ابلاغ دستورالعمل پیش‌بینی بودجه سال 95 دانشگاه آزاد اسلامی

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، دکتر حمید میرزاده رئیس دانشگاه‌ آزاد اسلامی با صدور بخشنامه‌ای خطاب به رؤسای واحدهای استان (دبیرات هیأت امنای استان)، واحدهای مستقل در علوم و تحقیقات تهران و نجف آباد، رؤسای واحدها، مراکز آموزشی و سازمان سما دانشگاه آزاد اسلامی و ضمن تأکید بر همکاری تمام معاونت‏ها و بخش‏های مختلف واحدها و مراکز دانشگاهی با حوزه برنامه‌ریزی و امور اقتصادی دانش‌بنیان در تهیه‌ بودجه‌ 95 اعلام کرد: «این بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد (یا اصطلاحات عملیاتی) انجام شده است، یعنی برنامه سالانه به همراه بودجه سالانه که رابطه میان میزان وجوه تخصیص یافته به هر برنامه و فعالیت، و نتایج به دست آمده از اجرای آن برنامه و فعالیت را نشان می‌دهد. دانشگاه آزاد اسلامی توجه جدی به این امر دارد که در این مسیر حرکت کند و از این راه همراه با انضباط مالی، از منابع محدود برای تحقق اهداف، مصارف مطلوب داشته باشد.»

او در این بخشنامه تأکید کرده است: «بودجه سال 95 بر اساس آمایش و برنامه‌ راهبرد ابلاغی معاونت‌ها تنظیم شده است. در نتیجه انتظار می‌رود که بودجه 95 در راستای عملکردهای مورد انتظار واحد دانشگاهی باشد و حتی‌الامکان از تکرار صِرفِ ارقام سال‌های پیشین و افزایش یا کاهش آن‌ها به شیوه‌ سنتی پرهیز شود. همچنین باید در پیش‌بینی هزینه‌ها اصل صرفه‌جویی و معقول بودن، و در مورد درآمدهای غیر شهریه‌ای نیز واقع‌بینی و پرهیز از بلندپروازی، مد نظر قرار بگیرد و در نهایت سیاست‌های کلان زیر در تهیه و تنظیم بودجه‌ سال آتی رعایت شود.»

میرزاده سیاست‌های حوزه‌ برنامه‌ریزی و اداری مالی دانشگاه که شامل نرخ رشد حقوق و دستمزد و نرخ بودجه‌های تخصیصی و نرخ شهریه است را در این بخشنامه مشخص کرد و گفت: «برای حقوق و دستمزد اعضای هیأت علمی نرخ رشد 20% و برای حقوق و دستمزد کارکنان نرخ رشد 15% در نظر گرفته شده است. البته باید سقف هزینه‌های جاری بدون احتساب حقوق و دستمزد اعضای هیأت علمی از 50% تجاوز نکند. همچنین در مورد نرخ بودجه‌های تخصیصی برای شهریه بودجه‌ فرهنگی، ورزشی و رفاهی دانشجویان 6%، یعنی برای هر مورد 2% و نرخ شهریه برای اجرای طرح‏های متمرکز در سازمان مرکزی دانشگاه با هدف پشتیبانی و ایجاد زیر ساخت‏های مورد نیاز در دانشگاه و واحد‏ها و مراکز دانشگاهی و هزینه‌‏های مشاع 2% در نظر گرفته شده است.»

همچنین نرخ شهریه رشته‌های مختلف در جدول زیر آمده است.

جدول 1: نرخ رشد شهریه رشته‌های غیر پزشکی

جدول 2: نرخ رشد شهریه برای کلیه دانشجویان قدیم و ورودی جدید رشته‌های گروه علوم پزشکی

رئیس دانشگاه آزاد در ادامه این بند افزود: «شهریه‏ رشته‌های جدیدی که در واحد دانشگاهی دایر شده است و در واحدهای دیگر همان استان یا استان همجوار موجود هستند براساس شهریه‏ رشته‌های هم نام واحد دانشگاهی تعیین می‌شود. همچنین شهریه‏ پایه و متغیر دکتری پژوهش محور همانند شهریه‏ دکتری آموزشی و پژوهشی با احتساب 15% افزایش نسبت به سال قبل و شهریه رشته‌‏های فاقد تقاضا که با تأیید معاونت سنجش و پذیرش دانشگاه، طی سه سال گذشته با افت شدید پذیرش دانشجو مواجه بوده است، با تعدیل کاهشی نسبت به شهریه سال قبل با تصویب هیئت امنای استانی تعیین شود. البته اعتبار مجاز تخفیف شهریه بر اساس حداکثر یک درصد کل شهریه‌ی دریافتی محاسبه شود.»

میرزاده درباره سیاست‌های حوزه آموزشی و تحصیلات تکمیلی در ادامه این بخشنامه اعلام کرد: «پیش‌بینی اعتبار برای جذب اعضای هیأت علمی جدید و ارتقاء هرم هیأت علمی براساس برنامه معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی بطوری که مبلغ 50 میلیون ریال ماهانه هزینه، شامل حقوق و دستمزد و مزایا و هزینه‌های مرتبط برای هر عضو هیأت علمی در نظر گرفته شود. همچنین جایگزینی مربیان حق‌التدریس با هیأت علمی تمام‌وقت با درجه‌ دکتری باید براساس برنامه معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی و بخشنامه‌های ابلاغی صورت گیرد. محاسبه‌ حق‌التدریس استادان دانشگاه، اعم از تمام‌وقت و نیمـه‌وقت، بر مبنای بخشنامه ابلاغ شده در تاریخ 24 اردیبهشت سال جاری محاسبه می‌شود.»

در این بخشنامه درباره سیاست‌های حوزه پژوهش وفناوری عنوان شد: « نرخ بودجه‌ پژوهشی به میزان 10% شهریه که 5% آن از محل شهریه و 5% آن باید از محل درآمد فعالیت‌های دانش‌بنیان بابت انجام فعالیت‌های جاری پژوهش و زیرساخت‌های مربوط تأمین شود. همچنین پیش‌بینی اعتبار برای ایجاد مراکز رشد یا پارک علم و فناوری براساس برنامه معاونت پژوهش و فناوری انجام گیرد.»

او در مورد سیاست‌های حوزه‌ تأمین مالی، سرمایه‌گذاری و امور اقتصادی دانش‌بنیان در این بخشنامه گفت: «درصد منابع غیر شهریه به کل منابع درآمدی 20% باشد. به عبارت دیگر، شهریه 80% از کل منابع را تشکیل دهد. ضمناً پیش‌بینی اعتبار برای امور سرمایه‌گذاری و اقتصادی دانش‌بنیان و شرکت‌های دانش‌بنیان و تجاری‌سازی تحقیقات که در ردیف جداگانه‌‌ای در بخش مخارج سرمایه‌ای تحت عنوان «امور سرمایه‌گذاری و اقتصادی دانش‌بنیان» ذکر شود. همچنین باید برای جلب و جذب کمک‏‌های مردمی اعم از نقدی و غیر نقدی ردیف بودجه پیش‌بینی شود.»

در این بخشنامه تأکید شده که در جهت محقق شدن سیاست‌های حوزه‌ علوم پزشکی برای موارد زیر باید اعتبار پیش‌بینی شود.

جدول 3

رئیس دانشگاه آزاد درباره تعیین سهم بودجه‌ عمرانی و طرح‌های نیمه تمام اعلام کرد: « بودجه این بخش براساس برنامه معاونت عمرانی به میزان 15% درآمد شهریه تعیین می‌شود که در این صورت، دقت وکنترل شود این میزان از مبالغِ تخصیصی در جدول 4، بخش سرمایه‌ای (عمرانی)، کمتر نباشد. ضمناً تمام واحدها و مراکز دانشگاهی موظف‌اند با هماهنگی کامل با معاونت عمرانی دانشگاه، بودجه‌ی مصوب عمرانی را صرفاً در فعالیت‌های مرتبط با حوزه‌ی عمران هزینه کنند.»

همچنین در این بخشنامه عنوان شد که پیش‌بینی اعتبار برای اخذ سند مالکیت برای زمین‌ها و ساختمان‌های دانشگاه، براساس برنامه‌ی معاونت عمرانی انجام پذیرد.

او درباره سیاست‌های حوزه‌ امور بین‌الملل اعلام کرد: «باتوجه به اینکه شهریه‌ی پایه نیمسال اول دانشجویان غیر ایرانی (غیر بورسیه) به حساب سازمان مرکزی دانشگاه (امور بین‌الملل) واریز و دانشجو به واحد دانشگاهی معرفی می‌شود؛ پس از انتخاب واحد، شهریه‌ متغیر نیمسال اول و کلیه شهریه‌‏های پایه و متغیر نیمسال‏‌های بعدی مستقیماً توسط واحد دانشگاهی طبق بخشنامه سازمان مرکزی محاسبه و به حساب واحد دانشگاهی واریز می‌شود. لازم به ذکر است شهریه دانشجویان بین‌الملل نرخ افزایش 15 درصدی خواهد داشت.»

لازم به ذکر است در این بخشنامه سیاست تخصیص منابع به حوزه های دارای سهم تفکیک شده بودجه با شرح تخصیص در سهم جاری، سهم زیرساختی و سهم سرمایه‌ای (عمرانی) طبق جدول زیر اعلام شده است.

جدول 4

همچنین سهم سرمایه‌ای (عمرانی) تعیین شده در هر حوزه شامل احداث ساختمان، اماکن و زمین است که باید حداکثر برابر یا کمتر از بودجه‌ عمرانی دانشگاه باشد.

در جهت سیاست دانشگاه در مورد تبدیل به احسن کردن اموال دانشگاه میرزاده در بخشنامه ذکر کرد: «وجوه حاصل از فروش اموال مازاد برای تبدیل به احسن کردن و مصرف آن برای سرمایه‌گذاری و ایجاد دارائی مولد مجاز است و باید در حساب مستقلی نگهداری شود ردیف بودجه‌ای مستقلی به عنوان منابع، و مصارف آن نیز در ردیف بودجه‌ای مستقل دیگری به عنوان مصارف مد نظر قرار گیرد.»

درباره بودجه‌ آموزشکده‌ها و مدارس سما و همچنین واحدهای مستقل علوم و تحقیقات تهران و نجف‌آباد میرزاده اعلام کرد: «بودجه‌ آموزشکده‌ها و مدارس سما بر اساس چارچوب‌های ابلاغی سازمان سما و رعایت سیاست‌های کلی مندرج در این بخشنامه، در بودجه هر استان پیش‌بینی و تنظیم شود. همچنین بودجه واحدهای مستقل علوم و تحقیقات تهران و نجف‌آباد صرفاً در تلفیق بودجه استان اعمال می‌شود؛ از این رو، همکاری این واحدها با دبیر هیأت امنای استانی ضروری است.»

در این بخشنامه برای کسری بودجه احتمالی نیز تمهیداتی در نظر گرفته شد و اعلام شد: «در صورت وجود کسری بودجه در پیش‌بینی بودجه‌ی سال آتی، هیأت‌های امنای استانی در زمینه‌ی راهکارهای جبران کسری و تأمین منابع مورد نیاز، پیش‌بینی لازم را به عمل آورند. ضمناً در خصوص استفاده از تسهیلات بانکی و غیر بانکی برای تأمین کسری، لازم است تمام جوانب در مورد توان و نحوه‌ی بازپرداخت تسهیلات سنجیده شود. در این زمینه، براساس برنامه معاونت اداری و مالی دانشگاه عمل شود. ضمناً واحدها و مراکز دانشگاهی به ازاء خدماتی که ارائه می‌کنند نیاز به اخذ وجه از متقاضیان دارند که باید براساس مجوزهای ابلاغی دانشگاه عمل کنند.»

برای سنجش مانایی و راستی‌آزمائی بودجه در پایان بخشنامه تأکید شد: «ضرورت دارد بودجه‌ی پیش‌بینی شده بر اساس نتایج حاصل از مؤلفه‏‌های مندرج در فایل مذکور با نتایج بودجه‌ریزی به صورت سنتی، مشابه روش سال گذشته مقایسه شود. در صورتی که انحراف بیش از 20% باشد ملاکِ عمل، روش سال گذشته است.»

او تشریح کرد: «پس از محاسبه بودجه‌ مصارف، یعنی بخش کل هزینه‌ها اعم از اداری، آموزشی، پژوهشی، فرهنگی، دانشجوئی، ورزشی و مالی مطابق سر فصل‏های بودجه‌ریزی سال گذشته، ضرورت دارد براساس نرخ میانگین پنج ساله گذشته‌ عملکرد بودجه، هزینه‌ها را در سرفصل‌های مربوط بودجه‌بندی کنید. برای مثال اگر نتیجه‌ عملکرد بودجه‌ یک واحد دانشگاهی به میزان 30% حقوق دستمزد کارکنان، 8% هزینه‌های اداری خدماتی، 40% حقوق و دستمزد هیأت علمی، 5% هزینه‌های آموزشی، 5/4% هزینه‌های پژوهشی(جاری وسرمایه‌ای)، 5/4% هزینه‌های فرهنگی، دانشجویی و ورزشی(هرکدام 5/1%) و 2% هزینه مالی باشد، کل بودجه‌ هزینه‌ای محاسبه شده برای سال 95 بر اساس نسبت‌های فوق مد نظر قرار گیرد.»

میرزاده همچنین افزود: «پس از به دست آوردن کل هزینه‌ جاری از ضرب تعداد دانشجو در بهای تمام‌شده‌ دانشجو، رقم کل هزینه در نرخ‌های به دست آمده از روند هزینه‌های پنج سال گذشته ضرب شود تا مبالغ ریالی هر کدام از سرفصل‌های هزینه‌ای به دست آید. لازم به توضیح است که سهم بودجه‌ی عمرانی و سرمایه گذاری ارتباطی به نتایج بودجه‌ریزی عملیاتی ندارد و بطور جداگانه براساس برنامه‌های ابلاغی معاونت عمرانی و حوزه‌های سرمایه گذاری دانشگاه در سر فصل بودجه آورده می‌شود.»