علت اصلی افزایش قیمت بنزین چیست؟ /حرکت پارتیزانی دولت با دورزدن مجلس

عباس علوی راد در گفتگو با خبرنگار حوزه انرژی گروه اقتصادی خبرگزاری آنا گفت: حسن روحانی بعد از مرثیه‌سرایی برای وضعیت بسیار نامناسب اقتصاد ایران در سفر به یزد و کرمان، قیمت بنزین را به شکل کم‌سابقه‌ای افزایش داد.

وی افزود: در مورد افزایش قیمت بنزین اقتصاددانان ایران در دو طیف قرار می‌گیرند. عده‌ای موافق و عده‌ای دیگر نیز مخالف هستند؛ اما نکته اینجا است که زمان کنونی وقت مناسبی برای این اتفاق نبود.

این استاد اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اینکه اقتصاد ایران سال پیش با یکی از پردامنه‌ترین تکانه‌های ارزی پس از جنگ تحمیلی مواجه بود اضافه کرد:‌ هنوز آواربرداری از خسارت‌های افزایش قیمت ارز ادامه دارد لذا خسارت‌های یک شوک جدید در این زمان احتمالاً از مزایای آن بیشتر خواهد بود؛ زیرا مردم به‌تازگی جهش قیمت دلار از سه هزار تومان به 12 هزار تومان را تجربه کردند و باید توجه داشت اثر روانی که این افزایش قیمت در مردم ایجاد می‌کند بسیار مخرب است.

علوی راد با بیان اینکه تأثیر افزایش قیمت بنزین بر روی قیمت تمام‌شده کالاها غیرقابل‌انکار است تصریح کرد:‌ نرخ تورم منتهی به دوازده ماه در مهرماه ۹۸ به ۴۲ درصد رسیده است و فشار افزایش هزینه زندگی علاوه بر دهک‌های پایین به‌طور بی‌سابقه‌ای دهک‌های میانی جامعه را هم سخت آزار می‌دهد. کافی است درصد افزایش حقوق سال ۹۸ افراد حقوق‌بگیر با نرخ تورم مورد اشاره مقایسه شود زیرا این مقایسه نشان می‌دهد که بر اساس مستندات و شواهد موجود این افزایش قیمت می‌تواند قیمت سایر کالاها را نیز افزایش دهد لذا در شرایط پیچیده تورمی کنونی، افزایش قیمت سوخت می‌تواند اثرات منفی را در اقتصاد کشور ایجاد کند.

وی با اشاره به اینکه کشور با بی‌سابقه‌ترین جنگ اقتصادی مواجه بوده و حفظ یکپارچگی ملی آحاد کارگزاران اقتصادی و همچنین خانوارها در این شرایط فوق‌العاده خاص، بسیار ضروری و بااهمیت است تأکید کرد:‌ شوک دولت روحانی ممکن است به این یکپارچگی آسیب وارد زند.

این استاد اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه تا زمانی که دولت زیرساخت‌های مناسب رفت‌وآمد شهروندان را مهیا نکند توقع عدم استفاده شهروندان از خودروی شخصی درخواستی غیرمنطقی است اضافه کرد: تجربه نشان داده است که بحث اصلاح الگوی مصرف در حوزه ناوگان حمل‌ونقل عمومی موفق عمل‌نکرده است زیرا در مرحله قبل به بهانه تأمین زیرساخت‌های مناسب قیمت حامل‌های انرژی بالا رفت اما وعده‌ها عملی نشد و پولی که از هدفمندی یارانه‌ها جمع شد به‌منظور اصلاح زیرساخت‌ها مصرف نشد و صرف هزینه‌های جاری شد.

علوی راد با تأکید بر اینکه دولت در اجرای سیاست افزایش قیمت سوخت از اصل غافلگیری استفاده کرده است تصریح کرد:‌ دولت به نظر کارشناسان اقتصادی توجهی نکرده است و در این مسیر نمایندگان مجلس را هم دور زده است. لذا در حال حاضر سیاست‌گذاری برای افزایش قیمت سوخت با مکمل حمایت یارانه‌ای مستقیم از دهک‌های تحت‌فشار (۱۸ میلیون خانوار موردنظر دولت) ممکن است با ناسازگاری زمانی مواجه شود و مشکلات بعدی به‌سختی قابل‌حلی ایجاد کند.

وی بیان کرد:‌ ایجاد تورم 4 تا 5 درصدی تا پایان سال غیرقابل‌انکار است. این در حالی است که متوسط تورم در دنیا سه و نیم درصد است. ممکن است استدلال‌های بسیار قوی به لحاظ مبانی نظری اقتصاد و شواهد میدانی برای اعمال یک سیاست اقتصادی وجود داشته باشد، لیکن زمان نامناسب اجرای آن می‌تواند سیاست مذکور را در دست‌یابی به اهداف موردنظر به‌طورکلی از مسیر منحرف کند.

این استاد اقتصاد دانشگاه آزاد اظهار کرد: در بسیاری از کشورهای دنیا بحث واقعی کردن قیمت حامل‌های انرژی انجام می‌شود؛ اما برای آن یک بسته سیاست‌گذاری در نظر گرفته می‌شود و بالا بردن قیمت‌ها یک قطعه از پازل این سیاست‌گذاری‌ها در این کشورها به‌حساب می‌آید.

علوی راد با اشاره به اینکه بنا به نظر اقتصاددانان باید در 5 ساله ششم توسعه هرسال قیمت‌ها را منطقی کنیم تا آرام‌آرام به قیمت واقعی برسیم اضافه کرد:‌ با عجولانه رفتار کردن جامعه را دچار واکنش می‌کنیم و این موضوع در شرایط حساس کنونی که به انتخابات پایان سال نزدیک می‌شویم سیاست درستی نبود و این سیاست‌های دوگانه و پارتیزانی عمل کردن شایسته مردم نیست و درصد پذیرش سیاست‌های اقتصادی توسط مردم را کاهش می‌دهد.

این استاد اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: در سفر استانی رئیس‌جمهور به یزد خبر از کشف میدان نفتی نیز به میان آمد که افزایش قیمت بنزین پس‌ از این هدیه‌ای که رئیس‌جمهور به مردم یزد دادند؛ بسیار بی‌تناسب بود؛ زیرا این افزایش وقتی واقعی به نظر می‌رسد که تقاضا بالا رود و عرضه کم شود و کشف یک میدان نفتی می‌تواند نشان دهد که ذخایر نفتی افزایش داشته است و این با قوانین اقتصادی تناسبی ندارد.

وی تأکید کرد:‌ در بحث افزایش قیمت بنزین مدام بحث الگوی مصرف مطرح می‌شود درحالی‌که این موضوع ابعاد وسیعی دارد و نمی‌شود قیمت بنزین را در استانداردهای دنیا مقایسه کنیم اما به مسئله حقوق مردم توجهی نکنیم! زیرا حقوق و درآمد مردم ما با حقوق و درآمد مردم در کشورهایی که قیمت حامل‌های انرژی را به رقم واقعی نزدیک می‌کنند فاصله دارد و باید گفت این تنها یک تصمیم عجولانه و یک‌بعدی از سوی دولت است که راحت‌ترین راه را برای حل مشکلات اقتصادی خود انتخاب کرده است.

انتهای پیام/4087/پ