درآمدی کوتاه بر طنز، هزل و هجو در مجموعه «دگرخند»

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، کتاب «دگرخند» با زیر عنوان «درآمدی کوتاه بر طنز، هزل و هجو» اثر سیدعلی موسوی گرمارودی از سوی انتشارات هرمس منتشر شده است.

کمدی را در شعر و نثر، به سه دسته اصلی طنز هزل و هجو تقسیم می‌‌توان کرد که هر یک زیرمجموعه‌های خود را دارد. طنز و زیرمجموعه‌های آن، قلقلک ارواح فرزانه و فرهیخته و خواص است و حذف برای آگاه کردن شادمانه ارواح اشخاص معمولی و میانه و اما هجو، قلقلک، نه که تازیانه است و فقط پوست کلفت‌ها، از آن احساس قلقلک می‌کنند.

در ادبیات ما از دورترین روزگار، طنز و هزل و هجو، در شعر و نثر اغلب شاعران و نویسندگان، کم‌ و بیش، حتی در جدی‌ترین آثار آنان یافته می‌شود البته هرچه پیش‌تر می‌آییم اهتمام به این امر بیشتر نیز می‌شود.

کتاب حاضر پس از تعریف طنز، هزل و هجو به بازتاب آن در قرآن و روایات اختصاص یافته و آنگاه نگارنده ضمن بیان تعریفی از نقیضه نمونه آن را در شعر و نثر آورده است. سپس به نمونه‌های طنز و هزل و هجو در برخی متون و اشعار کلاسیک و معاصر و نیز مجله‌های فکاهی اشاره کرده است. موسوی گرمارودی در فصل‌های 10 گانه این کتاب با بیان مثال‌هایی از کتاب‌ها و آثار بزرگان ادب فارسی خواندن این اثر را دلپذیر کرده است. 

نویسنده کتاب در بخشی از فصل اول این کتاب در تعریف طنز و کمدی می‌نویسد: «در تراژدی قهرمان‌ها فراتر از واقعیت مطرح می‌شوند و در کمدی، فروتر از واقعیت.

با الهام از همین سخن، در مورد هر مفهوم تراژیک یا کمدی هم می‌‌توان همان را گفت، با این تفاوت که در آن‌جا یعنی در داستان، چون با قهرمان‌ها یعنی اعیان خارجی، سروکار داشتیم، معیار ما، واقعیت بود و در اینجا چون با مفهوم سروکار داریم، معیار ما حقیقت است.

بنابراین، اگر جوهر کمدی را بازیافت یک واقعیت، در سطحی فروتر از حقیقت بدانیم، در تعریف کمدی می‌‌توان گفت: کمدی عبارت است از بیان یا گزارش یا عرضه یک پدیده حیاتی، انسانی و یا اجتماعی در سطحی فروتر از حقیقت. انواع و درجات آن چند چنان‌که بعداً خواهیم دانست در سه گروه گونه خارج نیست: طنز هزل و هجو».

سیدعلی موسوی گرمارودی این کتاب را در 10 فصل تدوین کرده است. عناوین این فصل‌ها عبارتند از «کلیات»، «قرآن و روایات و طنز هزل و هجو»، «نقیضه‌ها»، «نقیضه اشعار»، «نقیضه‌های ملمع شعر»، «نقیضه‌های ملمع نثر»، «نقیضه کتاب‌ها(نثر)»، «طنز هزل و هجو در برخی متون گذشته»، «طنز هزل و هجو در برخی متون شعر و نثر» و «مجله‌های فکاهی».

کتاب «دگرخند» با زیر عنوان «درآمدی کوتاه بر طنز، هزل و هجو» در 380 صفحه با قیمت 34 هزار تومان از سوی انتشارات هرمس منتشر شده است. 

انتهای پیام/4028/