دستاوردهای علمی دانشمندان مسلمان برای مقابله با کرونا

به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانش‌بنیان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، محمد‌مهدی جعفری، دبیر نشست هفتم برنامه تبادل تجربیات علم و فناوری در کشورهای اسلامی در یادداشتی چنین نوشت:

«وقوع فراگیر بیماری کووید-19، مقارن با شروع سال 2020 میلادی را می‌توان از غافلگیرکننده‌ترین وقایع قرن بیست و یکم برای بشر دانست. فراگیری این بیماری، تصور مصونیت تام و تمامی را که در سایه توسعه شتابان علم و فناوری، برای بشر ایجاد شده بود از بین برد و زمینه‌ای شد تا نقاط ضعف و قوت دولت‌ها و ملت‌ها در بسیاری از عرصه‌ها نمایان شود.

رفتار حاکمیت و مردم در کشورهایی با نرخ درگیری بالا، معیار مناسبی جهت ارزیابی و قضاوت جهان‌بینی حاکم بر این جوامع و غنای فرهنگی آن‌ها است. در بسیاری از کشورهایی که خود را پرچم‌دار توسعه فرهنگی و اجتماعی می‌دانند، هجوم مردم برای تأمین مایحتاج روزمره سبب حیرت بسیاری شد؛ در این میان، رفتار مردم ایران به شکلی مثال‌زدنی، ریشه‌های خرد و فرهنگ غنی ایرانی- اسلامی را به نمایش گذاشت. فداکاری و از جان‌گذشتگی مثال‌زدنی کادر درمان کشور، هماهنگی و همکاری توده مردم بدون استفاده از هیچ ابزار قهری جدی ازیک‌طرف و کمک‌های انسانی هم‌وطنان به یکدیگر از طرف دیگر، نشان از ظرفیت جدی این فرهنگ در مدیریت شرایط بحرانی و حتی ارائه راه‌حل داشت. آن‌چنان که مثال بارزی از «وَيُؤْثِرُونَ عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ» را در عرصه گیتی به نمایش گذاشت و در اوج یک بحران بزرگ، آن‌چنان صحنه‌های دلپذیری را آفرید که کام همه را شیرین نمود.

اما سال‌هاست که ظرفیت‌های علمی و فرهنگی در ایران و کشورهای اسلامی مغفول مانده است و در شرایط این‌چنینی، نگاه و باور توده مردم به دنیای غرب، حاکی از شناخت ناکافی از ظرفیت‌های واقعی دنیای اسلام است. بنابر عقیده اغلب مورخان، تا پیش از حمله مغول‌ها (نیمه اول قرن 13 میلادی)، کشورهای اسلامی مهد علم و تمدن و صادرکننده آن به کشورهای غربی بودند، اما پس از آن واقعه عظیم، آرایش قدرت و علم به‌تدریج در جهان تغییر کرد. در سال‌های اخیر، خیزش دوباره‌ای در میان نخبگان اسلامی جهت احیای توان بی‌نظیر دنیای اسلام در تولید و توسعه علم و فرهنگ رخ داده است.

بحران کنونی که در حال حاضر دامن‌گیر عمده کشورها و ازجمله ابرقدرت‌هاست، آوردگاه مناسبی برای درخشش دانشمندان مسلمان و به‌ویژه نخبگان ایرانی است تا با تکیه‌ بر توان و استعداد خود، تصویر مخدوشی را که با پشتیبانی قدرت‌های رسانه‌ای غرب از جهان اسلام در دنیا شکل گرفته است، اصلاح نمایند.

در این میان تلاش‌های گسترده‌ای در جهت حل این چالش در جهان اسلام رقم خورده است که در برخی موارد چشم‌های جهانیان را به خود خیره کرده است:

تولید یکی از سریع‌ترین کیت‌های تشخیص کرونا توسط یک بانوی دانشمند مسلمان، تولید سامانه هوشمند تشخیص کووید-19 توسط دانشمند ایرانی دانشگاه صنعتی شریف که با استقبال قابل‌توجه محافل علمی و پزشکی سایر کشورها روبرو شده است، آزمایش‌های بالینی موفق واکسن کرونا توسط یک مسلمان ترک، استفاده از سلول‌های بنیادی برای درمان بیماران مبتلا و همین‌طور بهره‌گیری از پلاسما در این زمینه در ایران تنها گوشه‌ای از همت مسلمانان در زمینه نقش‌آفرینی در عرصه‌های علمی در مواجهه با چالش کروناست.

در شرایطی که امروز جهان به‌طور فزاینده‌ای نیاز  به امید، تلاش و همکاری علمی نخبگان برای دستیابی به درمان مؤثر این بیماری دارد، به اشتراک‌گذاری تجربیات کشورها در مقابله با این بحران بزرگ و بهره‌مندی از ظرفیت‌های علمی و زیرساختی آن‌ها، راهبرد مهمی است که می‌تواند منجر به هم‌افزایی و تسریع در ارائه راه‌حل‌های مواجهه با این بحران بزرگ شود.

بر همین اساس، بنیاد علم و فناوری مصطفی (ص)، با تکیه‌ بر این باور که دانشمندان مسلمان با تکیه‌ بر قدرت ایمان و اتکال به خدا و همین‌طور بهره‌گیری از استعداد و پشتکار خود می‌توانند در این آوردگاه بین‌المللی بدرخشند، نشست هفتم برنامه تبادل تجربیات علم و فناوری (STEP) در کشورهای اسلامی را با محوریت موضوع کرونا برنامه‌ریزی نموده است.

نشست هفتم استپ در تلاش است تا با برجسته‌سازی تجربیات و دستاوردهای جهان اسلام در مواجهه با چالش کرونا، بستر ایجاد هم‌افزایی در این زمینه را فراهم آورد تا علاوه‌ بر ارتقای ظرفیت‌های فکری و اعتماد‌به‌نفس دانشمندان مسلمان، نقش مؤثری در جهت احیای تصویر جهانیان از جهان اسلام را فراهم آورد.

به امید روزی که شاهد تحقق آرمان بزرگ امت اسلامی که ایجاد تمدن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمی است باشیم.»

انتهای پیام/4112/پ