هزینه برگزاری جایزه کتاب سال به اندازه بودجه ساخت چهار کیلومتر راه روستایی است/ کتاب‌سوزی در همه دنیا محکوم است

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، نشست خبری سی‌ و هفتمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و بیست و هفتمین دوره جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران با هدف تشریح این رویداد ملی و بین‌المللی پیش از ظهر امروز یکشنبه ۱۳ بهمن‌ماه در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب برگزار می‌شود.

این نشست با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی مهدوی‌راد دبیر علمی جایزه کتاب سال، احمدعلی حیدری دبیر جایزه جهانی کتاب سال، نیکنام حسینی‌پور مدیر عامل خانه کتاب و جمعی از مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و موسسه خانه کتاب همراه بود.

در ابتدای این نشست نیکنام حسینی‌پور با بیان اینکه کتاب‌سوزی در تمام دنیا وجود دارد، عنوان کرد: عده‌ای در کشور آمریکا اقدام به سوزاندن کتاب مقدس مسلمانان کردند و نشان دادند ضدفرهنگ هستند و اعتقادی به آزادی بیان ندارند. همانطور که این اقدام محکوم است؛ کتاب‌سوزی با عناوینی مانند حمایت از طب سنتی و طب اسلامی یا هر اسم دیگری هم محکوم است. با اندیشه باد برخورد اندیشه‌ای شود.

وی اظهار کرد: جایزه کتاب سال به‌‌عنوان مهم‌ترین جایزه کتابی در ایران در دولت‌های مختلف راه خودش را ادامه داده است.

مدیر عامل خانه کتاب با ارائه آماری از سی و شش دوره برگزار شده جایزه کتاب سال عنوان کرد: در طول این سی‌وشش دوره سیصد هزار و 157 عنوان کتاب مورد ارزیابی و داوری قرار گرفته است. در این بین 1642 عنوان کتاب برگزیده و شایسته تقدیر بودند که از بین آنها 646 عنوان هم به عنوان برگزیده انتخاب شده‌اند.

حسینی‌پور افزود: بیشترین آثاری که در این دوره‌ها مورد ارزیابی و داوری قرار گرفته‌اند تعداد 64407 عنوان مربوط به ادبیات و پس از آن به ترتیب حوزه‌های کودک و نوجوان، فیلم، علوم کاربردی علوم اجتماعی، تاریخ و جغرافیا، فلسفه، روانشناسی، هنر و ... بود.

وی اشاره کرد: از میان 646 اثر برگزیده بیشترین آثار 121 عنوان مربوط به علوم کاربردی بوده است رتبه‌های دوم و سوم مربوط به حوزه دین و ادبیات بود. از بین در بین 996 اثر تقدیری 243 عنوان در حوزه کتاب‌های مربوط به علوم کاربردی بوده و رتبه‌های دوم و سوم مربوط به حوزه دین و علوم اجتماعی بودند.

مدیر عامل خانه کتاب گفت: بیشترین افرادی که در دوره‌های مختلف توانستند برگزیده کتاب سال شوند ابراهیم دینانی در چهار دوره با چهار عنوان کتاب  مختلف ابراهیم حسن ابراهیم‌زاده با سه کتاب، محمدباقر وثوقی، محمد حسن‌پور، شاپور تعاونی و امیرمحمد طباطبایی با دو عنوان کتاب برگزیده بودند. در بخش ترجمه آذرتاش آذرنوش و عبدالله کوثری با سه عنوان کتاب بیشترین مرتبه به عنوان برگزیده انتخاب شدند.

حسینی‌پور ادامه داد: از نظر جنسیت پدیدآورندگان یک هزار 354 نفر مرد و 238 نفر زن بودند که توانستند به‌‌عنوان برگزیده در دوره‌های مختلف معرفی شوند. این آمار در میان شایسته تقدیرها یک هزار 886  مرد و 315 نفر زنان سهم داشتند.

وی درباره ناشرانی که کتاب‌های آن‌ها در سی‌وشش دوره گذشته بیشترین جوایز را از جایزه کتاب‌سال دریافت کردند بیان کرد: ناشران دولتی طی این سی‌وشش دوره پیشتاز بودند. مرکز نشر دانشگاهی با 56 عنوان کتاب، دانشگاه تهران با 50عنوان، انتشارات علمی و فرهنگی با 19 عنوان در این حوزه برترین ناشران دولتی هستند. علاوه بر این انتشارات خصوصی فرهنگ معاصر و سخن با 7 عنوان در رتبه‌های بعدی قرار دارند. همچنین نشر نی با 13 عنوان، انتشارات افق با 9 عنوان، نشر سخن با 8 عنوان در رتبه‌های اول تا سوم ناشران شایسته تقدیر بخش خصوصی قرار دارند.

مدیرعامل خانه ‌کتاب درباره وضعیت حضور ناشران دولتی و خصوصی در جایزه کتاب‌سال طی شش دوره گذشته بیان کرد: به نظر می‌رسد ناشران دولتی بیشترین کتاب‌های برگزیده و شایسته تقدیر را در جایزه کتاب‌سال دارند اما بررسی‌ها نشان می‌دهد طی این مدت به‌مرور جایگاه این دو دسته از ناشران در حال جابه‌جا شدن است. حوزه فعالیت ناشران دولتی در کتاب سال بیشتر حول محور کتاب‌های اندیشه‌ای است در حالی که ناشران خصوصی با توجه بر کتاب‌های بازاری سرمایه‌گذاری افزون‌تری دارند.

حسینی‌پور درباره آثار داوری شده در سی‌وهفتمین دوره جایزه کتاب سال گفت: در این دوره 13 اثر برگزیده و 41 اثر شایسته تقدیر از سوی هیات داوران انتخاب شده‌اند، جوایز برگزیدگان مطابق سال‌های گذشته در مراسم اختتامیه اهدا خواهد شد و جوایز شایستگان تقدیر نیز در مراسم جداگانه‌ای اهدا خواهد شد.

مدیرعامل خانه کتاب درباره جایزه جهانی کتاب سال نیز گفت: 6 برگزیده جایزه جهانی کتاب سال از کشورهای چین، فنلاند، روسیه، آلمان هستند.

وی گفت: آیین اختتامیه سی‌وهفتمین دوره جایزه کتاب‌سال 16 بهمن‌ماه ساعت 15 تا 17 و طبق برنامه دوره‌های قبل احتمالاً با حضور ریاست جمهوری در تالار وحدت برگزار می‌شود. مراسم تقدیر از شایستگان تقدیر دو دوره گذشته جایزه کتاب سال برگزار نشده و احتمالا این دوره نیز برگزار نخواهد شد.

مدیرعامل خانه کتاب اظهار کرد: از همین‌جا از سازمان برنامه‌ریزی و مجلس شورای اسلامی این پرسش را دارم که مگر هزینه تأمین جوایز شایستگان تقدیر جایزه کتاب‌سال چقدر است؟ مجموع هزینه برگزاری جایزه کتاب سال شامل برگزاری نشست‌های داوری، تشکیل دبیرخانه و سایر موارد به اندازه تأمین بودجه ساخت چهار کیلومتر راه روستایی است. طبق استعلامی که شخصاً از وزارت راه گرفته‌ام هر کیلومتر راه روستایی 500 میلیون تومان بودجه نیاز دارد؛ آیا جمع نخبگانی کشور اهمیتی بیش از این ندارد؟

حسینی‌پور درباره جریان داوری آثار کتاب‌سال جمهوری اسلامی ایران بیان کرد: کتاب‌های حوزه ادبیات و شعر که به‌طور مجزا از جایزه کتاب سال داوری می‌شوند به‌عنوان موتور محرکی در حوزه نشر محسوب می‌شوند. برای داوری این آثار در قالب کتاب سال اجماع اولیه وجود دارد برای تحقق آن نیازمند دریافت دیدگاه کارشناسی هستیم.

وی با طرح این پرسش که آیا برگزاری کتاب سال وظیفه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همچنین خانه کتاب است گفت: آیا امکان ندارد جایزه کتاب سال براساس تفکیک گروه‌های تخصصی از سوی وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و نهادها در قالب‌های دیگری برگزار شود و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تنها در حوزه علوم انسانی متمرکز شود. اگر سایر وزارتخانه‌ها خود به برگزاری این جایزه اقدام نمی‌کنند می‌توان به صورت مشارکتی این رویداد را برگزار کرد.

مدیرعامل خانه کتاب درباره جریان داوری سی و هفتمین دوره جایزه کتاب‌سال بیان کرد: فضای داوری جایزه کتاب سال باز است تا از ظرفیت‌های دانشگاهی، دیدگاه کتاب‌شناسان استفاده شود به‌عبارت دیگر در جریان داوری این رویداد به دنبال گردش نخبگانی هستیم تا همه ظرفیت‌ها مورد استفاده قرار گیرد. همچنین با توجه به رشد قابل توجه تحصیلات دانشگاهی در بین جمعیت خانم‌ها می‌توان از این ظرفیت نیز در جریان داوری کتاب سال به خوبی استفاده کرد.

حسینی‌پور ادامه داد: اصل شفافیت را در جریان داوری سرلوحه کار خود قرار داده‌ایم بنابراین از دی‌ماه انتشار اسامی نامزدهای جایزه کتاب سال آغاز شده است و آخرین گروه نیز روز گذشته اعلام شد. بنابراین انتظار می‌رود تا این فهرست‌ها مورد نقد و ارزیابی قرار بگیرند.

وی با بیان اینکه در تأمین جوایز تجدید نظر انجام شد، ادامه داد: امیدوارم امسال موفق به اهداء جوایز شایستگان تقدیر دو دوره پیش رو شویم. تأمین این جوایز کمتر از هزینه ساخت یک کیلومتر جاده روستایی است. از همه شایستگان تقدیر جایزه کتاب سال بابت تأخیر در اهداف جوایز آن‌ها پوزش می‌طلبم که نتوانستیم به وظیفه خودمان عمل کنیم.

مدیرعامل خانه کتاب افزود: شاید در داوری بی‌طرف نباشیم که قطعا بی‌طرف نیستیم اما بی‌تردید بی‌غرض هستیم. کتاب‌هایی که ارزش‌های جهانی، انسانی و مبانی دینی را مورد خدشه قرار می‌دهند را ارزیابی نمی‌کنیم و به آنها جایزه نمی‌دهیم البته می‌دانیم پیش‌تر نیز مجوز دریافت نخواهد کرد. اما تاکید دارم کتاب‌هایی که اندیشه‌محور هستند را مورد توجه قرار می‌دهیم در مجموع در جریان داوری نگاه ایدئولوژیکی نداریم. با توجه به دیدگاه مقام معظم رهبری انواع سلیقه‌ها، ذهن‌ها، استعدادها باید میدان بازی داشته باشند به عبارت دیگر در حوزه نظریه‌پردازی نباید محدودیت وجود داشته باشد.

حسینی‌پور درباره دیدگاه برخی به جایزه کتاب‌سال به‌عنوان یک رویداد دولتی بیان کرد: بعضا برخی کتاب‌سال را یک جایزه دولتی می‌دانند هرچند که هزینه‌های برگزاری این رویداد از سوی دولت تامین می‌شود اما با قطعیت می‌گویم اعمال نظر و فشار دیدگاه برای داوری و انتخاب کتاب‌ها از سوی دولت وجود ندارد. جایزه کتاب‌سال یک رویداد نیمه‌دولتی است.

انتهای پیام/4028/