پوکی استخوان در ایرانیان بالای 50 سال شیوع بالایی دارد

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری آنا از وبدا، باقر لاریجانی در سمپوزیم تازه‌های استئوپروز که در دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شد، با اشاره به شیوع بالای پوکی استخوان در افراد بالای 50 سال در ایران و بیان اینکه ژنتیک و تغذیه دو عامل مهم ابتلا به پوکی استخوان  در ایران است، گفت: مطالعات ما در پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران چندین عامل مستعد کننده ژنتیکی برای پوکی استخوان در ایران را نشان داده و کمبود ویتامین D مهم‌ترین عامل تغذیه ای است که می‌توان درخصوص این بیماری در کشور نام برد.

وی به مطالعات صورت گرفته درخصوص الگوهای ژنتیکی ابتلا به پوکی استخوان اشاره کرد و گفت: این گروه مطالعات در پژوهشگاه علوم غدد دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز صورت گرفته و ارتباط گروه‌های ژنوتیپی مختلف با پوکی استخوان در جمعیت ایرانی بررسی شده است.

نایب رئیس کمیته ملی بیماری های غیرواگیر به مطالعاتی که در زمینه کمبود ویتامین D در ایران صورت گرفته اشاره و اظهار داشت: بیماری پوکی استخوان بار ناتوانی زیادی را به همراه دارد به نحوی که خطر سالانه شکستگی ناشی از پوکی استخوان از خطر بسیاری از بیماریهای دیگر فراتر رفته و بروز پوکی استخوان بسیار بیشتر از سکته قلبی، سکته مغزی و سرطان پستان است.

لاریجانی با بیان اینکه با افزایش امید به زندگی در سطح جهان تعداد افراد سالخورده در هر منطقه جغرافیایی رو به افزایش است، گفت: پیش‌بینی می‌شود که افراد سالخورده جهان به بیش از 1 میلیارد و 555 میلیون نفر برسند و طبیعتا یکی از معضلات در این جمعیت بحث پوکی استخوان و شکستگی‌های ناشی از آن است.

وی افزود: بدون شک این بیماری در این تعداد بالای جمعیت بار مالی بسیار زیادی را به اقتصاد جهانی تحمیل خواهد کرد. همچنین شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان سال‌ها زندگی توام با ناتوانی را برای افراد به همراه خواهد داشت، به طوری که ناتوانی ناشی از پوکی استخوان بسیار بیشتر از سایر بیماری‌های غیرواگیر است.

نایب رئیس کمیته ملی بیماری‌های غیرواگیر عنوان کرد: از هر دو زن بالای 50 سال و از هر پنج مرد بالای 50 سال یک نفر در معرض شکستگی ناشی از پوکی استخوان است و مطالعات نشان داده با وجودی که در سال 2000 حدود 9 میلیون مورد شکستگی بر اثر پوکی استخوان رخ داده، مداخلات مناسب توانسته به میزان 20 تا 25 درصد این شکستگی‌ها را کاهش دهد.

وی افزود: با توجه به اینکه در بیشتر موارد، ترمیم حجم استخوان کاهش یافته امکان پذیر نیست و عواقبی که شکستگی های ناشی از پوکی استخوان به همراه دارد، شناسایی افراد در معرض خطر بالای شکستگی و انجام مداخلات در این زمینه می تواند برای افراد و جامعه به عنوان یک کل مفید باشد.

لاریجانی به الگوی فرکس برای شناسایی افراد در معرض خطر شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان اشاره کرد و گفت: لازم است از این ابزار که در کنار عوامل تشدید کننده خطر، بافت تراک استخوان را در استخوان ران می‌سنجد استفاده شود.

وی با بیان اینکه استراتژی‌های ثبت و غربالگری پوکی استخوان در کشور بر اساس عوامل بالینی و تراک استخوان طراحی شده، افزود: غربالگری بیماران در معرض خطر بالای شکستگی شکنندگی سنگ بنای استراتژی مدیریت پوکی استخوان ایران است و با مراجعه افراد به مراکز و تشخیص، مداخلات به موقع شامل آموزش بیمار و مداخلات بالینی بلافاصله دنبال می‌شود.

نایب رئیس کمیته ملی بیماری‌های غیرواگیر گفت: در این سیستم کلیه داده‌ها به صورت محلی جمع‌آوری، ترکیب و ثبت می‌شوند و پس از ثبت و تجزیه و تحلیل داده‌ها، مدیریت، آموزش و پیگیری آغاز می شود.

وی خاطرنشان کرد: ثبت ملی شکستگی پوکی استخوان با هدف اصلی تهیه رکورد ملی شکستگی پوکی استخوان طراحی و راه اندازی شده است. در این سیستم کلیه افراد با شیوع قبلی شکستگی پوکی استخوان در بانک اطلاعاتی ثبت می‌شوند و بیماران در معرض خطر بالای شکستگی پوکی استخوان و هیچگونه سابقه شکستگی توسط کلینیک‌های سرپایی، بخش‌های بیمارستان، تنظیمات مراقبت‌های بهداشتی اولیه روستایی و شهری شناسایی و ثبت می‌شوند.

لاریجانی گفت: تشخیص پوکی استخوان بر اساس ارزیابی بالینی فاکتورهای خطر به همراه اندازه‌گیری چگالی مواد معدنی استخوان با اشعه ایکس انجام می‌شود. اگرچه چگالی پایین یکی از  عوامل خطر شکستگی است، اما برای ارزیابی خطر شکستگی و نظارت بر پاسخ به درمان محدودیت‌هایی در این فاکتور وجود دارد که ضرورت توسعه فن‌آوری‌های جدید برای تشخیص پوکی استخوان را تشدید می‌کند.

وی به روش‌های تشخیصی نوین نظیر نمره T، رادیوگرافی استخوان، QCT، ام آر آی، سونوگرافی تراکم استخوان اشاره کرد و گفت: در تصویربرداری‌ها نیز ممکن است، تصویربرداری در نقاط مختلف بدن نتایج متفاوتی را نشان دهد و این بررسی‌ها علل بیماری را توضیح نمی‌دهند.

نایب رئیس کمیته ملی بیماری‌های غیرواگیر به کاربرد نشانگرهای بیوشیمیایی در تشخیص پوکی استخوان اشاره کرد و گفت: اخیراً، پیشرفت در تکنیک‌های اندازه‌گیری منجر به توسعه سنجش تراکم استخوان شده و این روش اطلاعات ارزشمندی را هم برای ارزیابی‌های بالینی اولیه و هم برای نظارت بر درمان ارائه می‌دهند.

وی با بیان اینکه اندازه‌گیری ایزوتوپ کلسیم یک روش جدید و با دقت بالا، غیر تهاجمی و بدون اشعه برای تشخیص پوکی استخوان فراهم شده، گفت: بر خلاف تکنیک‌های تصویربرداری اندازه‌گیری نشانگرهای گردش استخوان امکان ارزیابی پویا از بازسازی استخوان را فراهم می‌کند. استفاده از پروتئومیکس منجر به کشف نشانگرهای جدید و حساس گردش استخوانی شده است که اطلاعات بی‌نظیری را برای تشخیص بالینی و درمان بیماران مبتلا به بیماری‌های استخوانی ارائه می‌دهند.

لاریجانی با بیان اینکه یک دستگاه الکتروشیمیایی برای غربالگری و تشخیص پوکی استخوان بر اساس داده‌های پروتئومیکس در پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران اختراع شده، گفت: این پروژه با مشارکت مرکز علمی در اتریش در دست اعتبارسنجی است.

وی با تشریح پروتکل‌های درمانی پوکی استخوان گفت: از شیوه‌هایی که ذکر شد برای تشخیص و پیگیری درمان افراد به صورت ترکیبی استفاده می‌شود.

نایب رئیس کمیته ملی بیماری‌های غیرواگیر خاطرنشان کرد: به دلیل خاموش بودن این بیماری کمتر از 25 درصد افراد فرایند درمان خود را کامل می‌کنند.

وی سارکوپنی را تخریب توده و قدرت عضلانی تعریف کرد و گفت: این بیماری نیز در سنین بالا ایجاد می شود و همانند پوکی استخوان زمینه ساز شکستگی‌های استخوانی و ناتوانی‌های حرکتی در افراد می‌شود. این بیماری نیازمند سنجش توده و قدرت عضلانی و عملکرد فیزیکی فرد است.

لاریجانی افزود: شیوع سارکوپنی در مردان مسن تر از 75 سال نسبت به زنان در سن مشابه در ایران بیشتر است و از عوامل موثر در ایجاد این بیماری می توان به سن بالاتر، جنس مذکر، سیگار کشیدن و BMI پایین اشاره کرد.

نایب رئیس کمیته ملی بیماری‌های غیرواگیر با اشاره به  برنامه مشترک برای ارزیابی ریزمغذی‌ها و متابولیت‌های مربوط به سارکوپنی گفت: با توجه به فشار اقتصادی و بهداشتی و روانی سنگین که پوکی استخوان را به جوامع تحمیل می‌کند، باید یک رویکرد جامع ملی در مورد آن طراحی شود و از آنجا که پیشگیری از شکستگی پوکی استخوان عناصر مختلفی از جمله اصلاح سبک زندگی، مداخلات رژیم غذایی و مدیریت دارویی را شامل می‌شود، اتخاذ یک رویکرد چند رشته‌ای در برابر آن ضروری است.

انتهای پیام/4046/