انگ زدن در جامعه موجب محرومیت بیماران اعصاب و روان از خدمات اجتماعی شده است

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری آنا، دکتر رئوفه قیومی در نشست خبری که به مناسبت هفته بهداشت روان در دانشگاه علوم رفتاری و سلامت روان برگزار شد، گفت:‌ انگ زدن ریشه یونانی دارد به طوری که در گذشته وقتی برده یونانی را به بردگی می‌گرفتند انگی را به صورت داغی بر پیشانی برده می‌زدند ولی تعریف امروزه از انگ پذیرفته شده، یک نوع نگرش و باور غلط است. در مورد برخی از افراد که منجر به تبعیض می‌شود و آنها را از جامعه جدا می‌کند.

وی ادامه داد: ما در حیطه بیماری‌های اعصاب و روان به ویژه افرادی که سوء مصرف مواد دارند این انگ‌ها را به وفور در جامعه می‌بینیم که این طرز فکرها غلط است که موجب رفتارهایی می‌شود که در نهایت باعث می‌شود افرادی که مبتلا به بیماری‌های روانی هستند نتوانند از حمایت‌های لازم و خدماتی که می‌توانیم به آنها ارائه بدهیم برخوردار شوند. در واقع وقتی مقابل بیمار روانپزشکی و معتادان انگ را قائل می‌شویم باعث می‌شود آنها از افراد جامعه متمایز شوند و طرز تفکری شکل می‌گیرد به نام خوب در برابر بد یعنی این افراد بد و همه افراد جامعه خوب هستند که این مسئله موجب بروز یک جداسازی می‌شود و این افراد از حقوق انسانی خود به شکل‌های مختلف محروم می‌شوند.

این روانپزشک افزود:‌ امسال سازمان بهداشت جهانی به موضوع کرامت انسانی بسیار توجه می‌کند که یک تعریف مهم از کرامت حقوق بشر است یعنی حقوق اجتماعی و انسانی که هر کسی باید داشته باشد و متأسفانه ممکن است بیماران اعصاب و روان از این مسئله مستثنا باشند و از حقوق خود به دلیل انگی که به آنها زده می‌شوند بهره‌مند نشوند. در پیمایش اخیری که در کشور انجام شده مشخص کردیم 23/6 افراد بین 15 تا 64 سال نیاز به دریافت یکی از خدمات روانپزشکی دارند که حتی ممکن است این آمار بیشتر باشد بنابراین این انگ نه تنها بیماران بلکه خانواده و افرادی که می‌خواهند به آنها خدمت برسانند را درگیر می‌کند. بسیاری از مواقع این طرز فکر سیاست‌گذاری و بیمه‌ها را نیز تحت تأثیر می‌گذارد و باعث می‌شود که قوانین ما به سمتی پیش روند که از این بیماران حمایت نشود، به طوری که در حال حاضر در مورد بیماران اعصاب و روان مشکل بیمه وجود دارد و بسیاری از خدمات آنها تحت پوشش بیمه نیست و این ضربه بزرگی را به خدمت‌رسانی به این افراد وارد می‌کند.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم رفتاری و سلامت روان تصریح کرد: دیده شده 30 درصد افرادی که مشکل اعصاب و روان دارند برای دریافت خدمات درمانی مراجعه نمی کنند، 40 درصد نیز بستری شدن خود را از دیگران پنهان می‌کنند و 50 درصد این بیماران نیز بصورت اجباری بستری می‌شوند که همه اینها به دلیل ترس از انگی است که در جامعه به آنها زده می‌شود.

وی افزود: انگ زدن در جامعه ریشه تاریخی دارد که البته امروزه این مسئله اوضاع بهتری پیدا کرده است و آموزش‌هایی که طی چند سال اخیر ارائه شده که بحث اصلی آن کنترل انگ بوده و اوضاع را بهتر کرده است.

قیومی عنوان کرد:‌ به علت اینکه در گذشته بر این باور بودند که جن و یا شیطان در بدن بیماران اعصاب و روان وارد شده تمام کارهایی که انجام می‌دادند برای این بود که این روح پلید را بیرون کنند. در قرون وسطی کاری که در اروپا انجام می‌شد به قدری خشن بود که حتی منجر به مرگ بیماران می‌شد در همان زمان در دنیای اسلام به دلیل وجود دانشمندانی از جمله رازی، ابوعلی سینا، و جورجانی اوضاع بهتری داشتیم زیرا آنها این مشکل را آسیب مغزی یا مزاجی می‌دانستند. در حال حاضر اوضاع بهتر شده و نگرش منفی که قبلاً وجود داشته به دلیل آموزش‌هایی که داده شده، بهتر شده است.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم رفتاری و سلامت روان عنوان کرد:‌ رسانه‌ها نقش مهمی دارند و دیده شده هر نوع اثر منفی که توسط رسانه‌ها گذاشته می‌شود در این حیطه به آنها برخورد شده هر نوع سریالی که در این حیطه ساخته شده است باعث زجر کشیدن افرادی شده که در حیطه سلامت روان فعالیت دارند زیرا کافی است یک کلمه دیوانه، روانی و یا موجی در سریال به کار گرفته شود که اثرات پایدار در جامعه وارد می‌کند.

وی افزود: تأثیر رسانه‌ها آن قدر بالاست که وقتی فیلمی پخش می‌شود با پیش فرض‌های مردم منطبق است و این باعث می‌شود که مردم و این بیماران باور کنند این انگ در جامعه وجود دارد که جبران کردن آن بسیار سخت است.

قیومی گفت: گفته می‌شود که بیماران اعصاب و روان خطرناک هستند ولی بررسی‌ها نشان داده که این افراد خطرناک‌تر از میانگین افراد جامعه نیستند و حتی گفته شده معتادان دزد هستند اما باید گفت معتادان نسبت به سایر اقشار آسیب‌پذیر اجتماعی دزدتر نیستند ولی وقتی این موارد دائماً در جامعه مطرح می‌شود بیماران روانی و معتادان این انگ را باور می‌کنند.

وی با بیان اینکه انگ بر روی افراد جامعه و افراد درگیر تأثیر می‌گذارد، گفت:‌ هر چه طرز فکر را در این خصوص بهتر کنیم باعث می‌شود این افراد از خدمات اجتماعی بهتری برخوردار شوند و بیماری کمتر می‌شود زیرا کسانی که به سمت مصرف مواد می‌روند پایه اولیه آن بیماری اعصاب و روان است یعنی برای اینکه برای مدت کوتاهی درد خود را تسکین دهند به سمت مصرف مواد می‌روند در حالی که می‌توانستند با دریافت درمان مناسب بهبود پیدا کنند.

قیومی گفت: این مسئله تنها مختص کشور ما نیست حتی در کشورهای پیشرفته نیز انگ مانع بزرگی است تا این افراد بتوانند از خدمات اجتماعی بهره‌مند شوند.

وی عنوان کرد: باید بیمارستان‌های تک تخصصی کم شوند و بیمارستان‌های عمومی بخشی از تخت‌های خود را به بیماران اعصاب و روان اختصاص دهند که خوشبختانه قانون 10 درصد تخت‌های بیمارستانی در وزارت بهداشت به تصویب رسیده بدین صورت که اگر بیمارستان عمومی قرار باشد تأسیس شود باید 10 درصد تخت‌های خود را به این بیماران اختصاص دهد.

به گفته قیومی هر چه بیماران اعصاب و روان کمتر بستری شوند و به جای آن وارد جامعه شوند درمان آنها بهتر صورت می‌گیرد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم رفتاری و سلامت روان به رسانه‌ها پیشنهاد داد که از زندگی بیماران اعصاب و روان که علاوه بر درمان به زندگی اجتماعی خود ادامه می‌دهند و در هر دو زمینه موفق هستند فیلم یا گزارشی تهیه کنند.

وی گفت: اگر بیماران اعصاب و روان در نهادهای اجتماعی مهم مثل مساجد و دانشگاه‌ها پذیرفته شوند و توسط افراد کلیدی مانند روحانیون آموزش داده شوند می‌تواند در آگاهی‌رسانی مردم و بیماران نقش مهمی داشته باشد.