مدلی بومی برای تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر ارزش‌های فردی

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، نشست تخصصی مدل‌سازی تاثیر شبکه‌های اجتماعی در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.

در این نشست محمد حسینی‌مقدم دانشجوی دکتری فرهنگ و ارتباطات به ارائه نظریات این حوزه و نیز توضیح مدل پیشنهادی خود که قرار است برای اولین‌بار برای شبکه‌های دینامیک دست به پیش‌بینی و تبیین بزند پرداخت.

او در ابتدای جلسه با توضیح مفهوم مدل و تقسیم کردن مدل‌ها برای هریک از مدل‌های قطعی و احتمالاتی، خطی و غیرخطی و بیزین و مارکوفی به ارائه مثال‌هایی عینی پرداخت و در ادامه جایگاه مدل پیشنهادی خودش را در این تقسیم‌بندی‌ها ارائه کرد و گفت که این مدل، یک مدل احتمالاتیِ مارکوفیِ حساس به زمان خواهد بود.

حسینی مقدم ضمن ارائه مثالی در رابطه با حجاب در فیس‌بوک و شبکه‌های احتمالاتی که می‌توانند الگوریتم توزیع‌های گویه‌های ارزشی نظیر این را تبیین کنند، گفت: «این شبکه‌ها، شبکه‌های احتمالاتی ناظر بر فرآیند تصادفی با زمان گسسته هستند که می‌توانند شامل دنباله‌های متناهی یا نامتناهی از متغیرهای تصادفی با احتمال وقوع‌های مستقل از هم باشند. به نحوی که در هر زمان هر متغیر بتواند تعادل احتمالاتی مجزایی از تعادل احتمالاتی سابق خود داشته باشد و این مطلب، می‌تواند ما را قادر سازد که برای اولین‌بار برای شبکه‌های دینامیک هم دست به پیش‌بینی و تبیین بزنیم در حالی‌که پیش از این آینده‌پژوهی شبکه‌های اجتماعی دینامیک به صورت روشمند امکان‌پذیر نبود.»

او در ادامه به جایگاه نظری مدل خود پرداخت و گفت: «مدل من می‌تواند حدفاصلی بین علوم انسانی و علوم دقیقه برقرار کند. ضمن اشاره به تلاش‌های سایر محققینی که سعی داشته‌اند با استفاده از دستاوردهای ریاضی جدید، تغییرات ارزش‌های فردی در شبکه را به صورت جامعه شناختی تبیین کنند تأکید می‌کنم که با توجه به بالا بودن اپسیلن خطای مدل‌های پیشین، نیاز به ساخت مدلی جدید هست که پژوهش من در این راستاست.»

حسینی مقدم در ادامه با نقد مدل اعتبار اجتماعی کاتاژینا شیند ورون در دانشگاه روکلاو، مدل دو بعدی دیتریش استافر در دانشگاه کلن و مدل آبشاری مستقل پیتر دادز و دانکن واتس در دانشگاه کلمبیا، ویژگی‌های متمایز کننده مدل را خود را شامل این موارد دانست: «استفاده از احتمالات مارکوفی برای به کارگیری در شبکه‌های به شدت در حال تغییر با ماکزیمم مقدار آنتروپی، استفاده از نظریه بازی به جای نظریه گسترش اپیدمیک رفتار برای تبیین انتخاب‌های استراتژیک اعضای شبکه، ایجاد منطق جامعه شناختی از طریق استفاده از توابع ضربی فضای کنش پارسونزی، تمرکز بر تفاوت نقش شبکه‌ای افراد، تمرکز بر اهمیت فاکتور زمان در تصمیم‌گیری‌های ارزشی افراد، تعریف سطح آستانه مقاومت برای اعضای شبکه به این معنا که افراد در حضور جمع با چه سماجتی از ارزش‌های خود دفاع می‌کنند و در نهایت کجا تسلیم اراده معطوف به جمع می شوند، تاثیرسنجی به جای رابطه سنجی در شبکه‌های اجتماعی و در نهایت آینده‌پژوهشی شبکه به صورت روشمند یعنی به نحوی که که بتوان روش را هم در مقام گردآوری داده و هم در مقام داوری داده‌ها به کار برد.»

او در انتهای جلسه با ارائه مثالی از تاثیر شبکه‌های دوستی بر یک گویه ارزشی دینی چگونگی به کارگیری مدل خود در عمل را توضیح داد و گفت: « این مدل را می‌توان به صورت استعاری به عنوان یک تونل باد در نظر گرفت که اگر درون آن، مسائل مختلفی که پروبلماتیک بودن‌شان اثبات شده را قرار بدهیم، می‌توانیم به صورت کمّی تاثیر شبکه روابط بر شکل‌گیری‌شان را حساب کنیم.»

این پژوهشگر حوزه شبکه‌های اجتماعی گفت: «البته نباید منکر تاثیر سایر متغیرهای حاضر در محیط بشویم مثلاً اگر مسئله ما، یادگیری جرم جدید در زندان است، مدل این پژوهش می‌تواند پیشنهادی راهبردی بدهد به نحوی که با جابه‌جایی چند نفر نرخ یادگیری جرم در بازه خاصی با درصد احتمال خاصی کاهش پیدا کند اما این مسئله به این معنا نیست که سایر متغیرها نظیر آموزش‌های دینی یا حرفه‌ای درون زندان یا افزایش سطح درآمد یا رفاه فرد در نتیجه نهایی بی‌تاثیر است. قطعاً سایر محققین علوم اجتماعی بر روی هر یک از این فاکتورهای تاثیرگذار بایست تحقیق کنند همان‌طور که ما در اینجا بر روی یکی از این فاکتورها یعنی تاثیر شبکه روابط فردی تحقیق می‌کنیم.»

او در انتها خاطر نشان کرد: «این پژوهش از نوع توسعه‌ای است و دستاوردهای پژوهش در ادامه می‌توانند در پژوهش‌های دیگری به کار گرفته شوند و به پیشنهادات راهبردی مختلفی منتج شوند که از جمله آنها می‌توان به کاهش کژکاردهای شبکه‌های اجتماعی با استفاده از ظرفیت‌های خود شبکه‌های اجتماعی اشاره نمود به نحوی که دیگر به دلیل وجود برخی از کژکاردها، نیازی به فیلترینگ نباشد.»