دولت پیش از سهمیه‌بندی از ظرفیت‌های رسانه به‌درستی استفاده نکرد/ اعتراض به برخورد توهین‌آمیز و شوخی تلخ آقای رئیس جمهور بود

به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه و کرسی‌های آزاد اندیشه گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، هشتمین نشست کرسی آزاد اندیشی رسانه‌ای با موضوع دولت، رسانه‌ها و اعتراضات بنزینی عصر امروز (دوم دی ماه سال‌جاری) در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی برگزار شد.

محمد خدادی معاون مطبوعات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص افزایش قیمت بنزین اظهار کرد: رسانه بخش لاینفک زندگی انسان شده است؛ اما موضوع بنزین، موضوع مفصلی است که در یک بحث کوتاه قابل بررسی نیست. تقریباً از تیرماه موضوع اطلاع‌رسانی در خصوص بنزین در دستور کار قرار دادیم و درخواست داشتیم که رسانه‌ها درباره موضوع بنزین کارهای رسانه‌ای خود را آغاز کنند. زیرمجموعه‌ها، قاچاق، مصرف بی‌رویه و قیمت سوخت بود.

وی با بیان اینکه رسانه‌ها در جریان افزایش قیمت قرار داشتند، افزود: در مورد اصل افزایش قیمت سوخت اتفاق نظر وجود داشت. همچنین در خصوص افزایش قیمت بنزین، قاچاق و مصرف بیش از اندازه آن اطلاع‌رسانی شده است. اعتراض حق طبیعی مردم است. اما این سؤال مطرح است که آیا اعتراض مردم با زمان اعلام افزایش بنزین ارتباط دارد؟

معاون مطبوعات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد: ما در مدل‌های ارتباطی دچار اختلال هستیم و این موضوع ربطی به دولت کنونی ندارد. از جمله این نواقص مدل ارتباطی ما، اطلاعات شفاهی است که از سوی مسئولان ما مطرح می‌شود. رسانه‌های ما بیشتر به دنبال پوشش اخبار هستند نه سوژه،  جریان مخاطب شناسی در کشور ما حداقلی است.

خدادی با اشاره به اینکه مردم با کمبود کالا، دارو و عملیات روانی بین‌المللی مواجه هستند، خاطرنشان کرد: ذهن مردم نگران و ناامید است.

در ادامه این نشست فرشاد مهدی‌پور سردبیر روزنامه صبح‌نو در پاسخ به این سؤال که رویه اطلاع‌رسانی افزایش قیمت بنزین گفت: خبرگزاری‌ها روز پنج‌شنبه از افزایش قیمت مطلع شدند. اردیبهشت ماه خبر افزایش قیمت بنزین از طریق وزارت نفت منتشر شد و پمپ بنزین‌ها شلوغ شد.

مهدی پور گفت: ۹۲ درصد مردم از نحوه اطلاع‌رسانی افزایش قیمت بنزین رضایت ندارند و به مردم شوک حیثیتی وارد شد. بنزین از جمله مواردی است که هیچ فردی در جامعه مصون از آن نیست. جامعه در زمان اعلام خبر افزایش قیمت تنش‌دار بود.

سردبیر روزنانه صبح نو ادامه داد: رئیس جمهور می‌توانست به مردم اطمینان خاطر دهد که قیمت‌ها کنترل می شود. با افزایش قیمت بنزین (3هزار تومان) از قاچاق آن جلوگیری نشده است، ایده اقتصادی تنش‌آمیز (افزایش قیمت) به نحوی اجرا شد که هفته بعد باید اعتراضات نسبت به آن سرکوب شود.

در ادامه این نشست اکبر نصراللهی رئیس دانشکده ارتباطات و رسانه دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی گفت: در این جلسه از مسئولان صداوسیما و خبرگزاری جمهوری اسلامی دعوت شد که متأسفانه حاضر نشدند.

وی افزود: این جلسه در خصوص عملکر رسانه‌ها پیش و بعد از اعلام افزایش قیمت بنزین است. برخورد مسئولان با مردم در خصوص اطلاع‌رسانی افزایش بنزین صادقانه نبوده است و دولت پیش از سهمیه‌بندی بنزین برخورد دولت مردان امنیتی بوده است و از ادبیاتی همانند درز پیدا کردن خبر استفاده شده است.

نصراللهی اذعان کرد: اعتراض مردم نسبت به افزایش قیمت نشان دهنده این است که اعتراض به ناکارآمدی دولت، شوخی تلخ رئیس جمهور که ایشان هم جمعه متوجه افزایش قیمت شده  و... بوده است. آتیش زدن پمپ بنزین‌ها قابل جبران است اما بی‌اعتمادی مردم جبران پذیر است‌ دولت به رسانه اعتقاد ندارد و از آن استفاده حداقلی می‌کند. دولت در زمینه‌های مختلف، قائل به پیوست رسانه‌ای نیست. از همین رو ما شاهد پراکندگی تیم رسانه‌ای دولت هستیم.

آیا مطبوعات نباید به رسالت خود در افزایش قیمت عمل می‌کردند؟

در ادامه این نشست خدادی با تأکید بر اینکه نقد کردن بسیار آسان است، گفت: اما من با وجود اطلاع از شرایط جلسه به این دلیل حضور پیدا کردم که باب گفتمان و بحث در این موضوع باز شود با وجود اینکه تصمیم‌گیر نهایی نبودم. شرایط کشور در خصوص افزایش قیمت مهم بوده است. در این جلسه نمی‌توان همه ابعاد را مورد بررسی قرار داد. پیشنهاد من این است که دانشگاه نسخه اصلاحی تدوین کند.

وی ادامه داد: ممکن است در یک جاهایی اشتباهاتی صورت گرفته است. افکار عمومی نسبت به موضوع  بنزین حساس است. کشوری در دنیا وجود ندارد که خروجی افزایش بنزین اعتراض نباشد. رسانه ترسو، بی‌هویت و... در ایران نداریم.

در ادامه این نشست مهدی‌پور ادامه داد: گران کردن بنزین در ایران در سال‌های ۸۶، ۸۹ و سال ۹۹ انجام شد. در سال ۸۶ همان شب خبر افزایش قیمت بنزین ۵۰ پمپ بنزین به آتیش کشیده شد؛ در سال ۸۹ دولت چندین ماه کارهایی جهت تلطیف موضوع انجام داد. در سال ۹۸ این تدابیر انجام نشد و تنش به وجود آورد.

خدادی در ادامه گفت: از ظهر جمعه رسانه‌ها اخبار اغتشاشات را منتشر کردند بی‌اینکه هیچ محدودیتی اعمال نشده بود.

در ادامه مهدی پور گفت: در سال ۹۵ کارت سوخت‌ها حذف شد و این اطمینان خاطر به مردم داده شد که دیگر با مبحث بنزین درگیر نخواهند بود.  براساس آمار نزدیک ۶۵ درصد مردم اگر اقناع می‌شدند با طرح افزایش قیمت همراهی می‌کردند.

سردبیر روزنامه صبح نو ادامه داد: در کل این فرآیند هیچ بخش دولتی به مردم آرامش نمی‌داد. روزنامه صبح نو به مدت یک هفته هر روز اخبار اغتشاشات و اعتراضات  پوشش داد. تمام گزارش‌های غرب تهران و اعتراضات در رسانه‌ها منتشر شد. حتی رسانه‌های خارجی نیز به رسانه‌های داخلی استناد می‌کردند.

در ادامه این کرسی آزاد اندیشی نصرالهی گفت: بدیهی است خروجی رسانه‌ها از نظام سیاسی تأثیر می‌پذیرد. دولتی که به رسانه اعتقاد ندارد و به رسانه نقش حداقلی می‌دهد نباید از رسانه انتظار عملکرد درستی داشت.

وی ادامه: قبل از اجرای طرح افزایش قیمت، رسانه‌ها مردم را اقناع نکردند و تنها تریبون اعلام خبر افزایش قیمت بودند. اطلاع‌رسانی هم‌زمان با گرانی و سهمیه‌بندی بنزین یک کار بی‌سابقه بود و قطعاً در تاریخ ثبت خواهد شد‌.

این رئیس دانشکده با بیان اینکه اولین اطلاع رسانی ساعت ۱۳ روز شنبه توسط صدا و سیما صورت گرفت، بیان کرد: ما دچار تأخر در اطلاع‌رسانی بودیم.

نصرالهی گفت: در کار مطبوعات غلبه اداری محسوس بوده و نقش آن‌ها در حد اداری بوده است. مطبوعات محدود شدند و باید از دستور نهادهای بالادست پیروی کنند. اگر نگاه اداری و مسئولیت‌پذیری باشد رسانه‌ها تلاش می‌کردند نظر خود را به افراد بالادستی برسانند. دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی آسیب‌شناسی افزایش قیمت بنزین انجام داده‌اند که منتشر خواهد شد.

در ادامه معاون مطبوعات وزارت فرهنگ و ارشاد گفت: من کارشناس اقتصادی و یا مسئول وزارت نفت نیستم؛ بر اساس شنیده‌ها گازوئیل افزایش قیمت نخواهد داشت. هیچ کس از اتفاقاتی که افتاده راضی نیست، اما هنر ما باید این باشد که مانع از تکرار اشتباه شویم. من تنها کاری که از دستم برمی‌آمد این بود که رسانه‌ها را در انعکاس اخبار محدود نکنم و هر رسانه عملکرد خودش را داشته است؛ ما هم در این قالب توصیه‌هایی می‌کنیم اما در نهایت تصمیم با رسانه‌ها است.

خدادی با بیان اینکه نیازمند تفکر هستیم، بیان کرد: در خصوص طرح افزایش قیمت به رسانه‌ها شوک وارد نشد، هیچ رسانه‌ای تذکری نگرفت و هیچ خبرنگاری بازداشت نشد.

معاون مطبوعات وزارت فرهنگ و ارشاد تصریح کرد: متأسفانه رسانه محل انتقال دیدگاه و اعتراض مردم نیست و این نقص وجود دارد که باید این رویه اصلاح شود. هیچ مقامی در دولت نیز از گران شدن کالاها، صدمه خوردن مردم و... خوشنود نیست و دانشگاه‌ها باید راه‌کارهایی در این خصوص منتشر کنند.

وی ادامه داد: رسانه‌ها تندترین انتقادات را منتشر کردند. باید اعتراضات و اغتشاشات پیش آمده مورد بررسی و آسیب شناسی شود. هیچ اعتراضی نباید منجر به کشته شدن و خشونت شود. ما باید به مردم حق بدهیم. حمله به عسلویه را نمی‌توانم در واکنش به افزایش قیمت بنزین بدانم. فرصت طلایی است که در دانشگاه‌ها با وجود اساتید و دانشجویان مورد بررسی قرار بگیرد.

دولت به رسانه‌ها اعتقادی ندارد

در ادامه این نشست نصراللهی با بیان اینکه دولت پیش از سهمیه‌بندی از ظرفیت‌های رسانه به‌درستی استفاده نکرد، گفت: مسئولان دولتی به گونه‌ای با انتشار خبر بنزین برخورد می‌کردند که گویا می‌خواهند عملیات نظامی علیه دشمنان انجام دهند چرا فراموش کردید که مخاطب شما مردم هستند و حق ندارید با مردم این‌گونه رفتار کنید؛ این مسئولان فکر می‌کنند حق مردم دانستن موضوع نبود! آقای خدادی بیان کردند که این اعتراضات قابل پیش‌بینی بود اما بررسی‌ها نشان می‌دهد اعتراض در اصل به ناکارآمدی، برخورد توهین‌آمیز و شوخی تلخ آقای رئیس جمهور بود.

رئیس دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه اذعان کرد: مردم در این اتفاق برای نخستین بار به‌صورت آشکار متوجه شدند که به‌حساب نیامدند؛ علی‌رغم شعار دولت، متوجه شدیم که دولت به رسانه‌ها اعتقادی ندارد و از رسانه حداقل استفاده را می‌برد. رسانه‌ها هم در این زمینه عملکرد قابل دفاعی برای اقناع مردم نداشتند و پیش از اجرای طرح به تریبون مسئولان تبدیل شدند و مجالی برای حرف‌های کارشناسان ندادند؛ به جز این موضوع شاهد تأخیر در اطلاع‌رسانی هم بودیم و حرف مردم در رسانه‌ها به‌درستی منعکس نشد.

وی ادامه داد: نباید به کسانی که در این حوزه اعتراض می‌کنند برچسب زد و مردم را به سمت رسانه‌های خارجی سوق داد. وقتی اینترنت قطع شد، غول فضای مجازی برای عملکرد رسانه‌ای به حبس درآمد و این فرصت خوبی برای رسانه‌های داخلی برای استفاده از ظرفیت‌هایشان بود؛ حال بیاییم بررسی کنیم که چقدر از این ظرفیت استفاده کرده کمااینکه در این شرایط رسانه‌های خارجی هم به موضوع ورود جدی داشتند.

نصرالهی گفت: رسانه‌ها باید مانند نهاد‌های امنیتی که جداگانه نظرات خود را درباره گرانی بنزین به مقامات مسئول ارائه کردند رسانه‌ها هم نظراتشان را جمع‌آوری می‌کردند؛ این مسئولانه نیست که رسانه‌ها بیان کنند به ما اعلام کردند خبر گرانی بنزین را اعلام نکنید و ما هم بیان نکردیم!

وی با تأکید بر لزوم تدوین نقش برای رسانه‌ها گفت:  مسئولان باید به سمت دانشگاه‌ها بیایند و برای تصمیم‌گیری از نظرات آن‌ها هم استفاده کنند؛ حتی همکاران رسانه‌ای هم می‌توانند از مشاوره دانشگاه‌ها بهره ببرند. با عملکرد درست رسانه‌ها، مردم به مرور به این نتیجه می‌رسند که منبع رجوع برای اطلاع‌رسانی، رسانه‌های داخلی است.

انتهای پیام/۴۰۸۴/