نقش و اهمیت رسانه در روابط بین‌الملل
کارشناسان بر این باورند که مأموریت اصلی رسانه‌ها صرفا درونی سازی فرهنگ نیست، بلکه باید به ابداع تعاریف جدید کمک، تعاریف تاریخ گذشته را اصلاح و در انتقال تعاریف و مضامین به محیط خارج کمک کنند؛ لذا فرهنگ سازی را می‌توان فرایندی دو سویه و پل ارتباطی میان افراد و جوامع دانست، زیرا از عناصر پویا و واسطه‌ای برخوردار است و از رهگذر آن مفاهیم، ایده‌ها، مذهب، سنت، زبان و آیین‌ها باز تولید و از رهگذر تعامل با دیگر جوامع اصلاح می‌شوند.
در جهان معاصر شكل‌گيری امور گوناگون در حوزه مشترک ايجاد و باعث گسترش نگرشی جهانی درقبال آرمان‌ها، آلام و مشكلات بشری می‌شود. آرمان جهانی ایمن و عاری از تهديدات مختلف نظامی، زيست محيطی، فرهنگی، اقتصادی و... به خوبی ميان ملل مختلف قابل مشاهده است.
تحولات شگرف در عرصه فناوری‌های مرتبط با جمع‌آوری، توليد، فراوری و توزيع اطلاعات باعث افزایش همكاری‌های بين‌المللی و پر رنگ‌تر شدن نقش ارتباطات در جامعه اطلاعاتی شده است، به گونه‌ای كه افزايش بازدهی جامعه با توسعه شبكه‌های اطلاعاتی و ارتباطی كه بار اطلاعاتی و ارزش افزوده دارند، همه محیط‌های كار مبتنی بر اتوماسيون اداری (خودكار سازی) را به يكديگر پيوند داده و موجب ارتباط میان دولت و واحدهای محلی به وسیله شبكه اطلاعاتی و مخابراتی اداری شده است .
استفاده از شبکه‌های مخابراتی در کشورهای فراصنعتی
در كشورهای فرا صنعتی عمدتاً اجرای اتوماسيون كامل، اجرای امور در منزل با تلفن، تلويزيون و فعاليت‌های بانكی، خريد و فروش، پیش خرید بليت و ساير اقدامات مشابه با شبكه‌های اطلاعاتی و مخابراتی انجام می‌شود. ارتباطات مخابراتی در قرن حاضر درواقع عامل زيربنايی و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تلقی می‌شود و عامل کلیدی پیشرفت تمدنی است، به همین دلیل امروزه ميزان توسعه ملی هر كشور را با معيار توسعه ارتباطات مخابراتی ارزشيابی می‌كنند.
سهولت دسترسی به خدمات اطلاعاتی جديدتر و گسترده‌تر ايجاد امكان ارتباط با ساير محققان و سهيم شدن در تجربه‌های آنها نيز به طور مداوم بر مطلوب بودن اين ابزار در محيط‌های علمی و تحقيقاتی می‌افزايد.
همچنين با استفاده از اين روش می‌توان علاوه بر بهره‌مندی از فناوری پيشرفته مخابراتی، به جريان جاری و آينده توسعه اطلاعات متصل شد . به هر حال عصر ما، عصر ارتباطات است و در چنين دورانی قدرت در اختیار جوامعی است كه از نيرومندترين شبكه‌های ارتباطی و بيشترين اطلاعات برخوردار باشند و اين حقيقت انكار ناپذير تمدن امروز جهانی است.
بر همين اساس با توجه به رشد فناوری و پيشرفت علوم و فنون روز، يكی از ابزارهايی که می‌تواند در دنيای كنونی مهم تلقی شود رسانه‌ها هستند. رسانه‌ها با توجه به نقش و جايگاهی كه دارند در ابعاد مختلف سياسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و... می‌توانند افكار عمومی را به گونه‌ای هدایت کند كه پيش فرض توسعه جامعه جهانی شود.
ارتباطات، فعالیتی است که به مرزهای جغرافیایی، سیاسی و اقتصادی منحصر نمی‌شود. حرکت و جریان آزاد افراد و عقاید دارای اهمیتی بنیادین برای انسان‌ها به شمار می‌روند. سیاست‌ها و برنامه‌های ارتباطی یک کشور را نمی‌توان بدون توجه به امور بین‌المللی طرح‌ریزی و اجرا کرد، زیرا روابط بین‌الملل بر پایه ارتباطات است. بر اين مبنا هر رسانه‌ای كه قابليت انتقال و جابه جايی اطلاعات از يک نقطه به نقطه ديگر را داشته و هدف آن برقراری ارتباط باشد، در قلمرو فناوری ارتباطات قرار می‌گيرد. به اين ترتيب فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی به گونه‌ای با هم درآميخته اند كه مجزا كردن آنها بسيار دشوار است. درواقع، هر دو هدف مشتركی را دنبال می‌كنند كه همان اشاعه اطلاعات در ميان مردم است.
امروزه علم ارتباطات و رسانه بسیار پیشرفت کرده و اخبار و رویدادهای بین‌المللی با تنها یک کلیک از یک سوی جهان به سوی دیگر منتقل می‌شوند و در این میان نقش و اهمیت رسانه‌ها در روابط بین‌الملل بیشتر مشخص می‌شود.
عنصر بعدی و مهم، خبرگزاری‌ها هستند که به عنوان سازمان‌های خبری که تولید کننده اطلاعات و اخبار هستند، با رشد رسانه‌های جمعی پا به عرصه فعالیت‌های جهانی نهاده‌اند و خدمات اطلاع‌رسانی وسیعی را به مطبوعات، راديوها و تلویزیون‌ها ارائه می‌کنند.
نکته پایانی اینکه امروزه دیگر رسانه مانند گذشته فقط بازتاب دهنده رفتار سیاستمداران و کشورها نیستند، بلکه به عنوان بازیگران فعال در میدان سیاست در تصمیم‌سازی و حتی تصمیم‌گیری‌ها نقش مؤثری ایفا می‌کنند. در جوامعی مانند ایران که رسانه‌ها می‌توانند افراد را در حوزه‌های فرهنگی ترغیب کنند، دیپلماسی نقش بسزایی دارد. در فضای موجود برای مقابله با تهاجم وسیع رسانه‌ای دشمنان نظام، یکی از راه‌های معقول و منطقی ایجاد جریان درست خبری و در اصطلاح «دیپلماسی رسانه‌ای فعال» با همکاری نهادهای فعال دیپلماسی همچون وزارت امور خارجه، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و دیگر نهادهاست.
* کارشناس رسانه
انتهای پیام/4033/
انتهای پیام/