کمیسیون منحل شده برجام در سودای ادامه حیات

گروه سیاسی ـ پروین طالبیان:‌ با پایان یافتن کشاکش‌های داخل بهارستان بر سر تایید یا رد برجام، بحث‌ها به پس از برجام رسیده و حالا «کمیسیون ناظر بر برجام» محور اختلافات است؛ کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی باید بر برجام نظارت داشته باشد یا کمیسیون منحل شده ویژه برجام؟ بحث‌ها با اظهارات تازه علیرضا زاکانی، رئیس کمیسیون ویژه برجام، که قانونا باید تاکنون منحل شده باشد، از سر گرفته شد.

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری آنا، روز گذشته زاکانی اعلام کرد که همچنان رئیس کمیسیون ویژه برجام است و این کمیسیون به کارش ادامه خواهد داد.

بر اساس ماده 44 آیین‌نامه داخلی مجلس، «در مسائل مهم و استثنایى که براى کشور پیش مى‌‏آید و در این خصوص تشکیل کمیسیون ویژه‏‌اى براى رسیدگى و تهیه گزارش ضرورت پیدا مى‏ کند، به پیشنهاد حداقل پانزده نفر از نمایندگان و تصویب مجلس، این کمیسیون تشکیل مى‏‌شود. اعضاى کمیسیون ویژه که پانزده نفر خواهند بود، مستقیما در جلسه علنى توسط نمایندگان با رأى مخفى و اکثریت نسبى انتخاب خواهند شد. هیأت رئیسه کمیسیون ویژه همانند دیگر کمیسیون‌ها انتخاب خواهد شد. هیأت رئیسه مجلس می‌تواند طرح‌ها و لوایحی را که در حوزه مسائل مربوط به کمیسیون ویژه تشخیص دهد به آن کمیسیون ارجاع نماید.»

کمیسیون برجام هم جز همین کمیسیون‌های ویژه بود که با تشخیص مجلس و با 15 نفر عضو برای بررسی توافق هسته‌ای تشکیل شد. این کمیسیون قرار بود از نقاط ضعف و قوت برجام گزارشی ارائه دهد. در تاریخ 12 مهرماه این گزارش با وجود اعتراض پنج عضو این کمیسیون در مجلس قرائت شد.

خداحافظی لاریجانی با کمیسیون برجام

علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، هم در این نشست علنی پس از پایان قرائت گزارش کمیسیون ویژ بررسی برجام از سوی سیدحسین نقوی، سخنگوی این کمیسیون، در سخنان کوتاهی اظهار کرد: از آقای نقوی که گزارش 20 صفحه‌ای کمیسیون ویژه را قرائت کرد و خسته شد، تشکر می‌کنم. از سایر اعضای کمیسیون برجام و رئیس این کمیسیون که وقت کافی گذاشتند و سند برجام را بررسی و جمع‌بندی کردند و گزارش آن را به صحن علنی ارائه دادند، تقدیر و تشکر می‌کنم.

پس از این اظهارات لاریجانی، طرح اقدام متناسب و متقابل جمهوری اسلامی ایران در برجام از سوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در مجلس مطرح شد که البته حواشی‌ای را با خود به همراه داشت. برخی از نمایندگان عضو کمیسیون برجام و همچنین برخی دیگر از نمایندگان حامی این کمیسیون می‌گفتند که چرا طرح «اقدام متناسب جمهوری اسلامی ایران »در برجام در کمیسیون ویژه مورد بررسی قرار نگرفت؟

ادامه حیات کمیسیون، در گرو رأی صحن علنی

کاظم جلالی نیز 21 مهرماه در جمع خبرنگاران خطاب به آنها اظهار کرد: تصور شما این است که کمیسیون برجام وجود دارد در حالی که کمیسیون ویژه برجام پس از ارائه گزارش نهایی به صحن، دیگر وجود خارجی ندارد. پس از قرائت گزارش کمیسیون ویژه بررسی برجام، علی لاریجانی رئیس مجلس از اعضای آن تشکر کرد و عمر کمیسیون برجام تمام شد.

رئیس فراکسیون رهروان ولایت مجلس گفت: کمیسیون ویژه بررسی برجام همان‌طور که از نامش پیداست برای ارائه گزارش در مورد برجام تشکیل شده است و مأموریت دیگری ندارد. پس ما نمی‌توانستیم طرح اجرای برجام را به این کمیسیون ارجاع دهیم.

جلالی با تأکید بر این‌که «کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس از ابتدای بحث هسته‌ای، موضوع را دنبال می‌کرده است»، گفت: کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس از ابتدا در جریان این موضوع بوده و جلسات مختلفی را با تیم‌های مذاکره‌کننده گذاشته است. اگر اعضای کمیسیون برجام علاقه‌مند هستند این کمیسیون باقی بماند باید طرح بدهند و این طرح در مجلس تصویب شود.

اما حالا که موضوع نظارت بر برجام مطرح است، برخی از اعضای کمیسیون منحل‌شده ویژه برجام مدعی هستند که نحوه اجرای برجام باید در این کمیسیون مورد ارزیابی قرار گیرد.

زاکانی دراین باره در گفت‌وگویی با خبرگزاری مهر تأکید کرده است: کار یک کمیسیون ویژه زمانی پایان می‌یابد که دوره مجلس تمام شده باشد یا موضوعی که کمیسیون بر اساس آن فعالیت می‌کند، خاتمه یافته باشد؛ در حال حاضر، نه مجلس نهم تمام شده و نه موضوع برجام به پایان رسیده است.

وی اضافه کرد: البته برخی دوستان آرزوها و علاقه‌های خود را مطرح می‌کنند و علاقه‌مند هستند که این موضوع را تمام‌شده بدانند، اما من به آنها توصیه می‌کنم که یک بار آیین‌نامه مجلس را با دقت مطالعه کنند، چراکه در آیین‌نامه چنین چیزی وجود ندارد.

پیرمؤذن: آقای زاکانی دچار توهم شده است

در واکنش به این اظهارات زاکانی، کمال‌الدین پیرمؤذن، عضو فراکسیون رهروان ولایت مجلس (اکثریت)، در گفت‌وگو با آنا تصریح کرد: عمر کمیسیون برجام برابر آیین‌نامه داخلی مجلس به اتمام رسیده است و آقای زاکانی دچار توهم شده است.

وی افزود: بهتر است که بیش از این با افکار عمومی بازی نشود و به دلیل همه تخریب‌ها و بی‌مهری‌ها به آقای ظریف و تیم‌ مذاکره‌کننده هسته‌ای از آنها عذرخواهی و قدردانی شود.

نماینده مردم اردبیل در مجلس ادامه داد: کمیسیون ویژه فقط برای تهیه یک گزارش از پیامدهای برجام تشکیل شده بود که با وجود تهیه گزارش یکطرفه دیگر مأموریتی ندارد و این کمیسیون نمی‌تواند به کار خود ادامه دهد.

تاجگردون: ادامه کار کمیسیون ویژه بدون رای‌گیری امکان‌پذیر نیست

در این حال، غلامرضا تاجگردون، عضو کمیسیون منحل‌شده ویژه برجام که نسبت به عملکرد این کمیسیون اعتراض داشت، در گفت‌وگو با آنا اظهار کرد: کار کمیسیون برجام به اتمام رسیده است و هیئت رئیسه مجلس آن را مختومه اعلام کرده است.

وی افزود: این کمیسیون برای بررسی برجام تشکیل شد و دیگر مأموریتی به این کمیسیون داده نشد از این رو نمی‌توان گفت که کار این کمیسیون همچنان ادامه دارد و اظهارات آقای زاکانی در این زمینه صحیح نیست.

این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: هیئت رئیسه مجلس موضوع نظارت بر اجرای برجام را به کمیسیون امنیت ملی سپرده است و کمیسیون برجام در این زمینه وظیفه‌ای ندارد.

تاجگردون در پاسخ به این سؤال که «آیا اگر کمیسیون برجام بخواهد به کار خود ادامه دهد باید در مجلس مطرح و رأی‌گیری شود؟»، تأکید کرد: نه اصلا چنین چیزی نمی‌شود، برای اینکه کار کمیسیون به اتمام رسیده‌ است. من هم دوست داشتم کار کمیسیون ادامه یابد ولی چنین چیزی بدون رای‌گیری از مجلس امکان‌پذیر نیست.

یوسفیان: کمیسیون ویژه دیگر نمی‌تواند تشکیل جلسه دهد

عزت‌الله یوسفیان‌ملا، رئیس کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، نیز در این زمینه به تابناک گفت: مطابق آیین‌نامه، کمیسیون ویژه در خصوص موضوع خاص با پیشنهاد نمایندگان و تا زمان اتمام بررسی آن در کمیسیون ادامه پیدا می‌کند نه تا زمان اتمام مجلس.

این نماینده مجلس گفت: بعد از قرائت گزارش کمیسیون ویژه برجام در صحن علنی همچنین تصویب کلیات و جزئیات برجام در صحن کار این کمیسیون به اتمام رسیده است و این کمیسیون دیگر نمی‌تواند تشکیل جلسه دهد.

رئیس کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس تأکید کرد: زمانی که طرح در مجلس تصویب شده و گزارش آن نیز خوانده شده است، این کمیسیون می‌خواهد چه کاری انجام دهد؟ از سوی دیگر کار نظارت بر اجرای برجام نیز به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی واگذار شده است، پس دیگر لزومی به تشکیل جلسه کمیسیون برجام وجود ندارد.