صندوق رأی اسیر بازی «دولت» و «مجلس»؛ چرا پاستور و بهارستان در تصویب «لایحه جامع انتخابات» تعلل کردند؟

گروه سیاسی خبرگزاری آنا، لایحه جامع انتخابات در 156 ماده‌ای برای اصلاح روند فعلی برگزاری انتخابات است که با حواشی بسیاری در ماه‌های گذشته در ابلاغ از سوی دولت و نیز بررسی آن توسط مجلس همراه بوده است.

این لایحه که براساس سیاست‌های کلی انتخابات، ابلاغی رهبر معظم انقلاب در 24 مهر 1395، تنظیم شده است، به گفته‌ای بسیاری از کارشناسان می‌تواند نقصان‌هایی را که در قانون فعلی انتخابات وجود دارد برطرف سازد.

در این لایحه برخی مواد ازجمله مواد (55)، (72)، (85)، (100)، (101)، (114)، (116)، (119)، (120)، (124)، (125)، (128) و (129) به‌چشم می‌خورد که به شفافیت منابع مالی، ساماندهی ثبت‌نام‌ها، ساماندهی تبلیغات انتخاباتی، شفافیت آرای رأی‌دهندگان و بهبود جایگاه احزاب اشاره مستقیم دارد.

کارت زرد مجلس به پاستور؛ دولت هرچه‌ سریع‌تر لایحه جامع انتخابات را ابلاغ کند

تنظیم و تدوین لایحه جامع انتخابات حدود دو سال در هیئت دولت به طول انجامید و طولانی شدن روند تدوین آن اعتراض بسیاری از منتقدان و موافقان دولت، از جناح‌های مختلف چپ و راست گرفته تا نمایندگان مجلس و حقوق‌دانان شورای نگهبان را در پی داشت؛ به‌گونه‌ای که به ضرب‌الاجل محمدجواد کولیوند، رئیس کمیسیون شوراهای مجلس شورای اسلامی منجر شد.

کولیوند در این ضرب‌الاجل تأکید می‌کند که «اگر دولت لایحه جامع انتخابات را تا تاریخ ۳۰ تیر ۹۷ به مجلس ارائه نکند کمیسیون طرح‌های خود در زمینه اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری، اصلاح قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی و شورا‌ها را به صحن ارائه خواهد کرد».

اما با فرارسیدن موعد ضرب‌الاجل مجلس، دوباره از ابلاغ لایحه جامع انتخابات به خانه ملت توسط رئیس‌جمهور خبری نشد و کماکان این لایحه در کمیسیون‌های مختلف هیئت دولت متوقف ماند و به همین دلیل باعث شد تا اعضای کمیسیون شوراهای مجلس، طرح «اصلاح قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی» را برای رسیدن به انتخابات سال ۹۸ کلید بزنند.

وکلای ملت تصمیم گرفتند تا به تلافی عدم ابلاغ بموقع لایحه جامع انتخابات از سوی دولت، خودشان در جلسه روز یک‌شنبه ۲۹ مهر 1397 کمیسیون شوراهای مجلس، «طرح اصلاح قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی» را در دستور کار قرار دهند و همواره این اقدام با انتقادات نمایندگان به دولت پیش می‌رفت.

توقف لایحه جامع انتخابات در ایستگاه بهارستان؛ چرا مجلس این لایحه را تصویب نمی‌کند؟

از آن‌جا که دولت، خود را با موجی از انتقادات روبه‌رو می‌دید، بالاخره تصمیم گرفت در هشتم بهمن 1397 این لایحه را به مجلس ابلاغ کند تا این بار نوبت بهارستان‌نشین‌ها باشد که این لایحه را بررسی و تصویب کنند، تا کسب نظر مثبت شورای نگهبان به اجرا درآید.

با تمام کش‌وقوس‌های فراوان و پس از ابلاغ این لایحه به مجلس، این انتظار می‌رفت تا وکلای ملت عزم جدی در بررسی و تصویب آن از خود نشان دهند و بلافاصله نظر شورای نگهبان را در این خصوص جویا شوند، اما ظاهراً برخی از وکلای ملت علاقه‌ای برای رساندن این لایحه به انتخابات اسفندماه سال جاری نداشتند و ترجیح دادند که انتخابات پیش‌رو را با قانون فعلی پشت سر بگذارند.

اما چرا نمایندگان مجلس که زمانی دولت را به‌خاطر تأخیر در ابلاغ لایحه جامع انتخابات سرزنش می‌کردند، خودشان این بار در بررسی و تصویب آن تعلل می‌کنند و تمایلی برای اجرایی شدن آن در یازدهمین دوره انتخابات مجلس ندارند؟

برای دست یافتن به پاسخ این سؤال باید به نظر کارشناسان سیاسی و حقوقی رجوع کرد. در واقع برخی از کارشناسان معتقدند که برخی از نمایندگان مجلس، موادی از لایحه جامع انتخابات را به‌نفع خود نمی‌دانند و اجرای این لایحه ممکن است مانعی بر سر راه نماینده شدن آن‌ها تلقی شود.

لایحه‌ای به نفع و ضرر...

هما‌ن‌طورکه پیش از این هم مطرح شد؛ اجرای این لایحه، شفافیت مالی تبلیغات انتخاباتی، ساماندهی به ثبت‌نام‌ها، تقویت جایگاه احزاب، جلوگیری از ثبت‌نام کاندیداهایی که به احزاب قانونی تعلق ندارند، جلوگیری از افترا و دروغ نسبت به سایر کاندیداها، حفظ بی‌طرفی هیئت اجرایی انتخابات، جلوگیری از جعل مدارک و شفافیت آراء را در پی دارد.

در حقیقت گروهی از کارشناسان معتقدند که با اجرایی شدن لایحه جامع انتخابات، تعداد قابل توجهی از نمایندگان فعلی مجلس و بسیاری از کاندیداها که پشتوانه حزبی قوی ندارند و منابع مالی رقابت‌های انتخاباتی‌شان مشکوک است، دیگر نتوانند صندلی‌های سبز رنگ مجلس را لمس کنند.

هرچند که شورای نگهبان لایحه جامع انتخابات را لایحه‌ای مفید ارزیابی کرده و از وکلای ملت درخواست کرده، هرچه سریع‌تر این لایحه را بررسی و سپس به شورای نگهبان ارجاع دهد تا به انتخابات این دوره مجلس برسد، اما نمایندگان ملت که زمانی از دولت به‌خاطر تأخیر در ابلاغ این لایحه گلایه می‌کردند، این بار نوبت آن‌هاست که این تعلل و تأخیر را انجام دهند.

بیشتر کارشناسان امر انتخابات و مسائل سیاسی اعتقاد دارند که لایحه جامع انتخابات مزیت‌های بسیاری دارد که اگر اجرایی شود قطعاً به‌نفع سلامت انتخابات، افزایش مشارکت مردمی، کاهش چشم‌گیر فسادهای انتخاباتی و رشد جایگاه احزاب می‌شود و دیگر هیچ فردی به خود اجازه نمی‌دهد در صورت نداشتن ویژگی‌های نمایندگی مجلس یا ریاست جمهوری در انتخابات ثبت‌نام کند؛ بنابراین هر روز که در تصویب و اجرایی شدن آن تعلل ایجاد شود نه به نفع مردم است و نه به نفع مجلس و دولت؛ زیرا با ادامه این تأخیر باید همچنان شاهد وجود برخی مشکلات در روند برگزاری انتخابات بود.

البته پیش از این نخبگان سیاسی کشورمان از دولت و مجلس خواسته بودند که سریع‌تر لایحه جامع انتخابات را تصویب و اجرایی کنند. آیت‌الله یزدی یکی از نخبگان سیاسی و دینی مطرح در کشورمان است که نسبت به اجرایی نشدن این لایحه انتقادات بسیاری داشته است.

آیت‌الله یزدی: برای اجرای لایحه جامع انتخابات به لاریجانی نامه نوشتم

آیت‌الله محمد یزدی، عضو فقهای شورای نگهبان درباره عدم ارائه قانون انتخابات گفته بود که «مشکل اصلی از ضعف قانون انتخابات است؛ من چندین بار به مجلس نامه نوشتم که قانون انتخابات را درست کنید.»

او افزود: «همین دوره قبل هم نامه نوشتم که آقای لاریجانی دوره شما تمام می‌شود؛ اگر می‌خواهید برای خدا کاری را انجام دهید این قانون انتخابات را درست کنید؛ یعنی چه، کسی که سواد ندارد برای رئیس‌جمهور شدن اسم می‌نویسد! این قانون ضعیف است که هزار و چند نفر برای ریاست جمهوری اسم می‌نویسند».

در شرایطی که برخی نمایندگان ملت در تصویب لایحه جامع انتخابات تعلل می‌کنند. برخی هم اعتقاد دارند که این نمایندگان حیات سیاسی خودشان را به منافع ملت ترجیح می‌دهند.

گزارش از سعید امینی

انتهای پیام/4079/پ