اقتصاد کلان نتیجه تعامل بین ایده‌ها و وقایع است
به گزارش خبرنگار حوزه فرهنگی و هنری گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، در حاشیه سی و دومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به همت انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی کتاب دو جلدی اقتصاد نئوکلاسیک و چالش‌های پیش رو به تألیف ابراهیم گرجی و فرزانه انواری رونمایی شد.
فرزانه انواری دانشجوی دکتری دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران و مدرس این دانشگاه در این نشست گفت: آنچه امروزه در قالب دانش اقتصاد کلان ارائه می‌شود نتیجه‌ای از فرایند مداوم ساختن، تجدید بنا و تعامل بین ایده‌ها و وقایع مختلف است.
وی افزود: اقتصاددانان بزرگ، هر کدام در شرایط زمانی، محیط‌های اجتماعی، سیاسی و مبانی فلسفی متفاوت به این اندیشه‌ها کمک کرده‌اند. بنابراین، علم اقتصاد کلان امروزی از تلفیق و در کنار هم نهادن عقاید و اندیشه‌های گوناگون در مورد مسائل مختلف اقتصادی و ریشه‌های فکری نگرش به آنها حاصل شده است. در واقع آنچه امروز اقتصاددانان کلان به آن اعتقاد دارند، نتیجه فرآیند تحول آرام است که در آن ایده‌هایی که مردود اعلام شده‌اند حذف و آنهایی که به نظر می‌رسد می‌توانند حقایق را بهتر توضیح دهند، حفظ می‌شوند.
این مدرس دانشگاه افزود: مارک بلاگ (1994) در این زمینه معتقد است که دانش اقتصاد به‌صورت تاریخی مشخص می‌شود و اطلاعات کنونی اقتصاددانان در مورد نظام‌های اقتصادی را مجموعه‌ای از شناخت‌ها، کشف‌ها و شروع‌های غلط در گذشته می‌داند. به نظر او بدون پیگو، کینزی وجود نداشت، بدون کینز فریدمن به وجود نمی‌آمد، بدون فریدمن لوکاس وجود نداشت، بدون لوکاس کس دیگری به وجود نمی‌آمد. او دانش اقتصاد کلان امروزی را نتیجه تحقیقات طولانی و تلاش‌های تحقیقاتی جدال‌برانگیز می‌داند.
وی ادامه داد: به اعتقاد مارک بلاگ اقتصاد کلان از علوم دقیقه محسوب نمی‌شود بلکه علمی کاربردی است که در آن ایده‌ها، نظریه‌ها و مدل‌های اقتصادی به‌طور مداوم در برابر حقایق ارزیابی و اغلب اصلاح شده یا اینکه مردود اعلام می‌شوند. در نتیجه برای درک و شناخت بهتر از مسائل و مشکلات امروزی اقتصاد و رسیدن به مرزهای نوین و سپس گسترش این مرزها، ضروری است که سیر تحولات این اندیشه‌ها به‌دقت بررسی و موشکافی شود و سپس با در تعامل و تقابل قرار دادن این ایده‌ها بتوان به کشف مسائل و پدیده‌های جدید دست یافت و به دنبال آن با نظریه‌پردازی درباره آنها گامی فراتر به جلو برداشت.
انواری با اشاره به موضوع چالش بین اقتصاددانان گفت: در این روند تحول آرام اقتصاد کلان، آنچه موردتوجه قرار می‌گیرد، تداوم چالش بین اقتصاددانان کلان است. این یک واقعیت است که اقتصاددانان در مورد بسیاری از موضوعات اختلاف نظر دارند. این اختلاف نظر می‌تواند از مواردی چون دانش محدود در مورد چگونگی عملکرد اقتصاد، گستردگی دامنه موضوعات اقتصاد کلان، وجود قضاوت‌های ارزشی متفاوت و مواردی از این دست سرچشمه گیرد.
وی ادامه داد: به‌این‌ترتیب به نظر می‌رسد آنچه ویکسل (1958) با عنوان جنگ بین اقتصاددانان از آن یاد می‌کند، امروزه نیز در قالب اختلاف نظر بین آنها در مورد مسائل امروزی اقتصاددانان صدق می‌کند و از دیدگاه لوکاس، مسئولیت اقتصاددانان حرفه‌ای عبارت از ایجاد و خلق دانش از طریق حرکت تحقیقات به سمت مرزهای جدید و لزوماً جدال‌برانگیز است. به نظر او دستیابی به اجماع نظر برای موضوعی خاص ممکن است، اما دستیابی به اجماع نظر برای زمینه تحقیقاتی کلی، برابر با رکود و چیزی نامربوط و مترادف با مرگ است. در حقیقت اقتصاد کلان در برگیرنده الگوها و نظریات رقیبی است که هر یک بر اساس مبانی نظری و دیدگاه خاص خود، مسائل مربوط به اقتصاد را در سطح کلی بررسی و درباره آنها اقدام به ارائه سیاست‌های اقتصادی می‌کنند.
این مؤلف کتاب دانشگاهی گفت: اگر چه اختلاف‌نظرهای زیادی بین اقتصاددانان وجود داشته که همین امر باعث پیدایش دیدگاه‌ها و پارادایم‌های مختلف اقتصادی شده است، ولی آنچه بیش از همه موضوع اختلاف بین مکاتب فکری مختلف قرار می‌گیرد، مباحث ریشه‌ای و یا همان موضوعات بنیادین نظری است. در نتیجه آنچه بیش از همه مورد جدال نظریه‌پردازان دیدگاه‌های مختلف اقتصادی واقع شده، موضوعات نظری و زیر بنایی است که سیاست‌های اقتصادی توصیه‌شده از طریق هر کدام از این نظریات برای رسیدن به اهداف کلان اقتصادی در آنها ریشه دارند. به بیان دیگر، نظریه و سیاست دو بعد اصلی اندیشه‌های اقتصادی را تشکیل می‌دهند و با اینکه چارچوب‌های فکری مختلف، سیاست‌های متفاوتی را برای رسیدن به اهداف کلان اقتصادی توصیه می‌کنند، باید توجه داشت که آنچه در پس این توصیه‌های سیاستی قرار دارد، مبانی و چارچوب‌های نظری این مکاتب فکری اقتصادی است. از این رو، در ارائه توصیف مناسبی از وضعیت اقتصاد کلان، بررسی و کاوش رویارویی مکاتب مختلف فکری اقتصادی با یکدیگر ضروری است.
وی اظهار کرد: به همین دلیل این کتاب مجموعه پارادایم‌های فکری اقتصادی را در دو بخش عمده اقتصاد ارتدوکس واقتصاد هترودوکس تقسیم‌بندی کرده و سپس در بخش اول به بررسی دیدگاه‌های عمده اقتصادی نئوکلاسیک، کینزی، پولیون و انتظارات تطبیقی، و سپس بحث انتظارات عقلایی و سیکل‌های تجاری پولی، سیکل‌های تجاری حقیقی (RBC) و بالاخره کینزی‌های جدید پرداخته و آنها را در تعامل و تقابل با یکدیگر بررسی کرده و سیر پیشرفت آنها را نشان می‌دهد و سپس در بخش هترودوکس دیدگاه‌های اتریشی، پسا کینزی‌ها، ساختارگرایان و سیکل‌های تجاری سیاسی را به ارزیابی گذاشته و انتقادهای عمده‌ای را که این دیدگاه‌ها به دیدگاهای ارتدوکس دارند به بحث، نقد و بررسی می‌گذارد.
انتهای پیام/4108/4021/
انتهای پیام/