بررسی مسائل اقتصادی و محیط‌زیستی دریای‌خزر در دانشگاه تهران

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا از دانشگاه تهران، دومین نشست از سلسله نشست‌های کندوکاو در مورد رژیم حقوقی دریای‌خزر و نشست علمی تخصصی مرکز مطالعات اوراسیای مرکزی با همکاری بنیاد مطالعات قفقاز و انجمن ایرانی مطالعات منطقه‌ای با عنوان مسائل اقتصادی و محیط‌زیستی دریای‌خزر با حضور مهناز گودرزی استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، حمیدرضا عزیزی استادیار پژوهشکده مطالعات منطقه‌ای دانشگاه شهید‌بهشتی و مریم آخوندیان عضو هیأت علمی دانشگاه مازندران و رئیس مرکز پژوهشی حوضه اقلیمی خزر برگزار شد.

ابتدا الهه کولایی مدیر مرکز مطالعات اوراسیای مرکزی با اشاره به امضای کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر در تابستان سال 1397 گفت: با امضای این کنوانسیون، مرکز مطالعات اوراسیای مرکزی ضرورت پرداختن به مسائل مختلف طرح شده در حوزه این دریاچه را موردتوجه قرار داد. ما در نشست نخست به روند تحولات سیاسی تاریخی پیرامون این دریاچه پرداختیم. در این نشست ابعاد اقتصادی و محیط‌زیستی بررسی می‌شود و در نشست بعدی نیز مسائل حقوقی این دریاچه بررسی خواهد شد.

سپس مریم آخوندیان رئیس مرکز پژوهشی حوضه اقلیمی خزر با ذکر این نکته که اگر محیط‌زیست دریای خزر حفظ نشود، هیچ‌یک از کارکردهای اقتصادی و اجتماعی آن حفظ نخواهد شد، چالش‌ها و معضل‌های محیط‌زیستی دریای خزر را واکاوی کردند.

در ادامه­ نشست  عزیزی مسائل اقتصادی و انرژی شرق این دریا را محور سخنان خود قرار داد و گفت: مسیرهای انتقال انرژی از آسیای مرکزی به مرزهای شرقی خزر با دو چالش روبه‌رو بود. نخست مشخص نبودن رژیم حقوقی دریای خزر و دوم ناسازگاری میان کشورها برسر منابع مشترک اما مهمترین جنبه کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر این است که اجازه انتقال انرژی را می‌دهد.

سخنران پایانی نشست مهناز گودرزی نیز با واکاوی چالش‌های انتقال انرژی در غرب دریای خزر و سیاست خطوط لوله در قفقاز جنوبی گفت: کنوانسیون رژیم حقوقی خزر امکان تعبیه خطوط لوله از بستر دریای خزر را تایید کرده است.

وی با اشاره به کنار رفتن طرح ناباکو و فراموش‌شدن نقش‌آفرینی ایران در امنیت انرژی اتحادیه اروپا این پیشنهادهای معاوضه منابع هیدروکربنی با همسایگان، همکاری ایران  با اتحادیه اروپا، اجرای طرح‌های انرژی با حضور روسیه و به‌طورکلی همکاری با کشورهای منطقه و اتحادیه اروپا برای تعدیل ملاحظات امنیتی به‌­سوی منافع مشترک اقتصادی را ارائه داد.

 در پایان نشست نیز ساسان صیرفی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران برخی نکات تکمیلی را در مورد ابعاد حقوقی رژیم حقوقی دریای خزر، اجرای پروتکل مسکو و موافقت‌نامه منابع زنده  آبی بیان داشت. همچنین آخوندیان در پاسخ به پرسشی با موضوع انتقال آب خزر به فلات مرکزی ایران گفت: کارشناسان محیط‌زیستی بر این باورند که این طرح موفق نخواهد بود و هم برای فلات مرکزی و هم حوضه خزر چالش‌های جدی ایجاد خواهد کرد. نخست اینکه هیچ برآوردی در مورد حجم قابل انتقال خزر برای حفظ سطح کنونی خزر ارائه نشده است. هیچ برآوردی در مورد سازوکار دفع فاضلاب در فلات مرکزی وجود ندارد. هیچ برنامه ای برای نمک‌های برجامانده پیش‌بینی نشده است. پیامد مکش آب خزر بر کف زیان هم بسیار جدی است و این طرح اشکال­ات بسیاری دارد.

انتهای پیام/4060