فناوری نانو در مهندسی عمران دریچه‌ای به‌سوی پیشرفت و توسعه/ سنگ مصنوعی چگونه تولید شد؟
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا از خمینی‌شهر، رشته مهندسی عمران پیش از این با عنوان مهندسی راه و ساختمان شناخته می‌شد و تأکید عمده آن بر محاسبات و اجرای ساختمان بود. اخیراً با مطرح‌شدن مباحث جدیدی که در فناوری نانو و دیگر زمینه‌های نو رویکردهای تازه‌ای در این رشته ایجاد شده از این‌رو بر آن شدیم تا با محمد رئیسی مدیرعامل شرکت نانوفناوران ساختمان، مستقر در مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر و مدیر گروه رشته عمران این واحد دانشگاهی در این رابطه گفتگویی داشته باشیم.
محمد رئیسی درباره رشته مهندسی عمران و گرایش‌های آن می‌گوید: «این رشته بیانگر کاربرد علم در ایجاد سازندگی و عمران کشور است؛ هر بنایی که مربوط به به آبادی هر کشور می‌شود مانند ساختمان، پل، تونل، سد، جاده، مخازن، در حیطه فعالیت‌های مهندس عمران قرار می‌گیرد. با توجه به دامنه وسیع فعالیت مهندسی عمران، دانشجویان این رشته در مقطع کارشناسی باید طیف گسترده‌ای از علوم را آموزش ببینند.»
وی می‌افزاید: «دانشجویان در مقطع کارشناسی، آموزش می‌بینند تا با مصالح ساختمانی شناخت کافی پیدا کنند، با سازه‌های مختلف آشنا شوند و با رفتار سازه‌ها در مواجهه با بارهایی مثل بار زلزله، بار آب، بار خاک و غیره آشنا شوند تا بتوانند آنها را طراحی کنند.»
مدیر گروه رشته عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر اضافه می‌کند: «با توجه به دامنه گسترده این رشته، دانشجویان در مقطع کارشناسی در هر یک از زمینه‌های مختلف تعدادی واحد درسی مثل مصالح ساختمانی، مکانیک خاک، مکانیک سیالات، طراحی سازه‌های فولادی، طراحی سازه‌های بتنی، راهسازی، روش‌های اجرایی ساختمان، اصول مدیریت ساخت، مهندسی آب و فاضلاب و غیره را می‌گذرانند و دانش لازم اولیه را برای آغاز فعالیت کاری فرامی‌گیرند.»
رئیسی مطرح می‌کند: دارندگان دیپلم دبیرستان می‌توانند در رشته «کارشناسی پیوسته مهندسی عمران» و دارندگان مدرک کاردانی در رشته «کارشناسی ناپیوسته مهندسی اجرایی عمران» در دانشگاه مشغول به تحصیل شوند. دانشجویان رشته کارشناسی پیوسته مهندسی عمران 145 واحد و دانشجویان کارشناسی ناپیوسته 75 واحد درسی برای فارغ‌التحصیلی باید بگذرانند. در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری بسته به اینکه دانشجویان در چه گرایشی تحصیل می‌کنند، مطالب علمی مرتبط با آن گرایش را با جزئیات بیش‌تری نسبت به مقطع کارشناسی آموزش می‌بینند.
وی عنوان می‌کند: «در مقطع تحصیلات تکمیلی، مهندسی عمران دارای گرایش‌های متعددی مثل سازه، زلزله، ژئوتکنیک، سازه‌های هیدرولیکی، مدیریت ساخت، مدیریت منابع آب، راه و ترابری، حمل‌ونقل، سازه‌های دریایی و مهندسی محیط‌زیست است. فارغ‌التحصیلان مهندسی عمران می‌توانند پس از فارغ‌التحصیلی در یکی از زمینه‌های طراحی، اجرا یا نظارت بر اجرای بناها فعالیت کنند.»
مدیر گروه رشته عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر بیان می‌کند: «هر مهندس عمران می‌تواند عضو سازمان نظام‌مهندسی ساختمان شوند و پس از کسب سه سال سابقه کار در امتحاناتی که توسط وزارت راه و شهرسازی برگزار می‌شود، شرکت کند و پس از موفقیت در آزمون، پروانه اشتغال به کار مهندسی از اداره کل راه و شهرسازی دریافت کند. مهندسان عمران می‌توانند به‌عنوان کارشناس رسمی دادگستری پس از قبولی در آزمون مربوط فعالیت کنند.»
تولید پوشش‌دهنده‌های ساختمانی با فناوری نانو
رئیسی با بیان اینکه افزایش جمعیت شهرها باعث توسعه عمودی شهرها و رغبت مردم و مسئولان بخش ساختمان به سمت بلندمرتبه‌سازی شده می‌گوید: «نمای ساختمان‌ها از اجزای اصلی منظر شهری محسوب می‌شوند و زیبایی آنها ازنظر روان‌شناسی احساس بسیار خوبی در ساکنان شهر ایجاد می‌کند. آلودگی‌های مختلف ازجمله آلودگی ناشی از دود وسایل نقلیه و کارخانه‌ها باعث کثیف شدن نمای ساختمان‌ها می‌شود و پس از گذشت چند سال باعث تیرگی نمای ساختمان‌ها که معمولاً از آجر، سنگ یا بتن است، می‌شود.»
وی در مورد اهمیت استفاده از پوشش‌های محافظ‌نما تشریح می‌کند: استفاده از پوشش‌هایی بر روی سطح نمای ساختمان به‌ویژه ساختمان‌های بلندمرتبه که بتواند از کثیف و تیره شدن نما جلوگیری کند امروزه بیش‌ازپیش مورد توجه گرفته است.این پوشش‌ها که بر روی سطوح آجر، سنگ و بتن قرار می‌گیرند، به دو دسته «پوشش‌های آب‌گریز» و «پوشش‌های خودتمیزشونده» تقسیم‌بندی می‌شوند.
مدیر گروه رشته عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر ادامه می‌دهد: «پوشش‌های آب‌گزیر با ایجاد غشای نفوذناپذیر بر روی سطح(آجر، سنگ و بتن) از ارتباط بین سطح و عامل آلوده‌کننده جلوگیری می‌کنند و در این صورت بارش باران این آلودگی از سطح شسته می‌شود؛اما پوشش‌های خود تمیزشونده به کمک اشعه UV خورشید با واکنش شیمیایی با آلودگی‌های آلی(مثل دوده خارج‌شده از اگزوز خودروها)، آلودگی را از سطح نما محو می‌سازد؛ به‌طوری‌که آلودگی دیگر قابل رؤیت نیست.»
رئیسی اضافه می‌کند: «پوشش‌های آب‌گریز به تنهایی قابلیت تمیزکردن سطوح را ندارند و حتماً برای این کار نیاز به آب دارند. پوشش‌های خودتمیز شونده نیز در صورتی می‌توانند به کمک اشعه UV خورشید سطوح را تمیز کنند که آلودگی‌ها در داخل سطح نفوذ نکرده باشند؛ بنابراین پوشش‌های آب‌گریز و خودتمیزشونده به تنهایی نمی‌توانند از تیره و کثیف نشدن نماها جلوگیری کنند.»
وی در رابطه با تولید پوشش‌دهنده‌های ساختمانی، نانو پوشش‌های آب‌گریز و خود تمیزشونده با تلفیق فناوری نانو در شرکت نانوفناوران ساختمان مستقر در مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر عنوان می‌کند: «بر اساس تحقیقات انجام‌شده در چند سال اخیر در گروه عمران این واحد دانشگاهی پوششی مبتنی بر فناوری نانو تولید شده که هر دو خاصیت آب‌گریزی و خودتمیزشوندگی را با هم دارد؛ یعنی علاوه بر اینکه از نفوذ آلودگی به درون نما جلوگیری می‌کند، به کمک اشعه UV خورشید، آلودگی را از سطح نما محو می‌سازد.»
تولید سنگ مصنوعی از ضایعات سنگ‌ها
این محقق درباره تولید سنگ مصنوعی از ضایعات سنگ‌ها و به‌نوعی بازیافت سنگ به آنا می‌گوید: «یکی از الزامات توسعه پایدار محافظت از محیط‌زیست و منابع طبیعی به‌عنوان میراث بشر به‌گونه‌ای که علاوه بر پاسخگویی به نیازهای نسل حاضر، ظرفیت پاسخگویی به نیازهای نسل آینده را نیز داشته باشد؛ بنابراین حفظ محیط‌زیست یکی از ارکان اصلی توسعه پایدار است.»
رئیسی تصریح می‌کند: «حفاظت از محیط‌زیست باید در طراحی استراتژی و سیاست‌های مربوط به بخش‌های برنامه‌ریزی شهری، صنعت، کشاورزی، حمل‌ونقل، انتخاب تکنولوژی نیز فعالانه مداخله داشته باشد تا بتواند زمینه رسیدن به توسعه پایدار را فراهم کند.»
وی بیان می‌کند: «طبق آمار و اطلاعات جمع‌آوری‌شده از سازمان صنایع ایران، سالانه حدود 6هزار و 500 کارخانه سنگ‌بری مشغول به فعالیت هستند. در پروسه تولید سنگ که شامل استخراج، بریدن و صیقل است، حدود 50 درصد از مواد معدنی استخراج‌شده تبدیل به ضایعات خشک می‌شود. به‌طور کلی برای تولید یک سنگ طبیعی به ضخامت 20 میلی‌متر، چیزی در حدود 5 میلی‌متر از آن تراشیده می‌شود که این مقدار چیزی حدود 50 درصد از کل ضایعات خشک تولیدی در پروسه تولید سنگ را تشکیل می‌دهد که عمدتاً به‌صورت دوغاب و پودر هستند.»
مدیر گروه رشته عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر اظهار می‌کند: «دانشگاه آزاد اسلامی با هدف کمک و ارتباط بیشتر با صنعت اقدام به تأسیس مرکز بین‌المللی تحقیقات و مطالعات سنگ‌های ساختمانی ایران کرده و با ارتباط با کارخانه‌های سنگ‌بری و انجمن‌های فعال در زمینه سنگ در حال شناخت مشکلات صنعت سنگ و کمک برای حل مشکلات آن بوده و پروژه تحقیقاتی تولید سنگ مصنوعی با استفاده از ضایعات نیز در همین راستا تعریف شده است.»
رئیسی عنوان می‌کند: «حجم زیاد ضایعات تولیدشده در فرایند تولید سنگ، عمدتاً در طبیعت رها می‌شوند که از یک طرف باعث از بین رفتن محیط‌زیست و از طرف دیگر باعث اعمال هزینه اضافی به کارخانه‌های تولید سنگ برای انتقال این مواد ضایعاتی به مناطق رهاسازی می‌شود. استفاده از این ضایعات در صنایع مختلف ازجمله صنعت ساختمان با کاهش آلودگی محیط‌زیست، باعث جلوگیری از کاهش منابع معدنی می‌شود و بنابراین بستر بسیار مناسبی را برای رسیدن به توسعه پایدار فراهم می‌کند.»
وی درباره تولید سنگ مصنوعی از ضایعات سنگ‌ها می‌گوید: «با توجه به لزوم استفاده از ضایعات سنگ و نظر به اینکه تعداد زیادی کارخانه سنگ‌بری در خمینی‌شهر و نیز شهرک صنعتی محمودآباد که نزدیک دانشگاه آزاد اسلامی خمینی‌شهر قرار دارد، وجود دارند، در گروه عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر مجموعه‌ای از تحقیقات هدفمند برای استفاده از این ضایعات به‌منظور بهره‌گیری در ساخت قطعات ساختمانی برنامه‌ریزی شد که در حال انجام است. »
مدیر گروه رشته عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر می‌افزاید: ««در شهرک صنعتی محمودآباد و داخل خمینی‌شهر تعداد زیادی کارخانه‌های سنگ‌بُری وجود دارد و این کارخانه‌ها دارای مشکلات متعددی ضایعات سنگ هستند به همین منظور در یکی از پروژه‌های تحقیقاتی، موفق به ساخت سنگ مصنوعی با استفاده از این ضایعات شد؛ به‌طوری که سنگ مصنوعی ساخته‌شده هم ازنظر مقاومتی دارای مشخصات بسیار خوبی است و هم می‌توان در این راستا سنگ‌های مصنوعی با ابعاد و رنگ‌های مختلفی تولید کرد.»
رئیسی درباره گرایش‌های رشته عمران در دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر به آنا می‌گوید: در این واحد دانشگاهی در مقطع کارشناسی در هر دو رشته «کارشناسی پیوسته مهندسی عمران» و «کارشناسی ناپیوسته مهندسی اجرایی عمران» دانشجو آموزش داده می‌شود. در مقطع کارشناسی ارشد گرایش‌های سازه، سازه‌های هیدرولیکی، مدیریت منابع آب و در مقطع دکترا گرایش سازه وجود دارد.
وی در مورد تفاوت رشته مهندسی عمران با رشته مهندسی معماری توضیح می‌دهد: «در یک ساختمان، مهندس معمار جانمایی فضاهای داخلی مثل اتاق‌ها، سالن، سرویس بهداشتی، حمام، آسانسور، پارکینگ و نمای ساختمان را طراحی می‌کند؛ اما مهندس عمران ابعاد اعضای سازه مثل تیر، ستون و پی را طراحی می‌کند. مهندسی معماری یک رشته هنری است. افرادی بیشتر موفق هستند که ذوق هنری داشته باشند. در این رشته دروس ریاضی و فیزیک که دانش‌آموزان در دبیرستان می‌گذرانند، کاربرد کمتری دارد.»
مدیر گروه رشته عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر در رابطه با امکانات این واحد دانشگاهی بیان می‌کند: «برای انجام تحقیقات کاربردی لازم است که آزمایشگاه به تجهیزات مورد نیاز مجهز شود. در این واحد دانشگاهی بسته به پروژه‌های تحقیقاتی تعریف‌شده، کارگاه و آزمایشگاه عمران به امکانات و دستگاه‌های لازم مجهز شده و اکنون امکانات خوبی برای انجام فعالیت‌های تحقیقاتی در دسترس است و تصمیم مدیریت دانشگاه نیز بر این قرار دارد که کارگاه عمران بیش‌ازپیش تجهیز شود تا بتوان تحقیقات کاربردی بیش‌تری انجام شود.»
گفتگو از حسین رحیمی
انتهای پیام/4121/
انتهای پیام/