جعفری: در قضیه گرانی بنزین بستری برای پاسخگویی و روشن کردن افکار عمومی وجود نداشت/ یادگاری:جریان دانشجویی پیگیر مطالبات بحق مردم است

به گزارش خبرنگار حوزه تشکل‌های دانشگاهی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، با توجه به نقش و جایگاه دانشجویان در حل مسائل کشور و پیگیری مطالبات مردم، خبرگزاری آنا را بر آن داشت تا در راستای سیاست ذاتی خود در گفتگویی پای صحبت دانشجویان نشسته و با ارائه راهکارهایی درخصوص نحوه مطالبه‌گری با آن‌ها به گپ و گفت پرداخته است.

در این نشست پای صحبت‌های دانیال یادگاری دبیر جنبش عدالت‌خواه و محمدصادق جعفری دبیر هسته مطالبه‌گری بسیج دانشجویی دانشگاه‌های آزاد کشور نشستیم که در ادامه مشروح گفتگوی خبرگزاری آنا با شرکت‌کنندگان در این نشست را می‌خوانید.

آنا: نقش دانشجویان را در حل مسائل کشور چطور ارزیابی می‌کنید؟

محمدصادق جعفری: ما به این اصل قائل هستیم که دانشجو در کنار علم و دانشی که در دانشگاه کسب می‌کند، می‌تواند در کنار نهادهایی که وظیفه دولتی و نظارتی را در سطح جامعه دارند مطالبه‌گر و دیده‌بان جامعه باشد. مسئله مهم‌تر آنکه دانشجو علاوه بر مطالبه‌گر بودن باید در جامعه به‌عنوان یک جریان پیشرو باشد، این اتفاق موجب جلوگیری از برخی معضلات و مشکلات در کشور می‌شود.

به‌طور مثال تسخیر لانه جاسوسی یکی از دغدغه دانشجویان بود اما چون در جامعه پیشرو بودند این حرکت را به گفتمان عمومی تبدیل کردند؛ و بعداً مشخص شد که سفارت آمریکا لانه جاسوسی بود. پس اگر دانشجو، جریان پیشرو نباشد و نتواند مسائل خود را به دغدغه مردم تبدیل کند، مسائلی دیگری مثل ورود زنان به ورزشگاه و... به گفتمان عمومی جامعه تبدیل می‌شود و به طبع آن‌هم، بسیاری از تشکل‌های دانشجویی همان مسئله را مطالبه می‌کنند که هیچ دردی از مردم دوا نمی‌کند. پس فعالیت دانشجویی در صورتی مهم است که پیشرو باشد و بتوانند مردم را در جهت درست سوق دهد.

دانیال یادگاری: انقلاب اسلامی بر مبانی و اتکا بر فضای اسلام ناب شکل گرفته است اما در جایی که حاکمیت توانسته بستری جهت پاسخگویی به وجود آورد مطالبه‌گری مورد پذیرش همه بوده است، پس ماهیت انقلاب اسلامی با منطق مطالبه مشکلی ندارد. متناسب با نقشی که جریان دانشجویی در حاکمیت دارد و به میزانی که جنبش دانشجویی برای خودش نقش تعریف کرده است، سعی شده موضوعاتی که در انقلاب اسلامی وجود دارد و فراموش شده‌اند یا دستخوش بازی‌های سیاسی قرار گرفته‌اند که بر مبنای تفکر امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری مطالبه‌گری کنند.

نگاه جریان دانشجویی تنها گفتن نقاط ضعف نیست بلکه پیشرفت‌های زیادی هم حاصل‌شده و لازم است نسبت به رشد و پیشرفت هم بحث کنیم؛ اما ما وظیفه جریان دانشجویی را صرفاً مطالبه‌گری تک‌سویه نمی‌دانیم، بلکه باید در بستر اجرا و فعالیت‌های عملیاتی و رفع برخی شبهاتی که در فضای جمهوریت وجود دارد، به حاکمیت کمک شود چراکه اگر صرفاً مطالبه‌گری یک‌سویه باشد و جریان دانشجویی همچنان نتواند نسبت به اولویت‌های حال حاضر کشور تحلیلی درستی ارائه دهد یا نسبت به اتفاقات کشور تبیین درستی نداشته باشد، سبب غُر زدن می‌شود و ما این نوع مطالبه‌گری را مردود می‌دانیم.

آنا: مطالبه‌گری دانشجویان و تشکل‌های دانشجویی برای حل مسائل کشور چگونه باید باشد؟

محمدصادق جعفری: باید این پرسش را مطرح کرد که چرا دانشجویان امروزی با وجود امکانات بیشتر و فضای باز در جامعه خود پیشرو نیستند؟ علت آن است که متأسفانه ما دانشجویان در یک بازه زمانی در دانشگاه، درگیر مسائل زرد شدیم؛ که از دغدغه مردم کف جامعه به دور بود و گاه نیز به پیاده‌نظام برخی احزاب سیاسی تبدیل شدیم. هرچند این وضعیت به‌خصوص در اتفاقات اخیر مثل کارخانه‌ها خوزستان یا هپکو اراک بهتر شده اما همچنان در برخی دانشگاه‌ها این نگاه وجود دارد. تا زمانی که ما دردی را از مردم دوا نکرده باشیم و اعتماد آن‌ها جلب نشده باشد نمی‌توانیم مسائلی مثل برجام، پالرمو و... را برای آن‌ها تبیین کنیم.

البته الآن وضعیت بسیار بهتر شده به‌طوری‌که در دهه ۸۰ مطالبه‌گری جریان دانشجویی نسبت به مسائلی مثل انرژی هسته‌ای شروع شد، برخی می‌گفتند این مسائل به شما چه ربطی دارد؟ یا می‌گفتند حق ندارید قوه قضائیه را نقد کنید اما این روند بهتر شده و در مسائل مختلف که قبلاً ضدانقلاب‌ها زمین بازی را طراحی می‌کردند، اما امروز زمین بازی تحت کنترل ماست، برخی می‌گویند جامعه دچار ناامیدی شده ولی ما به این اعتقاد نداریم، البته قبول داریم به امید مردم خدشه وارد شده که پیگیری مطالبات عموم جامعه توسط تشکل‌ها می‌تواند به حل بسیاری از این مسائل کمک کند.

دانیال یادگاری: جریان دانشجویی را باید متناسب با واقعیات فضای کشور و ساختار تصمیم‌گیری بسنجیم که در هر دوره این قضیه متفاوت است. در حال حاضر جنبش دانشجویی بسیار عاقلانه و در بستر اجرایی کشور نقش خود را پیدا کرده است. در فضای فعلی انقلاب اسلامی هم مهم‌ترین مسئله این بوده که جریان دانشجویی بتواند در کنار بستر تصمیم‌گیری کشور باشد چون نوع تصمیم‌گیری در هر سه قوه فاصله زیادی با دغدغه‌های مردم دارد که علت هم فاصله‌شان با ولایت است.

جریان دانشجویی پیگیر مطالبات بحق مردم است

اما به‌عنوان‌مثال صداوسیما آسیب‌های زیادی در محتوای سبک زندگی مردم وارد کرده است که آسیب‌شناسی‌های صورت گرفته معطوف به راه‌حل بوده؛ اما جریان دانشجویی نتوانسته نقش خود را در بستر حل مسئله صداوسیما پیدا کند، به این دلیل که بستر تصمیم‌گیری صداوسیما اجازه نداده است این نوع نگاه از جریان دانشجویی دنبال شود؛ و حتی حاضر به پاسخگویی باشند.

قبول داریم که نقش جریان دانشجویی در کشور کاهش پیداکرده است چراکه اولویت آن‌ها دغدغه مردم نیست و گاه نیز در برخی موضوعات ارتباط خود را با مردم از دست داده است؛ اما نمی‌پذیریم از مردم فاصله گرفته، بسیاری از ساختارهای تصمیم‌گیری و نگاه‌هایی که بعد از گذشت ۴۰ سال جنبش دانشجویی را همچنان خطر می‌دانند و تمام تلاش خود را برای ایجاد فاصله بین جریان دانشجویی و مردم می‌کنند. این تفکر حتی در مسائلی مثل اعتراضات کارگری به‌جای پاسخگویی به کارگران و تصمیم به حذف آن‌ها می‌گیرند و نه تحلیل درستی برای حل مسئله‌دارند و نه اجازه مطرح‌شدن دغدغه دانشجویان را می‌دهند.

آنا: به نظر شما مشکل از ساختار دیوانسالاری کشور است یا افراد مسئول در این ساختار؟

دانیال یادگاری: نمی‌شود گفت فقط ساختار مشکل دارد، ما می‌گوییم فاصله سه قوه با مردم زیاد شده اما درعین‌حال می‌بینیم از زمان ریاست آقای رئیسی در قوه قضاییه این فاصله کاهش پیدا کرده است؛ ولی نگاهمان بر این بوده که ساختار تصمیم‌گیری در فضای کمبودهای فعلی کشور به سمت مردم نبوده است.

محمدصادق جعفری: متأسفانه در کشور شاهد فضای بسته‌ای بودیم که تا دانشجو آمد حرفی بزند، عده‌ای سعی در ساکت کردن او داشتند، من این مسئله را از مسئولان می‌دانم که با سکوت دانشجو سعی در ایجاد حاشیه امن برای متخلفان هستند. الآن در قوه قضائیه تغییر و تحولی رخ‌داده است و با اقداماتی که صورت گرفته این دید به وجود آمده که مردم حرفشان شنیده می‌شود، بنابراین اعتماد آن‌ها افزایش‌یافته است.

 آنا: نحوه درست عدالت‌خواهی دانشجویان به چه صورت می‌تواند باشد؟

دانیال یادگاری: نقش جریان دانشجویی متناسب با ساختارهایی که وجود دارد، محدود است اما تلاش خود را برای نشان دادن نقش خود کرده‌ایم به این علت از مشکلات آن صحبت نمی‌کنم و قبول ندارم که در روند مطالبه‌گری دانشجویان حداقل در مسائل اخیر که نگاه امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری را دنبال کرده‌اند اشتباهی رخ‌داده باشد و شاید می‌توانستند نقش خود را افزایش دهند و یا تدبیر بهتری در برخی موضوعات داشته باشند اما نگاه جریان دانشجویی پیگیری مطالبات بحق مردم بوده که مسئولان یا نمایندگان باید پیگیر آن می‌شدند که نشدند.

به نظر بنده اشتباهی که در ساختار تصمیم‌گیری کشور رخ داده، نگاه ضابطین قوه قضائیه بوده است؛ که متأسفانه همچنان نتوانسته‌اند مدلی برای نحوه برخورد با مطالبه مردم داشته باشند. به‌طوری‌که هرگونه مطالبات مردم را به‌عنوان خطر شناسایی می‌کنند و باعث این تحلیل در فضای بیرون می‌شوند و مسئولان توانایی و ساختاری برای پیگیری مطالبات ندارند. همچنین نه مجلس و نه دولت تلاشی در جهت پیگیری این مطالبات را از خود نشان نداده‌اند که در نهایت باعث سوءاستفاده ضدانقلاب می‌شود. خواهش ما این است که ابتدا مطالبات ما فهم و متناسب با آن اقدام شود و این وظیفه مسئولان است که صف مطالبات بحق مردم از اشرار را جدا کنند.

ما در ساختار معتقد به نقص هستیم نه بن‌بست. باید تلاش کرد تا فاصله آن با نگاه آرمانی کاهش پیدا کند. جریان دانشجویی متأسفانه در حال تبدیل به یک جریان کاریکاتوری در مسائل کشور می‌شود. آن‌هم به این علت که اولین و آخرین اقدام را تجمع می‌دانند یعنی به دنبال تبیین و آسیب‌شناسی نیستند و چون تحلیل درستی از آسیب‌ها ندارند فضای مطالبه‌گری در کشور را در مسیری که به بن‌بست منتهی می‌شود، می‌دانند درنتیجه به یک ناامیدی می‌رسند و این ناامیدی نتیجه ساختارهای کشور نیست بلکه به دلیل مطالبه‌گری نادرست است.

در قضیه گرانی بنزین بستری برای پاسخگویی و روشن کردن افکار عمومی وجود نداشت

محمدصادق جعفری: به نظرم خیلی منفعتی در نقد و بیان کردن اشتباهات جنبش دانشجویی در مطالبه‌گری وجود ندارد اما معتقدم می‌توانست بهتر از این‌ها باشد و راه زیادی تا پخته شدن آن وجود دارد. علتش هم این است که مطالبه‌گری‌هایی به این شکل که دانشجویان از نزدیک درد مردم را بشنوند و پیگیر آن شوند، تازه شروع شده است. به‌طور مثال در برجام ما نتوانستیم مردم را متقاعد کنیم اما در مسئله FATF خیلی بهتر عمل کردیم.

الآن وقت تشویق جنبش دانشجویی است حتی اگر هم جایی اشتباه می‌کنند، اما من آن را ارج می‌نهم تا اینکه مطالبه نکنند. در بحث مطالبه‌گری باید از تجربه افراد موفق در این زمینه کمک گرفت و آن‌ها را آموزش داد کاری که ما در قرارگاه احمدی روشن و قرارگاه مطالبه‌گری سازمان بسیج دانشجویی با برگزاری دوره‌های مطالبه‌گری انجام می‌دهیم تا از تجربه افراد استفاده کنیم.

آنا: با توجه به اتفاقات اخیر چرا مردم برای بیان مطالبات خود به تجمع در خیابان روی آورند؟

دانیال یادگاری: بخشی از آن به دلیل نقص در پیگیری و فضای فعلی حاکم بر کشور و مسئولان است؛ که متأسفانه ساختارهای موجود جهت پیگیری مطالبات مردم مناسب عمل نکرده‌اند. یا گاه نیز در تصمیماتی که در کشور اعمال‌شده دقت لازم در وضعیت معیشت مردم نداشته یا حتی اصلاً مردم هیچ نقشی در آن نداشته‌اند و بعد از آن دستگاه‌هایی که باید پیگیر حقوق عامه می‌شدند، اقدامی نکرده‌اند درنهایت مردم تنها راهی که بتوانند حرف خود را بزنند تجمع بوده است.

واقعاً پرسش و ابهام مردم باید در کجا رفع شود؟ اگر تصمیمی توسط سران قوا گرفته شده است متناسب با آن باید پاسخگویی وجود داشته باشد. صرف اینکه همه سکوت کنند تا رهبر انقلاب سخن بگوید، این پاسخگویی نیست، در همین اتفاقات اخیر گرانی بنزین شجاعت برخی مسئولان محک زده شد که عدم شجاعت آن‌ها باعث هزینه دادن رهبری شد. وقتی صداوسیما حاضر نیست میز خطابه خود را جلوی مردم بگذارد تا مسائل خود را بیان کنند، پس مردم باید حرفشان را کجا بزنند؟

محمدصادق جعفری: متأسفانه ایرادی که وجود دارد این است که مثلاً تا یک کارگر خود را روی ریل نیندازد کسی نمی‌رود حرفش را بشنود؛ درنهایت اعتراض آن‌ها از کارخانه وارد شهر و تبدیل به اغتشاش می‌شود. مسئله بعدی که در همین قضیه گرانی بنزین هم رخ داد جدای از اینکه آقایان روزه سکوت گرفتند تا رهبری به میدان بیایند وقتی تصمیمی گرفته می‌شود باید بستری هم برای پاسخگویی و روشن کردن افکار عمومی ایجاد شود.

وقتی مردم در وضعیت سخت معیشتی قرار داشته باشند و به‌یک‌باره گرانی بنزین هم به آن اضافه شود در کنار آن عدم پاسخگویی هم وجود داشته باشد باعث می‌شود مردم این تصمیم را قبول نکنند و تجربه‌های قبلی سوزاندن سطل آشغال و... را هم دیده‌اند بنابراین وقتی هنجار آن‌ها شنیده نمی‌شود به ناهنجاری روی خواهند آورد. از طرفی هم‌بستر برای یک عده سوءاستفاده‌گر آماده می‌شود و بین مردم می‌روند و متأسفانه این ناکارآمدی وجود دارد که مسئولان نتوانسته صف مردم را از اغتشاش‌گران جدا کند که باز در اینجا مردم ضرر می‌کنند نه حرف خود را می‌زنند و نه به مطالبه بحق خود می‌رسند.

*گفتگو از علیرضا غفاری

انتهای پیام/4133/پ