گیاه «همیشه بهار» اثر ضدمیکروبی روی باکتری «سودوموناس آئروژینوزا» ندارد

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ احسان عربی مفرد - اسفند سال گذشته ۱۱ نفر از نخستین گروه دانشجویان دانشکده داروسازی دانشگاه آزاد اسلامى واحد دامغان موفق شدند با امتیاز عالی از رساله علمی و تحقیقاتی خود دفاع کرده و فارغ‌التحصیل شوند.

نخستین گروه دانشجویان ساعی و موفق داروسازى در سال ۹۳ پذیرش شدند و با رتبه‌های عالی و البته با همت، تلاش و پویایی موفق شدند با عنوان دکترى حرفه‌ای از دانشكده داروسازى دانشگاه آزاد اسلامى واحد دامغان دانش‌آموخته شوند.

هانیه کلهر یکی از این دانش‌آموختگان دانشکده داروسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان است که از پایان‌نامه و رساله خود برای دریافت درجه دکتری عمومی در رشته داروسازی با عنوان «بررسی اثر ضد Pseudomonas aeruginosa عصاره تام و فرکشن‌های گل گیاه همیشه بهار (calendula officinalis)» با استاد راهنمایی سعید گودرزی و مشاوره استاد حسین جمالی‌فر دفاع کرد.

کلهر با توجه به چکیده‌ای از رساله دکتری خود به خبرنگار خبرگزاری آنا می‌گوید: «گیاه همیشه بهار با نام علمی L. Calendula officinalis  از خانواده Compositae و   نام­ عمومی رایج آن Marigold است.»

وی می‌افزاید: «این گیاه، علفی، پایا، دارای گل­‌های زرد رنگ و ساقه‌­ای به ­طول 20 تا 50 سانتیمتر بوده و بومی منطقه مدیترانه­‌ای است. گیاه همیشه بهار در ایران ازجمله در بلندی­‌های بالای 2500 متر می­‌روید و به­‌راحتی در شرایط مساعد رشد می­‌کند.»

به گفته دانش‌آموخته دانشکده داروسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان، این گیاه در طب قدیم با اثرات ضدمیکروبی، ضد التهابی، ضد ویروسی و آنتی­ اکسیدانی استفاده می­‌شده است.

کلهر اظهار می‌کند: «گیاه همیشه بهار به­ علت دارابودن ترکیبات فیتوشیمیایی مانند فلاوونوئیدها، ساپونین­‌ها، کاروتنوئید­ها و تانن­‌ها دارای فعالیت ضدباکتریایی است و برای درمان بیماری­‌های مختلف مورد استفاده قرار می­‌گیرد.»

وی با بیان اینکه سودوموناس آئروژینوزا -که معروف‌ترین گونه­ سودوموناس است - باسیل‌های گرم منفی مستقیم یا خمیده هستند، بیان می‌کند: «این باکتری در آب، خاک، فاضلاب و در روده و پوست انسان و حیوانات یافت می‌­شود.»

تشکیل‌نشدن هاله عدم رشد نشان داد که عصاره تام و فرکشن­‌های گیاه Calendula officinalis اثر ضدمیکروبی قابل توجهی بر روی سویه­‌های سودوموناس آئروژینوزا ندارند

دانش‌آموخته دانشکده داروسازی واحد دامغان می‌افزاید: «این باکتری هوازی بوده و بهترین درجه حرارت رشد آن 37-30 درجه سانتیگراد است. باکتری سودوموناس به‌عنوان عاملی بیماریزا و فرصت‌طلب شناخته شده است. یک باکتری آزاد بوده و قادر است در محیط‌های نامناسب رشد کند.»

کلهر با تأکید بر اینکه عفونت­‌های سودوموناس را نباید با یک دارو تحت درمان قرارداد؛ زیرا سویه­‌های مقاوم سریعاً ظاهر خواهند شد، خاطرنشان می‌کند: «برای درمان باید از یک پنی‌سیلین مؤثر بر سودوموناس مانند؛ تیکارسیلین، پیپراسیلین، همراه با یک آمینوگلیکوزید مانند جنتامایسین، توبرامایسین، آمیکاسین استفاده کرد.»

وی با توجه روش­ کار خود در تحقیق رساله دکتری داروسازی عنوان می‌کند: «در این مطالعه، اثرات ضد سودوموناس آئروژینوزا، عصاره­ تام و فرکشن­‌های مختلف عصاره­ گل گیاه همیشه بهار به­‌وسیله روش انتشار در حفره­ آگار تعیین شد.»

دانش‌آموخته دانشکده داروسازی واحد دامغان توضیح می‌دهد: «ابتدا عصاره گل‌­های گیاه همیشه بهار توسط روش پرکولاسیون تهیه و سپس برای بررسی فرکشن مؤثر ضد میکروبی از عصاره تام گیاه، فرکشن­‌های متانولی، اتیل استاتی، کلروفرمی، هگزانی و باقی­مانده آماده شد.»

کلهر می‌افزاید: «در مرحله­­ بعد با ایجاد چاهک در پلیت‌­های حاوی میکروارگانیسم کشت داده شده به روش انتشار در حفره­ آگار عمل کردیم. عصاره و فرکشن­‌های حاصله از آن در حلال DMSO حل و به داخل چاهک­‌ها منتقل و به مدت 24 ساعت در انکوباتور قرار داده شد.»  

وی با توجه به نتیجه‌­گیری تحقیق خود به آنا می‌گوید: «تشکیل‌نشدن هاله عدم رشد نشان داد که عصاره تام و فرکشن­‌های گیاه Calendula officinalis اثر ضدمیکروبی قابل توجهی بر روی سویه­‌های سودوموناس آئروژینوزا ندارند.»

سودوموناس آئروژینوزا یک بیماریزای فرصت‌طلب است. این باکتری از سیستم ایمنی ناتوان افراد سوء بهره‌گیری کرده و در آن‌ها عفونت و سموم مضر برای بافت‌ها ایجاد می‌کند.

سودوموناس آئروژینوزا سبب عفونت‌های مجاری ادراری، سیستم تنفسی، التهاب و آماس پوست، عفونت‌های بافت‌های نرم، باکتریمی (وجود باکتری در خون) عفونت‌های استخوان و مفاصل، عفونت‌های معده و روده‌ای و عفونت‌های سیستمیک گوناگون به ویژه در بیماران با سوختگی‌های شدید، بیماران دچار به سرطان و ایدز که سیستم ایمنی آن‌ها سرکوب شده‌ است، می‌‌کند. 

انتهای پیام/4062/