از ثبت اختراع‌مان می‌ترسیم!/

به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانش‌بنیان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، بنده سجاد مهرابی هستم. بیش از یک سال است که مجموعه‌ای را با چند نفر از دوستان راه انداخته‌ایم. هدف‌مان هم این بود که پیرو دستوری که حضرت آقا در بحث تولید فرمودند، به‌جای اینکه مثل خیلی از شرکت‌های دانش‌بنیان تولیداتی را انجام دهیم که طرف حساب‌مان باید شرکت‌های خصوصی، دولت یا هر جایی باشد که ما برای به ثمر رساندنش باید رانت داشته باشیم یا بدون تعارف، رشوه بدهیم، برویم سراغ محصولاتی که با مردم طرف باشیم.

من در واقع می‌خواهم اصل قضیه را عرض کنم، خواستیم برویم سراغ محصولاتی که با مردم طرف باشیم و از این طریق جذب سرمایه کنیم. آن محصولات را تولید کرده و راهی بازار کنیم. در این مسیر چهار اختراع داشتیم. (البته اختراعات بیشتری بود اما چهار مورد را ذکر می‌کنم.) در هیچ‌کجای دنیا این چهار اختراع حتی نمونه‌های مشابه هم نداشت.

آنا: ثبت شده‌اند؟

مهرابی: متأسفانه نه. در ادامه دلیلش را هم خواهم گرفت.

آنا:در کدام دانشگاه درس خوانده‌اید؟

مهرابی: من در دانشگاه کاشان درس خوانده‌ام ولی دوستانی که در مجموعه فعال بودند از بچه‌های تربیت مدرس، بچه‌های دانشگاه‌های تهران و مالک اشتر هستند.

آنا:چهار نفر بودید؟

مهرابی: الان سه نفر هستیم البته یک بار تیم عوض شده است. این محصولات و این چهار اختراعی که به معنای واقعی اختراع بودند و به‌هیچ عنوان در هیچ‌کجای دنیا مانندی نداشتند، کاملاً برای خودمان است. ویژگی‌شان هم این بوده که اگرچه تکنولوژی بالایی نداشتن ولی نوآوری بودند. یک نمونه از آنها «بادام‌شکن» است(همانند گردوشکن‌های دستی در بازار). اختراعی که ما داشتیم با یک روش خیلی ساده و حرکت‌های خیلی ساده مکانیکی که مکانیزمش هم به هیچ‌عنوان نبود، بادام‌شکنی را اختراع کرده و نمونه‌اش را ساخته و خودمان هم استفاده می‌کنیم. 

کارآیی‌اش این است که حتی یک بچه پنج ساله به راحتی و بدون خطر بتواند گردو و بادام بشکند. این اختراع اکنون محصول شده ولی ثبت نشده است، زیرا می‌ترسیم آن را ثبت کنیم. جذب سرمایه نکرده‌ایم و می‌ترسیم در مراحل ثبت این اختراع از چنگ‌مان دربیاید و تا ما بتوانیم جذب سرمایه کنیم، جاهای دیگر آن را ساخته یا وارد کنند.

مابین این اقدامی که انجام می‌دادیم یکی از شرکت‌های پزشکی به ما اعلام کرد که لوله‌های شستشوی لوله آندوسکوپی وارد می‌شود و به هیچ‌عنوان در داخل تولید نشده است و پیشنهاد دادند که این را بسازیم. پس از مذاکرات بسیار گفتند این خیلی های‌تِک است، در ایران هم تولید نمی‌شود. نهایتاٌ ما این را ساختیم و تحویل‌شان دادیم. این محصول دو مدل دارد. یک مدل یک‌بار مصرف است و یک مدل دیگر از جنس استیل بوده و چندبار مصرف هستند. قیمت‌های‌شان نیز متغیر است؛ قیمت مدل‌های یک‌بار مصرف از 100 و 120 هزار تومان تا 250 هزار تومان و قیمت مدل استیل هم سال گذشته از 900 و خرده‌ای هزار تومان شروع می‌شده است. ما نمونه را ساخته و تحویلشان دادیم چون گفته بودند یک عدد می‌خواهیم.

آنا:اسم فنی لوله چیست؟

مهرابی: نام آنها Endoscope Cleaning Brush یا لوله شستشوی آندوسکوپی است. نمونه را درست کرده و به آنها دادیم.بعد که قیمت را به آنها گفتیم، گفتند خیلی زیاد است، ما نیم یورو می‌دهیم.

آنا:از کجا سفارش گرفته بودید؟

مهرابی: یک شرکت تجهیزات پزشکی بود که بین بیمارستان‌ها و مراکز درمانی پخش می‌کرد. به هر حال قیمتی که به اینها دادیم با توجه به وقتی که می‌گذاشتیم و چیزی که تولید می‌کردیم، انصافاً قیمت بالایی نبود. متأسفانه گفتند برای ما نیم یورو در می‌آید. کسانی که تجهیزات پزشکی هستند می‌دانند که نیم یورو در تجهیزات پزشکی واقعاً خنده‌دار و غیرممکن است. گفتند نیم یورو و حدود پنج شش هزار تومان برای ما درمی‌آید و قیمتی که شما می‌گویید به‌صرفه نیست. ما حدوداً 15 هزار تومان پیشنهاد قیمت دادیم. گفتیم 10 هزار عدد از ما بخرید تا با توجه به تعداد بالای سفارش بتوانیم قیمت را کاهش دهیم.

شما وقتی می‌خواهی از بیرون سفارش بدهید که نمی‌توانی فقط هزار عدد سفارش بدهی! 100 هزار الی یک میلیون عدد باید سفارش بدهید. به ما هم همین‌جوری سفارش بدهید، نمی‌گوییم پولش را از قبل حساب کنید، اما به این صورت باشد که ما شما را در جریان می‌گذاریم، شما هم به تناسبی که داریم اجناس می‌خریم به ما کمک کن که قیمتش پایین بیاید. بعد متوجه شدیم قیمتش برای اینها به‌صرف نیست. یعنی مثلاً از ما می‌خواهند به قیمت 4 هزار تومان بخرند و آن‌موقع خودشان 70 هزار تومان بفروشند! این‌قدر حاشیه سود اینها در این موضوعات بالا است، صرفاً می‌گویند چه لزومی است که این کار را بکنم. همان قاچاق وارد می‌کنم، اگر حتی یک هزار تومان هم کمتر بدهم.

آنا:یعنی اگر تولید شما را بخواهند به مشتری بیمارستان یا هر جای دیگری، دامنه سودشان کم می‌شود، بنابراین می‌خواهند با یورو بخرند، بهانه‌ای داشته باشند که ما این را از خارج وارد می‌کنیم، بهانه‌ای کنند که سود بیشتری بکشند؟

مهرابی: دقیقاً. یک دلیل دیگرش هم این است که اینها می‌خواهند مردم را تحت فشار بگذارند. می‌گویند آقای دولت آمده‌اید واردات این را متوقف کرده‌اید و هیچ شرکت داخلی هم نمی‌تواند تولید کند و این دروغ است چون واقعاً های‌تک هم نبود.

آنا:چرا برای این کار از مجراهای قانونی مثلاً شرکت‌های معتبر نظیر معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری پیگیری نکردید؟

مهرابی: حقیقت این است که این‌قدر مشغله داشتیم و این‌قدر ایده‌هایی داشتیم که بخواهیم به ثمر برسانیم که این موضوع خیلی این برای‌مان مسئله نبود. یک موقع ما یک شرکت دانش‌بنیان هستیم که یک محصول داریم و می‌گوییم به هر نحوی شده باید این را به ثمر برسانیم. اما ما اینگونه نبودیم. یعنی این‌قدر محصول داشتیم و داریم که حسابی مشغول هستیم.

آنا:چند نوع محصولات دانش‌بنیان دارید؟

مهرابی: برای مثال در حال حاضر داشتیم روی طرحی کار می‌کردیم برای ارائه زیرسطحی‌ها نظیر زیردریایی‌ها و دیگر دستگاه‌ها مانند آن. اینها برای اینکه زیر آب هوا موجود نیست در بحث تأمین انرژی‌شان برای حرکت به مشکل برمی‌خورند. ما سیستمی را طراحی کردیم که این زیرسطحی‌ها می‌توانند از آن استفاده کنند. این محصول نمونه‌های داخلی ندارد، و نسبت به نمونه‌های خارجی هم به‌شدت از نظر قیمت، حجم و وزن بهتر و مقرون‌به‌صرفه است. این محصول سامانه‌ای فوق‌العاده جدید و جذاب است. یک پیش ارائه دادیم، خیلی استقبال شده و در واقع مشغول کارهای این طرح هستیم تا برویم و از آن دفاع کنیم که إن‌شاءالله به ثمر برسد. البته طرح‌های دیگری هم داریم.

بر اساس گزارشی که صنایع فولاد در منابع رسمی داده‌اند (که البته گزارش‌های‌شان یک مقدار شک‌برانگیز است)، مثلاً صنایع فولاد اصفهان اعلام می‌کند سالیانه 25 میلیون متر مکعب آب تازه نیاز دارند تا بتوانند برای امور خنک‌سازی و غیره از آن استفاده کنند. ما وسیله‌ای را در بحث انتقال حرارت طراحی کرده و ساخته‌ایم ولی هنوز فرصت نکرده‌ایم که آن را به محصول تبدیلکنیم.

این محصول درواقع در صنایع فولاد میزان بهره‌وری فولاد را افزایش داده و نیازش به آب را تقریباً به صفر می‌رساند چرا که سرعت انتقال حرارتش بسیار بالا است و می‌تواند آب خروجی از کوره‌ها و ... را به‌سرعت خنک کند، اینها تقریباً نیاز چندانی به استفاده از آب تازه با دمای پایین ندارند. دوم اینکه اینها از برج‌های خنک‌کن و استخرهای مختلف استفاده می‌کنند که دمای آب را کاهش دهند تا وقتی می‌خواهد داخل طبیعت و محیط زیست سرریز شود، آلودگی‌های مختلفی که در کنارش پیش می‌آید را بتوانند به حداقل برسانند.

ویژگی این سیستم ما در این بحث این است که می‌تواند این اتفاق را خیلی سریع‌تر انجام داده و آلودگی محیط زیستی صنایع فولاد را تقریباً در بحث منابع آبی‌شان بسیار کاهش دهد. این یکی از کاربردهایش است. کاربرد دیگر آن در صنایع نظامی است. مثال خیلی ساده‌اش این قمقمه‌هایی که سربازان و نیروهای رزمی ما استفاده می‌کنند؛ آب موجود در این قمقمه‌ها در گرمای تابستان گرم است و هنوز در واقع همان قمقمه جنگی است. وسیله‌ای که ما ساختیم در بحث همین قمقمه‌ها قابل استفاده است که اینها هر موقع می‌خواهند آب بخورند، یک حرکت فیزیکی روی این وسیله انجام می‌دهند که باعث می‌شود دمای قمقمه تا 20 درجه کاهش پیدا می‌کند.

این وسیله فوق‌العاده کاربرد است و ما توی ؟؟؟(1400) دتاریم از این استفاده می‌کنیم، تست‌های اولیه‌مان را هم گرفته‌ایم.

آنا: در رابطه با این محصول از طرف نهاد خاصی حمایت می‌شوید؟

مهرابی: ما حقیقتاً دنبال این قضیه نرفته‌ایم. بیشتر ما دنبال برنامه‌ها و سرمایه‌گذارهای خصوصی که دولتی نباشند و رانت و مجوز و مصیبت‌های این مدلی را نداشته باشد، می‌رویم. برای مثال یک سرمایه‌گذار خصوصی پیدا شود که بگوید مثلاً من روی این ایده سرمایه‌گذاری می‌کنم و این را تولید کنید. یا مثلاً این محصول را به صنایع فولاد ارائه کنیم، بگوید این خیلی خوب است، بیایید برای ما هم اجرا کنید. یا مورد دیگر نهادهای نظامی بگویند شما قمقمه‌هایی با این ویژگی را مثلاً یکی دو محصول به ما بدهید تست کنیم اگر خوب بود، تعداد زیاد از شما می‌گیریم. درواقع ما بیشتر به این سمت رفته‌ایم تا اینکه بخواهیم خودنمایی کرده یا در فضای تبلیغاتی کار کنیم.

آنا: دلیل اصلی‌تان هم این بود که اگر بخواهید دنبال این مسائل بروید رانت و ... را ندارید.

مهرابی: بله. زیرا باید رشوه بدهی،زمان بسیاری را تلف کنی، رفت و آمد بسیاری کنی، در این نمایشگاه، در آن سازمان، به شخصیت‌های مختلف خودت را نشان بدهی و بسیار التماس‌شان را بکنی!

انتهای پیام/ 4133