گذار توانمندی نیروی انسانی از مسیر آموزش

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا،یکی از واقعیت‌های انکارناپذیر نهادها و سازمان‌ها در عصر حاضر این است که آن‌ها بر خلاف گذشته در یک فضای تخصصی، پیچیده و پرتحرک فعالیت می‌کنند. در چنین فضائی سرعت تغییرات در سطح بالائی رخ می‌دهد و رقابت در این فضای پیچیده یک مؤلفه حیاتی است. یکی از ضرورت‌های مهم برای اینکه سازمان‌ها بتوانند حضور موفقیت‌آمیزی در عرصه‌های ملی و بین‌المللی داشته باشند برخورداری از نیروی انسانی توانمند و متخصص است لذا توانمندسازی کارکنان یکی از رسالت‌ها و کارویژه های سازمان‌ها در عصر حاضر است. اما توانمندسازی کارکنان چیست و کارمند توانمند کیست؟

از توانمندسازی کارکنان تعاریف مختلفی ارائه شده است. به عنوان مثال برخی معتقدند که توانمندسازی کارکنان، مجموعه‌ای از سیستم‌ها، روش‌ها و اقداماتی است که فرد از طریق توسعه قابلیت و شایستگی خود در جهت بهبود و افزایش بهره‌وری، بالندگی و رشد و شکوفایی سازمان و با توجه به هدف‌های سازمان به دست می‌آورد. آموزش از جمله پیچیده‌ترین کارویژه های سازمان‌ها در اداره امور هر سازمان و به خصوص در مدیریت نیروی انسانی محسوب می‌شود. از آنجائی که پس از به‌کارگیری نیروی انسانی در سازمان، باید نظام بهسازی و به‌کارگیری مناسب منابع انسانی در دستور کار قرار گیرد، آموزش به عنوان مهم‌ترین اقدام و برنامه برای هر سازمانی در دستور کار قرار گیرد تا باعث توانمندی نیروی انسانی موجود شده و موفقیت‌های پیش‌بینی‌شده را تضمین کند و با ارتقاء سطح بینش و بصیرت عمیق کارکنان و آموزش مهارت بیشتر به کارکنان به اجرای وظایف محول شده منجر می‌شود و در نتیجه موجب رسیدن به هدف‌های سازمانی با کار آیی و ثمربخشی بهتر و بیشتر می‌شود.

توانمندسازی کارکنان یکی از مزیت‌های سازمان‌ها برای رشد بهره‌وری کارکنان و استفاده بهینه از ظرفیت‌ها و توانایی‌های فردی و گروهی آن‌ها در جهت اهداف سازمانی است. توانمندسازی را می‌توان یک فرآیند در نظر گرفت که در آن به‌وسیله توسعه و گسترش نفوذ و قابلیت افراد و تیم‌ها به بهبود و بهسازی مستمر عملکرد یاری می‌رسانند. همچنین توانمندسازی یک راهبرد توسعه و شکوفایی سازمانی محسوب می‌شود. پس از سال‌ها کسب تجربیات ارزنده، نخبگان و متخصصان به این باور رسیدند که اگر سازمانی بخواهد در اقتصاد و انجام وظایف و کارکردهای خود موفق و پیروز باشد و در عرصه رقابت پابرجا بماند باید از نیروی انسانی خلاق، متخصص و باانگیزه بالا برخوردار باشد. لذا در یک جمع‌بندی می‌توان گفت، توانمندسازی کارکنان در سازمان‌ها و نهادها یک فرایند است که از طریق آن فرهنگ توسعه و ارتقاء کارکنان نهادینه می‌شود و کارکنان توانمند شده می‌توانند گام‌های مؤثری در تحقق و پیگیری آرمان‌ها و اهداف سازمانی بردارند.

مدیران در سازمان‌ها، می‌بایست به موقعیت و موفقیت سازمان خود فکر کنند و یکی از آیتم‌ها برای بالاتر بردن شاخص‌های رشد سازمان حضور کارکنان در دوره‌های مختلف آموزشی ضمن خدمت است. امروزه صاحب‌نظران و خبرگان حوزه‌های سازمانی متفق‌القول‌اند که مهم‌ترین شاخص هر سیستمی را نیروی انسانی آن سیستم شکل می‌دهد که می‌تواند یک کشور را به سوی اهداف توسعه‌ای رهنمون کند. نیروی انسانی همچون ارزشمندترین و مؤثرترین دارائی هر جامعه حائز اهمیت بوده و هست، و تحقق اهداف توسعه تا حد زیادی به شیوهٔ اداره و مدیریت این ثروت و منبع حیاتی بستگی دارد. به همین دلیل است که آموزش‌های ضمن خدمت در سازمان‌ها یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های مدیریتی برای بهبود امور یک سازمان محسوب می‌شود.

دوره‌های آموزشی ضمن خدمت در سازمان‌ها می‌تواند توانمندی‌های دانشی و مهارتی و نگرش قابل‌توجهی را در کارکنان ایجاد سازد. آموزش کارکنان می‌تواند در به دست آوردن تجربه و بهبود عملکرد آنان مؤثر باشد و می‌تواند بقا و کمال سازمان را تضمین کند زیرا آموزش ضمن خدمت، با مهارت‌آموزی به کارکنان به تحقق این هدف در سطح فردی و گروهی کمک خواهد کرد. نیروی انسانی در سازمان نقطه آغاز و عنصر اصلی هرگونه تحول در سازمان محسوب می‌شود لذا برای اینکه نیروی انسانی بتواند به وظایف حرفه‌ای و تخصصی خود به خوبی عمل کند، ضرورت دارد به طور مداوم و مستمر امکان بهره‌مندی کارکنان از آموزش‌های نوین و مهارت‌های ضروری و به روز فراهم شود. این ضرورت از طریق طراحی و اجرای نظام آموزش ضمن خدمت کارکنان، به‌گونه‌ای که زمینه ارتقای علمی و تخصصی و به روز نمودن اطلاعات و کسب مهارت‌های نوین را مهیا سازد، اماکن پذیر می‌شود. توانمندسازی از مجرای آموزش به مثابه یک برنامه سازمانی، نیروی انسانی سازمان را قادر می‌سازد تا با ارتقاء سطح فکری و شغلی خود، ضمن به‌کارگیری مؤثر دانش و مهارت در راستای اهداف و آرمان‌های سازمان، بهره‌وری و اثربخشی را ارتقاء دهند. البته آموزش‌ها باید مورد ارزیابی و سنجش قرار گیرند و میزان اثرگذاری آن‌ها به طور مرتب رصد شود.

بررسی میزان تحقق شاخص‌های توانمندسازی کارکنان از طریق آموزش‌های ضمن خدمت، باید به عنوان یکی از مهم‌ترین برنامه‌های سازمانی تلقی گردد تا با اجرای دقیق آن دانش کافی و لازم را درباره چگونگی طرح‌ریزی و اجرای برنامه‌های آموزشی به دست آوریم تا مبنای مؤثری برای ارزیابی عملکرد واحدهای آموزشی سازمان‌ها گردد. در نتیجه می‌توان ادعا کرد که برنامه‌ریزی آموزشی با هدف توانمندسازی کارکنان، سازمان را از وجود نیروهای مسئولیت‌پذیر، سازگار، رقابت کننده، یادگیرنده و خلاق برخوردار می‌کند. سازمان‌هایی که امروز بر اثر شاخص هائی چون افزایش رقابت‌های جهانی، دگرگونی‌های ناگهانی، نیاز به کیفیت و خدمات پس از فروش و وجود منابع محدود، تحت فشارهای سنگینی قرار دارند پس از سال‌ها تجربه، می‌توان ادعا کرد اگر سازمانی بخواهد در اقتصاد و امور کاری خود موفق باشد و در عرصه رقابت شکست نخورد باید از نیروی انسانی متخصص، خلاق و باانگیزه بالا بهره‌مند باشد.

منابع انسانی اساس ثروت واقعی یک سازمان را تشکیل می‌دهند. یک سازمان موفق مجموعه‌ای است مرکب از انسان‌هایی بافرهنگ سازمانی، اندیشه و اهداف مشترک که با کار گروهی در نظام انعطاف‌پذیر سازمان، تجارب و دانش خود را با عشق به پیشرفت روزافزون سازمان در اختیار مدیریت خود قرار می‌دهند. بنابراین هر فرد نسبت به سازمان و وظیفه‌ای که انجام می‌دهد، احساس مالکیت خواهد کرد.

*کارشناس آموزش

انتهای پیام/4071/