نقش فزاینده دانشگاه آزاد اسلامی در عرصه تولید علم

بدین ترتیب باید ضمن اهمیت دادن به مدیریت مشارکتی در تصمیم‌گیری‌ها به‌طور مستمر آمادگی شنیدن اندیشه‌های نوین و بدیع را داشت. افزایش عملکرد بهره‌وری ، کیفیت ارائه خدمات ، درگرو کاهش هزینه‌ها و انجام کار گروهی در جهت‌گیری به‌سوی هدف جمعی است. امروزه محور تولید ، دانش است و از زمانی که دانش به‌عنوان منبع مزیت رقابتی جایگزین نیروی کار و سرمایه شده، مدیریت دانش جایگاه ویژه‌ای در عرصه تولید یافته است ، بنابراین با مدیریت دانش و محور قرار دادن آن در عرصه دانشگاهی می‌توان به رشد سرمایه اجتماعی هم کمک نمود.

در این راستا معاونت دانشجویی- فرهنگی همگام با اهداف عالی دانشگاه و ریاست آن در دوره جدید مدیریتی و پس از تحول در ساختار سازمانی با افزایش سطح کیفی فعالیت‌های دانشجویی- فرهنگی در قالب حمایت از طرح‌های پژوهشی مؤثر ، پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی در حوزه فرهنگی و تدوین آیین‌نامه‌های مختلف به جذب هرچه بیشتر دانشجویان و اساتید و کارکنان در فعالیت‌ها ، نسبت به اجرایی شدن اهداف تلاش نماید.

البته در این مسیر تلاش‌های بیشتر در حوزه کانون‌های دانشجویی و لزوم مشارکت دادن سلایق مختلف سیاسی در فعالیت‌های متنوع دانشگاه با اصل رعایت قانون اساسی کشور و ضابطه‌مندی خاص شکل می‌گیرد .

این رویکرد با اهداف عالی انقلاب ونیز دیدگاه مقام معظم رهبری مبنی بر سیاست‌های راهبردی در گسترش فضای تولید علم و فکر با حمایت از کرسی‌های آزاداندیشی و نظریه‌پردازی و کانون تفکر و مناظرات علمی مبتنی بر جدال احسن، نقدپذیری عالمانه و ارتقای روحیه قانون مداری و مسوولیت پذیری و التزام به اخلاق حرفه‌ای مطابقت دارد و با پیگیری آن می‌توان به ایجاد فضای پرنشاط و نیز پویایی علمی دانشگاه امیدوار بود .

این استراتژی را بایستی هوشمندانه محسوب نمود، چرا که این امر هم فارغ از هرگونه شعارزدگی و کارهای سطحی تدوین و تبیین شده تا درنهایت به اقدامات عملیاتی در این مسیر به‌سوی اهداف جامع و تعیین‌شده مبنی بر دانشگاه مأموریت گرا و کارآفرین هدایت شود. این اصل برگرفته از الزامات و شرایط خاص است که آن الزامات چه در بعد داخلی و چه در بعد بین‌المللی ایجاب می‌کند که ارکان و سطوح مختلف مدیریتی دانشگاه در کنار اساتید فرهیخته و کارمندان زحمتکش برای عملیاتی نمودن این استراتژی هوشمندانه بیش از گذشته تلاش نمایند . چراکه کمبود منابع مالی و نقصان در تحقق اهداف علمی از یک‌سو به دلیل اتکای صرف به شهریه دانشجویی و کاهش ورودی‌های جدید به دانشگاه‌ها از دیگر سو، آسیب‌های مشخصی را متوجه ادامه حیات علمی آن کرده است.

در بعد داخلی باید گفت: الزام نخست گسترش شرکت‌های دانش‌بنیان و تقویت تولید ملی ، اعتقاد و باور به استعدادهای علمی و توانمندی‌هایی داخلی است ، ظرفیت‌هایی که در صورت حمایت و هدایت و نظارت صحیح می‌تواند به رشد و شکوفایی و اعتلای هر چه بیشتر دانشگاه ونیز جامعه در ابعاد مختلف بیانجامد.

در این مسیر دانشگاه آزاد اسلامی در دهه اخیر این توانایی را در حوزه‌های علمی – دفاعی و نظامی همانند فضایی و تکنولوژی‌های پیچیده نشان داده است که در تولید دانش به رغم کمبودهای مالی وبرخی ناداوری‌های موجود می‌تواند رقابت سالمی را درمسیر شکوفایی کشور با دانشگاه‌های دولتی داشته باشد. و اخیرا هم در جلسات مختلف شوراهایی راهبردی دانشگاه وهیات رئیسه بر تسریع در تأسیس شرکت‌های دانش بنیان ونیز تیدیل دانش به ثروت تاکید شده است وواحدهای مختلف دانشگاهی هم با نصب العین قرار دادن این مأموریت سترگ اقدامات مناسبی را انجام دادند.

این در حالی است که از بدو تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی همجه های جدی از سوی برخی از گروه‌ها ومغرضین برعلیه فعالیت‌ها واقدامات گسترده علمی آن صورت می‌گیرد که موج جدید این همجمه رسانه ای بیشتر بدلیل گسترش تحصیلات تکمیلی دانشگاه بوده است. به رغم برخی بدبینی‌ها گروه‌های خاص سیاسی، با همراهی و همدلی موجود میان مسوولین ارشد نظام در حمایت بی شائبه از فعالیت‌های دانش بنیان و کارآفرین دانشگاه، گام‌های جدیدی برای رشد علمی وجهش بزرگ فراهم شده است .

در ابعاد بین‌المللی نیز دانشگاه آزاد اسلامی همانند دیگر مراکز و موسسات علمی وپژوهشی بدلیل فضای تنش موجود میان ایران وکشورهای غربی در گسترش فعالیت‌های علمی ونیز بسط همکاری‌های چند سویه بین‌المللی با دشواری‌های مواجه بوده است. این درحالی است که دانشگاه آزاداسلامی با ایجاد واحدهای برون مرزی درمنطقه به ویژه در کشورهای مسلمان مسیر روشنی را برای توسعه ودیپلماسی علمی براساس افق 1404 ترسیم کرده است.

بی شک دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان نماد روشن خصوصی سازی ومنطبق براصل کلی 44 قانون اساسی کشور استراتژی‌های پویایی را برای گسترش همکاری‌ها وتعاملات با نهادهای علمی- دانشگاهی بین‌المللی پیش بینی کرده است. بی تردید در فردای حصول توافق تاریخی هسته ای ایران و گروه 1+5 در وین تلاش‌ها برای ارتقای فعالیت‌های علمی وگسترش همکاری‌ها در ابعاد منطقه ای و فرامنطقه ای نمود عینی تر هم خواهد یافت. در هرحال ظرفیت نرم افزاری وسخت افزاری دانشگاه آزاد اسلامی در پیوند مشترک با مراکز کشورهای اسلامی ازجمله سازمان اکو و نیز کنفرانس اسلامی و دانشگاه‌های معتبر دنیا امر مبرهنی است .

فلذا هر گونه گسست در مسیر عقب ماندگی و آغاز یک رشد پایدار در گرو تقویت بنیان‌های علمی و رشد دانش در حوزه‌های مختلف است. دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان شجره طیبه انقلاب اسلامی برای فائق آمدن بر مشکلات موجود تدابیر صحیحی را اندیشده و با محور قراردادن توسعه کیفی درصدبومی سازی تکنولوژی و فناوری جدید روز در کشور است.

در این مسیر باید فرهنگ سازی نمود و ذائقه عموم مردم را نیز به مصرف کالاها و اجناس داخلی سوق داد؛ باید توجه داشته باشیم که کشورهای صنعتی نیز برای نیل به توسعه پایدار به رشد دانش از طریق مراکز علمی خویش وتربیت نیروهای خلاق ومتخصص در حوزه‌های مختلف همت ورزیدند؛ کاری که ژاپن و آلمان پنجاه سال پیش صورت دادند و توانستند با ایجاد انگیزه و روحیه خودباوری اقتصاد ویران شده کشور خود را پس از ویرانی در جنگ جهانی دوم بازسازی کنند و به رشد اقتصادی قابل توجهی دست یابند .

براین اساس دانشگاه آزاداسلامی به عنوان نماد عالی آموزش کشور با اقتباس از اسناد بالادستی از جمله قانون اساسی ، سند چشم انداز بیست ساله ، نقشه جامع علمی کشور و نیز سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها با تدوین راهبردهای مدون رسالت اصلی خویش را در تحقق ارزش‌های دینی و آرمان‌های ملی در سه حوزه آموزشی ، پژوهشی وفناوری نوین محقق می‌سازد.

* پژوهشگر و معاون پژوهشی پژوهشکده علوم اجتماعی و انقلاب