آخرین رئیس شورای سلطنت که در دیدار با امام خمینی(ره) استعفا داد

به گزارش خبرنگار حوزه احزاب گروه سیاسی خبرگزاری آنا، با روی کار آمدن شاپور بختیار در 16 دی ماه سال 1357، تشکیل شورای سلطنت نیز در دستور کار رژیم شاه قرار گرفت. شاه که از قیام مردم مستاصل شده بود، چاره‌ای پیدا نکرد، تا اینکه یکی از مخالفان سابق حکومت را در مقام نخست‌وزیری قرار دهد. بسیاری از ارتشیان و سردمداران نظامی شاه از این موضوع ابراز رضایت نکردند، ولی شاه با این کار درصدد بود، نارضایتی و انقلاب مردم را خاموش کند.

 روز ۲۳ دی ‌۱۳۵۷ و در آخرین روزهای حضور محمدرضا پهلوی در ایران، شورای سلطنت تشکیل شد. این شورا قصد داشت، انقلاب مردم را با حقه‌های جدید منفعل کند و بعد از مدتی دوباره شاه به کشور بازگردد و مسند حکومت را در دست بگیرد.

عدم اعتماد شاه به شایستگی بختیار در حفظ رژیم سلطنتی و همچنین نگرانی وی از بروز اختلاف میان ارتش و بختیار، شاه را عمیقاً به این نتیجه رسانده بود که متعاقب خروج او از کشور، اساس رژیم سلطنتی نیز با توجه به احساسات عمومی از بین می‌رود. از این رو به‌عنوان آخرین نفوذ امید، تصمیم گرفت شورایی را به وجود آورد تا بتواند از فروپاشی نظام سلطنتی جلوگیری به عمل آورد. در حقیقت فکر تشکیل «شورای سلطنت» ناشی از نگرانی جدی شاه از انقراض سلسله شاهنشاهی بود.

شاپور بختیار نخست‌وزیر حکومت شاه، محمد سجادی رئیس مجلس سنا، جواد سعید رئیس مجلس شورای ملی، سیدجلال تهرانی سناتور سابق و با سابقه دوران شاه، محمدعلی وارسته وزیر دارایی اسبق، عبدالله انتظام رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، علیقلی اردلان وزیر دربار شاهنشاهی، علی‌آبادی دادستان سابق،  ارتشبد عباس قره‌باغی  فرمانده ارتش شورای سلطنت را تشکیل دادند.

امام خمینی(ره) بعد از اعلام شورای سلطنت، فرمودند: ما این شورا و شاه و حکومت را به رسمیت نمی‌شناسد و هرگونه مذاکره با اعضای شورای سلطنت منوط به استعفای آنها از این شورا است. جلال تهرانی رئیس شورای سلطنت را برعهده و محمدعلی وارسته نایب رئیس‌ شورای سلطنت بود. جلسه شورای سلطنت نیز دو روز پس از تأسیس شورای انقلاب و دو روز قبل از فرار شاه تشکیل شد.

نخستین جلسه شورای سلطنت در همان روز برگزار شد و در این جلسه مقرر شد، سیدجلال تهرانی که در گذشته سناتور و نایب‌رئیس تولیت آستان قدس رضوی بود به پاریس رفته و با امام دیدار داشته باشد، ولی امام در مصاحبه با روزنامه‌ای کیهان اعلام کردند، هر کسی از نظام شاه قصد دارد با وی ملاقات کند باید ابتدا استعفا دهد. در روز ۳۰ دی ماه سال 1357  تهرانی در پاریس رسماً تقاضای ملاقات با امام خمینی(ره) کرد. امام  با دو شرط، استعفا از شورای سلطنت و غیرقانونی اعلام کردن شورای سلطنت این خواسته را پذیرفت.

تهرانی پس از دو بار ملاقات با امام خمینی و با اطمینان از عدم امکان موفقیت رژیم سلطنتی در برابر اراده مردم، دیگر به تهران بازنگشت و به جنوب فرانسه رفت و به کار علمی مورد علاقه خود یعنی مطالعه در تاریخچه نجوم پرداخت. او در ۱۳۶۶ در ۹۱ سالگی در فرانسه درگذشت.با استعفای سیدجلال تهرانی، عمر شورایی که یک هفته پیش از آن در حضور شاه شکل گرفته بود خاتمه یافت و تا بازگشت امام به تهران ـ ۱۲ بهمن ۵۷ ـ یکی دو جلسه بعدی شورا بدون سیدجلال تشکیل شد، ولی عملاً به دلیل اختلاف اعضا راه به جایی نبرد.

تهرانی قبل از دیدار با امام طی نطقی گفت: «قبول ریاست شورای سلطنت از طرف اینجانب فقط برای حفظ مصالح مملکت و امکان تأمین آرامش اجتماعی آن بود ولی شورای سلطنت به سبب مسافرت اینجانب به پاریس که برای نیل به هدف اصلی بود تشکیل نشد. در این فاصله اوضاع داخلی ایران سریعاً تغییر یافت به طوری که برای احترام به افکار عمومی با توجه به فتوای امام خمینی(ره) مبنی بر غیرقانونی بودن آن شورا، آن را غیرقانونی دانسته کناره‌گیری کردیم. از خداوند و اجداد طاهرین و ارواح مقدسه اولیای اسلامی مسالت دارم که مملکت و ملت مسلمان ایران را در ظل عنایت حضرت امام عصر عجل‌الله فرجه از هر گزندی مصون داشته و استقلال وطن عزیز ما را محفوظ فرمایند.

تهرانی بعدها در پاریس ماند و دیگر به ایران نیامد. پس از مرگ وی، بر اساس وصیتنامه، تمامی اموال از جمله منزل مسکونی‌اش در سه راه امین حضور، عتیقه‌ها، کتب خطی و رصدخانه تحویل آستان قدس رضوی شد و خودش در جوار روضه مبارکه رضویه در مشهد مقدس در کنار قبر مادرش به خاک سپرده شد.

انتهای پیام/4082/