چاپ رنگین‌نامه‌ها به عنوان کتاب کودک، به زیان مخاطب است
به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، فرهاد حسن‌زاده نویسنده‌ای است که برای تمام گروه‌های سنی کتاب نوشته و در گونه‌های مختلف ادبی مانند رمان، داستان کوتاه، شعر، داستان تصویری، بازآفرینی متون کهن، زندگی‌نامه و طنز دست به تألیف زده و تاکنون نزدیک به یکصد اثر از او به چاپ رسیده است.
پس از برگزاری سی و دومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، گفتگویی با او داشته‌ایم که از نظر می‌گذرد:
آنا: فضای کلی و امکانات محل نمایشگاه کتاب را چطور ارزیابی می‌کنید؟
حسن‌زاده: فضای کلی نمایشگاه مثل همیشه که در مصلای تهران برگزار می‌شود فضای مناسبی نیست. یعنی فضای استاندارد نمایشگاهی با همه آن چیزی که آدم انتظار دارد از یک نمایشگاه خیلی فاصله دارد. به‌هرحال آدم نمایشگاه‌های کشورهای دیگر را هم می‌بیند، می‌بیند که این تفاوت هست. به‌خصوص که فضای بنایی است و برخی از قسمت‌ها هنوز درگیر ساخت و ساز هستند.
آنا: وضعیت در بخش کودک و نوجوان چطور بود؟
حسن‌زاده: بخش ویژه کودک و نوجوان هم که من رفتم و دیدم، جاهایی که ساخته نشده و هنوز نیاز به کار داشت، سیمان و میلگرد و ... رها شده و خیلی بد بود. فقط یک حُسنی که امسال داشت اینکه تمام غرفه‌های کودک و نوجوان زیر یک سقف بودند و دیگر جدا جدا نبود؛ یک عده توی چادر باشند یک عده درون سالن باشند. این یکپارچگی‌اش به نظر من حسنش بود که همه کنار همدیگر بودند ولی باید این اصلاح شود. یعنی وقتی ما حرف از نمایشگاه می‌زنیم باید حداقل استانداردهای نمایشگاه کتاب را داشته باشیم.
وقتی نمایشگاه برگزاری می‌کنیم باید حداقل استانداردها را رعایت کنیم
آنا: بسیاری بر این عقیده‌اند که در قسمت کودک و نوجوان این‌قدر کار زیاد است که کارهای خوب هم دیده نمی‌شود، کیفیت کارها را چطور ارزیابی می‌کنید؟
حسن‌زاده: در کنار چند ناشری که دارند به شکل حرفه‌ای به این کار می‌پردازند. حرفه‌ای که می‌گویم با توجه به تمام اصولی که یک نشر باید داشته باشد از بررسی آثار تا ویراستاری، تصویرگری، مدیریت هنری، کتاب‌سازی، بعضی از ناشرها این مسائل را رعایت می‌کنند و هستند و دارند ولی یک‌سری را می‌بینیم که در حقیقت ناشرنما هستند. کوچک و محدود هستند و بیشتر آمده‌اند که تجارت بکنند. رنگین‌نامه‌هایی به عنوان کتاب چاپ می‌کنند که هم به لحاظ محتوا مسئله دارند، هم به‌لحاظ ویراستاری و تصویرسازی و اینها سطح سلیقه مخاطبان کودک و نوجوان ما را پایین می‌آورند. هیچ نظارت و برخوردی هم با اینها صورت نمی‌گیرد، هستند و خیلی از فضا را اشغال کردند. در کنار اینها باز ناشرانی داریم که جدید هستند، تازه آمدند با فکرهای نو و ایده‌های تازه و امید دارند که بتوانند سرپا بایستند. من چندتا از اینها را دیدم و خوشم آمد و تحسین می‌کنم اینکه در این آشفته بازار اقتصاد نشر بیایند نشر جدیدی را راه بیندازند و وارد عرصه تولید شوند.
برخی تازه‌واردهای نشر کودک و نوجوان که با فکرهای نو و ایده‌های تازه وارد این کار شدند را تحسین می‌کنم.
آنا: گرانی کاغذ چقدر در کیفیت و کمیت کارهای امسال نقش داشته است؟
حسن‌زاده: یک مشکلی که بود و من شاهدش بودم اینکه به خاطر گرانی کاغذ و مسائل چاپ بعضی از ناشران برخی از کارها را نتوانستند چاپ کنند. خود من مثلاً یکی از کارهایم نهایتش دیگر قرار بود که در نمایشگاه منتشر شود که نشد، بعد از چند سالی که قرار است چاپ شود و حتی شنیدم که یک غرفه‌ای را در بخش کودک و نوجوان تأسیس کردند که ناشرانی که به هر دلیل نمی‌توانند کتاب‌هایی را چاپ کنند بتوانند امتیاز آن اثر را به ناشر دیگری واگذار کنند و بتوانند بفروشند. این جای تأسف دارد که این شرایط بتواند تأثیر بگذارد روی تعدد کارهایی که قابل تأمل است.
آنا: کارهای شما با این نوع مشکلات درگیر نبوده‌اند؟
حسن‌زاده: فقط یک کتاب از من امسال به نمایشگاه رسید، کتاب «برف و آفتاب» است که بازآفرینی داستان بیژن و منیژه است. کتاب‌های طوطی که از نشر فاطمی است این کتاب را چاپ کرده. فردا هم مراسم رونمایی و جشن امضایش هست در غرفه‌شان در سالن کودک و نوجوان ساعت سه تا پنج.
آنا: کارهای قبلی شما هم در نمایشگاه عرضه شد؟
حسن‌زاده: بعضی از آنها تجدید چاپ شده و در اختیار مخاطب بودند.
آنا: یکی از مشکلات این است که در ایران مثل آب خوردن می‌توانی بروی مجوز انتشار بگیری. به‌نظر شما چطور باید با این مسئله روبرو شد؟ متولی سروسامان دادن به کارها چه ارگان‌ها و سازمان‌هایی هستند؟
حسن‌زاده: اتحادیه ناشران و وزارت ارشاد نهادهایی هستند که در ارتباط با ناشران دارند فعالیت می‌کنند. البته چند سالی است که شنیدم اتحادیه ناشران به سادگی مجوز نمی‌دهد. یک دوره‌هایی را برگزار می‌کند، آموزش‌هایی را می‌دهد یا با توجه به تحصیلات و تجارب کسانی که متقاضی نشر هستند مجوز نشر را صادر می‌کند. به‌هرحال ممکن است یک ناشری هم که تازه وارد می‌شود و شروع به کار می‌کند، شناخت لازم را در مورد کار ندارد. کار نشر یک کار اقتصادی است منتهی کسی که این سرمایه را دارد می‌تواند برود در هر حوزه‌ای سرمایه‌گذاری کند. می‌تواند برود صنایع چوب بزند، می‌تواند پنجره دوجداره تولید کند ولی می‌آید سمت کتاب، شاید دغدغه فرهنگی دارد. منتهی این دغدغه باید قوی و پررنگ باشد، باید هدایت شده و آموزش ببینند. من فکر می‌کنم خیلی از ناشرها هستند که اصلاً نمی‌دانند ویراستار یعنی چی، به همین خاطر برایش مهم نیست و هزینه‌ای بابتش نمی‌کند.
آثار ناشران باید به‌صورت مستمر ارزیابی شود
آنا: ارزیابی‌ها بعد از گرفتن مجوز انتشارات چگونه باید باشد؟
حسن‌زاده: افراد مجوز می‌توانند بگیرند اما لازم است هر چند سال یک‌بار کارگروه‌هایی باشند که کارهای ناشران را بررسی کنند. مثل استاندارد که آیا این کتاب استاندارد هست یا نه؛ و بعد حالا یا اخطار به او بدهند، یا توضیح بدهند یا آموزش بدهند، به هر حال آنها را به این سمت هدایت کنند که کار درست انجام بدهند.
انتهای پیام/4072/4028/
انتهای پیام/