دانشگاه آزاد اسلامی و 2 امکان بزرگ برای تقویت فرهنگ «نوروز»

به گزارش خبرنگار حوزه آیین و اندیشه گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، 10 سال از ثبت جهانی «نوروز» در سازمان ملل متحد می گذرد.

در چهارم اسفند سال 1388 (23 فرویه2010) مجمع عمومی سازمان ملل متحد با تکیه بر ماده 49 آیین نامه مجمع، «روز جهانی نوروز» (اول فروردین تقویم خورشیدی مصادف با 20 مارس تقویم میلادی) را در قالب فرهنگ صلح در تقویم خود جای داد. به این ترتیب آیین نوروز به عنوان یک رویداد فرهنگی جهانی به رسیمت شناخته شد.

این قطعنامه با پیگیری نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد و با همکاری جمهوری آذربایجان،افغانستان، نتاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان، قزاقستان و قرقیزستان تدوین شده و به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه شد. هند، آلبانی و مقدونیه نیز سه کشوری بودند که در روز رأی گیری به کشورهای طراح این قطعنامه اضافه شدند.

در اطلاعیه دفتر روابط عمومی مجمع عمومی سازمان ملل با اشاره به این که نوروز تأکیدی بر زندگی متعادل و هماهنگ با طبیعت است آمده بود: امروزه بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در ایران، افغانستان، تاجیکستان، جمهوری آذربایجان و سایر کشورهای آسیای میانه و قفقاز، در منطقه بالکان، حوزه دریای سیاه و خاورمیانه آغاز بهار و سنت باستانی عید نوروز جشن می‌گیرند.

در این قطعنامه، جشن نوروز آیینی با ریشه ایرانی و دارای قدمتی بیش از ۳ هزار سال توصیف شده‌ بود. پیش از آن و در مهرماه همان سال سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل( یونسکو) نیز عید نوروز را به عنوان میراث فرهنگی و معنوی بشری به ثبت رساند.

در میان مناسبت‌ها، مراسم و دیگر میراث فرهنگی و معنوی این فهرست از ایران، می‌توان به «ردیف» در موسیقی سنتی، تعزیه، مراسم قالی‌شویی در مشهد اردهال، قالی‌بافی در فارس و کاشان، موسیقی بخشی‌های خراسان، لنج‌سازی یا نقالی اشاره کرد.

دانشگاه آزاد اسلامی این ظرفیت را دارد که با اعطای جایزه علمی و فرهنگی «نوروز» این مؤلفه فرهنگی را تقویت کند.

از بین میراث جهانی نیز می‌توان به یوگا، اپرای عروسکی سیسیل، موسیقی گاگاکو از ژاپن، دودوک ارمنیان، عاشیقان (عاشقان) آذری ها، قوش‌داری در کشورهای مختلف، کارناوال بینچ بلژیک یا سرودخوانی بوداییان لداخ اشاره کرد.

نوروز جشنی ملی است که به عنوان کهن‌ترین و برترین نماد فرهنگی ایران، مورد قبول تمام اقلیت های ایرانی و کشورهایی است که در ثبت آن شرکت داشته‌اند.همچنین این آیین کهن در انسجام فرهنگی و اجتماعی میان 12 کشور عضو در پرونده ثبت جهانی آن بسیار موثر بوده است.

نوروز، با تنوع، عمق و غنایش، فرصتی است که می تواند ملت ها را به هم نزدیک‌تر کند. جشن‌های مشترک نوروزی، مردمانی را با فرهنگ‌ها، ملیت‌ها، ادیان، مناطق و زبان‌های گوناگون با هم متحد می‌کند که از این راه به پیوستگی‌های مشترک خود پی می‌برند. این رویداد فرهنگی  نماد برجسته‌ای است از اهمیت میراث فرهنگی معنوی که نسل به نسل منتقل می‌شود و به برگزارکنندگان آن هویت و پیوستگی می‌دهد.

نوروز فصل مشترک فرهنگی کشورهایی است که در یک حوزه تمدنی کهن زندگی می کنند. این مولفه مهم فرهنگی ظرفیت‌های پنهان و پیدایی در تقویت انسجام میان کشورهای منطقه دارد.کشورهایی همچون هند ایران افغانستان، ترکیه، تاجیکستان ترکمنستان، ترکیه، آذربایجان و عراق درکنار کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز اصلی ترین بستر جغرافیایی آیین نوروز هستند.

اهمیت و حساسیت این منطقه از حیث ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک انکارناپذیر است. در این میان آن چه می‌تواند موجب همکاری های سیاسی و اقتصادی بین این کشورها شود، مؤلفه هایی است که مخرج مشترک همه این واحدهای سیاسی متفاوت محسوب می‌شود.

در بین ملت های فارسی زبان منطقه، نوروز و آیین های مرتبط با آن بیش از سایر کشورها می تواند  رشته پیوستگی و همکاری را تقویت کند. ایران، تاجیکستان و افغانستان سه ضلع این مثلث هستند.البته روشن است که نه شایسته است و نه می توان نوروز را صرفاً به یکی از ارکان اصلی آن یعنی «زبان» تقلیل داد. در اینجا منظور بهره‌گیری از این رکن مهم برای تقویت همکاری در سایر عرصه ها است. برگزاری جشنواره های فرهنگی و هنری با حضور هنرمندان و فرهیختگان این کشورها می‌تواند این پیوستگی ها را تقویت کند.

علاوه بر تعاملات فرهنگی و هنری، همکاری‌های دانشگاه نیزی می‌تواند نقش قابل توجهی در این فرایند ایفا کند. تبادل دانشجویان ایرانی و غیرایرانی در بین کشورهای حوزه تمدنی نوروز یک از این شیوه‌ها است. در این میان دانشگاه آزاد اسلامی با توجه به ویژگی بین‌المللی و داشتن شعبه‌های دانشگاهی در برخی کشورهای همسایه می‌تواند نقش‌آفرینی پررنگی داشته باشد.

بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در ایران، افغانستان، تاجیکستان، جمهوری آذربایجان و سایر کشورهای آسیای میانه و قفقاز، در منطقه بالکان، حوزه دریای سیاه و خاورمیانه آغاز بهار و سنت باستانی عید نوروز جشن می‌گیرند.

اعطای بورسیه‌های تحصیلی با عنوان «نوروز» به دانشجویان مستعد کشورهای حوزه تمدنی نوروزی یکی از این محورهاست که می‌تواند مورد توجه قرار بگیرد. بسیاری از نهادهای علمی و آموزشی کشورهای غربی در دهه‌های گذشته با تدوین بورسیه‌های تحصیلی با نام افراد و یا وقایع تاریخی  توانسته‌اند مؤلفه‌های بنیادین فرهنگی و تاریخی خود را به یک برند در سطح دنیا تبدیل کنند. اختصاص بورسیه به رشته‌هایی همچون مردم شناسی، ارتباطات، تاریخ، مطالعات فرهنگی و حتی رشته‌های فنی و مهندسی و پزشکی با نام «نوروز» اولین گام در مسیر برندسازی این پدیده فرهنگی است.

در کنار بورسیه تحصیلی می‌توان به طرح هایی همچون  اختصاص جایزه علمی و فرهنگی نوروز نیز اشاره کرد. دانشگاه آزاد اسلامی این توان را دارد که با طراحی و اختصاص این جایزه به بهترین طرح های تحقیقاتی و فرهنگی برای تقویت روابط فرهنگی بین ملت های حوزه تمدنی نوروز هم در مسیر برجسته سازی نوروز اقدام کند و هم فعالیت‌های بین‌المللی خود را گسترش دهد.

انتهای پیام/4104/