طی کردن پروسه‌های طولانی اداری برای برگزاری یک برنامه علمی/ رویکرد وزارت علوم در خصوص انجمن‌های علمی مدون و جامع نیست

به گزارش خبرنگار حوزه تشکل‌های دانشجویی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، تولید علم یکی از مسائل مهم و راهبردی برای کشور محسوب می‌شود که عصاره آن می‌تواند از دلِ دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و تحقیقاتی بیرون بیاید؛ یکی از تشکل‌هایی که می‌تواند به موضوع تولید علم ورود جدی پیدا کند، انجمن‌های علمی دانشجویی است که فعالیت آن‌ها کمتر رسانه‌ای می‌شود.
با توجه به اهمیت نقش دانشجویان در توسعه علم و فناوری کشور و توجه کافی نکردن نهادهای متولی در پیشگیری از پرداخت سطحی به ترویج و توسعه علم در جایگاه حقیقی آن، خبرگزاری آنا را بر آن داشت تا در راستای سیاست ذاتی خود در سلسله گفتگوهایی پای صحبت اساتید، نخبگان و دانشجویان بنشیند و با ارائه راهکارهایی به مسائل و چالش‌های انجمن‌های علمی در دانشگاه‌ها بپردازد.
در این گفتگو میزبان طاهره فهیمی‌نجم، رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی هستیم که در ادامه مشروح این گفتگو را می‌خوانید.

بیشتر بخوانید:

انجمن‌های علمی دانشجویی مسئله‌محور نیستند/ ارتباط موثر میان ارکان تولید علم در دانشگاه آزاد

آنا: دانشگاهیان چگونه می‌توانند به تولید علم کمک کنند؟
فهیمی‌نجم: تولید علم در دانشگاه کار پیچیده‌ای نیست، اگر همه دانشگاهیان روحیه کار گروهی و اتحاد داشته باشند، می‌توانند تولیدات علمی خوبی را به جامعه ارائه کنند، به‌طور مثال در موضوع استارت‌آپ‌های علمی  نتیجه کار گروهی و پرورش یک ایده، منجر به خلق یک فناوری علمی می‌شود.
بنابراین باید با توسعه و تقویت کارهای جمعی و گروهی در دانشگاه‌ها به‌خصوص در انجمن‌های علمی دانشجویی، زمینه تولید علم به‌معنای حقیقی کلمه را فراهم کنیم تا شاهد پیشرفت روزافزون علم و فناوری در کشور باشیم، البته این مسئله در سایه حمایت مسئولان دانشگاه از مباحث علمی تسهیل خواهد شد.

آنا: نقش انجمن‌های علمی دانشجویی در پیشرفت علمی کشور چیست؟
فهیمی‌نجم: انجمن‌های علمی نماد انجام کار گروهی دانشجویان در دانشگاه‌هاست، دانشجویان در یک رشته خاص تحت عنوان یک انجمن گرد هم آمده، نیازهای اساسی گروه علمی خود را شناسایی کرده و در قالب کارگاه، سمینار، بازدید علمی و... از مسئولان دانشگاه درخواست برنامه کرده و فعالیت‌‌های خود را اجرا می‌کنند.
نیازی که انجمن‌ها از گروه‌های علمی خود شناسایی می‌کنند، بسیار تخصصی‌تر از آن چیزی است که ما به‌عنوان مسئول از دور می‌بینیم. به‌طور مثال نیاز بازدید‌های علمی-پژوهشی در گروه‌های فنی و مهندسی با گروه‌های هنری متفاوت است و هر انجمن با خرد جمعی و روحیه اتحاد به برگزاری برنامه‌های مورد نظر خود می‌پردازد و بر این اساس کار انجمن‌های علمی از نظر ما بسیار مهم و کلیدی است.
انجمن‌های علمی دانشجویی اگر مدون و منظم کار کنند، قطعاً می‌توانند کارهای مهم و محصولات مورد نیاز جامعه را طراحی و به پیشرفت علمی و حل مسائل کشور کمک کنند.
رویکرد وزارت علوم در خصوص انجمن‌های علمی مدون و جامع نیست
آنا: رویکرد آموزش عالی را در خصوص حمایت کردن از انجمن‌های علمی دانشجویی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
فهیمی‌نجم: رویکرد وزارت علوم مدون و جامع نیست، باید فضای کار دانشجویی در حوزه‌های علمی تسهیل شود و دانشجو برای برگزاری یک کارگاه و سمینار درگیر بوروکراسی اداری نشود. نگاه به انجمن‌ها باید تغییر کند و وزارت علوم باید مسابقات بزرگ ملی برای انجمن‌ها ترتیب دهد تا آن‌ها را بهتر از پیش بشناسد چراکه در میان انجمن‌های علمی، دانشجویانی سرشار از ایده‌های نو وجود دارد که ما از آن‌ها غافل مانده‌ایم و این عزیزان همان مغزهای متفکری هستند که اگر خوب دیده نشوند، به‌راحتی از دستمان می‌روند.

طی کردن پروسه‌های طولانی اداری برای برگزاری یک برنامه علمی
آنا: آسیب‌ها و چالش‌های انجمن‌های علمی دانشجویی چیست؟
فهیمی‌نجم: آسیب‌های بسیار بزرگی متوجه انجمن‌های علمی است که کار را برای دانشجوی با انگیزه تلخ می‌کند. طی کردن پروسه‌های طولانی اداری برای برگزاری یک برنامه علمی و شرکت در یک مسابقه، دریافت بودجه، مراجعه‌ بسیار به دفاتر مختلف جهت اخذ مجوز برای اجرای برنامه‌ها از جمله چالش‌های بزرگ انجمن‌های علمی دانشجویی است.
این در حالی است که باید همه مجوزها الکترونیکی و سیستمی داده شود و دانشجو در پیچ و خم دانشگاه گرفتار مجوز و امضای یک مسئول، عمرش تلف نشود تا بتواند فردی مفید و اثرگذار در عرصه علمی برای کشورش باشد.
آنا: چه راهکاری برای تقویت انجمن‌های علمی در دانشگاه‌ها وجود دارد؟
فهیمی‌نجم: برای تقویت انجمن‌های علمی بهترین و نخستین راه، تسهیل شدن راه ارتباطی اعضای انجمن‌ها با مسئولان ارشد دانشگاه است تا بتوانند به‌راحتی مشکلاتشان را بگویند و درخواست‌های خود را در جلسه مطرح کنند و راهکار ارائه بدهند.
همچنین توجیه استادان دانشگاه و شناسایی انجمن‌ها و ظرفیت‌های آن به اساتید در جهت کمک به انجمن‌ها از جمله راهکارهایی است که می‌تواند به تقویت انجمن‌های علمی دانشجویی در سطح دانشگاه‌ها منجر شود.
آنا: برای اینکه انجمن‌های علمی دانشجویی فارغ از برگزار کردن کارگاه‌ها و سمینارهای آموزشی به تولید علم و حل مسائل کشور از طریق علم روی بیاورند، چه کاری باید انجام دهند؟
فهیمی‌نجم: باید فضای رقابت در تولید برای انجمن‌ها ایجاد شود، به‌طور مثال برای انجمن‌های هنری، نمایشگاه‌های فروش محصولات هنری دانشجویی در دانشگاه فراهم شود تا دانشجویان بتوانند کارهای خود را به معرض نمایش بگذارند؛ در حوزه صنعت نیز باید اعضای انجمن‌های علمی را به عرصه کسب و کار معرفی و با عقد قرارداد دانشگاه با صاحبان صنایع در پرورش استعدادهای علمی آنان در جهت تولید علم کمک کرد.
آزمایشگاه‌های دانشگاه آزاد تهران مرکزی در سطح خاورمیانه بی‌نظیر است
مهم این است که مسئولان دانشگاه بخواهند از این ظرفیت‌ها استفاده کنند، انجمن‌های علمی کافی است یک فراخوان دانشجویی بدهند و از دانشجویان ایده بخواهند و ببینند چه کسانی پای کار می‌آیند، آن وقت فضای کار علمی مهیا می‌شود. این فضا در برخی دانشگاه‌ها به‌راحتی فراهم است، در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، آزمایشگاه‌هایی وجود دارد که به جرئت می‌گویم در سطح خاورمیانه بی‌نظیر است و این فضا مهیا بوده و فقط استاد دلسوز و دانشجوی پویا می‌خواهد.

۴۲ انجمن علمی پویا در دانشگاه آزاد تهران مرکزی
آنا: در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی چه تعداد انجمن علمی وجود دارد؟
فهیمی‌نجم: این واحد دانشگاهی دارای ۴۲ انجمن علمی بوده که بسیاری از آن‌ها فعال و پویاست، در برخی از انجمن‌های علمی مانند شیمی، مکانیک، طراحی صنعتی، عکاسی، روانشناسی و هسته‌ای قابلیت‌های ویژه‌ای وجود دارد. البته به این معنا نیست که بقیه فعال نیستند، تعداد انجمن‌ها بالا بوده و فعالیت‌ها آنان متفاوت است.

انجمن‌های علمی از سال گذشته تحت نظر باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی فعالیت خود را دنبال می‌کنند و مطمئن هستم با نگاه جدید و خوبی که رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی به جوانان دارد، قطعاً روحیه تعاون و کار جمعی در انجمن‌ها بالا خواهد رفت و کارهای جهادی بزرگی در عرصه علمی دانشگاه آزاد اسلامی صورت خواهد گرفت.

ما مسئولان اگر به دانشجوی پشت در اتاقمان به چشم فرزند خویش بنگریم و همان قدر که برای فرزندمان دل می‌سوزانیم، برای دانشجو دل بسوزانیم، این کشور از نظر علمی پیشرفت عظیمی خواهد کرد؛ سردار رشید اسلام شهید حاج قاسم سلیمانی سمبل و اسطوره یک مسئول بلندمرتبه اما خاکی و با اخلاص بود، اما متأسفانه می‌بینیم که برخی از مسئولان پشت میزهایشان گم شده‌اند. این مملکت پر از شهید شهریاری‌ها و طهرانی‌مقدم‌هاست، به شرط آنکه ما در این هیاهو و گمگشتگی‌های دنیا از حصار تن بیرون بیاییم و پیدایشان کنیم.
انتهای پیام/۴۱۱۸/پ