هرولد براون مغز متفکر عملیات «پنجه عقاب» که در طبس شکست خورد

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری آنا، هرولد براون امروز در سن 91 سالگی درگذشت. نام وی برای بسیاری از مردان سیاست در دهه 80 میلادی آشناست. ایرانیان براون را با یک حادثه بسیار بزرگ و تاریخی می‌شناسند. واقعه‌ای که هرولد را که یکی از فیزیکدانان برجسته آمریکا بود، مأیوس کرد و سبب شکستی تاریخی برای دولت ایالات متحده آمریکا شد. براون در سال‌های ۱۹۷۷ تا ۱۹۸۱، سمت وزیر دفاع دولت آمریکا را بر عهده داشت.

زمانی که دانشجویان پیرو خط امام، لانه جاسوسی آمریکا را اشغال کردند، کارتر در روز اول آوریل سال 1980 به دفتر ریاست‌جمهوری آمریکا احضار می‌شود، تا با حضور رئیس‌جمهور و سایر مقامات ارشد کاخ سفید طرحی را برای اجرای نظامی در ایران مورد بررسی و تصویب نهایی قرار دهند. برژینسکی مشاور امنیت ملی کارتر در رابطه با این طرح گفته که کارتر در این جلسه با ناامیدی به جمع نگاه کرد و از نبود امکان خلاصی گروگان‌ها صحبت می‌کند و می‌گوید  به نظرم امکان خلاصی گروگان‌ها بسیار بعید به نظر می‌رسد و ما بایستی حاکمیت خود را اعمال کنیم و حالا وقت آن است که عمل مناسب انجام پذیرد و جدول زمانی آن هم تهیه شود؛ و ادامه می‌دهد: «ما باید برای آزادی گروگان‌ها وارد عمل شویم و عملیات در اولین فرصت ممکن باید آغاز شود.

در این جلسه بعد از بحث و بررسی درباره ابعاد مختلف عملیات نظامی در ایران، رئیس ارتش آمریکا اعلام می‌کند که بهترین زمان از نظر نظامی برای عملیات در این کشور چهارم اردیبهشت است، تا بتوانند راحت‌تر گروگان‌های آمریکایی را آزاد کنند و به کشور خود بازگردانند.

این عملیات در نیمه شب پنج اردیبهشت صورت می‌گیرد و نظامیان آمریکایی با برخی دستکاری‌ها در رادار کشورمان و بعضاً  کمک نفوذی‌های عوامل بختیار نخست‌وزیر حکومت سابق از خلیج فارس به سمت صحرای طبس می‌آیند که عملیات «پنجه عقاب» را در ایران اجرا کنند. آمریکا با 6 هواپیمای غول‌پیکر و هشت بالگرد مدرن به ایران وارد می‌شود. به گفته‌ اسناد پنتاگون که بعدها منتشر شد، تمام وضعیت هوایی، سوخت و حتی محل نگه‌داری گروگان‌ها و خروج آنها از طریق ورزشگاه شهید شیرودی تهران در نظر گرفته شده بود.

زمانی که نظامیان آمریکایی به فرودگاه بیابانی که از قبل در صحرای طبس آماده شده بود، می‌رسند، سوختگیری یکی دیگر از بالگردها دچار نقص فنی شده و در مجموع در حالیکه هنوز عملیات آغاز نشده، سه فروند بالگرد نابود شده و آتش می‌گیرد و کارتر دستور عقب‌نشینی نظامیان خود را می‌دهد. در این حادثه هشت نفر از نیروهای آمریکایی در آتش سوخته و چهار بالگرد هم روی زمین باقی گذاشته شده و عملیات شکست کامل می‌خورد.

امام‌خمینی(ره) در سخنرانی همان روز که خبر به تهران می‌رسد، می‌گویند که این کار دست غیب خدا بود و این هواپیما و هلی‌کوپترهای کارتر را شن‌ها که مأمور خدا بودند، ساقط کرد. این عملیات برای هرولد- مغز متفکر عملیات پنجه عقاب- بسیار گران تمام شد و وی برای همیشه صحنه سیاسی را بعد از کارتر ترک کرد.

رئیس ستاد وقت کاخ سفید در خاطرات خود درباره شکست آن روز نوشته است که من پس از رسیدن خبر شکست به اتفاق کارتر به طرف اتاق کابینه رفتیم. ماندیل (معاون رئیس‌جمهور)، ونس، برژینسکی (مشاور امنیت ملی) و جودی پاول (سخنگوی مطبوعاتی رییس‌جمهور) دور میز نشسته بودند و براون (وزیر دفاع) هم چند دقیقه بعد وارد شد. براون خبر داد که 6 هلی‌کوپتر به منطقه معروف به «بیابان۱» (صحرای طبس) رسیده‌اند، ولی دو هلی‌کوپتر در بین راه سقوط کرده یا در جایی فرود آمده و نتوانسته‌اند به مقصد برسند. براون افزود: اگر اشکال دیگری پیش نیاید و در موقع ورود هواپیما‌ها و هلی‌کوپتر‌ها به فضای ایران متوجه آن‌ها نشده باشند، برنامه پیش‌بینی شده را با شش هلی‌کوپتر هم می‌توان انجام داد، ولی کارتر قبول نمی‌کند.

انتهای پیام/4082/ن