهای خوبی به ما دادهاند و به مساعدت عزیزان خیلی امید داریم.
آنا: قول که زیاد میدهند!
خواهانی: این قولها بعضی وقتها جدی و برخی اوقات جدی نیست ولی احساس میکنیم که این دفعه جدی است.
آنا: مهمترین اتفاقاتی که اسکایروم به جز کلاسهای عادی پوشش داده است، مجلس و جلسه پرحاشیه با وزیر ارتباطات بوده است. اگر درباره جلسه مجلس نکاتی است بگویید. آیا اتفاق مهم دیگری نیز داشتهاید؟
خواهانی: از شروع اسفند 98 به خاطر کرونا تقاضا بر روی سرویس اسکایروم زیاد شد. همچنین تعداد بسیاری از مدارس را پوشش دادیم که تعداد قابل توجهی از آنان، مدارس منطقه یک تهران بود و به واسطه سرویسدهی به این مدارس، اسکایروم در میان خانوادهها رواج پیدا کرد. تعدادی از این خانوادهها از مسئولان کشور بودند و این مسئله موجب شد که اسکایروم در ارگانهای دیگری بدون اینکه خودمان خبر داشته باشیم، دیده شود.
توزیع 13 هزار سرویس رایگان در اسفند 98 توسط اسکایروم
وقتی شرایط کرونا در ایران پیش آمد، تصمیم گرفتیم که سرویسی از طرف اسکای روم بهصورت رایگان ارائه دهیم تا آنهایی که در شرایط کرونا با این نیاز روبهرو میشوند بدون اینکه هزینهای بخواهند پرداخت کنند، امضای اولیه آنان را اسکایروم تأمین کند. سرویس رایگانی را بهصورت محدود روی سایت گذاشتیم و خیلی عجیب تقاضا روی آن سرویس بالا رفت. در اسفندماه 15 هزار سرویس رایگان ارائه دادیم در صورتی که تعداد کل مشتریان ما به واسطه چند سال فعالیت به 3 هزار نفر رسیده بود.
در طول سه سال اخیر کلاً 3 هزار مشتری رایگان و پولی جذب کرده بودیم، اما در اسفندماه 98 فقط 15 هزار سرویس رایگان توانستیم ارائه دهیم. این مسئله تأثیر بسیاری روی اینکه سرویس ما به سرعت در کشور فراگیر شود، گذاشت. در ایام کرونا، سگمنتهای اسکایروم بزرگ شد و مجموعههای مختلفی اعم از بانک مرکزی سازمان هواپیمایی کشور و... از آن استقبال کردند و به ما اعتماد کردند و برای اسکایروم خیلی ارزشمند بود که میزبان رویدادهای ارگانهای مختلف شویم.
از سال 96 سیستم آموزش آنلاین دانشگاه صنعتی شریف را تأمین کردیم. آن زمان، دانشگاه صنعتی شریف ادوبی کانکت داشت و بررسیهای علمی آموزش آنلاین را انجام میدادند و به این نتیجه رسیدند که محصول ما حرفی برای گفتن دارد و به ما اعتماد کردند.
معاون فناوری اطلاعات مجلس طی گفتگویی که با امینی، مدیر آموزش الکترونیک دانشگاه صنعتی شریف داشت، از اسکایروم پرسیده بود و او گفته بود که چند سال است از اسکای روم استفاده میکنیم و راضی هستیم و این موضوع باعث شد که توانستیم وارد مذاکره با مجلس شویم. البته مسئولان در مجلس خیلی سختگیرانه همه پلتفرمها را بررسی کردند، از همه پایلوت گرفتند و ما هم پایلوت دادیم و دقیقاً مجلس زمانی آمد سراغ اسکایروم که در آن برهه سرمان خیلی شلوغ بود.
سرویس ما در شرایط عادی اصلاً پاسخگوی خواستههای آنها نبود ولی چون ارزش داشت، تیم فنی را روی سلوشن مجلس متمرکز کردیم. بدون اینکه قرارداد و وارده مالی و توافقی باشد، همه نیازهای مجلس را رایگان و تحت عنوان پایلوت در اختیارشان قرار دادیم و آنها نیز توانستند تجربه خوبی را روی اسکای روم کسب کنند. البته پلتفرمهای دیگر را نیز بررسی کرده بودند و من علت آن را نمیدانم که چرا اسکایروم انتخاب شد. بعد از اینکه در مجلس ورود پیدا کردیم، به گفته مسئولان مربوطه متوجه شدند که یک پلتفرم بومی به اسم اسکایروم است و تا قبل از آن، اطلاعی از این موضوع نداشتند که البته حق داشتند چون مجموعه ما تا قبل از آن، سرویس کوچکی بود.
در سال 98 به واسطه حضور در نمایشگاه اینوکس کیش، یکی از مسئولان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به غرفه اسکایروم مراجعه داشت و از آنجا با پلتفرم ما آشنا شد و به ما قول یک جلسه حضوری داد که ببینیم چه کمکی میتواند به ما ارائه دهد. همچنین وحدت، رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری در نمایشگاهی دیگر از غرفه اسکایروم بازدید داشت و با ما آشنا شد. به واسطه این دو آشنایی، توانستیم که دو جلسه حضوری به معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برویم.
یک جلسه سندرم نوآوری و شکوفایی رفتیم و مسئولان آیتی آنها وقت گذاشتند با پلتفرم اسکایروم آشنا شدند و ادوبی کانکت داشتند و برای حمایت از ما و به دلیل اینکه مزیتهای خوبی داشت، اسکای روم را جایگزین ادوبی کانکت کردند. البته وقتی با دلیری از مدیران معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ملاقات داشتیم، نتوانستند حمایتی از ما داشته باشد اما پیشنهاد کرد که با ناظمی، رئیس سازمان فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات صحبت کنیم که متأسفانه نامهنگاریها در سیکل اداری باقی ماند و فکر میکنم که پیشنهادهای ما به ناظمی نرسید و در میان معاونها و کارشناسها توقف کرد و این تجربه ما قبل از کرونا بود.
در دوران شیوع کرونا، برنامه مجلس شورای اسلامی را پوشش دادیم و ناظمی از مسئولان وزارت ارتباطات مستقیماً با پلتفرم اسکایروم آشنا شد. همچنین قبل از آن، ستاری معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری از این پلتفرم اطلاع داشت. بعد از آن در نوروز 99، افشین معاون مجلس با من تماس گرفت و گفت که جهرمی وزیر ارتباطات قرار است بازدید نوروزی آنلاینی داشته باشد و ناظمی متصدی این مسئله است.
ماجرای استفاده وزیر ارتباطات از اسکایروم در مجلس
اسکایروم را به عنوان یک گزینه پیشنهاد کردیم و خیلی هم ناگهانی شد چراکه ساعت 11 شب به ما اعلام کردند و فردا ساعت 10 صبح قرار بود که جلسه برگزار شود. فقط کمتر از 12 ساعت فرصت داشتیم ولی چون سرویس برقرار بود، خیلی مشکلی نداشتیم و آنجا توانستیم بهصورت مستقیم با ناظمی برای هماهنگی این جلسه ارتباط بگیریم و این اتفاق خیلی خوبی بود. البته جلسه را که میزبانی کردیم، با حواشی روبرو شد و آن هم خاطرهای برای کسب و کار ما شد و داستان حاشیههای توئیتری جالب بود.
بعد از آن جلسه مجلس، در فروردینماه که چالش تأمین سرور و زیرساخت داشتیم، مسئولان وزارت ارتباطات، ما را به مدیران ارشد یکی از دیتاسنترها متصل کردند. دیتاسنترها در ایام تعطیلات پاسخگوی تلفن نبودند و سرورهای ما هم دیگر پر شده بود و به دلیل تعطیلات نوروز و شرایط کرونایی زیرساخت ارتباطی کشور مشکل داشت. یکی از مسئولان وزارت ارتباطات به ما کمک کرد که سرور تهیه کنیم و پول ان را پرداخت کردیم و ارزشمند بود.
واقعاً برای تأمین زیرساخت چالش داریم، چراکه زیرساختهای داخل کشور و دیتاسنترها متناسب با حوزهای که ما کار میکنیم، نیست. برای اسکایروم با گستردگیای که اخیراً برای آن به وجود آمده است و در ایران تا حالا اتفاق نیفتاده بود، زیرساخت لازم فراهم نیست و به همین دلیل بسیاری از دیتاسنترها کیفیت خدمات آنان برای نوع بیزینس اسکایروم مناسب نیست.
شما وقتی سایت خود را بر روی یک سروری بالا میآورید، اگر یک دقیقه این سرور قطع شود، هیچ اتفاق بدی در سایت شما نمیافتد ولی هنگامی که در اسکایروم یک دقیقه، یک سروری قطع میشود، چند هزار رویداد آنلاین و متعاقباً چند صدهزار یا چند میلیون کاربر به مشکل برمیخورند. این حساسیت را هیچ دیتاسنتری تا الآن درک نکرده و برند ما به دلیل این بیکیفیتی زیرساخت، خیلی آسیب دیده است. در ایام فروردین این چالش جدیتر شد و در یک بازه یک هفتهای آنقدر اختلالات اسکایروم شدید بود که مجبور شدیم دو روز مدارس تحت پوشش خود را تعطیل کنیم و در واقع یعنی بخش قابل توجهی از آموزش آنلاین کشور به خاطر نبود زیرساخت توسط اسکایروم تعطیل شد.
مدارس از این مسئله خیلی دلخور بودند و حق هم داشتند. یکی از شاگردانی که کلاس او لغو شده بود، دختر خانم مشاور یکی از مسئولان کشور بود که آن مسئول پیگیر شده بود که ما را پیدا کنند و ببیند که مشکل اسکایروم چیست که قطع میشود و سرویس را داون میکند. حتی فروش خود را مجبور شدیم در اوج تقاضای بازار و در اوج رشدمان، متوقف کنیم که بتوانیم کیفیت سرویسهای خود را حفظ کنیم، البته تصمیم سختی بود ولی باید این تصمیم را میگرفتیم چون اگر این اتفاق نیمافتاد، عواقب آن سنگین بود.
پس از قطع شدن کلاس فرزند یکی از مسئولان، مادر آن دخترخانم پیگیر شد بود و ما را به یکی از مدیران متصل کرد و جلسه حضوری با او برگزار کردیم. در آن جلسه درک کردند که اسکایروم به تنهایی بار سنگینی را به دوش میکشد و با توجه به اینکه کسب و کاری نوپا در حد یک استارتآپ است اما بخشی از آموزش آنلاین کشور در این شرایط را بر دوش دارد. احساس میکنم که مسئولان در آن جلسه تمایل داشتند واقعاً از ما حمایت کنند که ما بتوانیم واقعاً مسئولیتی که ناخواسته روی دوش ما قرار گرفته را بهتر انجام دهیم. در حال حاضر روی همین حمایتی که قرار است اتفاق بیفتد، برنامهریزی کردهایم تا بتوانیم این تسهیلات را صرف توسعه زیرساخت خود کنیم که سرویسهایمان پایدار شود و بتوانیم تقاضای بیشتری را پوشش دهیم.
وزارت آموزش و پرورش حمایتی از ما نمیکند
آنا: با توجه به اینکه آموزش انلاین مدارس را تحت پوشش خود داشتید، آیا با وزارت آموزش و پرورش قراردادی داشتید؟
خواهانی: هیچ حمایتی از ما صورت نگرفت. چند نفر از اعضای اصلی شورای عالی انفورماتیک به واسطه اینکه مثلاً استاد دانشگاه بودند و در دانشگاه شریف با پلتفرم کار کرده بودند، با ما ارتباط داشتند و بهنوعی تلفنی با آنان در تماس بودیم. یکی از مسئولان ما را به روبیکا معرفی کرد. ما یک نگاهی داریم که خیلی از مجموعهها ندارند. من حس میکنم که روبیکا حداقل این نگاه را ندارد. کیفیت و تعهد اولویت ماست.
در برههای از زمان که فروش ما در اوج بود، یعنی سوددهی ما واقعاً شاید در آن مقطع تکرار نشود، به خاطر کیفیت جلوی فروش خود را متوقف کردیم ولی احساس میکنم که برخی از مجموعهها فقط نگاهشان سوددهی بوده و کیفیت خدمات، آخرین اولویت است. به همین دلیل سمت توافقات سوددهی نرفتیم. ممکن است در زمانی باعث شود که یک نقدینگی به سمت شرکت اسکایروم بیاید ولی معتقد هستم که به هویت آن برند لطمه میزند.
وزارت آموزش و پرورش به سوی ما نیامدند و هرکدام از مدارس بهصورت جداگانه با ما ارتباط گرفتند و آموزش آنلاین آنان را فراهم کردیم. همچنین دانشگاههای فنی و حرفهای، علمی کاربردی، علوم پزشکی یک به یک از ما سرویس تهیه کردند. آنطور که اطلاع دارم 95 درصد دانشگاههای آزاد کشور از ادوبی کانکت استفاده میکنند.
آنا: آیا زیرساخت شما پاسخگوی این است که همه دانشگاههای آزاد از پلتفرم شما استفاده کنند؟
خواهانی: قطعاً محصول و پلتفرم مرتب باید بهبود پیدا کند. رکورد ما قبل از کرونا 400 کاربر همزمان بود، یعنی بیشترین ایونتی که میزبانی کرده بودیم در یک رویداد 400 کاربر بود. البته در مجموع رویدادهایمان در پیک کاری اسکایروم یک هزار همزمانی را تجربه کرده بودیم؛ قطعاً وقتی این معماری میخواهد به آن نقطهای برسد که الآن در آن قرار داریم و50 هزار کاربر همزمان را در پیک کاری میزبانی میکنیم و در یک رویداد حدود 2 هزار کاربر همزمان را تجربه کردیم، باید بهبود پیدا کند.
در همه لایههای پلتفرم و تیمی که این محصول را تولید کرده است، ظرفیت خوبی وجود دارد که این معماری را بهبود دهد. کما اینکه در همین شرایط که تمرکز تیم روی زیرساخت نیز بوده است، معماری را مرتب بهبود دادهایم که بتوانیم توسعهپذیر باشیم. اما واقعاً الان ناراحتی همکاران فنی اسکایروم این است که به جای اینکه تمرکزشان روی توسعه معماری محصول باشد که پایه آن قوی شود، کار ما این شده که مرتب زنگ بزنیم که چرا سرور کار نمیکند؟ چرا از دسترس خارج شد؟ چرا پهنای باند افت کرد؟ این وضعیت آزاردهنده است.
بهخصوص بعضی اوقات احساس میکنیم که تعمدی هم پشت این ماجرا وجود دارد. صراحتاً به ما از نتسنتر خودمان گفتند که به آنها پیشنهاد مالی شده است که سرورهای اسکایروم در فضای رقابتی بازار خارج شود. در اسفندماه و اوایل فروردین حملات خیلی سنگینی روی سرورهای اسکایروم اتفاق میافتد که این حملات قطعاً داخل کشور است، چراکه با فضای خارج از کشور تعاملی نداریم و آنها کاری به ما ندارند.
دیتاسنتری بوده است که موجودی سرور داشته ولی اینقدر سرور را قطرهچکانی به ما داده است که مجبور شدیم به سمت قراردادی سنگین و بلندمدت که سودآوری بالایی دارد، برویم؛ یعنی شرایط را میبینند که ما چقدر نیاز داریم و در منگنه میگذارند! واقعاً غیرمنطقی است که ناگهان فرض کنید 70 درصد سرورهای اسکایروم در وبسنتر به مشکل میخورد، بعد هم جواب نمیدهند که علت آن چه بود و در واقع پاسخگویی بعضی از دیتاسنترها «صفر» است.
آنا: با یک دیتاسنتر خاص کار میکنید یا با همه دیتاسنترها ارتباط دارید؟
خواهانی: در سالهای قبل سعی کردیم بسیاری از سرویسدهندهها را تجربه کنیم، چراکه هیچکدام پایداری کامل نداشتند و نگاهمان این بود که سرورهای اسکایروم پراکندگی داشته باشد که اگر یک جا مشکل وجود داشت، جای دیگر سرور فعال باشد. ولی آنقدر ناپایداری سرویسدهندههای متفرقه بالا بود که اسکایروم بر روی چند دیتاسنتر اصلی کشور تمرکز کرد.
البته علیرغم اینکه سرورهای اسکایروم اختصاصی بوده ولی اجارهای است، چراکه بودجه نداشتیم سرور بخریم و همین امر باعث میشود که روی کیفیت خدمات اسکایروم تأثیر منفی بگذارد. برخی اوقات هم به دلیل اینکه سرور اختصاصی با پیکربندی بالا وجود نداشت، سرورهای پیکربندی پایین و ارزان قیمت را به اسکایروم میدادند و بعضی از این سرورها با مشکل روبرو میشود.
درخواست یک مجموعه این است که بیایید قراردادی مثلاً چند میلیاردی ببندید، تعهد آن را بدهید تا یک سرور خوب برای شما بخریم و راهاندازی کنیم. اسکایروم، بهعنوان یک شرکت نوپا اگر در ایام پیک کرونا چند میلیارد تومان قرارداد ببندد و سه ماه دیگر این بازار فروکش کند، ممکن است سر یک تعهد سنگین، این کسب و کار ورشکست شود، به همین دلیل آن قرارداد را امضا نکردیم.
تأمین سرور چالشی برای اسکایروم است
در حال حاضر تأمین سرور واقعاً برای ما چالش شده است. به دلیل اینکه هزینهها بالاست، بودجه نداریم که سرور بخریم و همچنین سرور اجارهای با پیکربندی قوی در اختیار اسکایروم گذاشته نمیشود. با شرکتهای آسیاتک، پارسا آنلاین، مبیننت، ابراربان، ارتباطات زیرساخت جلسه گذاشتیم اما هیچکدام سرور نداشتند که به اسکایروم بدهند.
انتهای پیام/4118/
انتهای پیام/