شما قلیان را می‌کِشید قلیان شما را می‌کُشد

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، یکی از معضلات جامعه ما در چند سال اخیر مصرف بی‌رویه دخانیات خصوصاً قلیان توسط نوجوانان و جوانان است. این در حالی است که اکثر آنان دلیل گرایش خود به مصرف قلیان را نداشتن تفریح و سرگرمی و دوستانی می‌دانند که برای اولین بار به آن‌ها قلیان را پیشنهاد داده‌اند. این افراد درواقع عوارض مصرف طولانی‌مدت آن را نمی‌دانند و فقط به لذت لحظه‌ای آن بسنده می‌کنند. آن‌ها نمی‌دانند که امروز قلیان را می‌کشند و قلیان به‌مرور آن‌ها را می‌کشد. 

با قلیانم خلوت می‌کنم!

علی ۲۳ ساله می‌گوید: «من شش سال است که قلیان می‌کشم و معمولاً هر هفته ۵۰ هزار تومان هزینه توتون و زغالی است که برای قلیانم می‌خرم.» وقتی از او می‌پرسم چه شد که به سمت قلیان گرایش پیدا کردی؟ می‌گوید: «من تک‌فرزند هستم و از آنجا که هیچ برادر یا خواهر یا دوستی ندارم که با آن‌ها سرگرم باشم، ترجیح می‌دهم هر روز با قلیانم خلوت کنم!»

وقتی با نوجوانان و جوان‌های دیگر نیز در مورد کاهش یا قطع مصرف قلیان صحبت می‌کنیم، در جواب عباراتی از این قبیل می‌گویند: «ما که آخر می‌میریم، پس بذار خوش باشیم، قلیان بکشیم و حالش را ببریم!» بگذارید جواب این جوانان را با یک سؤال بدهیم و آن این است که درست است که همه ما یک روزی می‌میریم و در آن هیچ جای تردیدی نیست، اما مهم اینجاست که من چطور می‌میرم؛ با درد و مریضی و پرداخت هزینه‌های سنگین برای خودم و خانواده‌ام؟ برخی از آن‌ها بیان می‌کنند: «پدربزرگم هم قلیان می‌کشید. ۹۰ سال زندگی کرد.» در پاسخ می‌توان گفت: «اگر قلیان نمی‌کشید شاید بیشتر از این عمر می‌کرد...»

قارچ ریوی و مرگ، به همین سادگی!

ابوالفتح گیلانی (متوفی ۱۵۸۸)، پزشک ایرانی دربار اکبر اول، سلطان مراغه دود تنباکو را از یک ظرف آب عبور داد تا آن را خالص‌تر و سرد کند. در ابتدا این پزشک تصور می‌کرد وجود آب در قلیان سموم آن را گرفته و برای بدن ضرری ندارد. با توجه به تحقیقات انجام شده، درستی این ادعا رد شده است. به این دلیل که دود‌های حاصل از سوختن زغال در حین عبور از آب سنگین‌تر شده و در انتهای ریه‌ها چسبیده و مدت طولانی‌تری در آنجا می‌ماند و با مصرف مداوم قلیان تبدیل به قارچ می‌شود. بیماری‌ای بسیار خطرناک به نام قارچ ریوی که برای فرد مصرف‌کننده قلیان دردناک و پرهزینه بوده و روند طولانی درمان را در پی خواهد داشت و درنهایت منجر به مرگ او خواهد شد. به همین سادگی!

عوارض جسمی و روانی قلیان

با مصرف قلیان اکسیژن کمتری به بدن می‌رسد و این امر موجب بالا رفتن فشار خون و افزایش ضربان قلب (یا تغییر در ضربان قلب) و به‌مرور باعث غلظت خون و درنهایت سکته‌های قلبی و مغزی می‌شود. از دیگر عوارض قلیان می‌توان به عوارض جسمی نظیر تنگی نفس، تغییرات تنفسی، تغییر در اشتها و حتی تغییر در خواب، تغییر در بویایی، رنگ‌پریدگی، سردرد و حالت تهوع، از بین رفتن مینای دندان و همچنین نابودی استحکام آنها، بیماری‌های دهانی، برونشیت مزمن، آسم و... اشاره کرد. استفاده مشترک از سری‌های قلیان هم که دیگر جای خود را دارد. اما مصرف قلیان دارای یکسری عوارض روانی نیز است. تبعات روانی سخت و دهشتناکی همچون: پرخاشگری، بزهکاری، عدم اعتماد‌به‌نفس، تنهایی، افسردگی، اضطراب و...

آیا می‌خواهید دود را ترک کنید؟

اگر شما می‌خواهید مصرف مواد دخانی خود را کاهش دهید، در ابتدا باید چند مورد را مد نظر قرار دهید. اول یک برگه سفید برداشته و به این سؤالات جواب دهید:
۱- من به چه دلیل سیگار، قلیان و... مصرف می‌کنم؟ بی‌شک این سؤال می‌تواند پاسخ‌های مختلفی داشته باشد؛ از جمله سرگرمی یا تفریح، فرار از تنهایی، کنجکاوی، لذت یا حتی آرامش و... 
۲- دلیل من برای ترک چیست؟ یا برای چه می‌خواهم ترک کنم؟ باز جواب می‌تواند متفاوت باشد: به خاطر فرزندم، شکایت‌های همسرم، سلامتی خودم، توصیه پزشک و... 
۳- به چه روشی می‌خواهم ترک کنم؟ از چه افرادی در این مسیر می‌توانم کمک بگیرم؟ مثلاً پدر، مادر، همسر، فرزند، دوست، مشاور و... 
۴- من چه روزی می‌خواهم ترک کنم؟ روز تولدم، سالگرد ازدواجم و... 

از روش‌های ترک مواد دخانی نیز می‌توان به قطع یکباره، قطع تدریجی و... اشاره کرد. در روش قطع یکباره فرد تصمیم می‌گیرد دیگر قلیان یا سیگار مصرف نکند و برای همیشه تمامش می‌کند. در این روش فرد دارای اراده بالا بوده و وسوسه‌های او در این روش کمتر است. برخی افراد اعلام می‌کنند که ما نمی‌توانیم به یکباره ترک کنیم. برای این افراد بهترین روش ترک، روش تدریجی است. بدین صورت که فرد برای ترک آماده می‌شود و مصرف خود را کاهش می‌دهد.

اقدامات لازم برای مرحله آمادگی ترک قلیان

دوری از اماکنی که در آنجا قلیان وجود دارد: شناسایی و دوری از محل‌ها، مکان‌ها، زمان‌ها یا افرادی که شما را وسوسه می‌کنند و موجب تداعی مصرف قلیان در شما می‌شوند. مثلاً وقتی از فلان پارک رد می‌شوم، برای کشیدن قلیان وسوسه می‌شوم، چون در آن پارک با دوستانم شب قلیان می‌کشیدیم. 

به تأخیر انداختن اولین مصرف: همیشه اولین مصرف خود را ۱۵ دقیقه تا نهایتاً یک ساعت به تأخیر بندازید. این تکنیک می‌تواند برای افرادی مؤثر واقع شود که قبل از خوردن صبحانه قلیان می‌کشند. یا به عبارت دیگر قبل از اینکه کتری چای را روشن کنند، زغال می‌گذارند.

کاهش تعداد دفعات مصرف: مثلا اگر روزانه پنج وعده یا بیشتر قلیان می‌کشید آن را به دو وعده کاهش دهید و بعد یک روز کامل نکشید و بعد از دو روز همینطور ادامه دهید تا نهایتاً قلیان و دود را فراموش کنید. 

یادگیری و تقویت مهارت نه گفتن: تقویت مهارت نه گفتن به افرادی که به شما تعارف می‌کنند، قطعاً می‌تواند شما را از مصرف قلیان دور نگه دارد. این یعنی ارتقای توان نه گفتن در خود برای غلبه بر درخواست‌های غیرمنطقی دیگران.

پرهیز از فست‌فودها: پرهیز از فست‌فود‌ها به‌خصوص غذا‌های با ادویه‌جات بالا و همچنین غذا‌هایی که افزودنی‌ها و اسانس‌های زیادی دارند. مثل غذا‌های کنسروی. 

جایگزینی کتاب با قلیان: هر بار که مصرف قلیان خود را کاهش دادید، هزینه‌ای که برای آن صرف می‌کردید را در جایی نگه دارید و با پول آن برای خود هدیه بخرید؛ هدایایی همچون کتاب. 

اعلام روز ترک به دوستان و آشنایان خود: اعلام روز ترک به دوستان و آشنایان خود برای ایجاد انگیزه بیشتر.

اقدامات لازم برای جدایی کامل از دود

دور انداختن تمام وسایل و ابزار قلیان، استفاده از تابلو‌های سیگار یا قلیان ممنوع در محل کار، یا در خانه هنگام خارج شدن از منزل و یادآوری آن به خود که من سیگار یا قلیان نمی‌کشم یا استفاده از آنان ممنوع، ورزش کردن، مطالعه کردن و انجام تفریحات سالم به جای مصرف قلیان، یادآوری دلایل خود برای ترک؛ مثلاً هنگام وسوسه شدن به خود یادآور شوید که من دارم وسوسه می‌شوم. پس اگر یک ساعت تحمل کنم، می‌توانم پیروز شوم.

منبع: روزنامه جوان

انتهای پیام/4028/