خیابان 204 مسیر زائران ایرانی نبود/ آمار جان‌باختگان منا به 8 هزار نفر رسید

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری آنا، سعید اوحدی در اولین کنفرانس خبری تشریح جزئیات فاجعه منا و عملکرد سازمان حج و زیارت در حج تمتع 94 گفت: امسال نسبت به سال‌های قبل در زمینه حمل و نقل مراکز اقامتی و ارائه خدمات به زائران برنامه‌ریزی‌های جامعی انجام داده بودیم به طوری که امسال سطح ارائه خدمات با سال‌های قبل بسیار متفاوت بود و اگر حادثه منا و حادثه سقوط جرثقیل اتفاق نمی‌افتاد جزو معدود سال‌هایی بود که بهترین امکانات و خدمات برای زائران فراهم شده بود.

وی به سقوط جرثقیل در مسجد الحرام اشاره کرد و گفت: در این حادثه به خاطر سهل انگاری شرکت پیمانکار جرثقیل 11 تن از هموطنان خود را از دست دادیم و این جرثقیل یکی از بزرگترین جرثقیل‌های موجود در اطراف مسجدالاحرام بود.

رئیس سازمان حج و زیارت به حادثه منا اشاره کرد وگفت: مسئولان وزارت حج عربستان دو مسیر را برای حجاج ما مشخص کرده بودند به طوری که از منا تا جمرات مسیری حدود 3 کیلومتر است که دو میلیون جمعیت زائر قرار بود از این خیابان حرکت کنند. جمرات سه طبقه دارد و حجاج ما درطبقه همکف قرار می‌گیرند بنابراین باید از مسیری حرکت می‌کردند که به طبقه همکف منتهی شود بر همین اساس مسیر سوق العرب و مسیر جوهره برای رفت و مسیر ملک فیصل برای برگشت در نظر گرفته شده بود اما با توجه به احساسی که داشتیم و تصور می‌کردیم که ممکن است در فضای حج مشکلی به وجود آید و نیاز به تردد پرسنل سازمان حج و زیارت باشد بنده و عوامل سازمان محرم نشدند و حتی به 98/5 درصد از عوامل ستادی سازمان حج و زیارت اجازه محرم شدن ندادیم تا خدمات زائران را در ابعاد مختلف به صورت کامل انجام دهیم.

ایرانی نباید از خیابان ۲۰۴ وارد می‌شدند

اوحدی گفت: زائران ایرانی از خیابان 204 وارد شدند در حالی که نباید این کار را می‌کردند و ما برای تشریق هر بخش از عملیات یک مدیر در نظر گرفتیم به طوری که 4 اکیپ از مرکز پزشکی حج و زیارت هلال احمر در مسیر جوهره و 4 اکیپ در سوق العرب مستقر شدند. با توجه به اینکه خیابان 204 مسیر حجاج ما نبود در این مسیر عوامل امدادی نداشتیم و حتی بعد از پیگیری‌های صورت گرفته از سوی سازمان حج و زیارت و به تایید مقامات عربستانی زمانی که زائر ما قصد ورود به مسیر سوق العرب را داشت ماموران عربستان سعودی با زنجیر کردن دستان خود مسیر خیابان سوق العرب و جوهره را بر زائران ایرانی بستند و اجازه ورود کاروان‌های ما را ندادند و به حجاج ایرانی گفتند که از خیابان 204 وارد شوید وقتی ما این سئوال را از مقامات عربستانی پرسیدیم که چرا این خیابان را بستید و اجازه ندادید زائران ما از مسیر خود حرکت کنند پاسخ دادند ما این مسیر را به عنوان خیابان جدید باز کردیم و استنباط ما این بود که خیابان 204 مسیر خلوتی است و می‌خواستیم ترافیک مسیرهای دیگر را کاهش دهیم.

وی ادامه داد: خیابان جوهره و سوق العرب پهن است و امکانات امدادی ما در آن مسیر مستقر بود و همچنین دوربین‌های کنترل کننده هدایت ترافیک هم در این مسیر موجود بود و پنکه‌های قوی فعال بودند در حالی که در خیابان 204 به خاطر وجود چادرهای زائران مراکشی مصری و آفریقایی در دو طرف خیابان محدود بود و با توجه به اینکه مسیر زائران ما این خیابان نبود امکانات درمانی و امدادی در آن مستقر نکرده بودیم و حتی پنکه خنک کننده در این مسیر وجود نداشت و حتی این خیابان با عرض 15 متر را از دو طرف با نرده‌هایی به طول سه متر محصور کرده بودند و راه فراری نبود و همچنین متاسفانه زائران کشورهای دیگر به دلیل اینکه چادرهایشان در دو طرف خیابان 204 بود پس از بازگشت به سمت جمرات به جای اینکه از خیابان 223 که مسیر عمود بر این خیابان بود برگردند و برای اینکه فاصله سه کیلومتری را برای بازگشت دور نزنند همان خیابان 204 را برگشتند که در این هنگام با زائران برخورد کردند.

رئیس سازمان حج و زیارت گفت: عدم هماهنگی ماموران سعودی در ورودی خیابان 204 و پلیسی که خیابان را بسته بود باعث برخورد و تقابل جمعیت در انتهای خیابان 204 شود بر همین اساس یکی از انتقادات جدی ما به کوتاهی عربستان این بود که بین نیروهایشان هماهنگی وجود نداشت و در خیابان 204 دوربین نبود تا در اتاق مراقبت تحت کنترل قرار گیرد همچنین زمانی که تقابل جمعیت در این محدوده صورت گرفت برخی از افراد برای زائران آب و غذا پرتاب می‌کردند به طوری که 25 هزار نفر در فاصله 300 متری گیر افتاده بودند و بخش عمده‌ای از زائران آفریقایی برای دریافت آب و غذا به سمت چادرها هجوم می‌آوردند بر همین اساس برخی از زائرین بر اثر گرما تشنگی و فشردگی جمعیت جان خود را از دست دادند به طوری که بر اساس آمار وزارت بهداشت عربستان 7 هزار و 400 نفر تاکنون کشته شده‌اند و این آمار به 8 هزار نفر نیز رسیده است.

وی ادامه داد: در محدوده‌ای به عرض 15 متر و طول 400 متر بیش از 5 هزار جانباخته را در مقبره الشهدا دفن کردند و 900 نفر در شرق عرفات دفن کردند و شاید تعدادی نیز هنوز در سردخانه‌ها باشند.

وی افزود: 20 تیم را از مرکز پزشکی حج و زیارت هلال احمر با گروه‌های امدادی سازمان حج و زیارت به محل حادثه فرستادیم که این تیم 500 نفر از زائران کشورهای مختلفی که مظلومانه زیر جسدهای دیگر زنده بودند را نجات دادند که از بین این 500 نفر 100 نفر را زائران ایرانی تشکیل می‌دادند.

وی ادامه داد: حمید محمدی معاون عمره سازمان حج و زیارت را در حالی که مشغول به کمک به مجروحان بود و از زائرانی که کارت داشتند عکاسی می‌کرد دستگیر کردند موبایل وی را گرفتند و هنوز پس نداده‌اند و فضای منا به حدی امنیتی شد که نیروهای ارتش وارد شدند.

اولویت‌های ما تعیین تکلیف 29 جسد دفن شده در مکه و 36 زائر مفقود شده در منا است

اوحدی ادامه داد: بیمارستان‌های عربستان پاسخگوی 6 هزار مجروح نبود و عربستان اعلام کرده است که تا کنون هزار و 500 تن از اجساد کشورهای مختلف را دفن کرده است و 450 جسد را به دلیل شرایط بد بهداشتی مجبور به دفن شدند که بر اساس موازین شرعی مراحل کفن و دفن آنها انجام شده است. 29 زائر ایرانی در مکه دفن شده که اسامی آنان مشخص است که از بین آنها اساسی 17 تن از آنان بر اساس قبور مشخص است و اسامی 12 زائر برای ما مشخص است اما برای سعودی‌ها مشخص نیست.

وی ادامه داد: یکی از اولویت‌های ما تعیین تکلیف 29 جسد دفن شده در مکه و تعیین تکلیف 36 زائر مفقود شده در منا است و قرار شد جلسات هفتگی در این زمینه ادامه داشته باشد اما مفقودین نه در بیمارستان‌ها هستند و نه در سردخانه‌های عربستان بنابراین تاکید بر پیگیری وضعیت این افراد داریم.

وی احتمال ربوده شدن و دستگیری زائران مفقود شده را رد کرد و گفت: شرایط حادثه بسیار تلخ بود و هر گونه احتمالی موجود است اما هر گونه دستگیری باید بر اساس ضوابط بین المللی به کنسولگری و سفارت ایران اطلاع داده شود و تا این لحظه هیچ گزارشی به ما اعلام نشده است.

وی ادامه داد: توافقات دیگری در این زمینه صورت گرفته و هیات 5 نفره‌ای از پزشکی قانونی ایران همراه با DNA نزدیکان درجه یک جان‌باختگان منا به عربستان سفر خواهند کرد تا کار سرعت بیشتری بگیرد همچنین جلسه دوم پیگیری وضعیت مفقودین ساعت 11 امروز تشکیل شد و دسترسی‌های مختلفی را برای ما اعلام کردند تا هر کجا را که می‌خواهیم مورد بررسی قرار دهیم.

وی در خصوص حضورش در ایران گفت: علت حضورم در ایران برای برخی هماهنگی‌ها در خصوص تشخیص هویت مفقودان و جان باختگان منا است و تا کنون سه جلسه با حضور مسئولان تشخیص هویت جمهوری اسلامی ایران و مرکز پزشکی قانونی کشور برگزار شده است و مراحل انجام DNA ها امروز انجام شده و در یک فرآیند تخصصی پزشکی قانونی تشخیص هویت جان‌باختگان را تسریع می کند.

وی ادامه داد: دیروز از عربستان درخواست ویزا کردیم و امروز ویزای من صادر شده است و ظرف چند روز آینده به محض اتمام کارها در ایران برای پیگیری تعیین وضعیت جان‌باختگان به عربستان سفر می‌کنم هم اکنون دو گروه تفحص ما همچنان در مکه هستند و تا 20 محرم ویزای آنان اعتبار دارد و 399 جسد را تا کنون به ایران منتقل کرده‌ایم.