اولویت‌های ملت اسیر نگاه محلی رئیس جمهور در طرح انتقال آب خزر

به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در تاریخ 18 مهرماه در نامه‌ای به وزیر نیرو اعلام کرد اجرای طرح انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی ایران از لحاظ ضوابط زیست محیطی بلامانع است.

26 هزار اصله درخت با پروژه انتقال آب خزر نابود می‌شوند

این نامه در حالی در رسانه‌ها دست به دست شد و اعتراض طرفداران محیط زیست را به‌دنبال داشت که در نهم شهریورماه سال جاری کمیته فنی اداره کل منابع طبیعی مازندران در گزارشی از آثار مخرب زیست محیطی این طرح سخن به‌میان آورد، برخی از این آسیب‌های ذکر شده بدین شرح است: 

-در طول مسیر پیشنهادی جهت انتقال آب 5 ایستگاه پمپاژ در حوزه استان مازندران پیش‌بینی شده، به‌طوری که هیچ‌گونه مطالعه و نقشه قابل بررسی به‌منظور نحوه انتقال نیروی برق به ایستگاه‌های مذکور در مناطق جنگلی ارائه نشده است.

-مناطقی از مسیر انتقال لوله آب از حاشیه جاده‌های جنگلی می‌گذرد و در صورت اجرای پروژه، تخریب زیادی در پوشش‌های جنگلی ایجاد می‌شود. بنابر اذعان انجمن جنگل‌بانی ایران در صورت اجرای این طرح بیش از ۴ هزار اصله درخت قطع-ممنوع اُرس و بیش از ۲۶ هزار اصله درختان جنگلی هیرکانی، بیش از ۵۰ هزار پایه با احتساب درختچه‌های جنگلی به همراه چندین میلیون تُن خاک مرغوب جنگلی در طول مسیر نابود می‌شود.

هزینه طرح انتقال آب خزر معادل یک سوم کل بودجه عمرانی کشور است

انجمن جنگل‌بانی ایران دیگر نهاد زیست‌محیطی بود که در اعتراض به موافقت سازمان حفاظت محیط زیست مبنی انتقال آب خزر به فلات مرکزی ایران بیانیه‌ای صادر کرد که اهم موارد ذکر شده چنین عنوان شده است: 

-فشارها برای تصویب و اجرای پروژه درحالی صورت می‌گیرد که بنابر آمار این طرح قرار است در سال ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب از دریای خزر شیرین‌سازی شده و برای مصارف شرب و صنعت به سمنان انتقال یابد. از سوی دیگر سالانه در حدود یک میلیارد مترمکعب آب در بخش کشاورزی استان سمنان مصرف می‌شود که اگر سیستم‌های سنتی تبدیل به سیستم‌های جدید و گلخانه‌ای شود فقط به میزان ۲۰ درصد در مصرف آب کشاورزی صرفه جویی شود، همان میزان آب مورد نظر در انتقال از خزر به سمنان یعنی ۲۰۰ میلیون مترمکعب حاصل شده و دیگر نیاز به این انتقال آب توأم با هزینه‌های هنگفت و خسارت‌های جبران ناپذیر به محیط زیست نخواهد بود.

-مجموع هزینه اجرای این طرح به گفته دست اندرکاران طرح 1.4 میلیارد دلار عنوان شده که به‌نظر بسیاری از کارشناسان رقم نادرستی است و هزینه‌های اجرا یقیناً فراتر از دو میلیارد دلار خواهد بود و اگر هزینه‌های تخریب محیط زیست و خسارت‌های طبیعی و نیز هزینه‌های نگهداری و تداوم عملیات را در نظر بگیریم، رقم بازهم بسیار بسیار بزرگ‌تر خواهد شد.

-در بخشی از این بیانیه در خصوص بالا بودن هزینه این طرح انتقال چنین آمده که کل بودجه عمرانی کشور در سال معادل ۶۰ هزار میلیارد تومان است و این در حالی است که بودجه انتقال آب چیزی معادل یک‌سوم کل بودجه عمرانی کشور است.

 -در طرح انتقال آب، در افق ۱۴۲۵ بیش از ۴۰۰ میلیون مترمکعب برای مصرف صنعت سمنان در نظر گرفته شده است (این رقم در حال حاضر حدود ۵۰ میلیون مترمکعب است)، این درحالی است که مصرف کنونی صنعت استان تهران معادل ۱۱۰ و استان اصفهان معادل ۱۷۲ میلیون مترمکعب است.

محسن موسوی، مدیر کل منابع طبیعی استان مازندران در ارتباط با موضوع شیرین کردن آب دریای خزر به این موضوع اشاره کرده که از هر پنج لیتر آب دریا دو لیتر قابل شیرین‌کردن و ۳ لیتر شورآبه و پساب است.

مخالفان انتقال آب خزر موضوع را سیاسی می‌کنند

البته اخیراً مسعود تجریشی معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد که منابع طبیعی مخالفت خود را با طرح انتقال آب اعلام نکرده بود اما به هر حال بر اساس ارزیابی‌های وزارت نیرو هیچ راهکار دیگری به جز انتقال آب از دریای خزر برای جبران خشکسالی فلات مرکزی کشور وجود ندارد.

این اعتراضات به طرفداران محیط زیست ختم نشد و50 تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی که غالباً  نمایندگان استان‌های مجلس گیلان، مازندران و گلستان بودند روز دوشنبه در حرکتی اعتراضی در جایگاه هیئت رئیسه پیام‌هایی را با این مضامینی هم‌چون «نه به انتقال آب دریای خزر»، «تصمیم غیرکارشناسی برابر با نابودی دریای خزر است»، «ملت اجازه نابودی دریای خزر را نمی‌دهند»، «بلای زاینده‌رود و دریاچه ارومیه را بر سر دریاچه خزر نیاورید» و «انتقال آب دریای خزر برابر است با نابودی محیط زیست» لحظاتی در اجرای جلسه علنی مجلس را مختل کردند.

عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در حمایت از این طرح در برنامه تلویزیونی دست‌خط عنوان کرده بود که سفیدرود از سمت غرب به خزر وارد می‌شود و براساس ضوابط بین المللی ما حق داریم ۴۰ درصد از آب ناشی از بارندگی هر استان را بهره‌برداری کنیم در حالی‌که ما ۱۷ درصد از آب ناشی از بارندگی استان گیلان استفاده می‌کنیم و ۲۳ درصد باقیمانده آن را وارد خزر می‌کنیم در حال‌که می‌توانیم این کار را نکنیم.

وی براین باور است که ما از استان‌هایی هم‌چون کردستان، زنجان، قزوین و آذربایجان شرقی که متوسط ۲۰۰ میلی‌متر مکعب بارندگی دارند آب در پشت سد منجیل ذخیره می‌کنیم و به مردم گیلان می‌گوییم با آب استان کاری نداشته باشند و سپس از آب پشت سد منجیل شالی‌کاری کنند در حالی‌که از ۲ میلیارد متر مکعب آبی که به دریای خزر می‌ریزد می‌توانیم ۲۰۰ میلیون متر مکعب آن را برداشت کنیم ولی این‌کار را انجام نمی‌دهیم.

کلانتری معتقد است برخی از دوستان مسئله را سیاسی می‌کنند، در صورتی‌که خزر ۸۰ هزار میلیارد متر مکعب آب دارد ولی مخالفان، صحبت از کاهش تراز آب خزر سخن به‌میان می‌آورند در حالی‌که ما حتی به اندازه حقابه طبیعی‌مان نیز برداشت نمی‌کنیم.

وی ضمن اشاره به این مطلب که طرح انتقال آب خزر به سمنان هم‌چنان در وزارت نیرو در دست بررسی است و تصمیم قطعی درباره آن اتخاذ نشده اذعان کرد: به‌طور کلی ما در سازمان محیط زیست می‌توانیم بگوییم این انتقال از کجا انجام شود که جنگل‌ها آسیب کمتری ببیند که ما مسیر لوله گاز که پیش از این جنگل‌های آن بریده شده را مشخص کردیم. (بیشتر بخوانید)

نکته قابل توجه در اعتراضات مطرح شده در ارتباط با این طرح سازمان حفاظت محیط زیست را به باد انتقاد گرفته و گویی که این سازمان مسبب اصلی در اجرای طرحی است که از زمان دولت اصلاحات در سال 1384 به ارث رسیده است.

اما آن‌چه می‌توان به‌عنوان گواهی بر تأثیرگذار نبودن تصمیم سازمان حفاظت محیط زیست در ارتباط با این طرح دانست در اظهارنظر عیسی کلانتری در یک برنامه تلویزیونی مطرح شد که عنوان کرد: «ما که تصمیم‌گیر نیستیم. درباره انتقال آب، صراحتاً وزارت نیرو موظف است. طبق قانون وزارت نیرو هر جایی تشخیص داد از این‌جا به آن‌جا برای تأمین آب برود، می‌رود. ما از بُعد زیست محیطی اظهار نظر می‌کنیم.» 

اردکانیان و کلانتری موافق این طرح نیستند

البته به‌نظر می‌رسد اجرای طرح انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی ایران فراتر از اختیارات سازمان محیط زیست و حتی وزارت نیرو است، زیرا غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی در گفتگو با خبرگزاری آنا در این‌باره ضمن اشاره به این‌که این طرح خواست آقای روحانی و برای خدمت به همشهریان خود بوده و هیچ کارشناسی در پی آن نیست، اظهار کرد: رضا اردکانیان و عیسی کلانتری در جلسه‌ با نمایندگان عنوان کردند که موافق طرح نیستند و در اخباری که ما داریم این کار با فشار رئیس جمهور پیش می‌رود.

نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی بار دیگر تأکید کرد: وزارت نیرو و سازمان محیط زیست می‌گویند با فشار رئیس جمهور کار را انجام می‌دهیم، اما خودمان هم معتقدیم انتقال آب دریاچه به لحاظ اقتصادی،‌  محیط زیست و عمرانی امکان‌پذیر نیست. (بیشتر بخوانید)

زیست‌محیطی‌ترین دولت منتخب مردم بدون درنظرگرفتن اولویت‌های حال حاضر جامعه و صرفاً با یک نگاه محلی قصد دارد پروژه‌ای را به مرحله اجرا ببرد که بنابر اذعان کارشناسان ذی‌ربط و برخی از نمایندگان مردم برخلاف منافع ملی است.

انتهای پیام/4105/