دکتر نوابخش: باید فرهنگ عاشورایی را در جوانان نهادینه کنیم/ آثار و فواید اجتماعی عزاداری برای امام حسین(ع)

مهرداد نوابخش به مناسبت فرا رسیدن ایام محرم و سوگواری سرور شهیدان حضرت امام حسین(ع) و قیام عاشورای حسینی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری آنا با بیان اینکه احیا و زنده نگه‌داشتن نهضت عاشورا موجب زنده‌ نگه‌داشتن و ترویج دائمی مکتب قیام و انقلاب در برابر طاغوت‌ها و پرورش دهنده روح ایثار در جوامع است، اظهار کرد: عاشورا بزرگ‌ترین‌ انقلاب‌ تاریخ‌ جهان است.

سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی از دیدگاه جامعه‌شناختی با تاکید بر اینکه عاشورا یک مدل فرهنگی است، افزود: یکی از مهم‌ترین پیام‌های ایام محرم، ایجاد وحدت و همبستگی و انسجام بخشیدن جامعه به سمت خودباوری است.

این جامعه‌شناس گفت: عاشورا علاوه بر اینکه یک ایده مذهبی است، از مهم‌ترین عوامل بازدارنده ناهنجاری‌ها و ترویج ارزش‌ها است؛ جوامع امروزی غرب همراه با صنعتی شدن و فرآیند مدرنیته، باعث شکاف و فاصله بین انسان‌ها شده‌اند و برگزاری مراسم مذهبی همچون عاشورا باعث پیوند بین نسل‌ها شده و از دورافتادگی و جدایی انسان‌ها از یکدیگر جلوگیری می‌کند.

جامعه‌پذیری، کاهش بزهکاری و آسیب‌های اجتماعی از کارکردهای عاشورا

نوابخش اظهار کرد: در ایام محرم افراد نسل‌های مختلف در کنار یکدیگر جمع شده و با یکدیگر در رابطه و تعامل قرار می‌گیرند. به این ترتیب از انقطاع و گسستگی فرهنگی جامعه جلوگیری می‌شود. از طرفی دیگر در مراسم سوگواری ایام محرم، فاصله طبقاتی از بین می‌رود؛طبقات مختلف اجتماعی از کارگر، استاد، دانشجو، فقیر و غنی، شهری و روستایی، دولتمردان و شهروندان بدون هیچ‌گونه عنوان و نقاب، به صورت برابر در آن حضور پیدا می‌کنند و به وحدت و یگانگی می‌رسند.

وی یادآور شد: جامعه‌پذیری، کاهش بزهکاری و آسیب‌های اجتماعی، بازیابی هویت دینی، امید به آینده و ... از دیگر کارکردهای مراسم عاشورا است. مطابق با دسته‌بندی آلپر از کارکردهای عمده دین از نظر دورکهایم، مراسم عاشورا هم کارکردی انضباط‌بخش و هم کارکردی انسجام‌بخش و هم کارکردی حیات‌بخش و خوشبختی‌بخش را داراست.

رئیس واحد تهران‌‌مرکزی افزود: از سخنان امام حسین(ع) در مسیر نهضت نشان از آن است که دو عنصر امر به معروف و نهى از منکر عامل اصلى نهضت حسینی بوده است؛ امام حسین(ع) در نامه‌اى مى‌فرمایند: همانا سنت الهى مرده و بدعت‌هاى ضد اسلام زنده شده است. یعنى قیام ما براى زنده‌کردن سنت‌ها و نابودى بدعت‌ها و یکى از مرتبه‌هاى امر به معروف و نهى از منکر است.

نوابخش در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود با آنا با تاسی به سخنان استاد شهید مطهری مبنی بر اینکه «امام حسین(ع) به‌واسطه شخصیت عالى‌قدرش، به‌‌واسطه‌ شهادت قهرمانانه‌اش، مالک قلب‌ها و احساسات صدها میلیون انسان است. اگر رهبران مذهبى بتوانند از این مخزن عظیم در راستای شکل‌دادن و هم‌رنگ‌کردن و هم‌احساس‌کردن روح‌ها با روح عظیم حسینى بهره‌بردارى صحیح کنند، جهان اصلاح خواهد شد» اظهار کرد: ما نیز در دانشگاه‌ها که با قشر جوان جامعه سر و کار داشته و وظیفه داریم با برگزاری و تبیین قیام عاشورا فرهنگ عاشورایی را در جوانان نهادینه کنیم.

آثار و فواید اجتماعی عزاداری برای امام حسین(ع)

وی آثار و فواید اجتماعی عزاداری برای امام حسین(ع) را محبت و دوستی، انسان‏‌سازى، جامعه‌‏سازى، انتقال‌‏دهنده فرهنگ شیعى به نسل بعد، زنده نگه داشتن و ترویج دائمی مکتب برشمرد و گفت: هنگامى که مجلس عزادارى، موجب انسان‏‌سازى شد؛ تغییر درونى انسان به عرصه جامعه نیز کشیده مى‏‌شود و هر فردی تلاش می‌کند تا آرمان‏‌هاى اهل‏‌بیت(ع) را در جامعه جاری کند.

نوابخش در پایان گفت: عزای حسین(ع) نشانه پیوند قلبی با اهل‌بیت(ع) و سیدالشّهدا(ع) است و دانشگاه‌ها می توانند با برگزاری آیین سوگواری، برگزاری کرسی‌های نظریه‌پردازی با حضور دانشجویان و استادان، قیام حسینی را در جامعه به ویژه دانشگاه‌ها نهادینه کنند.