کورس گرانی در بازار موبایل/ رشد 30 تا 60درصدی قیمت برخی محصولات سامسونگ

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، از اوایل اسفند 98 با شیوع ویروس‌کرونا در ایران گرچه دولت تقریبا هیچ محدودیتی در آمدوشدها و فعالیت‌ها ایجاد نکرد، اما طبق آمارهای وزارت‌کار، دراغلب مشاغل خدماتی فروش و فعالیت بین 25 تا 50 درصد کاهش یافته است. این افت فعالیت‌ها در بازار لوازم دیجیتال شاید به این مقدار نباشد، اما آمارهای جهانی می‌گوید در فوریه 2020 تقاضای جهانی موبایل و اغلب لوازم دیجیتالی همانند لپ‌تاپ و کامپیوترها حدود 38 درصد نسبت به‌مدت مشابه سال 2019 کاهش یافته است.

همچنین آمارهای دیگری برآورد کرده‌اند که درصورت ادامه شیوع ویروس‌کرونا در جهان تا نیمه‌دوم سال، تقاضای جهانی این محصولات به‌طور میانگین 29 درصد نسبت به‌سال گذشته کاهش خواهد یافت. منطقی است این کاهش تقاضا اگرهم منجربه کاهش قیمت‌های جهانی این محصولات نشود، قطعا به‌ثبات قیمت‌ها در این بازارها کمک خواهد کرد. با این حال برخلاف روندهای جهانی، بررسی‌ها نشان می‌دهد در ایران طی 39 روز اخیر با وجود اینکه بازارها کمتر از 10 روز فعال بوده‌اند، اما طی همین مدت قیمت لوازم دیجیتال همانند موبایل و لپ‌تاپ به‌طور متوسط بین 20 تا 30 درصد و در برخی محصولات نیز تا 40 درصد و بیشتر افزایش یافته است.

دراین‌خصوص برخی فعالان بازار، افزایش قیمت‌ها در این حوزه را به‌کاهش واردات و کاهش عرضه در این بازارها مرتبط می‌دانند، با این حال بررسی‌ها نشان می‌دهد درسال گذشته از 1.5 میلیارد دستگاه گوشی ‌تلفن همراهی که درجهان به‌فروش رفته، یک‌درصد آن را (نزدیک به 15 میلیون دستگاه) ایرانی‌ها وارد کرده‌اند. این میزان واردات گوشی تلفن‌همراه دقیقا برابر با سهم یک‌درصدی جمعیت ایران از کل جمعیت جهان نیز هست. همچنین آمارهای گمرک نیز گرچه جزئیاتی از واردات گوشی در دوره اسفند 98 تا فروردین 99 ارائه نداده، اما کل واردات کالایی ایران طی این مدت 10درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته است که لوازم دیجیتال نیز خارج از این فرآیند نیست. به‌هرحال به‌نظر می‌رسد این روزها که با افزایش دورکاری‌ها (آموزش، اشتغال و...) نیاز و تقاضای لوازم دیجیتال در کشورمان بیشتر شده است، سیاستگذار و ناظر نمی‌تواند بی‌تفاوت به‌افزایش نجومی قیمت‌ها در این بازار باشد. 

کورس گرانی در بازار موبایل

در گزارش حاضر روند تحولات قیمتی در بازار موبایل در دومقطع 28اسفند سال 1398 و 7اردیبهشت سال 1399 مقایسه شده است. در این گزارش برای مقایسه قیمت‌ها در دومقطع ذکر شده، وضعیت قیمت‌های پنج برند سامسونگ، هوآوی، شیائومی، اپل و نوکیا در تهران بررسی شده است. همچنین برای انجام این مقایسه، از هر برند 6 تا 7 محصول انتخاب شده است. در ادامه به‌طور مختصر به بررسی هرکدام از برندهای مذکور می‌پردازیم.

 رشد 30 تا 60درصدی قیمت برخی محصولات سامسونگ

سامسونگ ازجمله برندهای پرطرفدار و پرفروش گوشی‌های تلفن همراه در کشورمان است، به2طوری که در هفت‌ماهه نخست سال ۱۳۹۸ سامسونگ با سهم 51درصدی از واردات و 52درصدی از مصرف در جایگاه اول گوشی‌های تلفن همراه مصرفی در ایران قرار داشته و پس از این برند، نوکیا به‌ترتیب با 23 و 20.6 و هوآوی با 8.3  و 9.2 درصد در جایگاه‌های دوم و سوم قرار دارند. قابل ذکر است یکی از علل بالا بودن سهم نوکیا از بازار ایران، مربوط به گوشی‌های فاقد سیستم‌عامل یا فیچرفون این شرکت است. اما درخصوص تغییرات قیمتی گوشی‌های همراه برند سامسونگ، از بین محصولات مختلف نام و عنوان و قیمت هفت محصول بررسی و جزئیات آنها در جدول آمده است.

طبق آمارهای ذکرشده در جدول طی دوره 39روزه 28اسفند 1398 تا 7اردیبهشت سال جاری قیمت Samsung Galaxy M20 با افزایش 66درصدی از حدود دومیلیون و 250هزار تومان در 28اسفند به بیش از 3.7میلیون تومان در 7اردیبهشت رسیده است. محصول دیگر Samsung Galaxy M30s است که قیمت آن با افزایش 55درصدی در دوره مذکور، از 2.9میلیون تومان به حدود 4.5میلیون تومان رسیده است.

سومین محصول این برند که قیمت آن افزایش قابل‌توجهی در 39روز اخیر داشته، Samsung Galaxy A30s است که قیمت آن با رشد 31درصدی از 3.3میلیون تومان در 28اسفند سال‌گذشته به 4.3میلیون تومان در 7اردیبهشت رسیده است. همچنین در بین محصولات این گروه، چهار محصول دیگر نیز که جزئیات قیمت آنها در جدول ذکرشده، به ترتیب قیمت آنها رشد 22 (دو محصول)، 18 و 10درصدی داشته‌اند.

نکته قابل‌توجه اینکه در گروه سامسونگ طی این مدت قیمت محصولات پرفروش بازار رشد عجیب‌وغریب بین 31 تا 40درصدی داشته و رشد قیمتی محصولات با قیمت بالاتر از 10میلیون تومان، بین 10 تا 15درصد است. همچنین طبق آمارهای ذکرشده در جدول قیمت گوشی‌های موبایل، میانگین افزایش قیمت محصولات سامسونگ طی 39روز اخیر 32درصد بوده است که در نوع خود رشد شگفت‌انگیزی است.

 افزایش 29درصدی قیمت‌های هوآوی

گفته شد که از لحاظ تعداد واردات و مصرف (براساس تعداد گوشی‌های ثبت‌شده در سامانه همتا) سامسونگ گوی رقابت را از سایر برندها ربوده و در جایگاه اول فروش و واردات گوشی همراه در ایران قرار دارد. اما طبق آمارهایی که فروشگاه آنلاین دیجی‌کالا منتشر کرده، در نیمه‌اول سال گذشته به‌لحاظ حجم فروش ریالی، هوآوی پرفروش‌ترین برند گوشی موبایل در دیجی‌کالا بوده و از سامسونگ در حجم فروش سبقت گرفته است. اما این دوگزاره به هیچ‌وجه با هم تناقض ندارند و درهرحال بر این امر صحه می‌گذارند که برند هوآوی در ایران سهم بزرگی از بازار دارد.

اما از مقدمه که بگذریم، مقایسه قیمت‌های 7محصول از برند هوآوی در دوره 39روزه 28اسفند سال‌گذشته و 7اردیبهشت سال جاری نشان می‌دهد در این گروه بیشترین افزایش قیمت مربوط به دومحصول  Huawei Y6 2019 وHuawei Y9 Prime 2019 با 50درصد رشد است. بر این اساس قیمت محصول اولی از 1.8میلیون تومان در 28اسفند به 2.7میلیون تومان در روزهای اخیر رسیده و محصول دومی نیز طی این مدت از 2.8میلیون تومان به 4.2میلیون تومان در روز گذشته رسیده است.

در گروه هوآوی پس از دومحصول مذکور، قیمت  Honor 8A نیز طی این مدت افزایش 48درصدی داشته است. پس از این محصول، قیمت چهار محصول دیگر نیز به ترتیب 26، 13، 11 و 7درصد رشد داشته است. در مجموع مقایسه 7محصول از محصولات برند هوآوی در 39روز اخیر نشان می‌دهد قیمت‌ها در این گروه به‌طور متوسط 29درصد افزایش یافته است. لازم به ذکر است باتوجه به اینکه گروه آنر (honor) یکی از برندهای زیرمجموعه‌ شرکت هوآوی است، در جدول قیمت برخی محصولات این گروه در زیرگروه هوآوی آمده‌اند.

 رشد 22 تا 33 درصدی قیمت‌های شیائومی

سومین برندی که در این گزارش به‌بررسی تغییرات قیمت‌های آن پرداخته‌ایم، محصولات شرکت شیائومی است. گرچه آماری از سهم این برند در بازار ایران در دست نیست، اما شیائومی هفتمین برند پرفروش دیجی‌کالا در نیمه‌اول سال گذشته بوده و بین برندهای موبایلی، سهم 4درصدی از کل ارزش فروش ریالی این فروشگاه را به‌خود اختصاص داده است. مقایسه قیمت هفت محصول از این گروه نشان می‌دهد قیمت گوشی تلفن همراهXiaomi Redmi 8A این شرکت طی مدت 39 روز اخیر با افزایش 60 درصدی از دو میلیون تومان در 28 اسفند به 3.2 میلیون تومان در روزهای اخیر رسیده است.

پس از این محصول، دومحصول دیگر یعنی  Xiaomi Redmi 8 و Xiaomi Mi A3 به‌ترتیب با افزایش 33 و 23 درصدی، بیشترین افزایش قیمت را دربین هفت محصول بررسی شده، داشته‌اند. همچنین طی‌مدت مذکور قیمت چهار محصول دیگر این شرکت به‌ترتیب 20، 10، 4 و 2درصد افزایش یافته‌اند. درمجموع و به‌طور میانگین قیمت هفت محصول بررسی شده برند شیائومی در 39  روز اخیر 22 درصد افزایش داشته است.

 رشد 15درصدی قیمت‌های اپل

گوشی‌های موبایل اپل گرچه به‌لحاظ تعداد فروش، سهم قابل ملاحظه‌ای در مقایسه با سایر برندهای گوشی تلفن همراه ندارند، اما محصولات این برند به‌رغم اینکه به‌لحاظ قیمتی جزو گران‌ترین برندهای موبایلی هستند، با این حال جایگاه ویژه‌ای در میان گوشی‌بازهای حرفه‌ای دارند. مقایسه تغییرات قیمت‌ها طی 39 روز اخیر در گروه اپل نشان می‌دهد در بین هفت محصول بررسی شده در این گزارش، قیمت Apple iPhone 11 با افزایش 22 درصدی از 16 میلیون تومان به 19.5 میلیون تومان رسیده است. پس از آن، دو محصول Apple iPhone XS و Apple iPhone 8 به‌ترتیب با 19 و 15درصد بیشترین افزایش قیمت را طی 39 روز اخیر داشته‌اند. همچنین قیمت چهار محصول دیگر این برند نیز به ترتیب 11 و 12 درصد و دومحصول نیز 10 درصد افزایش یافته است. به‌طور میانگین میزان افزایش قیمت‌ها در هفت محصول این برند 14 درصد طی 39 روز بوده است.

 افزایش 11 درصدی قیمت‌های نوکیا

گفته شد که گروه نوکیا از برندهای پرطرفدار در ایران البته در بخش گوشی‌های فاقد سیستم‌عامل یا فیچرفون هستند. در این گروه به‌لحاظ محدویت دسترسی به قیمت‌های قبل از عید، فقط قیمت پنج محصول بررسی شده که نتایج آن نشان می‌دهد قیمت Nokia 7 Plus با افزایش 26 درصدی در 39 روز اخیر از 2.7 میلیون تومان به 3.4میلیون تومان رسیده است. پس از این محصول، قیمت Nokia 6 نیز با افزایش 15 درصدی از 2.3میلیون تومان در اواخر اسفند 98 به 2.3 میلیون تومان در روزهای اخیر رسیده است. سه محصول دیگر این برند نیز به‌ترتیب رشد 6 و 5درصدی داشته‌اند. درمجموع طی 39 روز اخیر رشد قیمت‌ها در پنج محصول این برند 11 درصد بوده است.

افزایش 18 تا 36 درصدی قیمت لپ‌تاپ‌ها

گفته شد که در مقایسه با گوشی‌های تلفن همراه که با طرح ریجستری آمارهای نسبتا دقیقی از میزان واردات و فروش آنها وجود دارد، درخصوص میزان واردات و مصرف لپ‌تاپ آمارهای چندان مستندی وجود ندارد.
 اما درخصوص تغییرات قیمت‌ها در بازار لپ‌تاپ، در گزارش پیش رو براساس آمارهای موجود، وضعیت قیمت‌های چندین محصول از سه برند ایسر، ایسوس و لنوو که از برندهای پرفروش بازار ایران هستند، به‌طور مختصر و به تفکیک برندها پرداخته می‌شود.

افزایش 20 تا 36 درصدی قیمت‌های ایسر

در گروه ایسر مقایسه قیمت‌ها در 39 روز اخیر نشان می‌دهد قیمت محصول Acer Predator 15 G9-593-73 با افزایش 36 درصدی از 22 میلیون تومان به حدود 30 میلیون تومان رسیده و بیشترین افزایش قیمت در این گروه را داشته است. پس از این محصول، قیمت  Acer Aspire A715 71G با افزایش 23 درصدی دومین محصول با بیشترین افزایش قیمت در گروه ایسر بوده است.

 بررسی قیمت‌های پنج محصول دیگر نیز نشان می‌دهد قیمت دو محصول هرکدام 20 درصد و دیگر محصولات نیز به ترتیب 11، 8 و یک درصد افزایش داشته‌اند. در مجموع هفت محصول بررسی شده در این گروه به طور متوسط 17 درصد افزایش قیمت داشته‌اند.

 رشد 26 درصدی قیمت‌های ایسوس

در گروه ایسوس افزایش قیمت‌ها نسبتا چشمگیر است، به‌طوری که میانگین افزایش قیمت در پنج محصول بررسی شده این برند 26 درصد است. در این گروه ASUS VivoBook Max X543MA N4000 با افزایش 30 درصدی بیتشرین میزان افزایش قیمت‌ها را در 39 روز اخیر داشته است. پس از این محصول، ASUS R542UN i5 8250U 8 با 28 درصد و ASUS VivoBook Max K543UB نیز با 25 درصد بیشترین افزایش قیمت را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین دیگر محصولات این گروه نیز به‌ترتیب از آخرین روزهای اسفند 98 تاکنون 23 و 21 درصد افزایش قیمت داشته‌اند.

افزایش 18 درصدی قیمت در لنوو

لنوو هم ازجمله لپ‌تاپ‌های پرفروش بازار ایران است که بررسی تغییرات قیمتی محصولات این برند نشان می‌دهد طی 39 روز اخیر قیمت محصولات این گروه به‌طور میانگین افزایش 18درصدی داشته است. در این گروه قیمت Lenovo V145 A6 9225  با افزایش 36درصدی از 4.4 میلیون تومان در آخرین روزهای اسفند 98 به حدود 6 میلیون تومان در روزهای اخیر رسیده است. همچنین چهار محصول دیگر این گروه نیز که در گزارش حاضر بررسی شده‌اند، از اواخر اسفند سال گذشته تاکنون به‌ترتیب 22، 12، 10 و 8 درصد افزایش قیمت داشته‌اند.

 رشد 157درصدی ثبت تلفن همراه در همتا

گرچه به جهت عدم انتشار جزئیات واردات کالا در یک‌سال اخیر از سوی گمرک ایران، درمورد میزان واردات لپ‌تاپ و کامپیوتر هیچ‌آمار مستندی در دست نیست، اما با اجباری شدن ثبت گوشی‌های موبایل در سامانه همتا از آذر سال 1396، در بخش واردات و تولید گوشی تلفن همراه آمارهای قابل استنادی از سوی وزارت صمت (مستخرج از سامانه همتا) منتشر شده است. در آخرین گزارش این وزارتخانه که مربوط به واردات و تولید گوشی موبایل تا 11ماهه سال 1398 است، طی 11ماهه سال گذشته مجموع واردات گوشی مسافری، گوشی همراه وارداتی از گمرک و گوشی همراه تولید داخل ثبت‌شده در سامانه همتا 13میلیون و 843هزار و 700 دستگاه بوده که نسبت به 6/5میلیون دستگاه واردات و تولید داخلی گوشی همراه در 11ماهه سال 1397، رشد 146درصدی (افزایش بیش از 2/8میلیون دستگاه) را نشان می‌دهد.

به‌هرحال اگر آمار تولید و فروش گوشی‌های داخلی را هم که در 11ماهه سال گذشته کاهش 22درصدی داشته، از آمار واردات و مصرف گوشی‌های تلفن همراه کسر کنیم، باز هم واردات و مصرف گوشی تلفن همراه (مجموع واردات مسافری و گمرکی) در سال گذشته نسبت به سال 1397 رشد 157درصدی داشته‌اند. باتوجه به اینکه آمارهای سامانه همتا مربوط به فعال‌سازی تلفن همراه بوده و زمان دقیق واردات را ذکر نمی‌کند، اما باید توجه داشت فعال‌سازی و ثبت گوشی‌های تلفن همراه تا سه‌ماه بعد از ورود به کشور امکان‌پذیر است. بر این اساس به‌نظر می‌رسد عمده گوشی‌های ثبت‌شده در این سامانه در سال 1398 وارد کشور شده‌اند.

 سقوط 29 درصدی فروش جهانی موبایل

در شرایط عادی افزایش قیمت‌های موبایل در ایران می‌تواند دلایل مختلفی ازجمله افزایش نرخ تورم عمومی، افزایش تقاضا، کاهش واردات، افزایش نرخ ارز، افزایش قیمت‌های جهانی و... داشته باشد، با این حال آمار و ارقام نشان می‌دهد دلایل کافی وجود دارد که بخش قابل توجهی از افزایش قیمت‌ها در بازار موبایل و لپ‌تاپ ناشی از عدم‌نظارت بر این بازار بوده است. برای مثال طبق آمارهایی که ذکر شد، درسال گذشته واردات موبایل رشد 157 درصدی نسبت به سال 1397 داشته است.

همچنین در دو ماه اخیر که ویروس کرونا در کشورمان شیوع پیدا کرده است، گرچه آمارهایی از واردات گوشی تلفن‌همراه در دست نیست، اما آمارهای گمرک ایران نشان می‌دهد واردات ایران نسبت به‌مدت مشابه سال گذشته (دوماه اسفند و فروردین) حدود 10 درصد افزایش داشته است. این موضوع در آمارهای واردات ایران از مهم‌ترین شرکای تجاری یعنی چین و کشورهای ترکیه و جنوب‌شرق‌آسیا نیز قابل مشاهده است.

درخصوص مصرف، گرچه آمارهای قابل استنادی از میزان مصرف سالانه گوشی در ایران در دست نیست، اما برخی برآوردها نیاز سالانه کشور به‌مصرف گوشی را 8 میلیون دستگاه اعلام کرده‌اند. دراین‌زمینه آخرین آمارهای سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نشان می‌دهد در پایان 9 ماهه سال گذشته حدود 62 میلیون و 800 هزار سیم‌کارت در کشور فعال است. با توجه به اینکه اغلب گوشی‌های تلفن همراه قابلیت فعال‌سازی دو سیم‌کارت به‌طور همزمان را دارند، بازهم برآورد کل گوشی‌های فعال کشور امکان‌پذیر نیست.

به‌هرحال اگر نیاز سالانه به گوشی موبایل نه 8 میلیون دستگاه، به‌فرض 10 میلیون دستگاه هم درنظر بگیریم، درسال گذشته تعداد گوشی‌های موبایل وارد شده بیش از 13.8 میلیون دستگاه بوده است. موضوع بعدی که می‌تواند در قیمت گوشی‌های تلفن‌همراه موثر باشد، افزایش نرخ ارز است. در این زمینه بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ دلار طی 39 روز اخیر در محدوده 15 هزار و 600 تومان در نوسان بوده است و طی این مدت تغییر چندانی نداشته است. همچنین براساس آمارهای مرکز آمار ایران، در 39 روز اخیر نرخ تورم به‌جز در اقلام درمانی-بهداشتی و اقلام خوراکی و آشامیدنی در سایر کالاها چندان تغییری نداشته است.

مورد دیگری که می‌توان در افزایش قیمت‌ها موثر باشد، افزایش قیمت‌های جهانی گوشی موبایل است. در این زمینه آمارهای جهانی نشان می‌دهد با شیوع ویروس‌کرونا، در فوریه ۲۰۲۰ نسبت به‌مدت مشابه سال گذشته، فروش گوشی‌های هوشمند ۳۸ درصد کاهش پیدا کرده است. همچنین برآوردهای متخصصان در وب‌سایت gsmarena نیز نشان می‌دهد درسال گذشته حدود یک‌میلیارد و 57 میلیون دستگاه گوشی تلفن‌همراه درکل جهان به‌فروش رسیده که در سال 2020 این میزان 29 درصد کاهش خواهد یافت. حال از آنجایی که میزان تولید، کاهش چشمگیری در شرکت‌های تولیدی نداشته، منطقی است کاهش تقاضا منجر به کاهش قیمت‌ها یا ثبات قیمت‌های جهانی شود تا افزایش قیمت‌ها. به‌هرحال آن‌چه قابل تامل است اینکه در بازار ایران روندها با بازار جهانی به‌طور کامل متفاوت و البته وارونه است.

منبع: روزنامه فرهیختگان

انتهای پیام/4141