ابزری؛ طبیبی از دیار فارس

به گزارش خبرنگار حوزه آیین و اندیشه گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، بارها شنیده‌ایم که گذشته چراغ راه آینده است. این چراغ در مسیری که به ساختن بنای تمدن ایرانی اسلامی می‌انجامد کاربرد بیشتری دارد. چراغی که انوار روشنگرش حاصل تلاش صدها حکیم، هنرمند و فیلسوف مسلمان است که از قرن ها پیش خشت به خشت این بنای سترگ را روی هم گذاشته‌اند.

با شما مخاطب گرامی قراری گذاشته‌ایم تا هر روز به بهانه عددی که تقویم برای تاریخ آن روز به ما نشان می‌دهد، به زندگی یکی از مشاهیر و بزرگان تاریخ کهن ایران و اسلام مختصر اشاره‌ای کنیم تا بتوانیم پس از یک سال، با این انوار روشنگر چراغ تمدن و فرهنگ آشنا شویم. به این منظور هر روز صبح، بخشی از تاریخ کهن خود و افتخارات آن را مرور خواهیم کرد.

برای خوشه‌چینی از این خرمن دانش و فرهنگ، جلد اول کتاب «تقویم تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران» تألیف دکتر علی‌اکبر ولایتی که به سال ۱۳۹۲ در انتشارات امیرکبیر به زیور طبع آراسته شده، بهره برده‌ایم.

چنان‌که در بهره‌‌‌های پیشین گفته آمد،طب حکمت و اخلاق پزشکی از زمینه‌های علمی موردتوجه حضرت رسول اکرم (ص)، ائمه هدی(علیهم السلام) اولیای دین و اندیشمندان و بزرگان تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران بوده است.

در گستره تاریخی ایران، نام‌های برجسته‌ای از حکما و اطبای نام‌آوری می‌درخشد. بعضی نام‌آشنا هستند و نام بعضی، به سبب غفلت ما مغفول مانده‌ است. از آن میان یکی، «علی بن محمد ابزری»، حکیم و طبیب ایرانی دوران آل مظفر است. او از مردمان ابزر (افزر) از فارس بود و تحصیلات مقدماتی خود را در همان‌جا گذراند. ابزری روزهای پایانی عمر خویش را نیز در روستایی از روستاهای ابزر به نام کُماسج سپری کرد. سال‌های پایانی عمر او با یورش‌های تیمور به ایران و هراس عمومی مردم از این واقعه مصاف بود که این امر در آثار ابزری نیز نمایان است. ابزری در 815 ه.ق درگذشت.

از ابزری سه اثر در طب به‌جا مانده است که عبارتند از: المختصر فی‌الطب، دستور الاطباء؛ و شرح تصریف زنجانی.

نسخه‌ای از المختصر فی‌الطب در کتابخانه شخصی فخرالدین نصیری محفوظ بوده است. از دستور الاطباء نیز نسخه‌هایی در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران و کتابخانه دانشکده پزشکی نگه‌داری می‌شود. موضوع این دو کتاب، طب است. شرح تصریف زنجانی نیز کتابی است درباره صرف و شرحی است بر «العزی فی‌التصریف»، نوشته «عمادالدین النحوی» (متوفی 655ق) به نظر می‌رسد که کتاب ایضاح العلاج نیز از آثار طبی او باشد.

انتهای پیام/4104/