پایان پارادوکسِ «دانشگاه غیرانتفاعی» بودن
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، «دانشگاه غیرانتفاعی» با تضاد عجیبی دست‌و پنجه نرم می‌کند. معنای واژه غیرانتفاعی در لغت‌نامه‌ها «غیر سود ده» تعبیر شده است. این در حالی است که دانشگاه غیرانتفاعی دانشگاهی متعلق به بخش خصوصی است که هزینه‌های خود را بدون کمک دولت و با اتکا به سرمایه سرمایه‌گذاران و همچنین شهریه دانشجویان خود تأمین می‌کند.
از سوی دیگر دانشگاه خصوصی برای ادامه حیات خود و امیدواری سرمایه‌گذارانش نیاز دارد که به سوددهی برسد، اما در تمام این سال‌ها دانشگاه‌های غیردولتی که زمان زیادی هم از تأسیس آن‌ها نمی‌گذرد، پسوند «غیرانتفاعی» را در کنار نام خود یدک می‌کشند. پس می‌شود معنای آن را این‌گونه تفسیر کرد که دانشگاه غیرانتفاعی نفعی برای سرمایه‌گذارانش نخواهد داشت!
سرانجام نامعلوم وراثت در دانشگاه‌های غیرانتفاعی
علی آهون منش، رئیس اتحادیه دانشگاه‌های غیرانتفاعی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، دلیل این تصمیم را این‌چنین بیان می‌کند:« بر اساس اساسنامه دانشگاه‌های غیردولتی، غیرانتفاعی درصورتی‌که برای هیئت مؤسس مشکلی پیش بیاید، طبق قانون، اموال آن فرد به‌جای اینکه به فرزندانش برسد، به وزارت علوم می‌رسد. این مسئله موجب شده که سرمایه‌گذاری برای توسعه و ارتقای کیفیت در دانشگاه‌های غیرانتفاعی، دچار مشکل شود.»
آهون منش در ادامه می‌افزاید: «مدت‌ها بود که دانشگاه‌های غیرانتفاعی از طرف اتحادیه‌ها، این مشکل را پیگیری می‌کردند که این نام برداشته شود تا راه پیگیری برای رشد دانشگاه‌های غیرانتفاعی باز شود. این مسئله در زمان دکتر دانشجو اعلام شد، اما مشکل قانونی پیدا کرد؛ چراکه اجازه تأسیس و فعالیت دانشگاه‌های غیرانتفاعی را شورای عالی انقلاب فرهنگی صادر کرده بود، لذا گفته شد این پسوند غیرانتفاعی را فقط شورای انقلاب فرهنگی می‌تواند حذف کند و حذف این عنوان جزو اختیارات وزیر نیست.»
آهون منش تأکید می‌کند که از طرف وزرای مختلف تلاش‌های فراوانی برای حل این معضل انجام‌شده و می‌گوید: «دکتر فرجی دانا فعالیت زیادی برای حذف پسوند غیرانتفاعی کرد، اما در زمان سرپرستی دکتر نجفی، نامه‌ای به رئیس‌جمهوری نوشته شد به این مضمون که وزارت علوم قصد دارد در بخش غیردولتی سرمایه‌گذاری را توسعه دهد، اما وجود چنین بندی در اساسنامه دانشگاه‌ها، موجب می‌شود که این توسعه با مشکل مواجه شود. در همین راستا در شورای عالی انقلاب فرهنگی، کمیته‌ای به نام کمیته معین تعیین کردند که زیروبم این مسائل را مشخص کند و بعد شورای عالی انقلاب فرهنگی برای برداشتن این پسوند مجوز دهد.»
رئیس اتحادیه دانشگاه‌های غیرانتفاعی در ادامه افزود: «کمیته معین دیروز بعدازظهر آخرین نظرات خود را اعلام کرد و در طول هفته آینده این مصوبه رسماً ابلاغ خواهد شد. نفع این ماجرا برای ما این است که همین‌طور که در بخش خصوصی افراد سرمایه‌گذاری می‌کنند، بسیاری از افراد علمی نیز حاضر هستند در بخش خصوصی علمی سرمایه‌گذاری کنند. در کشورهای اروپایی و آمریکایی دانشگاه‌های رتبه اول متعلق به بخش خصوصی است و دانشگاه‌های دولتی بخش کمی از آموزش عالی را در اختیار دارند.»
حل پارداوکس دانشگاه غیرانتفاعی
وی در پاسخ به این سؤال که معنای غیرانتفاعی غیر سوددهی است و این پارادوکس در نام دانشگاه غیرانتفاعی به چه معنا بود، افزود: «غیرانتفاعی به این معناست که اگر شما به سودآوری رسیدید نمی‌توانید خرج خودتان کنید و باید خرج دانشگاه کنید. کسانی که در این دانشگاه سرمایه‌گذاری می‌کردند، تنها دلیلشان علاقه به آموزش عالی است. اما نکته اصلی اینجاست که بعد از فوت سرمایه‌گذار، سرمایه‌شان از بین می‌رود و سرمایه به وزارت علوم می‌رسد. این سودآوری نمی‌تواند به جیب افراد منتقل شود و باید خرج توسعه دانشگاه و فضای آموزشی شود. به این دلیل نام غیرانتفاعی را برای آن برگزیدند. وقتی قانون این را می‌گوید وزارت علوم چه می‌کند؟ وزارت علوم چه نقشی در جمع‌آوری مال داشته است؟»
بحث حذف نام «غیرانتفاعی» از دانشگاه‌های غیردولتی پس از تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی اجرایی می‌شود. امری که نشان‌گر آغاز اصلاح ساختار موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی و غیردولتی است که در سال‌های اخیر با انتقادات بسیاری از سوی کارشناسان و ناظران آموزش عالی کشور مواجه بوده است. اصلاحی که فعلا، با پایان یک پارادوکس آغاز شده است.
انتهای پیام/