كرسی‌های آزاداندیشی مورد بی‌مهری دانشگاه‌هاست/ كرسی آزاداندیشی گره‌گشای مشکلات
به گزارش خبرنگار حوزه تشکل‌های دانشگاهی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، نزدیک 10 سال از ابلاغ آییننامه تشکیل کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی سراسر کشور می‌گذرد. راه‌اندازی این کرسی‌ها که ابتدا از سوی مقام معظم رهبری مطرح شد که این موضوع یک کار ابتکاری در حوزه فعالیت‌های دانشجویی به شمار می‌رود؛ بعد از ابلاغ آییننامه تشکیل کرسی‌های آزاداندیشی اواخر سال 89، قرار بود، با توجه به اهداف و راهبردهای که در آن دیده‌شده این کرسی‌ها در تمامی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی برگزار شود؛ اما به عقیده فعالان و کارشناسان این حوزه برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی در بعضی از دانشگاه‌ها با بی‌مهری و بی‌اعتمادی در میان اعضای هیئت‌علمی و دانشجویان دانشگاه‌ها مواجه شد؛ این دسته از افراد نسبت به سخنان، بحث‌ها و اظهارنظرهایی که در خصوص موضوعات حساس صورت می‌گیرد و تبعات سیاسی آن نگران بودند درنتیجه هنوز استقبال جدی برای راه‌اندازی کرسی‌ها از سوی دانشجویان و حتی اساتید دیده نشده است.
ازاین‌رو برای بررسی و کنکاش این موضوع گفتگوی تفصیلی با علی توسلی فعال جنبش دانشجوئی استان آذربایجان شرقی و دبیر سابق جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه بناب صورت گرفته است.
«کرسی‌های آزاداندیشی اگر به مطالبات به‌حق و به‌روز جامعه پاسخ دهد، مورد اقبال عمومی قرار خواهد گرفت؛ امروزه بسیاری از گره‌های پیش روی کشور را می‌توان با برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی باز کرد، گره‌هایی که نه در فضای رخوت‌آلود جلسات اداری، بلکه در محیط پویای دانشگاه‌ها و مراکز علمی قابل‌حل شدن است» این بخش خلاصه‌ای از گفتگو با توسلی است.
آنا: آییننامه تشکیل کرسی‌های آزاداندیشی اواخر سال 89، در راستای منویات رهبر معظم انقلاب اسلامی به دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی سراسر کشور ابلاغ‌شده، به نظر شما بعد از گذشت نزدیک 10 سال، چقدر دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در تحقق آن تلاش کردند؟
توسلی: کرسی‌های آزاداندیشی در راستای منویات رهبری به‌منظور تقویت روحیه حقیقت‌جویی، آزادگی و قانون‌گرایی، ایجاد فضای مناسب برای طرح و بیان اندیشه‌های نو و نهادینه‌سازی آزادی بیان و تضارب‌آرا در دانشگاه‌ها برگزار می‌شود.
ازاین‌رو اجرای آییننامه برپایی کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی سراسر کشور، زمانی مؤثر واقع می‌شود که کرسی‌های آزاداندیشی که در جهت نظریه‌پردازی، بیان دیدگاه‌ها، نظرات و سخنان دانشگاهیان پیرامون هر موضوعی بنا نهاده شده است، موردتوجه جدی قرار بگیرد. چراکه تدبیر فوق‌العاده رهبر معظم انقلاب که در جهت بیان سخنان و طرح بحث‌های مختلف در محیطی عقلانی و غیراحساسی بنا نهاده شده می‌تواند به تضارب‌آرا انجامیده و محلی برای بیان نظرات دانشگاهیان جهت حل مشکلات جامعه و تمدن نوین اسلامی باشد. هرچند متأسفانه برخی مواقع این موضوع با بی‌توجهی و رویکردهای سلیقه‌ای افراد با سلایق مختلف به فراموشی سپرده می‌شود.
کرسی‌های آزاداندیشی محل تضارب‌آرا است برای اینکه سخنان هر فرد بدون سانسور و خارج از فضای احساسی در قالب‌های مختلف که در آییننامه تشکیل کرسی‌های آزاداندیشی به آن تأکید شده است، با شیوه‌های مختلف و هنرمندانه مطرح شود. در این‌صورت فرصت خوبی فراهم می‌شود تا اینکه کارکردهای دروس و مطالب بیان‌شده در محیط دانشگاهی بررسی و تحلیل شوند. هرچند در اجرای این آییننامه هم گاهی در محقق شدن بندهای این آییننامه مثل برنامه‌ریزی برای تحقق اهداف سطح دانشگاه مربوطه، صدور مجوز و تعیین سطح کمی و کیفی مخاطبان (در سطح محیط‌های تخصصی یا عمومی) که از وظایف هیئت نظارت بر کرسی‌های آزاداندیشی مؤسسات است کم‌لطفی‌هایی انجام شده است.
آنا: ایجاد جریان سیال فکری، تضارب‌آرا و تعامل علمی و فرهنگی ازجمله راهبرد برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی سراسر کشور اعلام‌شده و نیز ترویج آزادی اندیشه که سنت دانشگاه تمدن ساز اسلامی- ایرانی است، ازاین‌رو به نظر جنابعالی جامعه دانشگاهی برای رسیدن به این اهداف چقدر موفق عمل کرده است؟
توسلی: فضای کشور و برپائی نظام و تمدن اسلامی به فرموده رهبر معظم انقلاب محق نمی‌‌شود مگر با کسب علم و دانش در محیط‌های علمی و پژوهشی و کسب علم و دانش اگر صورت نگیرد، ملتی توسری‌خور خواهیم داشت. ازاین‌رو تمدن نوین اسلامی را زمانی می‌توان ترسیم کرد که در بحبوحه تمدن غربی که ملت‌ها به پایان یافتن و روبه‌زوال بودن آن پی برده‌اند، راهکارها و راهبردهای تمدن نوین اسلامی برای اندیشمندان جهت روشنگری و تنویر افکار عمومی روشن شود؛ چرا که به فرموده رهبر انقلاب یکی دیگر از کارهای که باید در زمینه مسائل گوناگون اجتماعی، سیاسی و علمی انجام بگیرد، میدان دادن به دانشجو است؛ بنابراین از اظهارنظر نباید بیمناک بود. مقام معظم رهبری فرموده‌اند «این کرسی‌های آزاداندیشی که ما گفتیم، در دانشگاه‌ها باید تحقق پیدا کند و باید تشکیل بشود. اگر چنانچه بحث‌های مهم تخصصی در زمینه‌های سیاسی، اجتماعی، در زمینه‌های گوناگون حتی فکری و مذهبی، در محیط‌های سالمی بین صاحبان توان و قدرت بحث مطرح بشود، مطمئناً ضایعاتی که از کشاندن این بحث‌ها به محیط‌های عمومی و اجتماعی ممکن است پیش بیاید، دیگر پیش نخواهد آمد».
آنا: برای تقویت نظریه‌پردازی و کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها چه باید کرد؟
توسلی: رهبر انقلاب در دیدار اخیرشان با دانشجویان به تشکیل کارگروه‌هایی برای تحقق بیانیه گام دوم و بررسی آن در محیط‌های علمی و پژوهشی اشاره کردند که این موضوع در آییننامه کرسی‌های آزاداندیشی نیز جزو تکالیف تشکیل و تقویت کرسی‌های آزاداندیشی برعهده مؤسسات آموزش عالی است، این در حالی است که کارگروه‌های مختلفی که بایستی توسط تشکل‌ها، جمع‌های دانشجوئی و اساتید انجام شود، نیازمند مشوق‌هایی است تا علاوه بر نیازهای اجتماعی و فرهنگی نیازهای علمی را در محیط عاقلانه و ناصحانه محقق کند؛ چراکه کرسی‌های آزاداندیشی می‌توانند جایگزین اجلاس‌ها و سمینارهایی شوند که در اغلب اوقات نیازهای جامعه را برطرف نمی‌کنند.
از طرفی کرسی‌های آزاداندیشی اگر دغدغه‌مندی برای حل مشکلات روز جامعه نداشته باشد، کم‌کم رو به کرختی و سستی می‌گراید. ازاین‌رو نیاز اساسی برای تقویت این کرسی‌ها توجه کردن و ایجاد انگیزه‌های مختلف در فضای دانشگاهی برای مشکلات و معضلات روز جامعه است و از طرفی ایجاد، تقویت و تشویق کارگروه‌هایی برای بررسی و ارائه راهکار برای این مشکلات مورد نیاز است.
آنا: مهم‌ترین مشکل در عدم تحقق و برگزاری تشکیل کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها با توجه به اهداف تعیین‌شده آن چیست؟
توسلی: متأسفانه بعضی برخوردهای سلیقه‌ای مانع تحقق این مطالبه اساسی رهبر انقلاب می‌شود. در این میان جذاب نبودن موضوعات کرسی‌های آزاداندیشی و برگزار نکردن مناسب و منظم این کرسی‌ها در فضای دانشگاه‌ها و بروکراسی‌های مختلف و پیچیده اداری از دیگر مشکلات این کرسی‌ها هستند و علت محقق نشدن کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها را شامل می‌شود؛ همینطور افت اساسی تفکر عده‌ای در فضای دانشگاه‌ها مشهود است که از مطالبه‌گری جوانان، دانشجویان و قشر دانشگاهی همیشه بر حذر بوده و برای جلوگیری از آن با روش‌های مختلف مانع شده‌اند و این در کرسی‌های آزاداندیشی اساسی‌ترین رکن آن یعنی آزاداندیشی را حذف می‌کند.
آنا: ضرورت راه‌اندازی کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها را در چه می‌بینید؟
توسلی: کرسی‌های آزاداندیشی اگر به مطالبات به‌حق و به‌روز جامعه پاسخ دهد، مورد اقبال عمومی قرار خواهد گرفت. حتی اگر برخی افراد در این مسیر کارشکنی‌هایی هم داشته باشند اما اگر این رویه و این مطالبه به‌حق رهبر معظم انقلاب در جهت برآورده شدن قرار بگیرد، بسیاری از گره‌های پیش روی کشور باز خواهد شد؛ گره‌هایی که نه در فضای رخوت آلود جلسات اداری، بلکه در محیط پویای دانشگاه‌ها و مراکز علمی قابل‌حل شدن است.
انتهای پیام/4107/4115/
انتهای پیام/