ماهیت «سیکاپ» جلوگیری از موازی‌کاری و بداخلاقی علمی است
دکتر ابراهیم واشقانی فراهانی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا تأثیر این شبکه در روند جلوگیری از تقلب‌های علمی در دانشگاه آزاد اسلامی را تشریح کرد و گفت: «اگر بتوانیم اطلاعات کافی از پایان‌نامه‌های ارشد و دکترا (چه در مرحله تعریف موضوع و چه پس از دفاع پایان‌نامه‌ها) را در مخزن این سامانه نگه‌داری کنیم، به نحوی که مراجعه‌کنندگان به خلاصه پایان‌نامه یا به بخشی از اطلاعات آن البته با رعایت حفظ امانت و مسائل حقوقی که برای مولفان تدوین‌شده دسترسی داشته باشند، قطعاً به‌راحتی می‌توان از "بداخلاقی‌های علمی" که وجود دارد، پیشگیری کرد.»
واشقانی‌فراهانی اظهار داشت: «این موضوع مشروط به این است که ما اطلاعات به‌روز و دقیقی از طریق واحدها در این سامانه بارگذاری کنیم. هم‌چنین باید در کنار این مسئله، امنیت و رعایت حفظ حقوق مؤلفین را در دسترسی به محتوای موادی که در سامانه بارگذاری شده کنترل و پیگیری کنیم.»
معاون پژوهشی و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی درباره چگونگی دسترسی عموم به این منابع گفت: «فعلاً می‌توانیم خلاصه پایان‌نامه‌ها یعنی بخش‌های کوچکی از پایان‌نامه‌ها را به‌صورت انتخاب‌شده و گزینشی در اختیار عموم قرار دهیم.»
او افزود: «البته از لحاظ حقوق مالکیت معنوی و فکری مؤلفان که شامل استادان و دانشجویان و سهمی که دانشگاه دارد می‌شود، باید دقت لازم صورت بگیرد، چراکه دانشگاه در مراتب حقوقی ناشی از پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها شریک است.»
واشقانی خاطرنشان کرد: « میزان دسترسی به منابع نیز به سیاست دانشگاه درباره حفظ محرمانگی و رعایت حقوق مؤلف و دانشگاه مرتبط است که چه بخشی از این پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها در اختیار افراد قرار بگیرد. البته این سیاست‌هایی است که باید از طریق رییس دانشگاه ابلاغ شود و همین امر میزان دسترسی به محتوا را تعیین می‌کند.»
معاون پژوهشی و فناوری دانشگاه آزاد درباره ماهیت وجودی سیکاپ گفت: « این شبکه صرفاً بانک اطلاعاتی نیست. سیکاپ فقط مرتبط به پایان‌نامه‌ها نیست بلکه مربوط به تمام کتاب‌هایی است که در کتابخانه‌های مختلف دانشگاه وجود دارد.»
او اضافه کرد: «برنامه جامع این است که یک نسخه از کتاب را می‌توانیم بارگذاری کنیم تا این نسخه الکترونیکی به‌صورت امانت در اختیار علاقهمندان قرار بگیرد. یعنی فرد بتواند کتاب مورد نظرش را انتخاب کند و نسخه الکترونیکی کتاب را در اختیار بگیرد.»
واشقانی‌فراهانی درباره هدف دانشگاه آزاد برای یکپارچه شدن سیستم کتابخانه‌ها و پایان‌نامه‌ها گفت: «هدف نهایی این طرح این است که در مورد کتاب‌ها تمام اطلاعات مربوطه در سامانه درج شود و دسترسی به کتاب‌ها برای همه دانشجویان کشور فراهم شود.»
او افزود: «نتیجه دیگر آن، این است که از خرید کتاب‌های موازی پیشگیری شود و در میزان اعتبارات پژوهشی صرفه‌جویی شود. مهم‌ترین هدف ما از یکپارچگی سیستم پایان‌نامه‌ای این است که اطلاعاتی را بتوانیم در اختیار سایر پژوهشگران قرار دهیم که از نتیجه پژوهش‌های انجام‌شده در دانشگاه مطلع شوند. اما در کنار همه این‌ها یک هدف دیگر را هم به‌طور طبیعی دنبال می‌کنیم که از کارهای موازی و بداخلاقی‌های علمی پیشگیری کنیم یعنی از رونوشت رساله و پایان‌نامه‌های مؤلفان جلوگیری کنیم .»
معاون پژوهشی دانشگاه آزاد اظهار داشت: «اگر این اطلاعات به‌صورت شبکه نباشد، اطلاع‌رسانی جامع نمی‌توان انجام داد. یعنی اگر به‌صورت موضعی باشد دانشجوی واحدهای دیگر چطور می‌توانند مطلع باشند که در سطح کشور چه پروژه‌هایی انجام می‌شود؟»
واشقانی در پایان خاطرنشان کرد : «دانشگاه آزاد قصد دارد به‌منظور هماهنگ شدن اطلاعات تفاهم‌نامه‌ای با وزارت علوم داشته باشد. یعنی با سامانه‌ای که "ایرانداک" در اختیار دانشگاه آزاد می‌گذارد برای دسترسی اطلاعات رساله‌ها و پایان‌نامه‌ها در سطح کشور به این شبکه متصل می‌شویم و یک تبادل اطلاعاتی صورت می‌گیرد.»
انتهای پیام/