ثبت‌نام افغان‌ها در مدارس به شرط پرداخت پول
به گزارش گروه رسانه های دیگر خبرگزاری آنا، روزنامه اعتماد در ادامه نوشت: «هیچ کودک افغانستانی، حتی مهاجرانی که به صورت غیرقانونی و بی‌مدرک در ایران حضور دارند، نباید از تحصیل باز بمانند و همه آنها باید در مدارس ایرانی ثبت‌نام شوند.»
به‌دنبال سخنان صریح رهبری در خصوص حق کودکان افغان در بهره‌مندی از تحصیل موجی از تلاش در آموزش و‌پرورش و وزارت کشور برای عملی کردن این فرمان به راه افتاد و حالا با رسیدن به شهریور ماه می‌توان اندک اندک اثرات آن را دید. صف‌های امیدوارانه مهاجران بدون برگه هویت در برابر مراکز رسمی و مراجعه به مدارس دولتی این نوید را می‌دهد که زنگ مهر امسال برای بخشی از کودکان که تاکنون از تحصیل در مدارس ایرانی محروم بوده‌اند نیز به صدا درآید، «غم نان اگر بگذارد».
مادر افغان که نیمه مرداد برای طی مراحل گرفتن معرفی‌نامه تحصیلی به اردوگاه سلیمان خانی، در تهرانسر آمده بود حالا پشت تلفن می‌گوید که معرفی‌نامه‌ها را در دست دارد و نام پسر ١٠ ساله‌اش را پایه دوم دبستان نوشته: « یکی از همین مدرسه‌های میدان خراسان ثبت‌نامش کردم اما گفتند باید ٣٠٠ هزار تومان پول بدهم. من ١١٥ تومان داشتم که دادم بابت پول کتاب و امتحانات و لباس، باقی‌اش را قرار است بریزم.» زن معرفی‌نامه دو دخترش را نگه داشته تا امروز (شنبه) برای ثبت‌نام‌شان دست به کار شود، نمی‌داند که برای آنها هم همین‌قدر پول باید بدهد یا نه: « اگر برای هر سه‌تا‌شان ٣٠٠ تومان بخواهند نمی‌توانم. اما خانه کودک گفته کمکم می‌کند تا بتوانم اسم بچه‌ها را بنویسم. باید ببینیم چه می‌شود.» حل مساله نداشتن برگه هویت نخستین گام رفع مشکل کودکان افغان برای تحصیل است اما پیچ و خم راه از خانه و خیابان تا مدرسه کمی بیشتر از آن چیزی است که با صدور یک معرفی‌نامه از میان برداشته شود.
کودکان یتیم نتوانستند معرفی‌نامه بگیرند
خانه کودک ناصرخسرو از جمله انجمن‌هایی است که در میان فعالیت‌های خود بحث آموزش کودکان مهاجر را هم دنبال می‌کند. این روزها همزمان با ابلاغ مهیا شدن زمینه برای نام‌نویسی کودکان بدون برگه هویت در مدارس ایرانی، این انجمن هم در تلاش برای بهر‌ه‌مند شدن بخشی از مددجویان خود از این قانون تازه است و البته از مشکلات پیش‌روی آنها بهتر خبردار می‌شود. مدیر خانه کودک ناصرخسرو می‌گوید که مشکل پرداخت شهریه نه‌تنها برای کودکان بدون برگه هویت که از سال گذشته بر سر راه دانش‌آموزانی که برگه اقامت دارند هم قرار گرفته است. سحر موسوی توضیح می‌دهد: «سال گذشته اعلام شد که اتباع افغان با ارایه مدارک شناسایی و بدون پرداخت هزینه می‌توانند در مدارس ثبت‌نام کنند اما زمستان گفتند که باید مبلغ ٣٠٠ هزار تومان به حساب مدارس واریز کنند و حتی هشدار دادند که در صورت واریز نشدن این مبلغ کارنامه ترم اول دانش‌آموزان صادر نمی‌شود. ما خیلی پیگیری کردیم و بعد از نامه‌نگاری‌های فراوان توانستیم این مبلغ را به ١٢٠ هزار تومان کاهش دهیم. امسال هم که بحث ثبت‌نام دانش‌آموزان بدون مدرک پیش آمده در واقع همان مبلغ ٣٠٠ تومان برای ثبت‌نام سر جای خودش هست.» موسوی می‌گوید که تلاش برای رای‌زنی با آموزش و پرورش بر سر مبلغ نام نویسی در مدرسه ادامه دارد که البته هنوز به نتیجه‌ای نرسیده: « ما داریم سعی می‌کنیم برای این بچه‌ها پول جمع کنیم تا حداقل ٢٠٠ هزار تومان از مبلغ شهریه بابت هر دانش‌آموز را بپردازیم. ١٠٠ تومان باقیمانده را هم خانواده‌ها می‌پردازند چون فکر می‌کنم وقتی این مبلغ را بدهند احساس مسوولیت بیشتری می‌کنند و مثلا وسط سال تحصیلی کودک را به هوای فرستادنش بر سر کار از مدرسه بیرون نمی‌کشند. حقوق کودک برای ما بالاترین اولویت را دارد و هر کاری که بتوانیم برای محروم نماندن آنها از حق تحصیل انجام می‌دهیم.»
اما آن‌گونه که موسوی می‌گوید هزینه تنها مشکل بر سر راه تحصیل این کودکان نیست. کودکان کار، کودکانی که برخی‌شان هشت ساله و در سن مدرسه هستند به دلیل اشتغال در ساعات مدرسه نمی‌توانند در کلاس درس حاضر شوند: «از آموزش و پرورش منطقه ١٢ که محدوده بازار است و تعداد کودکان کار در آن بیشتر است درخواست کردیم که مدرسه‌ای را با ساعت کاری از هفت عصر برای این بچه‌ها در نظر بگیرد. روند اداری کار در حال انجام است اما مدیر منطقه که با او به توافق‌هایی رسیده بودیم به تازگی تغییر کرده و باید دوباره مذاکرات را آغاز کنیم.» و البته قضیه به اینجا ختم نمی‌شود، موسوی می‌گوید که بر اساس اطلاعیه اداره کل امور اتباع و مهاجران خارجی دانش‌آموزان باید به همراه والدین خود به مراکز و دفاتر کفالت می‌رفتند تا معرفی‌نامه تحصیلی بگیرند: «بخشی از بچه‌های افغان بدون برگه هویت پدر و مادر ندارند برای همین دفتر کفالت معرفی‌نامه تحصیلی برای‌شان صادر نکرد و نتوانستند در مدرسه ثبت‌نام کنند.» حالا از میان بچه‌هایی که خانه کودک ناصرخسرو به آنها کمک می‌کند ٢٧ نفرشان توانسته‌اند با موفقیت در مدرسه ثبت‌نام کنند و مسوولان خانه به دنبال رفع مشکلات هستند تا ٩٠ دانش‌آموز دیگر هم به این گروه بپیوندند.
٤٨ هزار نفر به دفاتر کفالت مراجعه کردند
«تاکنون ٤٨ هزار نفر برای دریافت معرفی‌نامه تحصیلی و بررسی وضعیت سلامت به دفاتر کفالت مراجعه کرده‌اند و از این میان تا روز سه‌شنبه سوم شهریور ٨٨ درصد مراجعان معرفی‌نامه را دریافت کرده‌اند تا برای ثبت‌نام در مدارس اقدام کنند.» این آخرین اطلاعات مربوط به ثبت‌نام کودکان افغان به دنبال قانون جدید است که خلیل‌الله بابالو، مدیر امور بین‌الملل و مدارس خارج از کشور وزارت آموزش و پرورش در گفت‌وگو با «اعتماد» اعلام می‌کند. پس از این مرحله نام نویسی از راه می‌رسد یعنی همان مرحله‌ای که والدین باید دست به جیب شوند یا دل به کمک‌های موسسات و نهادهای خیریه و مدنی ببندند.
اردیبهشت امسال شاهین نوش آبادی، معاون امور بین‌الملل و مدارس خارج از کشور در یادداشتی برای «اعتماد» نوشت: «در حال حاضر ٣٤٠ هزار کودک افغان دارای برگه هویت در مدارس دولتی ایران در حال تحصیل هستند و دولت در سال گذشته بودجه‌ای بالغ بر ٥١٠ میلیارد تومان را به آموزش این بخش از دانش‌آموزان اختصاص داده است. حالا با آغاز بحث پذیرش دانش‌آموزان بدون برگه هویت احتمالا به این جمعیت افزوده خواهد شد و ممکن است در برخی مناطق نیاز به افزایش کلاس و معلم هم احساس شود: در این صورت بودجه مورد نیاز در دل بودجه‌های تکمیلی وزارت آموزش و پرورش تامین می‌شود.» اما به نظر می‌رسد که مشکلات بودجه‌ای آموزش و پرورش اجازه نمی‌دهد که بیش از همان بودجه در نظر گرفته شده اقدامی انجام گیرد.
حالا مدیر این مرکز می‌گوید که جریان ثبت‌نام بدون هزینه، دستپخت بزرگنمایی رسانه‌هاست و دولت به اندازه کافی برای حق تحصیل کودکان افغان هزینه می‌پردازد. بابالو می‌گوید: « اصلا قرار نبوده که بحث تحصیل دانش‌آموزان افغان رایگان باشد. هزینه سرانه هر دانش‌آموز یک میلیون و ٨٥٠ هزار تومان است ما بالای ٥٠٠ میلیارد تومان برای بچه‌های افغان هزینه می‌کنیم. در واقع دولت ٩٥ درصد هزینه تحصیل این دانش‌آموزان را مانند دانش‌آموزان ایرانی پرداخت می‌کند. خانواده‌های دانش‌آموزان مبلغی بین ١٢٠ تا ٣٦٠ هزارتومان می‌پردازند که خانواده‌های ایرانی تقریبا دو تا سه برابر این مبلغ را پرداخت می‌کنند.» به گفته بابالو در بحث مربوط به آموزش کودکان افغان کمیساریای عالی امور پناهندگان سازمان ملل هم مشارکت دارد البته مشارکت دقیق و از پیش‌تعیین شده‌ای که کمک‌های آنان را به سه حوزه ساخت مدرسه، سوادآموزی اولیا و خرید تجهیزات محدود می‌کند: «سال گذشته حدود ١١ میلیارد تومان بودجه از طرف کمیساریا تامین شد که صرفا برای ساخت پنج مدرسه در پنج استان، سوادآموزی اولیا و خرید یک سری تجهیزات بود، امسال این مبلغ یک سوم شده و از همین حالا هم مشخص است که قرار است صرف سه پروژه در قزوین، فارس و سمنان شود و تا الان هم هنوز همان بودجه یک‌سوم تامین نشده. یعنی در بخش آموزش و ثبت‌نام کودکان بدون اوراق هویت تنها دولت فعالیت دارد.»
انتهای پیام/